Eseje o 15 książkach wydanych w ramach drugiej serii Kolekcji literackiej. Anna Nasiłowska Pisarz i los Zbigniew Zbikowski Serio i z przymrużeniem Zofia Zarębianka W oczekiwaniu na niemożliwe dopełnienie Krystyna Rodowska W transie transferu. O przekładach poezji Nicolasa Bouviera. Piotr Mldner-Nieckowski Con-Cordia Ewy Eysymontt Dorota Koman Samotność w skali makro Adela Kożyczkowska Stanisława Jankego szczelinowanie świata (Po)myślenia na marginesie książki Morzkulowie Piot...

Meghaduta autorstwa Kalidasy to krótki, liczący w różnych wersjach od 110 do 130 strof, poemat liryczno-opisowy, którego bohater, pewien jaksza, półbóg w służbie boga bogactw Kubery, zaniedbał wyznaczone mu obowiązki i został przez swego pana skazany na roczne dalekie wygnanie. Po ośmiu miesiącach, gdy w otoczeniu widać oznaki nadciągającego monsunu, jaksza, cierpiący z powodu rozłąki z ukochaną żoną i niepokojący się, jak ona znosi rozstanie, postanawia przekazać jej wieści ...

Literatura i teatr – te dziedziny twórczości były bliskie Karolowi Wojtyle od czasów wadowickiego gimnazjum. Przedstawiana publikacja zawiera wiele bardzo osobistych tekstów, to swego rodzaju literacki dziennik przyszłego papieża, a zarazem niepowtarzalna okazja do bliższego poznania i tym samym głębszego zrozumienia postaci świętego Jana Pawła II. Tom pierwszy poezji i dramatów Karola Wojtyły obejmuje juwenilia, utwory, które powstały w okresie od 1938 do 1946 roku. Warto z...

"Polityka przekładu jest polityką wielogłosowości; nie może zgodzić się na wizję świata, w którym relacje z innym/obcym są równoznaczne z „zanieczyszczeniem” tego, co rodzime i „czyste” – pisze Tadeusz Sławek w inspirującym eseju, w którym udowadnia, że refleksja nad przekładem może być użytecznym narzędziem myślenia o świecie. Podstawowe zadanie tłumaczy, twierdzi Sławek, to poszukiwanie porozumienia przy zachowaniu różnic, praca nad konstruowaniem wspólnoty uwzględniającej ...

Lingwistyka i lingwistyka stosowana należą do dziedzin naukowych, których burzliwy rozwój dokumentuje coraz większa liczba projektów badawczych. Ów rozwój odbywa się w ramach coraz szerszego repertuaru podejść metodologicznych i refleksji teoretycznych, łączących w sobie zdobycze różnych dyscyplin (...), z którymi współczesna lingwistyka wchodzi w różnego rodzaju związki i uwikłania pozwalające jej i tym dyscyplinom na skupianie swojej przestrzeni na nowych obszarach badawczy...

Stanley Fish (ur. 1938) to jeden z najwybitniejszych amerykańskich humanistów przełomu XX i XXI wieku, to przede wszystkim literaturoznawca, ale także teoretyk prawa i polityki, filozof nauki (neopragmatysta). i historyk idei Jego Profesjonalna poprawność jest opatrzonym krótką przedmową i obszernymi komentarzami zbiorem pięciu utrzymanych w eseistyczno-polemicznym tonie wykładów wygłoszonych na uniwersytecie w Oksfordzie w 1993 roku. Autor zajmuje się w nich bodaj najistotni...

U podstaw książki tkwi pomysł opisu narracji literackich, które odnoszą się do choroby. Iwona Boruszkowska próbuje zmapować różnoraką materię chorowania jako tematu i tekstowej praktyki. Tom cechuje ten szczególny stosunek do krytycznego fachu, który pozwala odpowiadać na pytanie: po co dziś czytamy? Bardzo ciekawa jest zastosowana w tytule dekonstrukcyjno-psychoanalityczna kategoria defektu, która w części drugiej książki ulegnie przewartościowaniu: defektywne narracje okażą...

Książka Izabeli Domaciuk-Czarny to interesująca, a miejscami wciągająca opowieść o fantastycznych światach i wyodrębnionych w ich strukturze nazwach własnych. Nazwy te zostały zinterpretowane jako znaczące, ważne elementy literatury i gier typu fantasy, oddające klimat i wpisujące się w obowiązującą konwencję językową. Autorka pokazuje ich wielopiętrowe nieraz uwikłania i konotacje, odsłania ich wymiar semantyczno-symboliczny, a jednocześnie rekonstruuje w strukturze opisywan...

J.M. Coetzee, jeden z najbardziej cenionych powieściopisarzy, w roli krytyka literackiego. W Wewnętrznych mechanizmach analizuje twórczość największych pisarzy XX wieku - od Samuela Becketta i Güntera Grassa po Gabriela Garcię Marqueza i Philipa Rotha. Te eseje, olśniewająco wnikliwe, wymagające, a jednocześnie przystępne, dowodzą bystrego oka i niezachwianej krytycznej przenikliwości. Napisane z jasnością i precyzją, czytelnikom, którzy znają omawiane tu utwory, proponują ś...

Eseje z Białego pisarstwa poświęcone są zagadnieniom Afryki Południowej i jej literatury. Coetzee jako biały człowiek pisze o świecie znanym doskonale jemu samemu, ale całkiem obcym dla europejskiego czytelnika. Używa naszego języka, by opisać zupełnie obcą rzeczywistość.
Spojrzenie noblisty na problemy Afryki poprzez jej literaturę to próba odpowiedzi na pytanie, czy możliwy jest język, którym da się opisać nieznane.  

Monografia polsko-żydowskiego tygodnika „Izraelita” ma walor pracy pionierskiej, ważnej dla ogólnego obrazu polskiej i żydowskiej kultury oraz społeczeństwa w pięciu postyczniowych, popowstaniowych dekadach. W dotychczasowych badaniach, zarówno krajowych, jak i zagranicznych, „Izraelita” stanowił bowiem wyłącznie źródło wykorzystywane w studiach nad politycznymi, społecznymi i kulturalnymi dziejami społeczności żydowskiej w Królestwie. Książka Zuzanny Kołodziejskiej przynosi ...

Boszniacy. Literackie narracje tożsamościowe po 1992 roku to studium poświęcone kształtowaniu się tożsamości muzułmanów z Bośni i Hercegowiny oraz jej emanacjom w najnowszej twórczości literackiej. Autorka przez pryzmat boszniackich narracji o wojnie, historii i islamie, a także kształtowania się uwikłanego w dyskurs narodowościowy kanonu literatury boszniackiej i bośniacko-hercegowińskiej przekonująco pokazuje mechanizmy rozwoju samoświadomości Boszniaków na przestrzeni XX ...

Książka Jacka Balucha, Powiedz coś po czesku!, należy do tego gatunku literackiego humoru, który z powodzeniem uprawiali i Julian Tuwim – w książce Pegaz dęba, i Stanisław Barańczak – w książce Pegaz zdębiał. Skomponowana na kształt quasi-słownika, łączy popularyzację wiedzy filologicznej z zabawą poetycką, uczy i bawi. Podobnie jak w książce Tuwima, Cicer cum caule (po łacinie znaczy to po prostu „groch z kapustą”, ale brzmi bardziej uczenie), autor umieścił tu całkiem poważ...

Niniejsza książka dotyczy słabo obecnego w polskich i niemieckich badaniach literackich tematu współczesnych niemieckich podróży do Polski oraz polskich podróży do Niemiec. Poprzedzone bogatą tradycją gatunku współczesne niemieckie podróżopisarstwo zawiera wiele interesujących uwag i obserwacji na temat Polski. Charakteryzują one zarówno przedmiot, jak i podmiot dokonujący opisu. Polskie podróżopisarstwo wyraźnie ewokuje następstwa historycznych zależności i uwarunkowań. Zawa...

Słownik ma w dużym stopniu charakter rewelatorski, gdyż uwzględnia nie tylko postaci, instytucje, zjawiska powszechnie znane, odnotowane w literaturze przedmiotu, lecz także takie, które sytuują się na marginesie kultury literackiej Łodzi i nie zaistniały dotąd w powszechnej świadomości. Autorom udało się odkryć i przedstawić sylwetki twórców prawie całkiem zapoznanych oraz dotrzeć do niepublikowanych tekstów. Hasła składają się na bogaty [...] obraz kultury literackiej Łodzi...

Królowa jak z obrazka. W kręgu XIX-wiecznych małych form literackich "dla ludu" i młodzieży
Między Wilhelmem a Jagiełłą. Jadwiga "dramatyczna"
"Jej wartość przewyższa perły...". Portret królowej Jadwigi w beletryzowanych biografiach, opowiadaniach i powieściach XIX-XX wieku
Od Jadwigi - Wandy do problemu feministycznego
Śmierć królowej
Kraków Jadwigi
Jan Paweł II o królowej Jadwidze

Edytorstwo. Jak wydawać współczesne teksty literackie to pierwsze podręczne kompendium redaktora i wydawcy współczesnej literatury pięknej. Autor zestawiając różne modele wydań utworów polskich autorów tworzących w XX wieku (m.in. Gombrowicza, Miłosza, Herberta) prezentuje narzędzia pracy redaktora (przypisy, indeksy, bibliografie i inne). Szczegółowo omawia problemy związane z edycją poezji, prozy, publicystyki, a także korespondencji i takich publikacji jak wywiady, wspomni...

Reguły sztuki Pierre’a Bourdieu to oryginalne studium procesów powstania i umacniania się nowoczesnej literatury, proklamującej własną autonomię w kulturze XIX i XX wieku, i zarazem pokaz własnej, nowatorskiej metody socjologii sztuki. Autor analizuje nie izolowane, wyrwane z kontekstu społecznego, kulturowego, historycznego fakty literackie czy estetyczne, lecz to, co nazywa polem literackim – cały, skomplikowany i bogaty system instytucji literackich, napięć i zależności wi...

Wspólnotowe formy życia literackiego stanowią przeciwwagę zasadniczej samotności człowieka wobec tekstu, nieuchronnie wpisanej zarówno w akt pisania, jak i czytania. Uciekając od tego osamotnienia, czytelnik pragnie spotkania z autorem, improwizującym lub czytającym kuszące świeżością utwory, nim jeszcze ukażą się w druku. Autor zaś szuka potwierdzenia słuszności podjętych wyborów estetycznych w bezpośredniej reakcji kręgu słuchaczy. Wspólne czytanie lub słuchanie ...

Wielką zaletą książki jest interdyscyplinarność tych analiz. Autorka posługuje się bowiem nie tylko warsztatem krytyczno-literackim, kiedy np. tropi związki Wojtyły z twórczością Słowackiego czy Zegadłowicza, czy też eksponuje jego znaczenie w kontekście polskiej literatury XX wieku. Równie ważne i przydatne są jej kompetencje filozoficzne, a zwłaszcza teologiczne, by wydobyć rodzaje i funkcje wcale nie tak oczywistych sygnałów biblijnych w twórczości poetyckiej Papieża-pisar...

Edytorstwo. Jak wydawać współczesne teksty literackie to pierwsze podręczne kompendium redaktora i wydawcy współczesnej literatury pięknej. Autor zestawiając różne modele wydań utworów polskich autorów tworzących w XX wieku (m.in. Gombrowicza, Miłosza, Herberta) prezentuje narzędzia pracy redaktora (przypisy, indeksy, bibliografie i inne). Szczegółowo omawia problemy związane z edycją poezji, prozy, publicystyki, a także korespondencji i takich publikacji jak wywiady, wspomni...

[…] recenzowana książka świadczy, że jej autorka, p. Beata Garlej, znakomicie rozumie nie tylko samą koncepcję warstw dzieła literackiego, ale też uwzględnia zróżnicowanie i rozległość kontekstów tej koncepcji. […] Chciałbym jednak podkreślić przede wszystkim duże zalety naukowe recenzowanej książki. Daje ona przekrojowy obraz może najważniejszej teorii dzieła literackiego, jaka zrodziła się na gruncie polskiej myśli literaturoznawczej. Przywołuje wątki mało dotąd obecne w re...

Publikacja prezentuje efekty trwającej siedem lat inwentaryzacji niezwykle bogatego Archiwum Instytutu Literackiego w Maisons-Laffitte pod Paryżem – wydawcy paryskiej „Kultury”. Archiwum Instytutu to cenne źródło dokumentujące działalność placówki oraz życie polskiej emigracji politycznej w okresie powojennym. Znajduję się tu m.in.: akta osobiste Jerzego Giedroycia, fragmenty spuścizny po Witoldzie Gombrowiczu, Konstantym Jeleńskim i Jerzym Stempowskim. Prace porządkowe, któ...