Poza dobrem i złem oraz Z genealogii moralności są niewątpliwie najważniejszymi, wzajemnie dopełniającymi się dziełami Nietzschego rozwijającego w nich główne idee swej dojrzałej myśli. W Poza dobrem i złem Nietzsche wypracowuje jej podstawy teoretyczne (teoria woli mocy i teoria sił jako podstawa dionizyjskiej wizji świata), czyniąc to w kontekście uogólnionej krytyki nowoczesności. Natomiast Z genealogii moralności, najbardziej, obok Narodzin tragedii, spójne tematycznie i ...

Spośród wielu myślicieli wypowiadających się na temat życia wybrałem trzech najbardziej miarodajnych, to znaczy takich, którzy, moim zdaniem, stosują najbardziej charakterystyczną miarę w podejściu do życia. […] Myśliciele ci reprezentują zwarty ciąg myślenia, jako że stworzone przez nich idee życia ściśle się z sobą splatają. Schopenhauer zainspirował Nietzschego, ten zaś zainspirował Heideggera. W rezultacie mamy tu do czynienia z trzema jakościowo różnymi, ale zarazem dobr...

Podczas siedmiu lat wojny armia pruska, dowodzona przez króla przeciw połączonym wojskom Europy, z którymi przyszło jej skrzyżować broń, wykazała swą wyższość. Wszystko zawdzięczała sukcesowi oręża. Dokonując wielkich czynów zadziwiała także swych wrogów. W ciągu następnych dziesięcioleci jej wojskowo uznany wzorzec, jej struktura czy wyszkolenie stały się obiektem powszechnego zainteresowania i wielokrotnego naśladownictwa w innych krajach. Ona sama jednak utraciła w tej twa...

Monografia naukowa.
Żmudna układanka z faktów historycznych oraz niedających się wykluczyć poszlak zdaje się rysować dość zaskakującą odpowiedź w tytułowej kwestii. I to odpowiedź, która chyba nie wszystkim przypadnie do gustu…

To cykl pozainstytucjonalnych, corocznych konferencji kilkudziesięciu czołowych badaczy i miłośników dzieła Friedricha Nietzschego, zainicjowanych wspólnie przez Cezarego Wodzińskiego, Bogdana Banasiaka oraz Pawła Pieniążka. Intencją inicjatorów są spotkania, stała współpraca i wymiana myśli tych badaczy (nie tylko filozofów, lecz także reprezentantów innych dyscyplin humanistycznych), dla których istotną inspiracją i obiektem dociekań są pisma, osoba i fenomen niemieckiego ...

W opinii Jacka Staszewskiego, wybitnego znawcy epoki saskiej, uroczystości weselne Fryderyka Augusta Wettyna i Marii Józefy Habsburg, które odbyły się w Dreźnie w 1719 r., były ostatnim tak wielkim widowiskiem w barokowej Europie. Twórcą koncepcji tych wydarzeń był sam elektor saski i król polski August II Sas, w którego fascynacjach władza oraz rozrywka zajmowały poczesne miejsce. W 1719 r. władca panował i bawił się, a oprócz tego prezentował saskim i polskim poddanym oraz ...

Przedostatni tom Nachlassu Nietzschego obejmuje zapiski z okresu od jesieni 1885 roku do wiosny 1886. Zamieszczone w nim szkice odnoszą się zarówno do kategorii filozoficznej „wola mocy” i jej wielopłaszczyznowej wykładni, jak też do planowanego dzieła Wola mocy. Znajdują się tutaj pomysły odnośnie do tytułów samego dzieła, jak i poszczególnych ksiąg. Chronologia i częstotliwość tytułu: Wola mocy. Próba przewartościowania wszystkich wartości. W czterech księgach, pozwala przy...

Ostatni tom Notatek jawi się jako paradygmatyczny i kluczowy. Zawierając notatki Nietzschego z ostatnich dwóch lat jego świadomej, zakończonej szaleństwem twórczości, ukazuje podziemny, niezauważalny w pismach opublikowanych (opartych na zawartym w nich materiale – Zmierzch bożyszcz, Antychryst, Ecce homo, Przypadek Wagnera) rozkład, jeśli nie porażkę dzieła Nietzschego, a mianowicie uwiąd teoretycznego zamysłu napisania dzieła głównego (Wola mocy), stopniowy zanik problematy...

Narodziny tragedii (przeł. Paweł Pieniążek) oraz Niewczesne rozważania (przeł. Małgorzata Łukasiewicz) stanowią pierwsze filozoficzne prace Nietzschego, w których występują postaci oraz problematyka przewijające się w całej jego twórczości (Dionizos, Apollo, Sokrates, tragedia grecka, uwielbienie dla greckiej kultury, Platon, Wagner, Schopenhauer, problem historii oraz nihilizmu), co czyni z tych dzieł „wprowadzenie” do całej twórczości Nietzschego.

Na książkę składa się ok. dziesięciostronicowy życiorys Nietzschego (pt. Życie), odmalowany pokrótce, ale barwnie, bo w korelacji z jego dziełami i uzupełniony fragmentami listów, przy czym jest to wprowadzenie w pewnej mierze stematyzowane – w perspektywie zdrowia/choroby filozofa. Dalej następuje dwudziestokilkustronicowy zarys koncepcji „wielkiego filologa” (pt. Filozofia). W Deleuzjańskiej interpretacji Nietzschego zasadniczą kwestią jawi się pluralizm, równoznaczny dlań ...

Ta książka to bez mała kamień milowy na drodze renesansu nietzscheanizmu i jego nowoczesnej recepcji, z Friedricha Nietzschego czyniącej patrona filozofii XX w. (w tym kontekście mówi się niekiedy nawet o tzw. drugim renesansie Nietzschego, zainicjowanym w znacznej mierze właśnie przez Gillesa Deleuze’a, po którym cegiełki dołożyli Pierre Klossowski, Jacques Derrida oraz jego „spadkobiercy”). A co najbardziej zdumiewające, rozmaite wątki dzieła Nietzschego – rozważania na tem...

Choć źródła i inspiracje dekonstrukcji są raczej husserlowskie i heideggerowskie, to Derrida myśli przeciw Husserlowi i (przy całej ambiwalencji) Heideggerowi (oraz przeciw Heglowi i Platonowi), a wespół z Nietzschem – choćby nawet myśl tego ostatniego sprowadzała się dlań głównie do poziomu tekstualnego – bo to Nietzsche ustanowił filozofię jako styl, jako wielość stylów. Ostrogi, jedna z najciekawszych prac francuskiego filozofa, to tropy jego lektury pism Nietzschego zapoś...

Prezentowana praca stanowi próbę ukazania reform gospodarczych i finansowych Królestwa Prus w drugiej połowie XVIII stulecia do roku 1806. Reform związanych z Fryderykiem II, zwanym później Wielkim. Fryderyk II w dobie wojen potrafił utrzymać system fiskalny odziedziczony po ojcu Fryderyku Wilhelmie I, a następnie, w czasie niemal pięćdziesięcioletniego panowania, doprowadzić do gruntownych przeobrażeń w Królestwie Prus. Podstawowym zadaniem pracy jest próba ukazania polityki...

Wiek XXI charakteryzuje się swoistą modą na prawa człowieka. Idea ta wkracza już niemal w każdą dziedzinę ludzkiego życia. Rozpatruje się ją w każdej możliwej płaszczyźnie, na gruncie teoretycznym i prak­tycznym. Obecna jest w nauce, polityce, pracy, a nawet religiach. Prawa człowieka, a ściślej zagadnienia dotyczące ich przestrzegania bądź łamania jawią się jako palący problem międzynarodowy na wszystkich konty­nen­tach. Zasadniczo nie sposób zatem uniknąć z nimi spotkania....

Tom niniejszy zawiera trzynaście studiów poświęconych recepcji filozofii klasycznej w myśli współczesnej. Studia te stanowią pokłosie konferencji naukowej, którą zorganizował Instytut Filologii Klasycznej Uniwersytetu Warszawskiego (Antyk i współczesność. Recepcja filozofii starożytnej w myśli współczesnej: od czasów Nietzschego do początków XXI wieku; UW, 28–29 października 2013 roku, pod patronatem czasopisma „Kronos”). Konferencja ta spotkała się z dużym zainteresowaniem p...

Obecne wydanie Chopina autorstwa F. Liszta oparte jest na najczystszym, pierwszym wariancie tekstu, z 1852 roku. Dla większości swych miłośników – tych niezwiązanych z wybranymi salonami Paryża – Chopin musiał pozostawać postacią całkowicie enigmatyczną. Oczywiście, prasa interesowała się sławnymi postaciami, znano więc pewne fakty z jego biografii – jak romans z George Sand – jednak zasadniczo życie Chopina pozostawało skryte nie tylko przed oczami wścibskich tłumów, lecz ta...

Wobec filozofii Fryderyka Nietzschego trudno przejść obojętnym – fascynuje i jednocześnie odpycha. Minęło ponad sto lat od śmierci tego niemieckiego myśliciela, a mimo olbrzymiej ilości poświęconych mu książek, jego filozofia nie przestaje inspirować do nowych interpretacji. Książka ta jest próbą zrozumienia „tragicznej wiedzy radosnej”, która sprawiała autorowi Tako rzecze Zaratustra tak wiele zarazem bólu jak i rozkoszy. Sednem tej filozofii jest zmierzenie się z problemem ...

Fryderyk Nietzsche (1844-1900) uznawany jest za jednego z najważniejszych niemieckich filozofów, a był także poetą i filologiem. Jego poglądy znacząco wpłynęły na całe późniejsze myślenie o kulturze, cywilizacji, człowieku, religii. Nietzsche głosił upadek cywilizacji zachodniej, opartej na myśli greckiej, sokratejskiej, a zatem z gruntu apollińskiej (połączonej dodatkowo z chrześcijańską etyką). Tej postawie przeciwstawiał postawę dionizyjską, witalną (połączoną dodatkowo z ...

Podczas drugiej edycji „Nietzsche seminarium”, a zarazem w drugim tomie serii pod tą samą nazwą postawiliśmy sobie wspólnie nieco prowokacyjne, a nawet – ze względu na binaryzację – ekstremalizujące pytanie o dzieło Friedricha Nietzschego: „system czy dywagacje?”.
Fragment Wstępu

Już na samym początku dociekań wyznaczonych zagadnieniem „Nietzsche i religijność” dochodzi do głosu sprzeczność zawarta w świadectwach dwojga z najbliższych przyjaciół Nietzschego. Z jednej strony mamy bowiem zdecydowany głos Franza Overbecka, który poszukiwanie klucza do Nietzscheańskiej filozofii w religii nazywa „sofistyczną sztuczką, zdolną zyskać sobie poklask jedynie kogoś, kto Nietzschego znał wyłącznie z oddali”. Z drugiej zaś strony dysponujemy świadectwem Lou Andre...

Hegel i Nietzsche twierdzili, że żyją w czasach przełomu, który wymusi pojawienie się nowego etapu w dziejach ludzkości. Sytuację człowieka współczesnego określa „fakt” roztrzaskania dotychczasowych horyzontów oraz konieczność stworzenia, lub odkrycia, horyzontów nowych. Postulują oni zatem ustanowienie nowego celu ludzkości. Filozofia polityki winna stać się częścią tego ogólnokulturowego projektu. Tym samym rzucają wyzwanie współczesnej filozofii politycznej, która zrzeka ...

Wielkich dowódców można w historii policzyć na palcach jednej ręki, ale Fryderyk Wielki, król Prus, zajmuje wśród nich poczesne miejsce. Stary Fryc nie znajdował równych w taktycznej i strategicznej oryginalności, śmiałej i bezwzględnej determinacji oraz zdolności do inspirowania żołnierzy. Christopher Duffy, autor licznych prac na temat jego armii oraz wojsk jego przeciwników, relacjonuje w szczegółowym opisie życia Fryderyka militarny geniusz króla. Ta wybitna biografia prz...

Fryderyk Masson, francuski historyk, a przy tym bonapartysta pełen nieskrywanego uwielbienia dla cesarza, ukazuje Napoleona, by tak rzec, w domowych pieleszach. Zwiedzimy z nim więc cesarskie apartamenty pałacu Tuileries, poznajemy typowy plan dnia władcy i menu jego posiłków, przyglądamy się wreszcie ulubionym rozrywkom, zwyczajom, czy drobnym, powiedzmy, dziwactwom. Dowiadujemy się również jak pracuje, jak spędza wieczory czy niedziele.

Fryderyka nie lubi wielu rzeczy, swojego imienia też nie lubi. Od niedawna nie lubi nawet wakacji,które musi spędzić na odludziu w towarzystwie macochy i zapracowanego ojca (nie trzeba dodawać, że za nimi także nie przepada). Czy letnie miesiące w rozsypującej się pałacowej ruderze okażą się aż takim niewypałem? Na czytelników czekają same niespodzianki – dalekie podróże, tajemnicze bohaterki, magiczne roślinyi pewien lajkomierz...