Książka łączy historyczną myśl o stosunkach międzynarodowych i jej współczesną interpretację z wiedzą o najważniejszych wydarzeniach w dziejach świata (budowa i upadek imperium rzymskiego, wojna peloponeska, odkrycie Nowego Świata, wojna trzydziestoletnia, traktat westfalski, XIX wieczny system międzynarodowy, budowa imperium brytyjskiego, kolonializm). Przedstawia także współczesne aspekty stosunków międzynarodowych, takie jak: sprawiedliwość, suwerenność, wojna i pokój, kosmopolityzm czy komunitaryzm.
Zajmując się kwestiami teoretycznymi, autor prowadzi narrację w stylu eseistycznym, dostarcza licznych przykładów pozwalających na ich lepsze zrozumienie, porusza także problemy wywołujące emocje i skłaniające czytelnika do rozstrzygnięć o charakterze moralnym.
Zrozumienie, w jaki sposób konstruuje się i uprawomocnia fikcyjne różnice między ludźmi, może stanowić podstawę do zrozumienia rzeczywistych nierówności w cywilizowanych społeczeństwach. Dokumentując niesprawiedliwość i przemoc wobec odległych ludów, Rousseau nie żywi szczególnej nadziei na możliwą zmianę. Powstanie jednego społeczeństwa pociągnęło bowiem za sobą powstanie wszystkich innych, które dążą do powiększania swojej siły, aby przeciwstawić się innym. Wprawdzie w ramach prawa narodów złagodzono niektóre wymogi prawa natury, które reguluje stosunki między narodami, aby umożliwić współżycie, jednak zniknęła prawie całkowicie przyrodzona człowiekowi litość. Żyje ona już tylko w duszach nielicznych kosmopolitów, którzy przekraczają urojone podziały między ludźmi i akceptują cały rodzaj ludzki.
(fragment tekstu)
