Archiwa Macieja Loreta, rodziny Kelles-Krauzów i Karola Małcużyńskiego, fragment prywatnego archiwum Jerzego Grotowskiego oraz drobiazgi literackie i historyczne: nieduży zbiór rękopisów Zbigniewa Herberta i kilka brulionów Adama Ważyka. W sumie w nowym tomie inwentarza Zakładu Narodowego im. Ossolińskich opisano 365 jednostek rękopisów.
Archiwum rodziny Kelles-Krauzów jest jednym z okazalszych. Gromadzi papiery dwóch pokoleń związanych ze Lwowem działaczy społecznych i politycznych. Najznaczniejszą postacią familii był Kazimierz Kelles-Krauz (1872–1905), socjolog o międzynarodowej renomie, działacz i teoretyk Związku Zagranicznego Socjalistów Polskich. Jego papiery dokumentują zarówno życie osobiste, jak i działalność polityczną i społeczną oraz naukową.
Ciekawe, choć mniej obszerne, jest archiwum Jerzego Grotowskiego. Reżyser przekazał je bratu, Kazimierzowi Grotowskiemu, przed opuszczeniem Polski na początku lat 80. Są tu notatki do pierwszych prac teoretycznych i reżyserskich, zapiski z lektur, zdjęcia z podróży oraz działań parateatralnych. Kolekcję dopełnia bogata korespondencja Grotowskiego.
Ważnym świadectwem metody teatralnej Grotowskiego są teksty i notatki do wczesnych przedstawień, jak Bogowie deszczu, a zwłaszcza autograf tzw. partytury scenicznej do Apocalypsis cum fi guris z uwagami reżyserskimi. Poprawki autora pojawiają się też na odpisach tekstów wystąpień z lat 60. i 70. Równie cenną częścią archiwum jest zbiór ponad sześciuset listów od osób i instytucji związanych z teatrem polskim i światowym; wśród korespondentów Grotowskiego są Peter Brook, Eugenio Barba, Andre Gregory, Jelena Chodunowa, Jacques Chwat, Ninonm Tallon, Zbigniew Cynkutis, Jan Kreczmar, Irena i Tadeusz Byrscy. W zbiorze znajdują się także listy Grotowskiego do Aliny Obidniak pisane w latach 1956–1995.
Ze Wstępu Elżbiety Ostromęckiej
