Romantyczna powieść poetycka Konrad Wallenrod została stworzona według wzorca, jaki w literaturze za prezentował George Byron. To gatunek synkretyczny, łączący w sobie elementy należące do różnych rodzajów literackich - epiki i liryki, a dzięki dialogom i dramatycznym, pełnym napięcia sytuacjom, również do dramatu. W utworze wyróżnia się kilka głównych wątków: konflikt między rycerskimi zasadami honoru i etyką chrześcijańską a obowiązkiem patriotycznym, konflikt między miłośc...
Katarynka to historia zamożnego mecenasa – pana Tomasza – i jego kilkuletniej, niewidomej sąsiadki. Samotny mężczyzna był osobą ważną i szanowaną, lubił otaczać się pięknymi przedmiotami, drogimi meblami, często brał udział w wydarzeniach kulturalnych, chodził do teatru. Miał tylko jedno dziwactwo – nienawidził kataryniarzy i katarynek. Jednak pewnego dnia coś zmieniło się w jego życiu. Nowy stróż, nie wiedząc o zakazie, wpuścił na podwórko kataryniarza. Pan Tomasz, słysząc z...
Legendy to opowieści pisane prozą, które wywodzą się z ludowych wierzeń i są osnute wokół niezwykłych, fantastycznych i cudownych motywów. Podania tłumaczą pochodzenie nazw miejscowości i ich utworzenie, opowiadają o początkach naszej państwowości i dziejach pierwszych władców Polski, a także o życiu i czynach bohaterów historycznych. W niniejszym zbiorze znalazły się podania i legendy znakomitych polskich twórców: Złota Kaczka, Syrena, Bazyliszek, Biała Dama, Legenda o Lechu...
Mały Książę to arcydzieło literatury światowej, uniwersalna opowieść o miłości, przyjaźni, zaufaniu, trosce o bliźniego. Mały Książę uczy szacunku do innych, nie tylko ludzi, ale też zwierząt, roślin, przyrody; daje też możliwość abstrakcyjnego patrzenia na świat, tak, aby zauważać jego dobro i szlachetność. To również opowiastka o poznawaniu tajemnicy człowieczeństwa, dążeniu do szczęścia, odkrywaniu wewnętrznego świata i budowaniu hierarchii humanistycznych wartości – miłoś...
Powrót taty to wzruszająca ballada o miłości dzieci do ojca i zmianach, jakie zaszły w sercach bezwzględnych rozbójników pod wpływem dziecięcego uczucia. Czy ojciec szczęśliwie wróci z podróży? Czy bandyci napadną na kupca? Jakie znaczenie w tej historii będzie miała niewinna modlitwa dzieci? Pani Twardowska to historia szlachcica, który podpisał cyrograf z diabłem, obiecując mu swoją duszę w zamian za korzystanie z jego usług. Czy pan Twardowski wypełni obietnicę daną Mefist...
Odprawa posłów greckich po raz pierwszy została wystawiona 12 stycznia 1578 r. z okazji uroczystości ślubnych Jana Zamoyskiego i Krystyny Radziwiłłówny. Utwór został osnuty na jednym z epizodów konfliktu grecko-trojańskiego z okresu wojny trojańskiej. Wiąże się on z mitem tebańskim o losach Parysa i Heleny. Kochanowski osadził akcję utworu w czasach starożytnej Grecji, jednak problemy, jakie w nim porusza dotyczą współczesnej mu sytuacji politycznej w Polsce. Autor zwraca uwa...
Zemsta Aleksandra Fredry inspirowana jest autentycznymi wydarzeniami, które miały miejsce na zamku w Odrzykoniu. W ostatecznej wersji utworu Fredro osadza czas i miejsce akcji w świecie szlachty sarmackiej, a bohaterów odziewa w szlacheckie żupany i kontusze. Rejent i Cześnik to przedstawiciele Polaków-Sarmatów, aż do przesady przywiązanych do tradycji, którym obce jest wszelkie nowatorstwo. Na tle ich groteskowej kłótni o mur graniczny rozgrywa się historia pełnego uniesień ...
Dzięki serii "Lektura z opracowaniem" będziesz zawsze dobrze przygotowany: do lekcji, sprawdzianu, klasówki i matury!
Tekst:
najważniejsze momenty akcji
charakterystyka postaci
miejsce akcji
Opracowanie:
biografia autora
kalendarium
rodzaj i gatunek literacki
omówienie lektury
wypracowania
spis komentarzy
ważne fragmenty
Powieść Antoniego Ferdynanda Ossendowskiego łączy ze sobą wszystkie zalety powieści przygodowej i podróżniczej. Autor barwnie opisał krajobrazy indyjskiej dżungli końca XIX i początków XX w., trudne życie Hindusów i ich rodzin, codzienną pracę, tradycję i kulturę. Wzruszająca opowieść o losach małego kornaka Amry i jego wspaniałego słonia Birary pokazuje, że między człowiekiem a zwierzęciem może istnieć prawdziwa przyjaźń, pełna wierności, oddania, miłości i poświęcenia. Aut...
Klechdy sezamowe po raz pierwszy wydano 1913 r. Dla wielu czytelników to jedna z najpiękniejszych książek dzieciństwa – pełna czarujących legend i magicznych baśni, którą charakteryzuje ogromna doza poetyckości, a jedną z najsłynniejszych opowieści jest z całą pewnością baśń o Aladynie (Ala Ad-Dinie). Klechdy sezamowe Bolesława Leśmiana trafiły do nowego kanonu lektur, uzupełniając spis lektur w klasach 4-6 szkoły podstawowej.
W pustyni i w puszczy to fascynująca powieść podróżniczo-przygodowa o niezwykłej przyjaźni, poświęceniu, oddaniu i ogromnej odwadze. Dwójka polskich dzieci mieszkających w Port Saidzie zostaje porwana przez Arabów. W tym czasie w Sudanie rozpoczyna się muzułmańskie powstanie. Porywacze zamierzają dołączyć do powstańców. Podczas wędrówki przez pustynię dzieciom udaje się uciec... Czyha na nie wiele niebezpieczeństw, a w ślad za nimi wciąż podążają porywacze. Czy uda im się umk...
Rok 1655, w granice Rzeczpospolitej wkracza olbrzymia armia szwedzka. Polacy zapamiętają ten najazd jako potop szwedzki. Mnożą się zdrady - ulega szlachta pospolitego ruszenia pod Ujściem, Janusz Radziwiłł poddaje Litwę Szwedom. Ostoją Polaków staje się Częstochowa, w której obronie niebagatelną rolę odegra Andrzej Kmicic. Bohaterskimi czynami za wszelką cenę będzie chciał odzyskać dobra imię polskiego szlachcica.
Chłopi Władysława Reymonta to powieść o małej społeczności, zamieszkującej wieś Lipce. Utwór został podzielony na cztery części - pory roku; to one wyznaczają czas akcji. Powieść po raz pierwszy została opublikowana w odcinkach w "Tygodniku Ilustrowanym" (od 18 stycznia 1902 r. do grudnia 1908 r.) W formie książkowej utwór ukazywał się partiami - pierwsze dwa tomy zostały wydane w 1904 r., tom trzeci w 1906 r., natomiast czwarty - w 1909 r. Chłopi to powieść, w której dokonu...
Quo vadis przedstawia szeroką panoramę starożytnego Rzymu i początków chrześcijaństwa, uzupełnioną wątkiem miłości Winicjusza i Ligii. Należą oni do dwóch odrębnych światów: rzymski patrycjusz i chrześcijańska zakładniczka z plemienia Ligów. Wątek miłosny obfituje w liczne zwroty akcji: ucieczkę Ligii, jej poszukiwania przez Winicjusza, próbę porwania, przemianę Winicjusza i przyjęcie przez niego chrztu, wreszcie uwięzienie i cudowne ocalenie na arenie. W powieści ważnym ele...
Słoń Birara to niezwykle ciekawa powieść przygodowa i podróżnicza Antoniego Ferdynanda Ossendowskiego, której fabuła rozgrywa się na przełomie XIX i XX wieku w Indiach. To wzruszająca opowieść o wyjątkowych losach i niezwykłych przygodach małego Hindusa Amry i jego wspaniałego słonia Birary, która pokazuje, że między człowiekiem a zwierzęciem może istnieć prawdziwa przyjaźń, pełna wierności, oddania, miłości i poświęcenia. Amra po śmierci swojego dziadka staje się kornakiem, ...
Winnetou to książka, której akcja toczy się na Dzikim Zachodzie. Jednym z bohaterów tej powieści jest biały mężczyzna - Old Shatterhand, który wyrusza w daleką podróż, aby pomóc przy budowie kolei. Tam poznaje syna wodza Apaczów - Winnetou. Ich znajomość przemieni się w piękną przyjaźń, której nie będą w stanie zniszczyć różnice kulturowe i religijne. Wspólnie przeżyją niezwykłe przygody i wyjdą cało z niejednej opresji. Czy ich więź faktycznie jest w stanie przetrwać wszystk...
Rok 1984 Orwella wyprzedził swoją epokę, ukazując dogłębny obraz funkcjonowania systemu totalitarnego jako zorganizowanej, niszczącej machiny władzy. Jego autor obnażył mechanizmy zniewolenia i kontrolowania jednostki w celu uformowania jej „właściwej" postawy i całkowitego, bezwolnego podporządkowania człowieka partii. W powieści tej państwo stoi ponad wszelkim prawem, a jego despotyczna siła tłamsi każdy przejaw niesubordynacji i wolnej myśli. Obywatele poddani są nieustają...
Tajemniczy ogród to zapomniany, zamknięty od wielu lat i zaniedbany zakątek ogromnego parku, otaczającego posiadłość stryja głównej bohaterki, Mary Lennox, pana Cravena. To także miejsce magiczne i pełne czarownego blasku; miejsce, które staje się azylem dla dziesięcioletniej sieroty Mary. Dziewczynka ucieka tam zawsze wtedy, kiedy czuje się samotna i nikomu niepotrzebna. Ogród wraz z nią przeżywa niezwykłą metamorfozę: zaniedbane kwiaty zaczynają kwitnąć i czarować swoim pię...
Winnetou to książka, której akcja toczy się na Dzikim Zachodzie. Jednym z bohaterów tej powieści jest biały mężczyzna - Old Shatterhand, który wyrusza w daleką podróż, aby pomóc przy budowie kolei. Tam poznaje syna wodza Apaczów - Winnetou. Ich znajomość przemieni się w piękną przyjaźń, której nie będą w stanie zniszczyć różnice kulturowe i religijne. Wspólnie przeżyją niezwykłe przygody i wyjdą cało z niejednej opresji. Czy ich więź faktycznie jest w stanie przetrwać wszystk...
Nowela jest hołdem złożonym przez pisarkę uczestnikom powstania styczniowego. W tym utworze Orzeszkowa idealizuje i heroizuje wojowników. Postacie żołnierzy zostały skonstruowane na wzór bohaterskich wojowników starożytności, a także postaci biblijnych i mitologicznych. Powstańcy jawią się czytelnikowi jako wielcy mężowie, heroiczni w swym patriotyzmie, poczuciu obowiązku i chęci złożenia ofiary z życia za ojczyznę. Gloria victis podejmuje również wątek przyjaźni i oddania wz...
Niniejszy zbiór to wybór trzech opowiadań (Kameleon, Śmierć urzędnika, Wańka) wybitnego rosyjskiego nowelisty i dramaturga Antona Czechowa. Autor ukazuje w nich paradoksy i anomalie współczesnych mu czasów. Rosja II połowy XIX w. to okres totalitarnego systemu politycznego, w którym mnożyły się społeczne i urzędnicze patologie (Kameleon, Śmierć urzędnika). W Kameleonie Czechow podejmuje kwestie funkcjonowania rosyjskiego aparatu policyjnego i wymiaru sprawiedliwości, który je...
Skąpiec to klasyczna komedia, napisana prozą, w pięciu aktach. Została tutaj zachowana jedność czasu i miejsca, ale nie akcji. Najważniejsze problemy poruszane w utworze to krytyka skąpstwa, lichwiarstwa i tyranii oraz charakterystyka stosunków rodzinnych panujących w XVII-wiecznej Francji. Dramat jest doskonałym przykładem komedii obyczajowej i komedii charakterów, farsy oraz satyry na ludzkie przywary. Molier (Moliere) (1622-1673) – właśc. Jean-Baptiste Poquelin, najwybitn...
Do literatury młodzieżowej zaliczają się książki pisane dla nastoletnich czytelników oraz tak zwanych młodych dorosłych (Young Adult). W literaturze dla młodzieży najczęściej poruszane są tematy i problemy ważne dla osób wkraczających w okres dojrzewania. Autorzy książek zaliczanych do literatury młodzieżowej piszą o pierwszych związkach i rozstaniach, miłości, porzuceniu, przyjaźni, a także o używkach, seksualności czy samobójstwie. Jedną z pozycji w tej kategorii, która podejmuje próbę zmierzenia się z wieloma problemami charakterystycznymi dla okresu dojrzewania, jest na przykład kontrowersyjna powieść „13 powodów” Jaya Ashera, w oparciu o którą powstał głośny serial pod tym samym tytułem (wyprodukowany przez platformę Netflix). Warto pamiętać, że wiele powieści uważanych obecnie za młodzieżowe w przeszłości było adresowanych do starszych czytelników. Dopiero po późniejszych adaptacjach były akceptowane jako powieści dla młodych osób – tak było w przypadku utworów pisanych przez Juliusza Verne’a. Znaczna część jego powieści powstała jako teksty dla dorosłych, jednak zyskały one popularność również wśród młodszych czytelników z uwagi na atrakcyjną formę. Dlatego też powieści Verne’a takie jak „20 000 mil podmorskiej żeglugi” czy „W 80 dni dookoła świata” znajdują się w kategorii „Dla młodzieży”. W tej kategorii odnaleźć można zarówno powieści zaliczane do fantastyki, horroru, kryminału czy thrilleru, jak i romanse, powieści obyczajowe, a także pozycje będące połączeniem dwóch lub więcej gatunków. Do takich należą powieści „Ponad wszystko” Nicoli Yoon, „Fanfik” Natalii Osińskiej, cykl „Buntowniczka z pustyni” Alwyn Hamilton, „Eleonora i Park” oraz „Fangirl” Rainbow Rowell, a także cykl Victorii Aveyard „Czerwona królowa”. Nie zabrakło tu również kultowej i międzypokoleniowej serii „Jeżycjada” Małgorzaty Musierowicz, powieści o Harrym Potterze J. K. Rowling, a także publikacji zaliczanych do klasyki literatury dla młodzieży („Mała księżniczka” Frances Hodgson Burnett, „Ania z Zielonego Wzgórza” Lucy Maud Montgomery).