Tom IV w serii Polska Dzieje narodu, państwa i kultury. Podczas próby oceny losów Polski w dwudziestoleciu, jedynie niewielką pociechą może być fakt, że podobne napięcia społeczne towarzyszyły większości ówczesnych państw europejskich, z których kilka (Niemcy, Hiszpania, Włochy) podążyło drogą, która w krótkim czasie zaprowadziła je na manowce. A były i takie, których kierunek rozwoju był wprawdzie odmienny (Związek Sowiecki), ale i on jedynie odraczał smutny koniec. Nie znac...
Tytułowe zagadnienie autor prezentuje w szerokich granicach chronologicznych i terytorialnych, nie stroniąc od wnikliwego omówienia średniowiecznej genezy instytucji. Zwraca też uwagę na oświeceniowe reformy, które zaczęto wprowadzać na ziemiach polskich w późnej epoce stanisławowskiej. Praca Mariana Surdackiego jest nie tylko wynikiem usystematyzowania dotychczasowej wiedzy, ale i owocem nowych kwerend archiwalnych, przeprowadzonych m.in. w niektórych, jeszcze niewykorzystan...
Prezentowana książka to pierwsza w polskiej historiografii, naukowo opracowana biografia Przemysła II króla Polski. Znaczenie odnowienia Królestwa Polskiego w roku 1295, którego dokonał Przemysł II, ostatni z przedstawicieli wielkopolskiej linii Piastów, nie zawsze jest dostatecznie mocno podkreślane przez badaczy historii średniowiecznej oraz nauczających i propagujących dzieje ojczyste. Fakt ten stanowił inspirację do ponownego (wyd. I – Poznań 1997) przybliżenia tej tematy...
Powstanie niniejszej książki i jej publikacja w setną rocznicę podpisania traktatu w Trianon ma na celu przyczynienie się do popularyzacji wiedzy o tym historycznym wydarzeniu wśród polskich Czytelników. Konsekwencje powstałe w wyniku zmian terytorialnych i demograficznych, do jakich doszło na mocy traktatu podpisanego 4 czerwca 1920 roku w pałacu Grand Trianon, miały bezpośredni wpływ na charakter polityki wewnętrznej i zewnętrznej prowadzonej po pierwszej wojnie światowej p...
Pierwsze powojenne wydanie słynnej książki Fernanda Payena „O powołaniu adwokatury i sztuce obrończej”. "„O powołaniu adwokatury i sztuce obrończej" to elementarz dla każdego aplikanta adwokackiego i adwokata, ale polecam tę lekturę również osobom nieposiadającym prawniczego wykształcenia. Już w pierwszych zdaniach książki Payen pisze: „ogół… cóż wie o adwokaturze?”. Boleje nad tym, że społeczeństwo nie do końca zna i rozumie sens pracy adwokata. Lektura ta przybliży czyteln...
Autor dzieła Hieronim Stroynowski to wybitny erudyta przełomu XVIII i XIX w. Był profesorem Szkoły Głównej Litewskiej w Wilnie, jej reformatorem, później rektorem, a także biskupem wileńskim. Jego Mowa o Konstytucji to dzieło szczególne. Pomyślane nie jako wykład okolicznościowy, ale jako naukowy traktat omawiający znaczenie Konstytucji 3 Maja i wartości z niej wynikające. Uzasadniał konieczność reform przyjętych przez Sejm Wielki i podejmował polemikę z krytykami Ustawy Rząd...
Przedstawiamy obszerny zbiór tekstów poświęconych dziejom miejsca, w którym narodziła się Solidarność. Książka prezentuje polityczne, społeczne, gospodarcze, kulturowe i architektoniczne losy Stoczni Gdańskiej. Czytelnik znajdzie tu informacje o wykorzystaniu zakładu przez Kriegsmarine, o działających na jego terenie klubach sportowych. Pozna codzienność pracujących kobiet oraz kulisy walki politycznej, która rozgrywała się po roku 1945. Publikacja omawia też współczesne znac...
Polska a Turcja 1683-1792: misje dyplomatyczne, zakulisowe intrygi, akcje militarne – wydarzenia, które zaważyły na losach nie tylko Polski i Turcji, ale i całej Europy, w mistrzowskiej analizie prof. Władysława Konopczyńskiego (1880-1952), jednego z najwybitniejszych badaczy polskiej historii. Ukazuje on niesłusznie zapomniany – nawet przez wielu zawodowych historyków – fragment dziejów I RP, gdy część elit pogrążonej w kryzysie wewnętrznym i coraz bardziej ulegającej zewnęt...
Tradycja publikowania dzieł zbiorowych poświęconych wybitnym postaciom nauki i kultury sięga przynajmniej XIXw. [...] Opracowania jubileuszowe, zawierające wartościowe i dobrze zredagowane teksty, są niezwykle cennym źródłem do badań biograficznych i histograficznych, ale także na długo zachowują przydatność, jako zbiór rozpraw z danej dziedziny. - Z recenzji dr. hab. Tadeusza Epszteina, prof. Instytutu Historii PAN
Monografia Jana Sajdaka jako wybitnego uczonego bizantynologa, rektora Uniwersytetu, społecznika i wychowawcy. Słowem, postać zasłużoną dla kultury polskiej. Monografia prezentuje jednego z najwybitniejszych polskich bizantynistów, któremu przyszło żyć w epoce przełomów; odrodzenia Polski po zaborach, ale także w czasach II wojny światowej, latach dla zachowania człowieczeństwa najciemniejszych, oraz po wojnie, kiedy ludzkie charaktery nadal wystawiane były na próbę. Zamiar m...
Nagroda Pulitzera w dziedzinie historii (2017) 9 września 1971 roku niemal 1300 osadzonych w zakładzie karnym Attica zdecydowało się głośno zaprotestować przeciwko nieludzkim warunkom odbywania kary i wieloletnim nadużyciom, jakich dopuszczała się administracja więzienia. Zdesperowani skazani wzięli zakładników i rozpoczęli pertraktacje. Negocjowali dzień i noc, jednak władze wykluczyły jakikolwiek kompromis. Już 13 września wysłano uzbrojone patrole, aby odbiły zakład karny ...
Od największej operacji desantowej w dziejach świata upłynęło 76 lat. Tamtego chłodnego czerwcowego ranka losy drugiej wojny światowej zawisły na cienkiej nici fortuny. Jeśli Aliantom udałoby się zdobyć i utrzymać przyczółki w północnej Francji, droga do zwycięstwa stanęłaby otworem. Ale jeśli siły inwazyjne zostałyby zepchnięte do morza, plany otwarcia nowego frontu na zachodzie zostałyby odłożone na długie lata, a być może na zawsze. W tej zaciekłej bitwie wzięło udział 15...
Księga XV Biblioteki Historycznej obejmuje lata 386-361/360 przed Chr. Tytuł „Hegemonia Teb”. Jest to bowiem okres, w którym, mimo ogłoszenia pokoju Antalkidasa (387/386, zob. ks. XIV 110.2-4), zwanego też królewskim, oddającym hegemonię w Grecji w ręce Sparty, na znaczeniu zaczęli coraz więcej zyskiwać Tebańczycy. Sygnałem tego było ich pierwsze zwycięstwo nad Spartanami, odniesione w roku 375 w bitwie pod Tegyrą. Kolejne, w starciu pod Leuktrami w roku 371, uczyniło Teby he...
W tomie zebrano najważniejsze dokumenty dotyczące działań operacyjnych i represji wobec działaczy Polskiego Stronnictwa Ludowego, a po jego przejęciu przez komunistów, wobec niezależnych działaczy chłopskich. Jest to kompendium najważniejszych źródeł ukazujących kierunki działań bezpieki, a także metod jej działania wobec niepodległościowych działaczy ludowych w pierwszej dekadzie „ludowej” Polski. Edycja zawiera 57 dokumentów, poprzedza je szczegółowa analiza naukowa.
Polscy ewangelicy jako nierzucająca się w oczy mniejszość wyznaniowa odegrali w dziejach Polski na wielu polach ważną i jakże owocną rolę. Monografia SPADKOBIERCY REFORMACJI zawiera liczne drogowskazy podpowiadające, którędy trafić na ślady tych dokonań. Można z niej się także dowiedzieć, jak przybysz z obcej ziemi, który Polskę obrał za swoją nową Ojczyznę, potrafił ją kochać.Die polnischen Protestanten sind eine unauffällige religiöse Minderheit und dennoch spielten sie in ...
Monografia O niepodległości ekumenicznie. Wyznawcy różnych Kościołów dla Rzeczpospolitej (1918-1939) ma charakter interdyscyplinarny. Łączy w sobie wątki z historii Polski (i rozwijającego się w niej chrześcijaństwa) oraz religioznawstwa, a także teologii ekumenicznej. Jej wspólnym mianownikiem jest wolność Rzeczpospolitej, wspólnego domu jej obywateli reprezentujących różne narody. Książka jest ciekawą próbą spojrzenia na relacje międzyetniczne i międzywyznaniowe w odradza...
Tom prezentuje bogactwo i skomplikowane przemiany w zakresie nowożytnej kultury intelektualnej, przede wszystkim na gruncie oświeceniowych reform szkolnych, a zwłaszcza przeprowadzonych w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, ale ukazanych na tle europejskim. Presja rozwijających się nauk przyrodniczych sprzyjała odchodzeniu od szkolnictwa ukierunkowanego humanistycznie i filozoficznie w kierunku postępującego wzmocnienia kształcenia o charakterze zawodowym. Wzrastająca rola centr...
Jak zapewnić nowopowstałemu bolszewickiemu państwu okres oddechu dla ustabilizowania sytuacji wewnętrznej? Jak uniknąć interwencji zbrojnej państw zachodnich oszukując „białą“ emigrację i obce wywiady? Wystarczy rozgłaszać, że Związek Sowiecki upadnie z hukiem, bo na jego terenie działa rozbudowana konspiracja, która obali władzę czerwonych? Jak zwabić przy okazji liderów „białej“ rosyjskiej opozycji do Rosji i jak przewerbować oficerów służb zachodnich penetrujących Bolszewi...
Drugie wydanie monografii Zarys historii Uniwersytetu Łódzkiego 1945–2020 zostało poprawione i uzupełnione o wydarzenia, które miały miejsce w naszej Uczelni w latach 2015–2020, a więc w ostatnim roku drugiej kadencji Rektora Włodzimierza Nykiela oraz podczas kadencji Rektora Antoniego Różalskiego w latach 2016–2020. W czterech rozdziałach prezentowanej książki przedstawiono następujące kwestie: założenie, rozwój i rozbudowę Uczelni w latach 1945–2020; rozwój poszczególnych w...
Zasadniczym przedmiotem dociekań prowadzonych w książce jest zjawisko przemocy, warstwą ilustracyjną zaś wydarzenia, które miały miejsce na terenie powiatu sanockiego w latach 1944–1947. Przemoc starano się ukazać z różnych stron. Doszukiwano się jej m.in. w charakterystyce łączących ludzi relacji. Dostrzeżono dynamikę przemocy. Osią wykładu nie stali się w tej książce typowi dla historii bohaterowie (ludzie, narody), ale określona sytuacja, a w zasadzie sekwencja sytuacji pr...
Zawarte w niniejszym tomie teksty pokazują Polskę za panowania ostatniego króla – Stanisława Augusta Poniatowskiego – jako różnorodne i atrakcyjne pole badań naukowych. Ich autorzy przedstawiają Rzeczpospolita tego czasu często w sposób polemiczny wobec potocznych wyobrażeń, zdominowanych przez przytłaczający obraz jej upadku. Tymczasem z badań historyków wyłania się obraz epoki dynamicznej i pełnej działań w kierunku naprawy państwa i społeczeństwa. Autorami pomieszczonych t...
Św. Franciszek z Asyżu znany jest przede wszystkim jako ubogi zakonnik, mistyk i poeta, reformator Kościoła i miłośnik przyrody. Biografowie Biedaczyny przywiązują zazwyczaj mniejszą wagę do jego zainteresowania islamem i do jego podróży na Bliski Wschód. Dlaczego św. Franciszek udał się w 1219 r. wraz z armią V krucjaty do Egiptu? Czy był krzyżowcem? Jak przebiegło jego spotkanie i rozmowa z sułtanem al-Kamilem? Jaką postawę przyjął ON i jego współbracia wobec muzułmanów? ...
Zofia Tułodziecka i początki radykalnego, zawodowego ruchu kobiecego w Wielkopolsce.
Wyemancypowanie się kobiet na gruncie społeczno-ekonomicznym wiązało się z konkretnymi zmianami w systemie gospodarczym - nastaniem nowoczesnego kapitalizmu. Kobiety stosunkowo szybko zyskały świadomość tego faktu, jak również konieczności obrony własnych, specyficznych interesów zawodowych i politycznych, w sposób systematyczny i zorganizowany.
Autor publikacji omawia działalność organistów jako grupy społeczno-zawodowej na terenie diecezji lubelskiej w latach 1918-1992. Przedstawia ich pochodzenie, wykształcenie oraz uposażenie, a także ukazuje formy integracji. Zagadnienia prezentowane są na szerszym tle historycznym, ponieważ w wybranym przedziale czasowym istniało kilka zrzeszeń zawodowych organistów, o zasięgu zarówno ogólnopolskim, jak i diecezjalnym, które swoją działalnością nawiązywały do istniejących wcześ...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
