W analizowanym okresie Niemcy i Włosi doprowadzili do zjednoczenia ich państw po wielu wiekach rozbicia, Węgrzy uzyskali status współgospodarza w dualistycznej monarchii habsburskiej, a mieszkańcy Finlandii po raz pierwszy w swej historii stworzyli państwo. Polacy natomiast stracili wszystko, co w zakresie istnienia własnego państwa uzyskali w 1807 r., co uległo dalszemu wzmocnieniu w 1815 r., zachowało się po 1832 r. i poddane zostało ustrojowej rekonstrukcji w latach 1861–1...
Podstawową zaletą książki Mażewskiego jest krytyczne spojrzenie na „Solidarność”, przy równoczesnym uznaniu jej roli jako katalizatora przyspieszającego zmiany ustrojowe zachodzące w PRL. Autorowi udało się dość precyzyjnie odtworzyć przebieg sporu toczonego przez dwa główne nurty (radykalny i umiarkowany), jakie powstały w kierownictwie „Solidarności”, a także wyjaśnić powody słabnięcia poparcia społecznego dla związku, widocznego zwłaszcza w drugiej połowie 1981 r., co z ko...
Książka Lecha Mażewskiego „Wiele hałasu o nic? Konflikt wokół Trybunału Konstytucyjnego w latach 2015-2016 w perspektywie rozważań modelowych” jest zakończona supozycjami autora na temat dalszego przebiegu tego konfliktu już w 2017, z udziałem Sądu Najwyższego. Książka jest napisana językiem dostępnym nie tylko dla fachowców, tj. prawników i politologów, przypomina dzieje TK i sądownictwa konstytucyjnego w PRL i III RP, analizuje, obiektywnie prezentuje i omawia przyczyny sp...
Profesor Lech Mażewski wyjaśnia: "Mam świadomość emocji, jakie ciągle wzbudza stan wojenny wśród dużej części Polaków". I dodaje: "W niniejszym studium interesować mnie będzie wyłącznie problem prawnych podstaw wydarzeń, jakie miały miejsce w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r.". Jest to więc, zgodnie z podtytułem, "studium z historii prawa polskiego". Można dodać, że także studium jego konkretnych zastosowań. Czytelnik znajdzie w tej książce nie tylko jasno wyłożony pogląd autor...
„Postać niezwykła, a i książka nietuzinkowa… Trud pisania o Wielkim Prymasie, w roku Jego beatyfikacji, nie jest zadaniem łatwym. Jak się zdaje, wyzwaniu temu sprostał Autor niniejszej pracy. Bez nadmiernego patosu, obiektywnie spojrzał na drogę życiową Stefana kard. Wyszyńskiego. Drogę mozolną i wyboistą. Pokrętne bowiem były ścieżki historii Polski XX wieku. Prymas doświadczył XX-wiecznych totalitaryzmów: najpierw hitlerowskiego nazizmu, później stalinowskiego komunizmu. Od...
Instytucja namiestnika Królestwa Polskiego była tworem dosyć unikatowym w ustroju Cesarstwa Rosyjskiego, ponieważ występowała jedynie, i to dosyć krótko, na Kaukazie. Wielkie Księstwo Finlandzkie posiadało swojego generał-gubernatora, którą to instytucję ustanowiono w Królestwie dopiero po śmierci ostatniego namiestnika, gen. Teodora Berga. W Królestwie Polskim było pięciu namiestników: gen. Józef Zajączek, feldmarszałek Iwan Paskiewicz, ks. Michał Gorczakow, wielki książę Ko...
Iwan Paskiewicz - z tym nazwiskiem w Polsce nie mamy dobrych skojarzeń. Najczęstsze to „noc paskiewiczowska”. Paskiewicz został namiestnikiem po przegranej przez Królestwo Polskie wojnie z Cesarstwem Rosyjskim. Po wojnie tej rozpoczął się proces unifikacji Królestwa z Cesarstwem. Zostało to rozstrzygnięte na gruncie statutu organicznego z 26 lutego 1832r., który jednocześnie gwarantował odrębną administrację Królestwa. Ocena działalności Paskiewicza nie jest jednoznaczna. Je...
Pomijając zupełną fałszywość tezy, że bez powstań nastąpiłby uwiąd świadomości narodowej Polaków, trzeba stwierdzić, że spór o sens polityki powstańczej jest ważny dla kondycji polskich elit. Polscy przywódcy muszą uczyć się na błędach swoich poprzedników, aby sami ich mogli uniknąć. A przede wszystkim muszą pamiętać, że za co innego odpowiada ułan, czego innego wymaga się od naczelnego wodza, a z odpowiedzialności za realnie istniejące państwo nikt nie zwolni polskich polity...
Spór o ocenę 46 powojennych lat znajduje również odzwierciedlenie w historiografii. Nie jest on aż tak emocjonalny jak na płaszczyźnie społecznej, niemniej istnieje. Praca Lecha Mażewskiego jest elementem tego dyskursu – pośrednim, gdy Autor prowadzi własną narrację podejmowanych wątków; bezpośrednim, gdy elementem tej narracji stają się polemiki z Autorami wcześniej opublikowanych prac. Jeśli dodamy do tego lekkość pisarską Lecha Mażewskiego – widoczną także w jego poprzedni...
