Liczący 1200 archiwalnych zdjęć album jest największym wydanym zbiorem fotografii prezentującym oblicza niemieckiego i sowieckiego terroru na okupowanych w latach II wojny światowej ziemiach polskich. Przedstawiono w nim eksterminację polskiej inteligencji i ponurą codzienność okupowanej Polski: masowe egzekucje, aresztowania, pacyfikacje polskich wsi, ale również zagładę ludności żydowskiej, deportacje, wywózki na roboty przymusowe do Niemiec i do sowieckiego Gułagu, funkcjo...
"The Markowa massacre is a textbook example of German bestiality during the Second World War. Like many others, it was not properly appraised. […] But what happened in Markowa on 24 March 1944 is not only an example of blatant injustice, but also proof of how much good a person can do. […] Like the Good Samaritan in Christ’s parable, Józef and Wiktoria Ulma decided to help people of other nationalities and faiths. The biblical injunction to love one’s neighbour meant more to ...
"Dla wszystkich wiernych czytelników mamy dobrą wiadomość. Nie żegnamy się jeszcze z bohaterami przygód Antka Srebrnego. Do pełnego obrazu ich wojennych losów brakuje nam co najmniej dwóch opowieści. Cóż bowiem byłaby to za historia bez poznania losów na przykład Janki Wydry – prawdziwego Antka w spódnicy (chociaż akurat w spódnicy prawie nikt jej nigdy nie widział). Aby prześledzić drogę, która ostatecznie zawiodła ją w szeregi II Korpusu Polskich Sił Zbrojnych pod Monte Cas...
"Autorem wspomnień jest Michał Luty (ur. 1951 r.), z wykształcenia chemik, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1980 r. zaangażowany w organizowanie struktur „Solidarności” śląsko-dąbrowskiej, współtwórca wraz z żoną Marią Turkowską-Luty niezależnej Wszechnicy Górnośląskiej, w ramach której do wprowadzenia stanu wojennego zorganizowano ponad sto spotkań z wybitnymi ludźmi nauki i kultury oraz opozycjonistami. W 1982 r. internowany, od grudnia 1983 r. do marca 1985 r. ares...
Publikacja Prymas Stefan Wyszyński i episkopat Polski uzupełnia istotną lukę badawczą, jaką są relacje prymasa z episkopatem Polski. Wspomniany problem potraktowano dość szeroko, obrazując zarówno rolę kard. Wyszyńskiego w tym gremium, jak i jego relacje z poszczególnymi biskupami. W sumie zebrano 13 analiz przygotowanych przez znawców historii Kościoła katolickiego w XX w. Tom nie wyczerpuje całości problematyki, lecz stanowi zachętę do dalszych studiów nad tą tematyką, a do...
"Edukacyjny komiks paragrafowy „Powstanie Warszawskie. Tom 2” to kontynuacja przygód 17-letniej Zosi ps. „Oczko” i 15-letniego Janka ps. „Wydra”. Ich historia w tym tomie rozpoczyna się 5 sierpnia na warszawskiej Woli, gdzie żołnierze batalionów „Zośka” i „Parasol” zapisują jedne z najpiękniejszych kart walk powstańczych. Oprócz starć frontowych, czytelnicy będą mogli także przyjrzeć się życiu i problemom cywili w walczącej Warszawie oraz emocjom im...
"Monografia Tomasza Kurpierza jest pierwszym tomem serii wydawniczej Czas przełomu. Destalinizacja, rok 1956 i koniec odwilży w województwie stalinogrodzkim/katowickim (1953–1961). Śmierć Stalina w marcu 1953 r. wywołała w Związku Sowieckim walkę o władzę, w efekcie której czasowo zmniejszyła się zdolność Moskwy do realizowania polityki imperialnej w dotychczasowym stylu. W Polsce o jakichkolwiek większych zmianach w tym roku nie było jeszcze mowy. Mieszkańcy Katowic i całego...
Album przygotowany przez Archiwum IPN i Muzeum Kościuszki w Solurze w głównej mierze przedstawia historię pomnika grobowego Tadeusza Kościuszki oraz Kaplicy Polskiej w Szwajcarii. Te wyjątkowe dla narodu polskiego symbole pamięci znajdują się w miejscowości Zuchwil nieopodal Solury. W publikacji zaprezentowano zdjęcia archiwalne z okresu II wojny światowej (ze zbiorów Muzeum Kościuszki w Solurze oraz Wojskowego Biura Historycznego), a także liczne fotografie wykonane współcze...
"Trzeci tom serii ""Urząd do spraw Wyznań. Struktury – działalność – ludzie"" jest kolejną publikacją mającą na celu opisanie: struktur, działalności i pracowników aparatu wyznaniowego Polski ludowej oraz wybranych aspektów jego działalności w latach 1950?1975. Artykuły w nim zamieszczone przybliżają funkcjonowanie aparatu wyznaniowego, przede wszystkim na poziomie wojewódzkim. W wielu przypadkach są to zupełnie nowatorskie studia uzupełniające wiedzę na temat polityki władz ...
Mimo upływu lat historycy wciąż podejmują badania nad początkiem drugiej wojny światowej. Stosunkom między II Rzecząpospolitą a jej ówczesnymi sojusznikami – Francją i Wielką Brytanią – została poświęcona międzynarodowa konferencja „Polacy i Brytyjczycy w obliczu wybuchu II wojny światowej”, zorganizowana przez Instytut Pamięci Narodowej, Ambasadę RP w Londynie, Bibliotekę Polską oraz Studium Polski Podziemnej. Do współpracy zaprosiliśmy historyków polskich i brytyjskich. Ko...
W książce umieszczono dwanaście artykułów, które odnoszą się do różnych aspektów pierwszej okupacji sowieckiej Kresów Wschodnich II Rzeczypospolitej, w tym regionu białostockiego. Znajdziemy tu nawiązania do kampanii wojennej 1939 r. i życia w warunkach okupacyjnych, jednak większość tekstów dotyczy represji sowieckich wobec obywateli polskich. Część autorów opisuje losy przedstawicieli mniejszości narodowych i wyznaniowych. Inni z kolei analizują postawy byłych członków Komu...
W cieniu wyroku na miasto to biografia kontekstowa płk. dypl. Józefa Szostaka „Filipa” (1897–1984), szefa Oddziału III i szefa operacji KG AK. Życie i kariera zawodowa tego wybitnego oficera, kawalerzysty i sztabowca były przede wszystkim pretekstem do przeprowadzenia szczegółowej i krytycznej analizy procesu decyzyjnego w KG AK w ostatniej dekadzie lipca 1944 r. W rezultacie wypracowano nowe, pogłębione spojrzenie na jeden z kluczowych problemów polskiej historii najnowszej....
Dokumenty zbrodni wołyńskiej, stanowiące przedmiot niniejszej edycji źródłowej, pochodzą ze zbioru przechowanego przez Urszulę Szumską. Jest to zbiór o szczególnej wartości, ponieważ został wytworzony przez działaczy Komitetu Ziem Wschodnich bezpośrednio po fali mordów na Wołyniu. Ma on formę zeznań, które w większości zostały uwiarygodnione własnoręcznym podpisem naocznego świadka lub adnotacją o źródle informacji. Dokumenty te można zaliczyć do najważniejszych ze wszystkich...
"We wrześniu 1939 r. wąskie i kręte uliczki Tomaszowa Mazowieckiego stały się miejscem dramatycznych wydarzeń. Niemiecki atak wywołał nieopisany chaos w szeregach polskich obrońców miasta. Zaskoczeni żołnierze często na własną rękę próbowali wydostać się z matni, natomiast oficerowie usiłowali zapanować nad sytuacją. Nie pomagała im w tym jednak, podawana z ust do ust, informacja o śmierci dowódcy płk. Stanisława Hojnowskiego. Przez wiele lat szczegóły tego wydarzenia budziły...
Zbiór jedenastu artykułów poświęconych Solidarności Walczącej, z wyróżnieniem Autonomicznego Wydziału Wschodniego. Autorzy opisali struktury Solidarności Walczącej, formy jej działalności i współpracę z opozycją antykomunistyczną w krajach bloku wschodniego. Odrębną część opracowania stanowią wspomnienia przedstawicieli organizacji gruzińskich, tatarskich, ukraińskich i litewskich dotyczące pomocy udzielanej przez Solidarność Walczącą ugrupowaniom antysowieckim działającym w ...
W latach osiemdziesiątych Polska Zjednoczona Partia Robotnicza pogrążyła się w kryzysie. Sierpień ’80 i powstanie wielkiego wolnościowego ruchu społecznego „Solidarności” podkopało fundamenty partyjnej hegemonii. Partię musiały ratować wojsko, milicja i Służba Bezpieczeństwa. Bezskutecznie. Stan wojenny nie zlikwidował całkowicie opozycji, problemy gospodarcze narastały, a komuniści stracili resztki zaufania społecznego. Związek Sowiecki, zagraniczny gwarant władzy PZPR, porz...
Władysław Tarnawski (1885-1951), profesor filologii angielskiej Uniwersytetów Jana Kazimierza we Lwowie i Jagiellońskiego oraz przywódca lwowskiej endecji pod koniec życia przyznawał, że w swojej działalności naukowej czegokolwiek by nie zgłębiał, zawsze odnosiło się to do Szekspira: "[.] mogę powiedzieć, że Szekspir czasem wplątywał się w moje życia i w tok wypadków, które na nie oddziaływały". Angielski poeta był zatem dla uczonego pewnym stałym punktem odniesienia, z któr...
Główną osią łączącą teksty zawarte w drugim tomie publikacji 1920 rok – wojna światów przygotowanej przez Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie jest międzynarodowe położenie Polski i relacje z państwami i narodami Europy w apogeum konfliktu z Sowietami. Autorzy artykułów spoglądają na konflikt polsko-bolszewicki przez pryzmat ówczesnych interesów politycznych poszczególnych państw. Opisują stan wrzenia rewolucyjnego w sąsiednich państwach, działalność środowisk komu...
Książka jest kolejną publikacją przygotowaną przez rzeszowski Oddział IPN, tym razem opisującą w perspektywie ogólnopolskiej i regionalnej początki systemu komunistycznego, zamknięte cezurą lat 1944-1947. Rok 1944 był początkiem końca okupacji terytorium Rzeczpospolitej przez Rzeszę Niemiecką i wstępem do dramatycznych zmagań Polaków o ocalenie niepodległego bytu państwa polskiego przed zakusami kolejnego – tym razem sowieckiego – okupanta. Wkraczająca na terytorium Polski Ar...
Książka stanowi studium procesu integracji imigrantów polskiech we Francji w latach 1939–1949. Autor analizuje różnorakie jego aspekty w odniesieniu do kilkusettysięcznej społeczności polskich „pracowników cudzoziemskich” (travailleurs étrangers), którzy osiedlili się nad Sekwaną w czasach międzywojennych. Ze szczególną uwagą bada ewolucję trzech czynników „utrzymania polskości” w życiu imigrantów: szkolnictwa polskiego, polskiego duszpasterstwa rzymskokatolickiego oraz życia...
"Książka jest świadectwem czasu, wstępnym, niezobowiązującym i subiektywnym podsumowaniem trzydziestolecia w badaniu najnowszych dziejów politycznych Polski. To zapis relacji między doświadczonymi i czynnymi naukowo historykami, który mówi o ich wzajemnym oddziaływaniu na siebie, przenikaniu poglądów, wpływie różnych szkół metodologicznych i o znaczeniu autorytetów. Prezentowaną dyskusję znamionuje rys indywidualno-osobisty. Refleksja i ocena historiografii najnowszej histor...
"Książka Radosława Budzyńskiego Historyk z Inflant Polskich. Gustaw Manteuffel (1832–1916) jest pierwszą próbą monograficznego spojrzenia na postać zasłużonego historyka. Jednocześnie stanowi ona interesujące studium tożsamości polsko-inflanckiej. Zwrócono w niej też uwagę na wątpliwości, jakie pojawiają się w wypadku badania polskiego dziedzictwa na rubieżach dawnej Rzeczypospolitej. Opracowanie to w dużej mierze bazuje na źródłach nieznanych lub pomijanych, pochodzących ze ...
"„Tego, co się działo na Wołyniu, nie da się opisać” – podobne twierdzenia często pojawiają się w rozmowach z ocalałymi z wołyńskiego ludobójstwa. W jaki bowiem sposób przekazać informacje na temat zbrodni, których dokonali ukraińscy nacjonaliści z OUN i UPA na cywilnej ludności Wołynia oraz Małopolski Wschodniej w latach czterdziestych XX w.? Dla wielu czytelników treści zawarte w niniejszej publikacji będą szokujące i sami zaczną się zastanawiać, jak mogło dojść do tak okr...
