Opis treści
Seria B: Powieści, edycji krytycznej Pism wszystkich Bolesława Prusa.
„Emancypantki” to jako kolejna – po „Placówce” i „Lalce”– powieść społeczno-obyczajowa z „wielkich pytań epoki”. Po jej publikacji autor został okrzyknięty polskim Balzakiem.
Madzia Brzeska, już z bagażem iksinowskich przeżyć, opisanych drugim tomie, wraca do Warszawy, gdzie zdobywa kolejne doświadczenia: początkowo u państwa Korkowiczów, przedstawionych przez Prusa z niemałą dozą satyry i karykatury, później w domu swych przyjaciół – rodzeństwa Solskich, w którym duchowy rozwój bohaterki ulega przyspieszeniu. Tom zamyka opis seansu spirytystycznego, okazującego się – z powodu oszustwa „medium” oraz „wykładu filozoficznego” Kazimierza Norskiego – momentem zwrotnym w życiu Madzi.
W ostatnim tomie powieści wędrówka Madzi przez świat w jeszcze większym stopniu nabiera wymiaru uniwersalnego. Dojrzewanie bohaterki jawi się jako stopniowy, ale nieuchronny rozpad jej dotychczasowego świata. Towarzyszą mu wywody profesora Dębickiego, porte-parole Prusa, w końcowej fazie powieści przybierające formę bardzo rozbudowanych fragmentów o charakterze dyskursywnym, w których Prus wyłożył podwaliny wielkiego systemu metafizycznego o charakterze zarówno ontologicznym, jak i epistemologicznym.
Wolumin w opracowaniu Tomasza Sobieraja opatrzony jest przypisami rzeczowymi i edytorskimi, a także zawiera odmiany tekstu oraz indeks.