Niklas Luhmann (1927–1998), niemiecki socjolog, twórca teorii systemów i ogólnej teorii społeczeństwa. Główne dzieła: Systemy społeczne. Zarys ogólnej teorii (1984, wyd. pol. 2007), Die Gesellschaft der Gesellschaft (1997) oraz cykl dziewięciu monografii o poszczególnych systemach funkcjonalnie zróżnicowanego społeczeństwa: ekonomii, nauce, prawie, mediach masowych, sztuce, polityce, religii, wychowaniu i miłości, opublikowanych w latach 1982–2008. W Polsce ukazały ponadto: F...
Przymus sensu, wywierany na wszystkie procesy systemów psychicznych i społecznych, posiada także konsekwencje dla stosunku między systemem a środowiskiem. Nie wszystkie systemy przetwarzają złożoność i autoreferencję w formie sensu; niemniej te, które to czynią, mają tylko tę jedną możliwość. Dla nich sens staje się formą świata, a zatem przekracza różnicę między systemem a środowiskiem. Także środowisko dane im jest w formie sensu, zaś granice ze środowiskiem są granicami se...