Opis treści
Publika (1594) to utwór publicystyczny w formie listu doradczego skierowanego do wspólnoty szlacheckiej, który zawiera propozycje rozwiązania problemów żywo dyskutowanych w ówczesnej debacie politycznej: zagospodarowania ziem ukrainnych oraz organizacji ich obrony w obliczu ponawiających się ataków turecko-tatarskich i penetracji moskiewskiej.
Pismo zawiera wiele cennych spostrzeżeń na temat wyjątkowej sytuacji Ukrainy w Rzeczypospolitej oraz nie zawsze realistyczne pomysły natury militarno-ekonomicznej, jak tę sytuację spożytkować. Swój apel ubrał Wereszczyński w sugestywną szatę proroctwa przestrzegającego przed zgubnymi konsekwencjami poniechania działań, a własną aktywność na polu wojskowym legitymizował, stawiając się w szeregu rycerzy-kapłanów odpierających pogańską nawałę. Pisząc utwór, biskup kijowski hojną dłonią czerpał z twórczości poczytnego Mikołaja Reja, pisarza protestanckiego, który dostarczał mu zarówno konkretnych argumentów, jak i gotowych sformułowań.
