Każde z przedstawionych w tym tomie opracowań stanowi mniej lub bardziej obszerne i jednocześnie autonomiczne dzieło przygotowane z zachowaniem wszelkich wymogów warsztatowych stawianych pracom naukowym. W większości powstały one bowiem w oparciu o liczne i bogate kwerendy archiwalne bądź przeprowadzone w źródłach publikowanych, choćby takich jak regulaminy i instrukcje oraz wspomnienia i relacje. Ich uzupełnieniem, z reguły, były obszerne badania i studia w odpowiedniej lit...
Książka dotyczy budynku, którego historia jedynie krótko związana jest z Uniwersytetem Jagiellońskim. Dlatego Autorzy słusznie zdecydowali, by dzieje budowli pokazać na szerszym tle, zwłaszcza że kamienica przy ul. Józefa (dawniej Żydowskiej) 19 stała na tytułowej granicy dwóch światów - Kazimierza chrześcijańskiego i żydowskiego.
Z recenzji prof.dr hab.Wojciecha Bałusa
Dariusz Faszcza (ur. 1960) – dr nauk humanistycznych, adiunkt na Wydziale Nauk Politycznych Akademii Humanistycznej im. A. Gieysztora w Pułtusku. Głównym przedmiotem jego zainteresowań są dzieje wojskowości Polski i Bułgarii w XIX i XX w., jak również problematyka bezpieczeństwa narodowego. Autor siedmiu opracowań (5. pułk piechoty Legionów, Pruszków 1994; Z dziejów 12. Szczecińskiej Dywizji Zmechanizowanej im. Bolesława Krzywoustego 1945–2005, Warszawa 2005; Skazany na zapom...
Dzieło, którego pierwszy tom niniejszym przekazujemy w ręce czytelnika, będzie przedstawiał udział austro-węgierskich sił zbrojnych w wojnie światowej 1914-1918. Dążyliśmy, by swoje zadanie wykonać bardzo rzeczowo, bez egzaltacji, bez upiększania, bez zaciemniania tego, co się wydarzyło, a także bez zawiści. W ten sposób oferujemy przede wszystkim kompetentną, pozbawioną tendencyjności, historyczną i naukowo-militarną wiedzę. Jednocześnie tworzymy ostatni pomnik gigantycznych...
Czy istnieje „gen” religijny? Co decyduje o rozwoju życia duchowego rozumianego jako potrzeba nawiązania kontaktu z Bogiem? Jaką rolę pełni życie religijne w wymiarze społecznym? W publikacji podjęto próbę odpowiedzi na te pytania oraz zaprezentowano rozwój wszystkich wspólnot wyznaniowych na obszarze Wielkiej Łodzi w okresie do wojny światowej. Od początku XIX w. rozpoczął się proces tworzenia „polskiego Manchesteru”, określanego też jako „tygiel narodów, kultur i religii”....
Józef Szaniawski - dr historii, politolog, publicysta i dziennikarz w Polsce oraz Ameryce. Ze Wstępu: Zebrałem wspomnienia i opowieści o Józefie Szaniawskim od jego przyjaciół i świadków jego pracy. Są one uzupełnieniem nakreślonego przeze mnie życiorysu. Moją intencją było przedstawienie życia Józefa Szaniawskiego w kontekście przełomowego czasu w Polsce końca PRL i początku III RP. To fragment całości obrazu, jakim jest historia Rzeczypospolitej....
Seria wydawnicza „Przywrócić Pamięć” ma przybliżyć współczesnemu społeczeństwu publikacje założycieli ruchu skautowego, twórców rozwoju idei i metodyki harcerskiej z lat 1911–1939. Reprinty wydania z 1931 roku: WYTYCZNE METODYKI HARCERSKIEJ, PRAWA PRZYZWYCZAJANIA A HARCERSTWO. Opieram się w tym szkicu przedewszystkiem na dziełach Skauta Naczelnego Świata, gen. Baden-Powella, z których dwa wydane już w polskim przekładzie, wskazuję jako niezbędną lekturę każdego, kto chce w Ha...
The Volume no 2 of “Colloquia Balkanica” entitled Macedonia: Land, Region, Borderland, produced by an international team of researchers under grant No. NN108 187138, presents a synthetic approach to this territory’s history. The key to the research for this synthesis is connected with the image of Macedonia, a consequence of the premise adopted by all the participants of the grant. The period covered by the present volume begins in the times of the ancient Macedonian state an...
Teren masowej eksterminacji w Sobiborze był przez Niemców pilnie strzeżony, nieprzypadkowo obóz został założony w środku lasu. Po udanym powstaniu sobiborskim z 1943 roku i ucieczce więźniów Niemcy zrównali obozowe zabudowania z ziemią, a potem zasadzili tam las, żeby po zbrodni nie pozostał żaden ślad. Dlatego obecnie prowadzone są szczegółowe badania archeologiczne, aby udało się dokładnie określić, w którym miejscu były komory gazowe...
Książka Jerzego Besali, w której erudycja historyka spotyka się z pasją psychologa i badacza natury ludzkiej, jest pierwszą w Polsce całościową próbą spojrzenia na historię poprzez pryzmat uczuć. Niniejszy tom obejmuje najstarsze i pozaeuropejskie cywilizacje. Znajdzie więc tu czytelnik opowieści o psychopatycznym Gilgameszu, mężczyznach i „kobietach wyzwolonych” nad Nilem, chińskim posłuszeństwie i wietnamskiej swobodzie, sztuczkach i unikach oraz męstwie bohaterek Talmudu i...
Inicjatywa opracowania i wydania podręcznika jest ze wszelkich miar uzasadniona i cenna, w pierwszym rzędzie ze względu na potrzeby dydaktyki akademickiej, ale także ze względu na inspirujący do badań nad wybranymi problemami coraz silniej integrującej się przestrzeni europejskiej charakter takiego kompendium wiedzy.
Powstanie styczniowe stanowi w historii polskiej myśli i praktyki politycznej przedmiot wielu analiz i wyjątkowo zaciekłych sporów. Kolejne pokolenia powracają do pytania, dlaczego tak dramatycznie się nie udało, czy w ogóle mogło się udać, czy miało jakąkolwiek realną szansę zwycięstwa, czy pomysł jego wzniecenia, a potem ponoszone w jego trakcie ofiary miały dla sprawy polskiej jakiś rzeczywisty sens. (…) W tożsamości narodowej niektórych spośród nas powstanie styczniowe tk...
Z noty o autorze: „...Ks. Jan Sygański był gorliwym kapłanem i zakonnikiem, ale do historii przeszedł przede wszystkim jako dziejopis Kościoła, a w odniesieniu do Sądecczyzny jako wybitny badacz jej przeszłości.(...) „Nowy Sącz jego dzieje i pamiątki dziejowe” były drugą sądecką publikacją ks. Jana Sygańskiego wydaną na sześćsetlecie śmierci księżnej Kingi – Pani Sądeckiej oraz na takiż sam jubileusz założenia Nowego Sącza. Jak napisał profesor Henryk Barycz: „Studium nie mia...
Kolejny tom słownika poświęconego rosyjskiej administracji w Królestwie Polskim, obok Słownika biograficznego gubernatorów i wicegubernatorów w Królestwie Polskim (1867–1918), stanowi uzupełnienie dużej luki w historiografii polskiej. Perspektywa, z jakiej Autorzy dokonują prezentacji postaci urzędników administracji rosyjskiej okresu zaboru, jest niezwykle rzetelna i obiektywna. Słownik przygotowany jest w sposób przejrzysty, układa się w logiczną całość. O kompleksowym char...
Publikacja w sposób wielostronny ukazuje wpływ kobiet na kształtowanie się rzeczywistości przełomu wieków oraz ich rolę w zachowaniu dziedzictwa i pielęgnowaniu wartości ponadczasowych. Bohaterkami książki są kobiety, które pochodzeniem, pracą bądź sercem związane były z Kresami Wschodnimi. Czytelnik odnajdzie w publikacji odkryte na nowo postaci, obecne już na kartach historii, a także kobiety nieco mniej znane, o których pamięć jest żywa wyłącznie w społecznościach lokalny...
Książka Stolica świata... stanowi próbę zarysowania obrazu osiemnastowiecznego Londynu jako centrum życia politycznego, gospodarczego i kulturalnego w Wielkiej Brytanii. Najpierw zostały przedstawione główne formy komunikacji społecznej w kulturze i życiu umysłowym tej metropolii w epoce Oświecenia — kawiarnie i kluby, Royal Society (Królewskie Towarzystwo Naukowe) i loże wolnomularskie oraz czasopiśmiennictwo na przykładzie „Spectatora”. Następnie dokonano próby ogólnej char...
Kto był pierwszym właścicielem Warszawy? Skąd wywodzi się herb stołecznego miasta? Jak wyglądała pierwsza siedziba książęca w Warszawie? Prezentowana książka poszukuje odpowiedzi na te i inne trudne pytania, dotyczące słabo znanych początków stolicy Polski na tle dziejów Mazowsza. W kolejnych tekstach Autorzy, historycy i archeolodzy, mimo niezwykle skąpej bazy źródłowej, mierzą się z takimi problemami, jak m.in.: granice podziałów Mazowsza w XIV w., tytulacja pierwszych ksi...
Z końcem 1306 roku, po wymarciu panującej w Czechach i krótko także w Polsce dynastii czeskich Przemyślidów, możnowładztwo Pomorza Wschodniego zdecydowało się przyjąć jako swego księcia przedstawiciela polskiej dynastii książęcej, Władysława Łokietka. W lecie 1306 i następnie w lecie 1307 roku margrabiowie brandenburscy, w tym drugim wypadku wykorzystując konflikt części możnowładztwa wschodniopomorskiego z księciem Władysławem, opanowali Pomorze Środkowe (czyli ziemię sławie...
Na przestrzeni wieków marzenie o nowym człowieku było związane z Bogiem. To łaska Boża sprawiała, że człowiek odradzał się oczyszczony. W XIX wieku marzenie zmieniło kształt. Pozostało marzenie o nowym, wolnym od zła człowieku, ale ucieleśniać on miał już nie Boży zamysł, lecz naukowy projekt. Odrodzony idealny człowiek miał odpowiadać prawom nauki i historii.
Fragment
...by społeczeństwo ujrzało Go i zachowało w swej pamięci jako Wodza Naczelnego Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej Polskiej. Siły te przez Niego kierowane i dowodzone, wskazały światu granice ustępstw, których - bez upodlenia - nie bacząc na ofiary, naród przekroczyć nie może.
(z apelu Obywatelskiego Komitetu Pamięci o Marszałku Śmigłym-Rydzu z 1981 roku)
Opublikowana w roku 1928 monografia Joseph’a Chartrou o Andegawenii w I połowie XII w., pozostaje do dzisiaj jedyną książką w której znalazł wspólne omówienie okres rządów Fulka V i Gotfryda Plantageneta. Ten fakt świadczy dobitnie o znaczeniu pracy francuskiego historyka, gdyż pomimo pojawiających się głosów krytycznych pod jej adresem, nie było potrzeby stworzenia nowej monografii poświęconej temu okresowi w dziejach Andegawenii i to w ujęciu zaproponowanym przez Chartrou. ...
Niejeden z nas z pewnością wiele razy zadawał sobie pytanie, jaka była i jest polska flota. Jakie służyły w niej okręty i ile ich było. Gdzie je zbudowano i jakie wartości bojowe prezentowały. Niniejsza książka ma być w pewnym sensie próbą odpowiedzi na te pytania. Postawienie sobie za cel zebrania w jednym miejscu dziejów i sylwetek wszystkich ważniejszych okrętów Polskiej Marynarki Wojennej okazało się zadaniem niezwykle trudnym. Pomimo stosunkowo łatwego dziś dostępu do a...
Przerażająca, inspirująca i głęboko niepokojąca książka Sarah Helm jest wynikiem przełomowych badań historycznych. Przez dziesięciolecia historia Ravensbrück ukryta była za żelazną kurtyną i pozostawała mało znana. Wykorzystując świadectwa ujawnione po zakończeniu zimnej wojny i wywiady z ocalałymi, które nigdy wcześniej nie mówiły, Helm zagłębiła się w świat obozu i pokazała niewyobrażalny horror. W Ravensbrück przez sześć lat więźniarki bito, torturowano, zmuszano do niewo...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.