Paralele – korespondencje – dedykacje to zbiór czternastu artykułów o związkach łączących najwybitniejszych polskich pisarzy XX i XX wieku: Bohaterami książki są Andrzej Bobkowski, Stanisław Rembek, Ksawery Pruszyński, Czesław Straszewicz, Gustaw Herling-Grudziński, Marek Nowakowski, Janusz Krasiński i Zbigniew Herbert.„Maciej Urbanowski należy do grona najważniejszych i najoryginalniejszych krytyków literackich w Polsce. Jest on przy tym badaczem wyraziście formułującym włas...
Książka jest pierwszym tak obszernym opracowaniem tematu wojny polsko-bolszewickiej w naszym piśmiennictwie. W publikacji omówione zostały najważniejsze dzieła poświęcone tej problematyce, od Stefana Żeromskiego przez Stanisława Rembeka i Józefa Mackiewicza, na Wiesławie Helaku kończąc. Przypominano też wiele, często znakomitych, tekstów, które zostały skazane na zapomnienie w czasach PRL.
Granice chronologiczne XX wieku pokrywają się w przybliżeniu z granicami interesującego nas w tym tomie zjawiska. Około roku 1900 wstępuje na scenę pierwsze pokolenie znające romantyzm wyłącznie ze źródeł pisanych i przekazów historycznych. Modernizm literacki zostaje wówczas zidentyfikowany z neoromantyzmem, a widoczne odrodzenie w publicystyce i postawach pokolenia przeżywa dziedzictwo polityczne trzech wieszczów. Druga Rzeczpospolita otacza to dziedzictwo oficjalnym kultem...
"Od Brzozowskiego do Herberta" to zbiór studiów o pisarzach oraz ideach wyznaczających nurt antynowoczesny w literatury polskiej XX wieku. „Maciej Urbanowski jest badaczem-odkrywcą – oświetla mało znane, czasem wstydliwe omijane aspekty twórczości wybitnych literatów, wydobywa zupełnie nowe wątki ich twórczości, skłaniając nas tym samym do weryfikacji utrwalonego obrazu ich dokonań, stawia nowe hipotezy interpretacyjne, ukazuje omijane dotąd ścieżki czytania. Właściwie każdy ...
„«Prawa strona literatury», rozumiana przez Urbanowskiego jako kolekcja tekstów zaświadczających o poglądach i postawach przedstawicieli wydzielonej przezeń «formacji intelektualnej» (i artystycznej), odwiedzana była przez znawców literatury współczesnej znacznie rzadziej niż «strona lewa», która w czasach PRL-u – nawet w swych miernych dokonaniach – została szczegółowo opisana. Maciej Urbanowski przezwycięża uprzedzenia, proponuje próby empirycznych sprawdzeń. Uważnie czyta ...
Jak pojmował Brzozowski kategorię nowoczesności, skoro marzył o unowocześnieniu Polaków i Polski, był entuzjastą literatury, w którą wpisany jest projekt człowieka świadomie stwarzającego swój świat i historię, a jednocześnie oświadczał, że nowoczesność go przeraża i nie jest w stanie znieść „całego mnóstwa nowoczesnych idei”? Czytelnik znajdzie w tej książce zapis własnego, krytycznego czytania Brzozowskiego przez badacza, który zajmuje się tym autorem od lat. W poszczególny...
Romans z Polską jest swego rodzaju dziennikiem lektur, na który składają się szkice, portrety i recenzje poświęcone współczesnej literaturze polskiej. Współczesność jest jednak w tej książce rozumiana szeroko i specyficznie, bo czytelnik znajdzie w Romansie z Polską omówienia twórczości pisarzy bardzo różnych pokoleń, od Jana Lechonia i Eugeniusza Małaczewskiego począwszy, na Wojciechu Wenclu i Szczepanie Twardochu skończywszy. Maciej Urbanowski pisze o Januszu Krasińskim, Al...
Maciej Urbanowski - historyk literatury, krytyk literacki, profesor UJ, autor książek poświęconych literaturze polskiej. Ostatnio opublikował antologię "Jest Bóg, żyje prawda. Inna twarz Stanisława Brzozowskiego".
Szczęście pod wulkanem jest zbiorem kilkunastu szkiców poświęconych życiu i twórczości Andrzeja Bobkowskiego, jednego z najwybitniejszych i najciekawszych polskich pisarzy ostatniego stulecia.