Kraj słoneczny, gościnny i malowniczy – taki obraz Portugalii wyłania się z kart albumów, przewodników turystycznych i reklam biur podróży. Tymczasem literatura portugalska, powiada Ewa Łukaszyk, nie przyjmuje tego obrazu do wiadomości: to twórczość gorzka, surowa, często gwałtowna, zmagająca się z ciasnotą, brakiem i pustką po dawnej chwale. Wszystko to sprawia, że można ją czytać w kategoriach „stylu późnego” Edwarda W. Saida – stylu, w którym oznaki schyłku i wyczerpania ł...
Cztery eseje zebrane w tym tomie, Emergencja, Pustynia, Cyrkulacja i Topologie, składają się na próbę zakreślenia horyzontu humanistyki transkulturowej. Jest to studium tego, co w aktywności człowieka skłonnego do przekraczania granic wytwarza z jednej strony zupełnie nowy poziom złożoności, przerastający bogactwo kultur wziętych z osobna, a z drugiej pustkę powstałą po załamaniu się sprzecznych wymagań stawianych przez każdą z nich. Opis tej nowej sytuacji wymaga teoretyczne...
W Kainie, ostatniej wydanej za życia książce, portugalski noblista José Saramago podsuwa wizję ludzkości policentrycznej, wywodzącej się z wielu aktów stworzenia i kroczącej ku wielu różnym kresom historii: ludzie wygnani z raju nie obejmują zatem świata w posiadanie, lecz trafiają do obcych jako pierwsi uchodźcy. Ta dekonstruująca Księgę Rodzaju narracja została potraktowana jako punkt wyjścia do prześledzenia rozwoju, a następnie rozpadu portugalskiej formacji hiperkulturow...