Pierwsze, londyńskie wydanie "Czarnej koronki" Mariana Czuchnowskiego wywołało niemałe oburzenie. Odebrano ją jako książkę "przeciwko wszystkim" - atakującą nie tylko porządki sowieckie, ale i stosunki panujące w Polsce międzywojennej, krytykującą ostro środowisko polskiej emigracji niepodległościowej, wyśmiewającą etos Legionów i styl literacki polskich pisarzy na uchodźstwie. Dzisiaj, po pięćdziesięciu z górą latach od daty jej premiery, możemy już czytać powieść Czuchnowsk...
"Szpik egzystencji", liczący kilka tysięcy wersów poemat nazywany przez samego autora "powieścią wierszem", niekiedy też „antologią pewnej epoki”, stanowi summę doświadczeń artystycznych i życiowych Mariana Czuchnowskiego. Utwór ten powstawał blisko dwadzieścia lat, ukazywał się w odcinkach, na łamach różnych czasopism, a niekiedy i w dużych odstępach czasu, nie sposób więc było go odbierać inaczej niż jako spontaniczny zapis rzeczywistości, niby-dziennik, ewentualnie ? suges...
