Opis treści
Praca otwiera cykl publikacji dotyczących więziennictwa okresu stalinowskiego w Wielkopolsce. Niniejszy tom poświęcony został początkom funkcjonowania Centralnego Więzienia we Wronkach, jednego z głównych miejsc izolacji więźniów politycznych i ważnego ogniwa systemu represji w pierwszym dwunastoleciu istnienia Polski Ludowej. Zawiera kompletną listę więźniów, którzy trafili do wronieckich kazamatów w latach 1945–1948 wraz z danymi o wyroku, wymiarze kary i okresie przebywania w zakładzie karnym. Wykaz powstał w oparciu o zgromadzone w archiwum IPN Oddział w Poznaniu pomoce ewidencyjne (skorowidze i księgi więzienne). Został uzupełniony o dane z innych materiałów archiwalnych tam, gdzie ewidencja więzienna zawierała luki lub błędy. Dopełnieniem wykazu jest rozdział prezentujący wszechstronną charakterystykę więźniów wronieckich z podziałem na grupy według kryteriów społeczno-politycznych i narodowościowych. Dużo miejsca zajmuje prezentacja głównych przedstawicieli poszczególnych nurtów szeroko rozumianej antykomunistycznej opozycji.
Opracowanie zawiera także zarys funkcjonowania zakładu karnego jako instytucji od początków jego istnienia, w którym sporo uwagi poświęcono ciężkim warunkom odbywania kary, metodom szykan i represji, stosowanym wobec osadzonych przez funkcjonariuszy więziennych. Nie pominięto również kwestii związanych z działaniem ówczesnego systemu sądownictwa wojskowego jako ważnego elementu w łańcuchu terroru. Całość uzupełnia aneks zawierający treść obowiązujących ówcześnie aktów prawnych, na podstawie których skazywano więźniów wronieckich oraz wykaz funkcjonariuszy zajmujących najważniejsze stanowiska w strukturze zakładu karnego.
Opracowanie skierowane jest do badaczy oporu społecznego w PRL, historyków konspiracji niepodległościowej, jak i do byłych więźniów wronieckich bądź ich rodzin, którzy szukają informacji o sobie lub o losie swoich bliskich.
