Trudno o utwór literacki, który odznaczałby się taką głębią teologiczną jak poemat Miguela de Unamuno - Chrystus Velazqueza. W opinii krytyki to największy poemat religijny Hiszpanii od XVI wieku. Jest to rodzaj modlitewnika, który świadomy swych słabości czytelnik może otworzyć, by kontemplować postać ukrzyżowanego i żyjącego Chrystusa - źródło swego zbawienia.
(ze Wstępu)
Rachunek sumienia prowadzi pisarza do duchowej odnowy. Wiele zapisków dotyczy drogi prowadzącej do wiary. Mówi zatem o poznawaniu siebie, swych ograniczeń intelektualnych i bytowych, o kształtowaniu postawy pokory, o potrzebie ogołocenia, a także o konieczności zdobycia wewnętrznej wolności od własnych wyobrażeń o sobie i od opinii, jakie inni posiadają o nim.