"Pojawiło mi się w głowie coś. Zadzwoniłem do znajomego lekarza, specjalisty intensywnej opieki. Szybko zdiagnozował i nazwał ten przypadek. W mózgu powstał projekt. Trzeba go przekształcić w grant. Proste. W tym się wyraża nowoczesność, chyba nauki. Także gospodarki. Zreformuję gospodarkę. Skończyłem śniadanie. Otworzyłem drzwi wejściowe. Wyszedłem. Zobaczyłem napis informujący, że z restauracji nie wolno niczego wynosić. Sprawdziłem, w rękach niczego nie miałem. Spojrzałem ...
Stulecie, które minęło określa się często jako wiek wojen i migracji. Artyści oraz badacze, którzy z politycznych powodów musieli szukać nowego miejsca do życia, próbowali w nim zaszczepić to, co przywieźli z sobą – kapitał intelektualny, bądź artystyczny. Nie obyło się przy tym bez strat, ale odnotowano również (przesunięte w czasie) zyski obydwu stron interakcji. Autorzy artykułów zgrupowanych w tomie z pasją tropią ślady wędrówek artystów i teoretyków (idea materializmu bi...
Tematem książki jest migracja zarobkowa macedońskojęzycznych muzułmanów z Macedonii do Włoch. Tytuł odzwierciedla zmiany, jakie zachodzą w ich codziennym życiu. Materiały zebrane podczas badań etnograficznych posłużyły do analizy doświadczenia migracji, a zwłaszcza tego, jak różni się ono w wymiarze płciowym i międzypokoleniowym. Badanie transnarodowych czy translokalnych praktyk jest bardzo dynamiczne, książka pokazuje zatem pewien moment w indywidualnych i zbiorowych życiac...
Polska i jej mieszkańcy przeżyli po 1989r. kilka rewolucyjnych zmian w krótkim czasie. Dotyczyły one kwestii politycznych, społecznych, własnościowych, prawnych i ekonomicznych. Do tego dołożyła się światowa rewolucja informatyczna. Jest rzeczą normalną i całkowicie zrozumiałą, iż podobne procesy dotyczyły rodzimych mediów, które były i są pochodną możliwości danego społeczeństwa. Trudno porównywać wygląd pism sprzed 1989 roku i obecnych. To samo można powiedzieć o radiu i te...
Michał Kowalski przedstawia dzieje współpracy badaczy społecznych z wojskiem i wywiadem od czasów wypraw Jamesa Cooka, przez rywalizację kolonialną mocarstw europejskich, I i II wojnę światową, okres zimnej wojny aż do współczesnych interwencji militarnych w Iraku i w Afganistanie. W przystępnej i porywającej narracji ukazuje jawne i niejawne przykłady kooperacji antropologów z wojskiem i wywiadem, funkcjonujące przykrywki tajnej działalności, a także towarzyszące temu dylema...
W świadomości społecznej architektura II Rzeczypospolitej rzadko uchodzi za zabytkową. Często pomijana, szufladkowana razem z powojenną jako spuścizna okresu błędów i wypaczeń, powoli rozpada się na naszych oczach. Serią Modernizmy przypominamy genezę, monumentalizm i rozmach ówczesnych założeń architektonicznych. Po odzyskaniu niepodległości polskie władze stanęły przed wyzwaniem zaprojektowania nowego państwa i zbudowania go od podstaw. Należało się skomunikować, zelektryf...
W tym napisanym z niesłychanym znawstwem i pasją tomie szkiców naukowych Gabriela Matuszek przygląda się literaturze wczesnego modernizmu z perspektywy psychoanalitycznej, antropologicznej, kulturowej i genderowej. Książka składa się z artykułów monograficznych, poświęconych poszczególnym pisarzom polskim i obcym (Wyspiańskiemu, Ibsenowi, Przybyszewskiemu, Żeromskiemu i Alinie Świderskiej), w których badaczka analizuje i interpretuje albo pojedyncze dzieła, albo całokształt t...
Czy teza, że nowe media to rewolucja w komunikacji, postrzeganiu rzeczywistości, stosunkach społecznych wymaga dziś uzasadnienia? Sąd o stymulującej roli technik komputerowych, komputerów osobistych, globalnej sieci czy urządzeń mobilnych jest trwale obecny w opracowaniach naukowców reprezentujących różne dyscypliny nauki, stał się składową dyskursu publicznego, wszedł nawet w zakres tzw. Wiedzy potocznej. Dyskusji nie podlega również fakt, że media tradycyjne: prasa, fil...
Niniejsza publikacja wprowadza w najciekawsze zjawiska w polskiej sztuce współczesnej przełomu XX i XXI wieku. Przedstawiono w niej twórczość 10 uznanych polskich artystów (m.in. Katarzyna Kozyra, Anna Konik, Piotr Uklański, Wilhelm Sasnal). To doskonała publikacja zarówno dla nauczycieli wiedzy o kulturze i uczniów, jak i dla wszystkich osób zainteresowanych polską sztuką przełomu wieków. Książka nie tylko zbiera w jednym miejscu rozproszone na ogół informacje, ale również p...
Skoordynowany przez Obywatelskie Forum Sztuki Współczesnej w maju 2012 roku strajk w obronie praw socjalnych artystów pod hasłem „Dzień bez sztuki” (w geście solidarności na jeden dzień zamknęły się galerie i muzea w całej Polsce) zainicjował dyskusję o zawodzie artysty i skrystalizował grupę tych, którzy postanowili walczyć o swoje prawa. Wydana wówczas gazeta strajkowa pisała o artystach tak: „nie mając stałego zatrudnienia, z trudem wiążą koniec z końcem. Pracują dużo, zar...
Lewis Henry Morgan na gruncie amerykańskim uznawany jest za jednego z „ojców założycieli” antropologii, pojmowanej jako nauka o człowieku i jego kulturze. Takim mianem określa Morgana nie tylko wieloletnia badaczka jego prac, Elisabeth Tooker, nie tylko autor najnowszej biografii Lewisa Henry’ego, Daniel Moses, czy tłumacz League od the Hode’- no-sau-nee or Iroquois, Bartosz Hlebowicz. Pojawia się ono również w wielu encyklopediach i podręcznikach do dziejów antropologii, etn...
Pałac w Wilanowie po dziś dzień zachwyca przyjezdnych swą wspaniałością, ogromem i misternością barokowej architektury. Co ciekawe – II Wojnę Światową Pałac przeszedł nieomal bez zniszczeń. Rezydencja zbudowana przez Jana III Sobieskiego przez kolejne stulecia przechodziła w ręce najsławniejszych rodów szlacheckich. Na samym początku XIX wieku Stanisław Kostka Potocki utworzył w Pałacu muzeum, wiedząc, jak ważne dla historii Polski pamiątki są tam zgromadzone. Dzieje Wilanowa...
Niniejsza publikacja zawiera miniatury analityczne poświęcone jednej z centralnych kategorii narratologii - kategorii punktu widzenia. Jest ona tu rozumiana zarówno w sensie dosłownym, jako sposób patrzenia na przedmioty, jak i w sensie uogólnionym - jako sposób pojmowania, konceptualizacji przedmiotu. Grono młodych Autorów poddało oglądowi tytułową kategorię w tekstach zróżnicowanych regionalnie i gatunkowo, literackich i nie tylko, spoglądając na różnorodne i rozległe przes...
Tom pierwszy składa się z wypowiedzi pracowników muzeów w Polsce na temat edukacji muzealnej. Część pierwsza to zapis dyskusji środowiska edukatorów muzealnych, w której ogniskują się główne problemy przed jakimi w praktyce stają osoby zajmujące się edukacją muzealną. Stanowi ona efekt seminariów problemowych poświęconych muzeom i edukacji zorganizowanych przez Forum Edukatorów Muzealnych w 2012 roku. Dyskusja obejmuje takie zagadnienia jak współpraca wewnątrz muzeów oraz ze ...
Sytuacja cywilizacyjna, w jakiej się znaleźliśmy, stwarza wiele szans zarówno edukacyjnych, jak i rozwojowych, ale przynosi także szereg zagrożeń. (…) Okazało się bowiem, że technologie rozwijają się w tempie przewyższającym nasze możliwości adaptacyjne czy poznawcze. Nie jest jeszcze pewne, czy uda nam się je przezwyciężyć, chociaż naukowcy pracują w swoich laboratoriach nad tym, aby nowe technologie udoskonalały naszą codzienną egzystencję. Zgromadzone w niniejszym tomie ar...
August Šenoa to najwybitniejszy przedstawiciel literatury chorwackiej XIX wieku, który w swojej twórczości zapisał kompleksową wizję własnego narodu. Jego wyidealizowane wyobrażenie na temat wspólnoty utrwaliło się dzięki konkretnym strategiom i mechanizmom dyskursywnym. Podstawowym zadaniem niniejszej książki jest rekonstrukcja wspomnianej wizji oraz wskazanie sposobów efektywnego jej przekazywania odbiorcy. Dominacja problematyki narodowej w twórczości chorwackiego pisarza...
Nauka nowa Giambattisty Vica stosunkowo późno została uznana za klasyczną pozycję refleksji o kulturze, co było spowodowane wieloma przyczynami. Uzyskawszy jednak już tę rangę, należy do tych, których lektura jest wciąż ponawiana czy to w celu lepszego jej zrozumienia, czy to w poszukiwaniu źródeł współczesnego myślenia i inspiracji dla niego. Autorzy, których prace złożyły się na 16. tom „Prac Kulturoznawczych”, zmierzyli się z koncepcją neapolitańskiego myśliciela nie tyle,...
„Japonia na zawsze wyrzeka się wojny” – tak brzmi początek 9 artykułu konstytucji Japonii, gwaranta pokojowej polityki kraju, który po krwawych doświadczeniach II wojny światowej i traumie związanej ze zrzuceniem bomb atomowych miał nigdy więcej nie brać udziału w żadnym konflikcie. Czy jednak zapis ten ma rację bytu wobec obecnej niestabilnej sytuacji w regionie?? ?
Książka Śmieć w kulturze to interdyscyplinarna refleksja nad problemem „śmieci”. Pojęcie to autorzy tekstów wchodzących w skład tego tomu traktują zarówno wąsko, dosłownie, jak i szeroko, metaforycznie. W ujęciu wąskim interesuje ich analiza przedmiotów-śmieci. W ujęciu szerokim hasło „śmieć” rozumiane jest jako wszystko, co w kulturze zostaje zepchnięte na margines, ulega społecznemu wykluczeniu. „Śmieć” jako to, co „niepotrzebne”, wydaje się bardzo zręczną przenośnią. Jej u...
Książka Chińskie tkaniny haftowane od XVIII do XX wieku w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie jest pierwszym tego rodzaju, interesującym studium tekstyliów w literaturze polskojęzycznej. Burzliwe dzieje Muzeum Narodowego w Warszawie wywarły znaczący wpływ na obecny stan kolekcji. Trzon zbioru stanowią tekstylia z okresu panowania dynastii Qing (1644–1911). Stały się one punktem wyjścia do badań nad ikonografią i techniką wykonania. Autorka zapoznaje czytelnika z typami haf...
Książka ilustruje, w jaki sposób współczesne japońskie i chińskie artystki wykorzystują charakterystyczne dla swoich krajów symbole oraz elementy tradycji kulturowej, a także jak przeciwstawiają się uznanym przez ich rodzime społeczeństwa wzorcom kobiecości. Autorka prezentuje twórczość kilkunastu artystek, zarówno tych powszechnie rozpoznawanych, jak Yoko Ono, Yayoi Kusama i Lin Tianmiao, jak i tych dotąd nieobecnych w polskiej literaturze przedmiotu. Przedstawia historię Ja...
Cultural heritage is one of the concepts that have made an unusual career in the 20th century. The cultural codes associated with it – senses, meanings, and ideas, characteristic for specific local or national communities, and the tangible and intangible assets, became a space for new fascinations as well as scientific, regional, social and amateur exploration. These multiple searches for the truth showed that the essence of heritage is portrayed in the choice transforming th...
Tom Rosyjskie dzieciństwo – zawiera teksty badaczy z Białorusi, Kazachstanu, Litwy, Rosji, Słowenii i Polski. Refleksja nad tytułowym zagadnieniem podjęta została w kilku blokach prac, eksponujących zagadnienia metodologii badań nad rosyjskim dzieciństwem, kwestię różnych aspektów dziecięcej codzienności, rolę idei i ideologii w kształtowaniu dziecięcego świata, problemu utraconego dzieciństwa i namysł nad literaturą, filmem i sztukami plastycznymi, traktowanymi jako media, k...
Kultura we współczesnym świecie rozwija się w niespotykanym wcześniej tempie, a poznanie i zrozumienie nowych dzieł sztuki może wydawać się wręcz niemożliwe. Na szczęście zarówno osoby studiujące historię znanych twórców muzyki i teatru, jak i pragnące zgłębić nowe formy sztuki znajdą odpowiednie dla siebie pozycje wśród najpopularniejszych książek o fascynującym świecie sztuki i kultury. Stanowią one bezcenne źródło wiedzy, nie tylko omawiając najważniejsze dzieła znakomitych artystów, ale też pozwalając na bliższe poznanie ich biografii i sposobu myślenia. Najciekawsze książki o kulturze i sztuce lat 90., piękne albumy o malarstwie, a może biografie najważniejszych postaci polskiej sztuki? Na Woblink znajdziesz najlepsze publikacje na każdy z tych tematów autorstwa takich znawców jak Janusz Górski, Światosław Lenartowicz, czy Dorota Folga-Januszewska. Coś dla siebie znajdą tu zarówno fani malarstwa, sztuk wizualnych, teorii kultury, jak i miłośnicy książek ogólnie podejmujących tematykę twórczości artystycznej.
Czy historię sztuki tworzą wyłącznie twórcy i ich dzieła? „Złota dama. Gustav Klimt i tajemnica wiedeńskiej Mona Lisy" Anne-Marie O'Connor przybliża sylwetkę jednej z najważniejszych kobiet w życiu malarza, jego mecenaski i modelki, Adeli Bloch-Bauer. Choć dla wielu znana z jest głównie ze stworzonych przez Klimta portretów, jej salon stanowił miejsce spotkań elit wspaniałego świata sztuki wiedeńskiego międzywojnia, a życie osobiste pełne było zawirowań i osobistych tragedii. Pozycja pozwala poznać zarówno biografię samej „złotej damy", jak i perypetie jej słynnego pierwszego portretu aż do czasów obecnych. Sylwetki kobiet związanych ze sztuką poznamy także dzięki książce Whitney Chadwick „Artystki i surrealizm”. To fascynująca analiza roli kobiet w ruchu surrealistycznym, który zdominował sztukę XX wieku. Pozwala czytelnikowi poznać bliżej nie tylko życiorysy i najważniejsze dzieła sztuki powszechnie znanych artystek, takich jak Frida Kahlo czy Dorothea Tanning, ale także mniej znanych, a równie utalentowanych twórczyń. Bliższe nam czasy przedstawia „Ekstaza. Lata 90. Początek” autorstwa Anny Gacek, książka poświęcona kulturze okresu, który dla świata sztuki był wręcz wybuchowy. Książka przedstawia najważniejsze zjawiska dekady, skupiając się na kulturze popularnej, jak muzyka, kino i telewizja. Autorka przybliża najważniejsze nurty łącząc je z szerszym kontekstem geopolitycznym, co sprawia, że książka jest nie tylko źródłem wiedzy dla osób pragnących poznać historię sztuki czasów najnowszych, ale również poszerzyć swoją wiedzę na temat wydarzeń tamtych lat.
Dzięki niezwykłym albumom o malarstwie nawet najwięksi wielbiciele znanych artystów mogą odkryć najważniejsze dzieła sztuki na nowo. Wśród nich jest „Caravaggio. Zbliżenia" autorstwa Stefano Zuffiego. Autor przenosi nas do epoki baroku, ukazując nie tylko wybitne dzieła sztuki mistrza, ale również kontekst historyczny i symbolikę obecną w jego malarstwie. Zuffi z pasją i drobiazgowością bada techniki malarskie Caravaggia i jego niesamowite umiejętności posługiwania się kontrastem światła i cienia, ukazując niepowtarzalną dynamikę jego obrazów. Idealnie dobrane reprodukcje uczą nas nie tylko o geniuszu malarza, ale również o sile narracji, którą w swoich obrazach potrafił wykorzystać. Natomiast album „Stryjeńska" ze wstępem Światosława Lenartowicza odkrywa przed nami fascynujący świat Zofii Stryjeńskiej. Prace tej wybitnej polskiej malarki oraz ilustratorki emanują bogactwem kolorów i form głęboko osadzonych w polskiej kulturze. Omawiane przykłady stanowią kompleksowy przekrój jej twórczości, ukazując zarówno dobrze znane obrazy wykorzystujące motywy ludowe, jak i bardziej intymne dzieła. To nie tylko historia obrazów artystki, ale również próba uchwycenia duchowości i więzi Stryjeńskiej z polską tradycją. Nie można też zapomnieć o współczesnym świecie sztuki - seria albumów „Beksiński" z przedmową Wiesława Banacha to wyjątkowe publikacje, które wprowadzają nas w mroczny, ale i fascynujący świat jednej z kluczowych postaci polskiego malarstwa. Każda z książek przedstawia najważniejsze dzieła Zdzisława Beksińskiego, w tym także wcześniej niepublikowane. Czy można znaleźć bardziej idealny prezent dla miłośnika sztuki?
Sztuka użytkowa towarzyszy nam na każdym kroku - czemu więc nie poznać jej bliżej? „Dizajn na co dzień" to idealna propozycja dla każdego, kto chce zanurzyć się w tajnikach wzornictwa. Co mamy na myśli mówiąc o sztuce użytkowej? Czemu przyglądają się projektanci przedmiotów codziennego użytku? Jak oddzielić ambicje projektanta od wygody użytkownika? Don Norman, amerykański psycholog i projektant, odpowiada na te pytania, przybliżając nasze relacje z przedmiotami i wyjaśniając, na czym opiera się dobry dizajn. Natomiast o tym, jak pozornie zwykłe rzemiosło może stać się pełnoprawną formą sztuki opowiada „Tkanina. Sztuka i rzemiosło" Katarzyny Jasiołek. Często określane jako niższa forma sztuki, tekstylia są potężnym środkiem wyrazu artystycznego, który od kilkudziesięciu lat przeżywa odrodzenie. Autorka przybliża udział wybitnych dzieł sztuki autorstwa polskich twórców i twórczyń, którzy położyli podwaliny pod nowe spojrzenie na tkactwo, pochylając się nad trendami i technikami obecnymi od czasów międzywojennych aż po współczesne. Po lekturze „niższa forma sztuki" nigdy nie będzie dla was już taka sama! Nie można także zapomnieć o książkach poświęconych projektowaniu graficznemu. „The Art of Polish Poster" autorstwa Doroty Folgi-Januszewskiej, bada fenomen polskiego plakatu, stanowiącego ważny element naszej kultury wizualnej. Autorka dogłębnie przedstawia zarówno historyczne konteksty, jak i wkład wybitnych projektantów w jego rozwój, umożliwiając czytelnikom poznanie nie tylko estetyki, ale także zaangażowania społecznego, które często wiązało się z polskim plakatem na przestrzeni stuleci.
Książki poświęcone kulturze nie tylko omawiają najważniejsze dzieła i artystów, pomagając zgłębić historię sztuki - to także pozycje pisane przez samych twórców, umożliwiające poznanie ich filozofii, zainteresowań i procesu twórczego od podszewki. Jedną z takich pozycji są „Spekulacje o kinie" Quentina Tarantino. Reżyser, znany ze swojego unikalnego stylu i miłości do klasyków, dzieli się tu z czytelnikami swoimi ulubionymi filmami oraz wpływami, które kształtowały jego twórczość. Pełna wnikliwych spostrzeżeń, książka stanowi doskonały przewodnik po tworzeniu filmów i odkrywa subtelności, które sprawiają, że kino jest tak niezwykłą formą sztuki. Z pozycji dotyczących kina warto wyróżnić książki wydawnictwa słowo/obraz terytoria poświęcone różnym gatunkom i zagadnieniom filmowym – między innymi „Kino bezpośrednie”, „Seks na ekranie”, „Polska szkoła animacji”, „Historia myśli filmowej”, „Kino włoskie”, „Kino nieme” itp.
Dla pasjonatów architektury pozycją obowiązkową jest „Pełnia architektury", nowe wydanie kultowej książki Waltera Gropiusa zbierającej jego eseje dotyczące tej dziedziny sztuki. Założyciel Bauhausu przybliża w niej swoją wizję nowoczesności otwartej i demokratycznej, odrzucając techniczną wizję modernizmu i postulując, aby nie tylko architektura, ale sztuka i kultura w ogóle były nakierowane w szczególności na człowieka. Wielbicieli modernizmu z pewnością zainteresuje również „Ballada o dziewczynie", wywiad Janusza Górskiego z Ewą Frysztak. Graficzka, projektantka okładek i plakatów okresu PRL-u, choć na Zachodzie wciąż doceniana, w Polsce jej nazwisko jest obecnie praktycznie nieznane. Książka pozwala poznać zarówno fascynujący świat sztuki Ewy Frysztak, jak i jej bogatą biografię, kreśląc barwny portret jednej z najwybitniejszych polskich twórczyń grafiki i pozwalając zajrzeć za kulisy jej rzemiosła. Kilkaset barwnych reprodukcji pomaga przystępnie zgłębić historię sztuki użytkowej PRL.
Interesujące książki proponuje także Instytut Studiów nad Sztuką Świata, pod którego szyldem ukazały się między innymi publikacje o historii Japonii, malarstwie Luciana Freuda, sztuce ubioru, Oriencie, średniowieczu czy rzeźbie. Z kolei tematykę okołoliteracką podejmuje krakowska Korporacja Ha!art, dzięki której czytelnicy mogą poznać „Życie literackie w Krakowie”, „Krótką historię kuratorstwa”, „Literaturę polską po 1989 roku w świetle teorii Pierre'a Bourdieu” czy „Nowe formy opowieści”.
