Historia

Fragment: Imię Sobieskiego znane było całemu światu chrześcijańskiemu i muzułmańskiemu. Nie tylko było, lecz i jest znane; rozgłos był tu istotnie gońcem prawdziwej sławy historycznej, rosnącej z wiekami, przechodzącej wciąż do nowych ludów, obejmującej całą ziemię. Nawet na niebo nie można spojrzeć, by się z nim nie spotkać, bo tam błyszczy gwiazdozbiór, nazwany przez Heveliusa „tarczą Sobieskiego”. Wyszczególniany nieraz łaską królewską „wielki Gdańszczanin czuł się synem P...

Fragment: Rozumowaniom i wywodom w sprawach litewskich brak ścisłości, gdyż brak ścisłego słownictwa. Mówimy inaczej, niż myślimy; myślimy rozmaicie, mówiąc jednakowo – nie stać nas na wyrażenie odcieni. Słuchacz lub czytelnik domaga się częstokroć (cudzoziemiec niemal zawsze) czegoś innego, niż ma na myśli autor lub mówca. Zawikłania te i niedokładności, a często grube nieporozumienia pochodzą stąd, że używamy (a raczej nadużywamy) wyrazów: Litwa, Litwin, litewski – w przeró...

Fragment: Społeczeństwo nasze wprawdzie instynktowo odczuwa, że między Narodem a Amią harmonia istnieć powinna, bardzo niewiele jednak osób się dokładniej tą kwestią zajmuje i zdaje sobie z tego sprawy, dlaczego tak być powinno, oraz jakie olbrzymie szkody z braku tej harmonii dla Ojczyzny wyniknąć by mogły. Zresztą zdarzyło mi się usłyszeć nawet głosy – wprawdzie bardzo odosobnione – które czy to kierując się obłudą, czy też naiwnie, odmienne głosiły teorie. Korzystną więc b...

W 95. rocznicę śmierci ks. abp. Jana Cieplaka wznawiamy jego biografię autorstwa ks. Franciszka Rutkowskiego. Ks. abp Cieplak, kapłan sprawujący swoją posługę w Petersburgu i na bezkresnej ziemi rosyjskiej, został skazany przez bolszewików na karę śmierci w czasie moskiewskiego procesu księży (wraz z nim na ławie oskarżonych zasiadł m.in. autor tej książki). Wypuszczony z więzienia trafił do Polski, skąd udał się do Ojca Świętego, a następnie w podróż do Stanów Zjednoczonych,...

Fragment: Po wojnie światowej ofiarą zemsty państw Ententy padły w pierwszym rzędzie nie Niemcy, lecz Austro-Węgry. Monarchia Habsburgów przestała istnieć. W Trianon nastąpił nowy rozbiór Węgier; zabrano im 2/3 terytorium państwowego. Prof. Marian Zdziechowski (1861-1938) – autor prac z zakresu filozofii religii i historii literatury słowiańskiej, rektor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Konserwatysta, zagorzały przeciwnik komunizmu. Jeden z założycieli wileńskiego “Sło...

Fragment: O całej historii Inflant w wieku XVI wytworzyła się legenda historiograficzna, zwalająca upadek niepodległości kraju głównie na „zaborczość” Polski, państwa, które nigdy zaborczym nie było. Stąd wyrobiła się w końcu nienawiść ku wszelkiemu polskiemu wpływowi, która się stała w naszych czasach pierwszym artykułem wiary lokalnego historiograficznego patriotyzmu inflanckiego. Nikt tam nie bada samodzielnie przyczyn upadku Inflant; na te rzeczy sąd już z góry gotowy, są...

Fragment: Józef Gołuchowski był ministrem oświaty w r. 1831, a nigdy nie wiedziano, jako przez długie lata, będąc po niewoli rolnikiem, potrafił i z hreczkosiejstwa swego zrobić coś wielkiego. Nie mogąc robić, co by chciał, robił dobrze to, co mógł i wyrobił się na jednego z pierwszych postępowych w Polsce gospodarzy. Nie mogąc mieć seminarium filozoficznego, miał rolnicze, gdy młodzież ubiegała się, by być przyjętym na praktykanta do słynnego jego gospodarstwa.

Fragment: Faktem jest, że nowa Litwa nie rozumie Polski współczesnej, gdyż nie zna dawnej; a więc nie zna też dawnej Litwy, bo jedno z drugim łączy się nierozdzielnie. Cała ich zapalczywość nieprzyjazna względem polskości wypływa konsekwentnie z nieznajomości własnej historii.

Fragment: Historia musi stwierdzić, że są cywilizacje, które nie wytwarzają wcale narodowości, i że są narody oparte o cudze cywilizacje, a nie przestające przez to być narodami. Narodowość a cywilizacja mogą się tedy rozwijać niezależnie od siebie. A może być cywilizacja wspólna niejednemu narodowi, jest tedy cywilizacja zrzeszeniem ponadnarodowym. Jest zrzeszeniem podobnie jak społeczeństwo, naród, państwo, lecz zrzeszeniem rzędu wyższego od tamtych.

Książka opowiada historię ostatnich dni życia dwóch legionistów z “Żelaznej” Brygady gen. Józefa Hallera – braci Jana i Jerzego Zwadów. Stracono ich w Rosji na dalekiej północy w lipcu 1918 roku. Historia smutna i prawdziwa, oddająca realizm tamtych dni – autorowi udało się uciec z konwoju wiozącego go na stracenie. Eugeniusz Małaczewski (1897-1922) – w okresie I wojny światowej ochotnik w armii carskiej. Od 1917 r. w Korpusach Polskich w Rosji. Trzykrotnie aresztowany przez...

Książka napisana przez polskiego żołnierza – Murmańczyka, o losach białej niedźwiedzicy nazywanej Baśką Murmańską. Ulubienica i maskotka polskiego wojska przybyła wraz nim do Polski. Eugeniusz Małaczewski (1897-1922) – w okresie I wojny światowej ochotnik w armii carskiej. Od 1917 r. w Korpusach Polskich w Rosji. Trzykrotnie aresztowany przez bolszewików, uciekł z konwoju skazany na karę śmierci. Służył w Archangielsku w szeregach Murmańczyków. Uczestnik wojny polsko-bolszewi...

Ze wstępu Autora: Są postacie w historii, które się w pamięci i wyobraźni ludzkiej połączyły z głośnymi, smutnej lub chwalebnej treści wypadkami, że pozostawiają w cieniu poza sobą wszystkich innych w owych wypadkach działaczy. Taką postacią, na tle ponurym dziejów pierwszego rozbioru, jest Tadeusz Rejtan. Nie ma serca polskiego, dla którego ta postać drogą by nie była; z świata historii przeszła ona w dziedzinę legendy, tradycji, w złotą księgę przykładów patriotyzmu i cnot...

Relacja z procesu ks. arcybiskupa Jana Cieplaka i 14 księży, który miał miejsce w Moskwie w dniach 20-25 marca 1923 r.

Mowa wypowiedziana r. 1913 w archikatedrze lwowskiej w 50-tą rocznicę powstania 1863 r.

Książka, którą Państwo trzymacie w ręku, poświęcona jest dziejom reaktywacji opactwa cysterskiego w Wąchocku. Jej Autor, o. Fabian Artur Skowron OCist., od dziewięciu lat żyjący we wspólnocie mnichów klasztoru nad Kamienną, w 2020 r. wyświęcony na prezbitera, a w marcu 2021 r. mianowany przeorem konwentu, bardzo wnikliwie przedstawia losy opactwa na przestrzeni wieków. Zgodnie z tytułem opracowania szczegółowo opisał zwłaszcza kontekst, w jakim zrodził się pomysł powrotu cyst...

Chocim i Cecora

Jestem tutaj, by wraz z moimi rodakami wyrazić gratulacje odpowiednie dla tej okazji. Otoczeni zdumiewającymi owocami amerykańskiej przedsiębiorczości i pracowitości, w obliczu wspaniałych dowodów umiejętności i inteligencji Amerykanów, nie musimy obawiać się, iż gratulacje te będą przesadzone. Stoimy dziś w obecności najstarszych narodów świata, wskazując na przedstawione tutaj osiągnięcia, nie prosząc o wyrozumiałość dla naszej młodości. Tymi słowami Grover Cleveland otwo...

Ostatnie siedemdziesiąt lat udowadnia, że Polska może istnieć bez Kresów, ale polska dusza mocno straciła na tej separacji. Po rynkowym sukcesie „Ostatnich lat polskiego Lwowa” i „Ostatnich lat polskiego Wilna” oddajemy do Państwa rąk tom poświęcony mniejszym ośrodkom kresowym. Znajdą tu Państwo egzotykę, wielkie miłości, skandale, celebrytów, a nawet walkę wywiadów. Znani popularyzatorzy historii Sławomir Koper i Tomasz Stańczyk udowadniają po raz kolejny, że magię miejsc, ...

Książka autorstwa wybitnej badaczki dziejów dziecka i dzieciństwa, kolekcjonerki polskich lalek – prof. Doroty Żołądź-Strzelczyk oraz kolekcjonerki zabawek, pasjonatki i znawczyni lalek – Alicji Sztylko jest bez wątpienia pionierską publikacją, wpisującą się w nurt badań nad historią kultury materialnej, życia codziennego oraz historią przemysłu – w tym wypadku zabawkarskiego. W polskiej historiografii nie powstała bowiem do tej pory praca, w której tak szczegółowo opracowana...

Pokoleniom Polaków. którzy otarli się w PRL o antyniemiecką wizję, zarówno złego Niemca z RFN (obowiązkowo rewizjonistę) oraz dobrego sąsiada i sojusznika ideowego lub wojskowego z NDR, każda armia niemiecka kojarzyła negatywnie. Bundeswehra stała się nowoczesną technicznie i socjologicznie armią europejską, a poprzedzał ją okres "wirtualnego istnienie" (1949-1955) - mimo to podnosiła wówczas rangę państwa. Po przełomie 1990 roku ciekawym i wysoce pozytywnym zjawiskiem towarz...

„Wielkim Piastom i tym naszym prapradziadom z owych wieków zawdzięczamy i naszą wiarę, i naszą narodowość. Cześć im za to” – pisał Feliks Koneczny o piastowskiej Polsce. Wznawiamy jedną z najważniejszych popularyzatorskich prac krakowskiego historyka, który prowadzi swych czytelników od czasów najdawniejszych do panowania ostatniego Piasta na polskim tronie – Kazimierza Wielkiego. W tym czasie, przyjmując chrzest i kładąc podwaliny państwowości, tworzący się naród przyjmuje c...

„Za drugiej dynastii, za Jagiellonów, wchodzi Polska w trwałe związki państwowe z innymi narodami; naród walczący długo o swe istnienie, wzmożony połączeniem unią z sąsiadami, tworzy ze swego państwa mocarstwo europejskie i dokonuje dzieł wielkich” – pisał Feliks Koneczny o jagiellońskiej Polsce. Połączenie na drodze unii Korony z Wielkim Księstwem Litewskim w oczach krakowskiego historyka urasta do pożądanego modelu relacji między państwami, a zwycięstwo grunwaldzkie skutecz...

Józef Oksiński był w latach 60-tych XIX wieku jednym z najaktywniejszych działaczy „czerwonych”, optujących za zdecydowaną walką zbrojną. Na początku powstania styczniowego zorganizował jeden z pierwszych oddziałów w województwie kaliskim, który został rozwiązany w czerwcu po przegranej bitwie pod Przedborzem. Dołączył wówczas jako wolontariusz do kawalerii naczelnika Taczanowskiego, a po rozbiciu jego sił pod Kruszyną zajął się organizacją kolejnych oddziałów przygotowywanyc...

Ksiądz generał Stanisław Brzóska dowodził ostatnią partią powstańczą, która w latach sześćdziesiątych XIX wieku stawiała nieugięty opór wobec rosyjskiego zaborcy. Za swoją niepodległościową postawę zapłacił cenę najwyższą. Pamięć o nim trwa nie tylko w Sokołowie Podlaskim, gdzie go powieszono, ale symbolizuje kres Powstania Styczniowego w wymiarze ogólnopolskim.
Książka „Ostatni” zawiera beletryzowaną opowieść o postaci ks. Stanisława Brzóski.