„Piszę: «lecę do Syrakuz». Lecz ściśle mówiąc lecę do Katanii, stamtąd jadę autobusem, trochę dłużej niż godzinę. Jest późny wieczór, po lewej, gdzie domyślam się morza, prowadzi nas linia industrialnych świateł. Byłem kiedyś w tych miejscach, widziałem wybrzeże poharatane przez przemysł w ramach bezmyślnego wyrównywania szans Południa wobec Północy, które nosi wszelkie znamiona mediolańskiego czy rzymskiego alibi, by niszczyć piękno poza własnym podwórkiem. Nie muszę tego sp...
W pierwszej wojnie światowej imię boskie i św. symbole chrześcijaństwa osiągnęły niebywałe dotychczas rozpowszechnienie ilościowe. W odróżnieniu od drugiej wojny, wszystkie narody powoływały się jeszcze na imię Boga, Jego wolę i pomoc. Sztandary wojsk rosyjskich głosiły: „S Bogom, za Caria i otieczestwo” (Z Bogiem, za cesarza i ojczyznę). Nie tylko sztandary, ale na klamrze każdego żołnierza nieprzyjacielskiego widniało: „Gott mit uns – Bóg z nami”. (Tylko te klamry utrzyma...
Ta niezwykła książka o cudownym świecie starych, opowiadanych przez wieki baśni i o głębokich prawdach ludzkich, jakie nam ów świat przekazuje, urzekła już niejednego czytelnika. Każdy, kto ją czyta, przekonuje się, jak głęboki jest jej osobisty oddźwięk, i nieraz do niej wraca. Bo emanuje urokiem baśniowych opowieści znanych nam z dzieciństwa, a zarazem wprowadza nas w coś zupełnie nowego, nieoczekiwanego. Książka Bettelheima to pełen konkretnych treści, czerpanych z różnych...
Bogato ilustrowana historia jednego z najbardziej popularnych fontów – używanego przez globalne korporacje, firmy przygotowujące kampanie polityków (od Richarda Nixona po Hillary Clinton), ale mającego też wiele całkiem banalnych zastosowań. Autor opowiada o Bauhausowych korzeniach Futury, pokazuje ją jako element systemów, narzędzie ideologiczne i instrument reklamy. Badając różnorodne, prestiżowe i powszechne przykłady wykorzystania fontu, pokazuje rolę, jaką krój pisma odg...
„Niniejszy zbiór studiów poświęconych wybranym zagadnieniom z zakresu historii dramatu i teatru romantycznego samoczynnie lokalizuje zjawiska z obszaru kultury popularnej i zagadnienia formy dramatycznej w ramie artystycznych praktyk mitotwórczych romantyzmu – albo odwrotnie: od mitu-układnki do mitu-syntezy prowadzi poprzez zaułki romantycznej popkultury i formalnych eksperymentów. Zjawiska to powiązane czy tylko towarzyszące? Jednak mitologia przyszłości, ów nowy romantycz...
W roku 2012 mija 20. rocznica śmierci Zbigniewa Raszewskiego – najwybitniejszego polskiego historyka teatru, jednej z największych postaci polskiej humanistyki drugiej połowy XX wieku, prawdziwej legendy środowiska. Mimo upływu tych dwudziestu lat, prace i postawa Profesora wciąż stanowią mistrzowskie, dla wielu wzorcowe, połączenie wiedzy, erudycji, dokładności, ale i odwagi w formułowaniu wniosków czy oryginalności myśli.?
Orientalia to nie tylko egzotyczne notatki z podróży, w których autor wręcza nam kolejne fotografie fascynujących miejsc. W tych tekstach słychać bicie serca, polskiego serca: ks. Henryk jest tutaj indyjski, nepalski czy birmański, ale nade wszystko wielkanocny, wigilijny, polski, co nie jest takie oczywiste w świecie, który łatwo ulega zgubnej fascynacji innością nieznanych kultur. Można tak zachłysnąć się nowością innych, że zatracimy swoją tożsamość. Że zapomnimy, kim jest...
Tadeusz Dołęga-Mostowicz (1898–1939) – najpoczytniejszy polski autor w dwudziestoleciu międzywojennym. Twórca takich nieprzemijających przebojów czytelniczych, jak Kariera Nikodema Dyzmy czy Znachor, żeby wspomnieć tylko te najbardziej znane. Wbrew powszechnemu mniemaniu powieść Kariera Nikodema Dyzmy, wydana w 1932 roku, nie była jego debiutem jako człowieka pióra. Na przełomie lat 1924/1925 T. Dołęga-Mostowicz został felietonistą dziennika „Rzeczpospolita”. We wrześniu 192...
Bohumil Hrabal to pisarz legenda, niedościgniony gawędziarz, mistyk codzienności i – o czym mało kto wie – mistrz kamuflażu. W swoim pisarstwie stworzył galerię niezwykłych postaci, w których on sam wydaje się odbijać niczym w zwierciadle. Czyż bowiem spod rozgadania stryjka Pepiego, szaleństwa czułego barbarzyńcy Boudnika lub niedojrzałości kelnera Jana Dziecięcia nie wyziera twarz samego Hrabala? W „Pięknej rupieciarni” pisarz wreszcie opowiada o sobie bezpośrednio. W zebr...
„Album Albrechta” to silva rerum. Chór tekstów tu pomieszczonych głosi pochwałę aktywności, pracowitości, intelektualnej przenikliwości, literackiego smaku i przymiotów charakteru Albrechta Lemppa (1953-1912), człowieka-orkiestry: menadżera kultury, aktywnego uczestnika dialogu polsko-niemieckiego, tłumacza i propagatora literatury polskiej. Książka zawiera przede wszystkim jego teksty przetłumaczone na polski, świetnie napisane i dziś ciągle dla nas ciekawe; artykuły, wywia...
Bohaterowie scenariuszy nie znikają, kiedy kończy się film. Oni żyją dalej. Między kolejnymi odcinkami serialu, między poszczególnymi scenami. Coś robią, coś przeżywają, o czymś ze sobą rozmawiają. Tak samo było z bohaterami dwóch kultowych filmów, które weszły na ekrany kin blisko 30 lat temu - „Kogla Mogla” i „Galimatiasu”. Mimo że skończył się drugi film o nich, oni dalej żyli. Co robili przez te trzydzieści lat? Kim są teraz? Jacy są? Odnieśli sukces czy ponieśli porażkę?...
Najpierw było słychać groźne pomruki: chodziły wieści, że powstaje film, który zniszczy Kościół. Potem dochodziły szczegóły, o ateiznie reżysera z Jedlicza (mojego rodaka). O filmie robiło się coraz głośniej. Świetnie przygotowanie PR; i w końcu wielki dzień: Trąby Jerychońskie zagrzmiały, by obalić znienawidzony Kościół i obalić kler – zniszczyć podelca - jak wołał Voltaire: film wyświetlono, owacja trwała ponoć 11 minut, publiczność przyznała nagrodę, jury nie. A potem zacz...
"Technika montażu filmowego" Karela Reisza i Gavina Millara to pozycja legendarna, nie bez przyczyny nazywana jest biblią montażystów. Wprowadza ona czytelnika we arkana pracy w montażowni. Nie jest to jednak książka o trikach dostępnych w programach do edycji - w tym celu należy sięgnąć po jeden z wielu dostępnych na rynku poradników. Praca Reisza i Millara jest znacznie głębsza, bo dotyczy samej istoty montażu - mówi o tym jak go zrozumieć, poczuć jego rytm i sprawić, by st...
„Musimy wyruszyć w drogę przy złej pogodzie, w chwili, gdy historia zdaje się sama wahać, jak obrać swój własny kurs. Siły, które dziś trzęsą światem, to zdaniem wielu populizm i nostalgia za powrotem do minionych horyzontów, przywilejów i wygód. Trzeba będzie stawić im czoło i to bez zbędnej zwłoki, pomagając innym zrozumieć siły, które narodzą się w świecie jutra. Świecie, w którym mosty przydadzą się bardziej niż mury; świecie, który można budować na dialogu ludzi żyjących...
Prezentowany w monografii punkt widzenia, metaforycznie sygnalizowany już w początkowych słowach tytułu, służy podkreśleniu właściwego dialogowi miejsca w dziele filmowym. W swoistym, osobnym, niezwykle przyjemnym w odbiorze idiostylu ze sporą dozą humoru, Autorka przeprowadza krok po kroku naukową, acz zrozumiałą dla każdego miłośnika X muzy, analizę środków językowych składających się na różne sposoby autorskiego kształtowania polszczyzny (zwanych strategiami stylistyczno-j...
Ceniony krakowski organista Marek Stefański, jeden z najwybitniejszych współczesnych organistów, zabiera nas w pasjonującą muzyczną podróż dookoła świata. W swoich rozmowach z muzykologiem Mateuszem Borkowskim, wirtuoz organów opowiada o swoich artystycznych przygodach na pięciu kontynentach. Przepełnione zabawnymi anegdotami spotkania z muzyką są nie tylko okazją do poznania historii i tradycji wyjątkowych miejsc, ale przede wszystkim możliwością zetknięcia się z interesując...
Rekonstrukcje pod redakcją Ewy Bułhak i Mateusza Żurawskiego to trzeci – i ostatni – tom edycji krytycznej scenariuszy autorskich Jerzego Grzegorzewskiego, wydawanej przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego przy współpracy Teatru Studio i Teatru Narodowego. Obejmuje cztery albumy z wybranymi adaptacjami tekstów prozatorskich i poetyckich: Amerykę według Kafki (1973), Śmierć w starych dekoracjach i Złowionego według Różewicza (1978, 1993), Śmierć Iwana Iljicza wedł...
Justyna Dąbrowska zadaje swoim Mistrzom fundamentalne pytania o to, co w życiu najważniejsze, skąd czerpią pogodę ducha i witalność. Umie słuchać, a rozmówcy to doceniają. Hanna Krall pisała: spieszmy się mądrze żyć – zdają się mówić bohaterowie książki Justyny Dąbrowskiej. Są nimi: Kazimierz Kutz, Danuta Szaflarska, Henry Z. Lothane, Magdalena Fikus, Joanna Gomułka, Andrzej Mencwel, Edward Pałłasz, Karol Modzelewski, Zofia Rosińska, Zygmunt Bauman, Aleksandra Jasińska-Kania,...
W swoich esejach Sebastian Duda podejmuje interpretację wybranych dzieł literackich, w których szuka odpowiedzi na intrygujące go pytania teologiczne. Uważnie czyta Miłosza, Leśmiana i Białoszewskiego, wnika w głąb wątpliwości nękających Jerzego Nowosielskiego, zajmuje swoją pozycję wobec okrzyku, który Dostojewski włożył w usta Iwana Karamazowa: „Zwracam Bogu bilet!”. Polemizuje też z interpretacjami, w których dzieła Tolkiena i Lewisa odczytuje się w duchu chrześcijańskim...
„Ta zadziwiająca książka jest o wszystkim, ale nie o niczym. „Zadziwiająca”, bo przedstawia myśli człowieka, którego wszechstronność budzi podziw, ale nie wpędza w kompleksy. Przeciwnie, zaraża posybilizmem, czyli przekonaniem, „że się da”. Taki też jest Wrocław, miasto, które zapracowało na swój sukces. Rozmowa z prezydentem Dutkiewiczem jest czasami jazdą po bandzie, ale nie odczułem w niej żadnego fałszywego tonu. Jest czasem zuchwała, ale szczera i dotyczy spraw, które mu...
Przeżyć, by żyć” to opowieść o wyjątkowym człowieku: księdzu, poecie, pisarzu, spowiedniku i… pasjonacie sportu. W wywiadzie z Patrycją Michońską-Dynek ks. Marek Chrzanowski, orionista, opowiada między innymi o dzieciństwie i dorosłości, o szukaniu powołania, drodze do kapłaństwa i życiu zakonnym, o pobytach w szpitalach, chorobie i walce oraz o rodzinie i bliskich, na których zawsze można polegać. Diagnoza śmiertelnej choroby księdza Marka przyszła dwa lata temu. Najpierw by...
Prezentuję Państwu trzecią część moich felietonów. Większość zamieszczonych w tej książce tekstów poświęciłem wybitnym twórcom (Rafał Pomorski, Paweł Steller, Emanuel Imiela, Stanisław Szukalski, Jan Wysocki, Paweł Wróbel), naukowcom (Andrzej Brożek, Ludwik Musioł, Adolf Dygacz, Jerzy Szydłowski) i kapłanom (Teofil Bromboszcz, Ludwik Skowronek, Emil Szramek) działających w XX wieku w Katowicach. Wśród zasłużonych dla miasta nie mogło zabraknąć sylwetek przedstawicieli życia m...
Dziesięć wyjątkowych kobiet ze Śląska. Każda osiągnęła wielki sukces. Piosenkarki Anna Wyszkoni, Katarzyna Groniec i Kasia Moś, Miss Polonia Karina Wojciechowska, aktorka Jolanta Fraszyńska, bizneswoman Marta Frank, pisarka Anna Diewit-Meller, prezenterki i dziennikarki Agnieszka Hyży i Anna Popek oraz finalista Master Chefa Kinga Paruzel – wszystkie bohaterki tej książki podkreślają, że Śląsk zajmuje w ich sercu ważne miejsce. Dziesięć niezwykłych rozmów, dzięki którym pozna...