Poczet książąt i księżnych mazowieckich otwiera Konrad I, protoplasta Piastów mazowieckich i kujawskich, kończy zaś Anna, córka Konrada III Rudego, ostatnia księżna mazowiecka. Publikacja zawiera biogramy pięćdziesięciu książąt i księżnych mazowieckich. Autor w swojej pracy uwzględnił wszystkie najnowsze ustalenia z zakresu genealogii Piastów mazowieckich, dając w wielu wypadkach pierwszeństwo wynikom własnych badań i przemyśleń. W książce celowo zrezygnowano z przypisów, któ...
Historia budynków przy ul. Gołębiej 14-20, stanowiących dziś główną siedzibę Wydziału Polonistyki UJ, jest fascynująca od samego początku i znakomicie obrazuje, niczym w pigułce, dzieje Krakowa. Teren, należący wcześniej w fazie lokacyjnej do gminy żydowskiej, zaczął zmieniać swą przynależność wraz z działalnością Akademii Krakowskiej. Przy bezimiennej ulicy, następnie zwanej Garncarską, zmienionej później na Gołębią znalazły pomieszczenie dwie bursy: Sysyniusza i Starnigiels...
Przekazujemy Czytelnikom czternastotomową serię publikacji będących rezultatem badań zespołu historyków wychowania z kilku polskich ośrodków akademickich, prowadzonych w ramach grantu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, na temat Komisji Edukacji Narodowej model szkoły i obywatela – koncepcje, doświadczenia i inspiracje. TOM I: Kalina Bartnicka, Katarzyna Dormus, Agnieszka Wałęga: Komisja Edukacji Narodowej 1773–1794. Cz. I O Komisji – wprowadzenie. Cz. II Wybór tekstów ...
Dziennik „Staszka” to autentyczny zapis wydarzeń z okresu kilku miesięcy (od czerwca do października 1943 r.) służby młodego człowieka w szeregach Armii Krajowej, w owianych sławą Zgrupowaniach Partyzanckich AK „Ponury”. Dwa zeszyty zapisków odnalezione zostały przez Niemców w plecaku Autora, poległego 14 października 1943 r. Przetłumaczone na język niemiecki, przetrwały II wojnę światową. Odnalezione po latach i ponownie przetłumaczone na język polski, w niezwykły i dotychc...
Normatywy Wojskowej Służby Wewnętrznej (1957–1990) to edycja dokumentów wybranych i opracowanych przez Bartosza Kapuściaka z Oddziału IPN w Katowicach, ukazująca działalność WSW w szerszym spectrum od zaprezentowanego w poprzednim tomie serii „Normatywy aparatu represji” (tom 2), który poświęcony był działaniom operacyjnym i ewidencji kontrwywiadu wojskowego PRL (Instrukcje pracy kontrwywiadowczej Wojskowej Służby Wewnętrznej wraz z instrukcjami prowadzenia dokumentacji i ewi...
Książka prezentuje dzieje utworzonej w 1940 r. Unii – organizacji polityczno-wojskowej, odwołującej się do katolickiej nauki społecznej oraz polskiego mesjanizmu. Liderzy Unii pragnęli, aby stała się ona zaczątkiem wielkiego ruchu ideowego reformującego Polskę, Europę, a nawet świat. Na kartach książki zostały omówione zarówno różne formy aktywności unionistów w okresie okupacji oraz w pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej, jak i kwestie programowe. Doktryna uni...
Czy w latach pontyfikatów papieży Jana XXIII i Pawła VI wywiadowi PRL udało się skutecznie spenetrować struktury Stolicy Apostolskiej? Czy jako narzędzie tej infiltracji udało się podstępnie wykorzystać przedstawicieli polskiego Kościoła? Czy w Moskwie i w Warszawie prawidłowo rozumiano założenia watykańskiej polityki wschodniej? Czy zdołano przewidzieć wybór Jana Pawła II i skutki tego wydarzenia dla Polski i świata? Władysław Bułhak próbuje odpowiedzieć na powyższe pytania....
MKZ Katowice NSZZ „Solidarność” powstał w wyniku strajku w Hucie Katowice we wrześniu 1980 r. Jego działacze doprowadzili do podpisania z komisją rządową porozumienia społecznego, czwartego po szczecińskim, gdańskim i jastrzębskim. Wkrótce MKZ Katowice stał się jednym z największych w kraju ośrodków regionalnych Związku. Jego przewodniczący Andrzej Rozpłochowski brał udział w pracach Krajowej Komisji Porozumiewawczej i Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”. Książka prezentuje s...
Drugi tom wydawnictwa zawierającego dokumenty sprawy obiektowej krypt. „Klan”, w ramach której Służba Bezpieczeństwa w Gdańsku od 14 listopada 1980 r. do 10 listopada 1983 r. inwigilowała NSZZ „Solidarność”. Niniejsza publikacja, która w całości została poświęcona jednemu z najważniejszych wydarzeń w historii związku – I Krajowemu Zjazdowi Delegatów. Obradował on w gdańskiej hali „Olivia” w dwóch turach: 5–10 września i 26 września – 7 października 1981 r
Jedna z pierwszych, polskich encyklopedii powszechnych oraz jedna z najsłynniejszych książek literatury staropolskiej. Część trzecia dotyczy kwestii religijnych, relikwi, czarów i czartów. Autor wspomina również filozofów, teologów i inne ważne osobistości w ówczesnych dla niego czasach. "Ma ona długą i mocno utrwaloną "czarną legendę". Od jej powstania, przez ponad dwa wieki utrzymuje się opinia, że jest ona symbolem obskurantyzmu czasów saskich. Oceny tej pierwszej polskiej...
Krzysztof Mikołaj Dorohostajski herbu Leliwa, o przydomku Monwid (1562 ? 1615), marszałek wielki litewski, pan na Dorohostajach na Wołyniu oraz Oszmianie Murowanej w województwie wileńskim, zaprzyjaźniony z Radziwiłłami, był postacią znaną, zarówno na królewskim dworze, jak i wśród braci szlachty. Wszelako do potomności przeszedł jako autor słynnej Hippiki, wydawanej kilkakrotnie w XVII i XVIII w. Podróżując w młodości po Włoszech, najdłużej bawił w Neapolu, gdzie zetknął się...
Andrzej Michał Sielski Sprawa Wallenberga. Raoul Wallenberg pochodził ze znanej szwedzkiej bankierskiej rodziny. Ukończył architekturę w USA. Jako sekretarz Poselstwa Królestwa Szwecji w Budapeszcie w latcach 1944-45 uratował życie tysiącom Żydów, udzielając im dyplomatycznej opieki. Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Budapesztu Wallenberg został aresztowany przez NKWD i wywieziony do Rosji. Mimo wielu dyplomatycznych interwencji kolejnych szwedzkich rządów, niestety mało zdec...
Rok 1939 był rokiem niezwykłym. W Europie rosło napięcie polityczne i coraz częściej mówiono o zbliżającej się wojnie. Mocarstwa prężyły muskuły i zbroiły się, a demokracje wierzyły w pokój i rozsądek polityków. Tu i ówdzie trwały lokalne konflikty, wybuchały strajki, zakładano obozy dla przeciwników politycznych i osób niepożądanych. Zwykłe życie toczyło się jednak dalej: ukazywały się nowe książki, do kin trafiały nowe filmy, otwierano wystawy, ludzie rodzili się i umierali...
Odzyskanie przez Polskę niepodległości w listopadzie 1918 r. było wstępem do ostatecznej rozgrywki o jej granice i pełną suwerenność. Szczególnie wielką batalię przyszło Polakom toczyć o granice odrodzonego państwa. Walczono z Ukraińcami o Galicję Wschodnią i Wołyń, z Niemcami o Wielkopolskę i Śląsk, z Litwinami o Wileńszczyznę i Suwalszczyznę Południową, z Czechosłowacją o Śląsk Cieszyński, Spisz i Orawę. Najważniejsza była jednak batalia z bolszewicką Rosją. Ta niewypowiedz...
Pięknie wydana książka, w której spisane są powojenne losy „Jerzego”, uczestnika akcji pod Arsenałem oraz wybitnego architekta, harcerza i żołnierza. Po emigracji do Argentyny był cenionym architektem, szefem ważnych urzędów, które decydowały o rozwoju tego państwa. Publikacja zawiera niepublikowane wcześniej listy Białousa do dawnych towarzyszy broni i unikatowe zdjęcia.
Dłużej nie można już czekać. Dajmy się porwać niepowtarzalnemu klimatowi Lublina. Nadszedł czas, by odkryć sekrety tego królewskiego miasta. Krzysztof Załuski uchyla rąbka tajemnicy i odkrywa niesamowite historie. Zaufajmy jego detektywistycznemu oku. Autor zdradzi, kto z Kośminka stał się wielkim artystą i podbił serca publiczności w paryskiej Olimpii i dlaczego prof. Tadeusza Krwawicza nazywano szarlatanem. Nie dochowa tajemnicy kibiców i ujawni, dlaczego fałszowali bilety ...
Niespełna trzy tygodnie po tragicznych wydarzeniach przewrotu majowego, 1 czerwca 1926 roku, Zgromadzenie Narodowe wybrało na prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego. Niegdyś członek Polskiej Partii Socjalistycznej i towarzysz walki Józefa Piłsudskiego, konspirator, a nawet niedoszły zamachowiec, wybitny chemik i organizator przemysłu chemicznego w niepodległej Polsce był człowiekiem całkowicie oddanym Marszałkowi. W przeciwieństwie do swojego poprzednika na najwyższ...
Prezentowana publikacja jest niejako załącznikiem do encyklopedycznego znaczenia słowa Moskwa. "Moskwa – staropolskie, archaiczne określenie Wielkiego Księstwa Moskiewskiego, a następnie Rosji. Używane także jako nazwa jego obywateli (zamiennie z Moskal), jego wojsk lub władzy i jej symboli." Jest skrótem dziejów kontaktów polsko-rosyjskich na terenie Polski, gdzie „Moskwa” to nieproszony gość lub agresor. Jest to historia takich kontaktów od średniowiecza do czasów III RP. A...
„Zaczęło się dla mnie natychmiast, niemal od godziny »zero«”. Tak Andrzej Paczkowski rozpoczyna swój dziennik: spisywane na gorąco notatki z pierwszych godzin, dni, tygodni i miesięcy stanu wojennego. Dramatyczna noc z 12 na 13 grudnia 1981 r. zapadła mu jednak w pamięć przede wszystkim z powodu… bólu zęba. „Dziwny jest taki dziennik pozbawiony choćby odrobiny refleksji” – pisze samokrytycznie w innym miejscu. Odważę się z autorem nie zgodzić. Jako aktywny działacz opozycji P...
Publikacja zawiera 120 dokumentów zamieszczonych w pięciu częściach. Obrazują one w chronologicznym ciągu przygotowania i przebieg wizyty. Dokumenty do publikacji wybrano ze sprawy obiektowej o kryptonimie „Zorza” oraz z materiałów administracyjnych Wydz. WSK KWMO Katowice. Znalazły się wśród nich przede wszystkim materiały operacyjne SB (zarządzenia, meldunki, doniesienia, plany, informacje o nastrojach społecznych), a także materiały ilustrujące działania kurii katowickiej ...
Książka zawiera szesnaście szkiców dotyczących różnych aspektów funkcjonowania nauk historycznych i historyków w Polsce Ludowej. Prezentują analizy działań władz PZPR oraz Urzędu Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa wobec historyków i instytucji naukowych, a także zagadnienia historiograficzne i biografie.
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.