Stoczona 13 września 908 r. bitwa pod Ballaghmoon (gael. Belach Mugna, Bealaigh Mugna) jest epizodem mało znanym poza Irlandią, a w polskiej literaturze nie poruszanym praktycznie w ogóle. Miała ona jednak istotny wpływ na wczesnośredniowieczną historię Zielonej Wyspy, na kolejne dekady kształtując tamtejszy krajobraz polityczny i militarny – nie będzie przesadą zaliczenie jej do najważniejszych batalii stoczonych na terenie Irlandii w epoce wikingów. W wyniku odniesionego zw...
W zimny, jesienny poranek jeden z polskich hufców cofał się drogą przez równinę ku lasowi, mijając mały lasek, leżący w dolinie schodzącej ku Trutinie. Wojowie oglądali się nań, gdyż dla postępującej z tyłu armii czesko-niemieckiej byłoby to idealne miejsce do ukrycia części oddziałów. Z oddali dobiegał odgłos kopyt ciężkozbrojnych hufców Władysława i okrzyki ludzi Dzietrzyszka, nawołujących opieszałych do marszu... (fragment książki) Bitwa nad Trutiną, stoczona 8 październi...
Sowiecko-fińska wojna zimowa (fin. Talvisota, ros. Zimowaja Wojna) znana jest przede wszystkim jako konflikt, któremu rozstrzygnięcie przyniosły działania lądowych komponentów walczących stron. Trudno polemizować z tym stwierdzeniem, chociaż podczas wojny miały również miejsce zmagania w powietrzu, które wprawdzie nie zadecydowały o jej wyniku, ale charakteryzowały się znaczną dynamiką działań oraz zaangażowaniem ogromnych (zwłaszcza po stronie sowieckiej) sił i środków. Lotn...
Istniejący na przestrzeni ponad trzech stuleci (od 1442 do 1783 r.) Chanat Krymski odegrał ważną rolę w historycznych losach Europy Wschodniej. Siły zbrojne pozwalały Girejom bronić granic i utrzymać swoje interesy w obliczu potężnych sąsiadów. Wojsko krymskie często okazywało się decydującą siłą w licznych konfliktach zbrojnych, wstrząsającymi Europą Wschodnią i Kaukazem. Organizacja wojskowa i taktyka armii chanów krymskich były kontynuacją tradycji Złotej Ordy, sięgających...
W nocy na 1 listopada zostały zaatakowane bawarskie pozycje koło Jakobsztat i Frydrychsztat (batalion Bawarów wycofał się z tego miasta do Jakobsztat), a komunikacja z tym ostatnim miastem uległa przerwaniu. Hünerbein od razu wysłał kolumnę ruchomą na Linden (batalion piechoty, 40 konnych), którą potem wzmocnił 1. i 2. batalionami 5. pułku Księstwa, polską półbaterią konną i 60 konnymi, a Krons-Misshof obsadził 4 kompaniami i 10 konnymi. Do płk. hr. Buttlara, stojącego z 2. b...
Niniejsza monografia ma na celu prześledzenie mechanizmów rzymskiej grabieży oraz dystrybucji i wykorzystania łupów wojennych. Praca koncentruje się głównie na czterech rodzajach zdobyczy jak: pieniądze (w tym kruszec), dzieła sztuki, broń oraz jeńcy. W pierwszej kolejności książka omawia najważniejsze antyczne terminy dotyczące łupów. Następnie poprzez poszczególne kampanie militarne prezentuje sposoby gromadzenia, podział oraz dystrybucji i redystrybucji zdobyczy wśród wodz...
Północny łuk refleksyjny był używany począwszy od prehistorii po XX wiek, na obszarach od Polski na zachodzie aż do Kamczatki na wschodzie. Jego występowanie nie tylko w Polsce, ale także na świecie nie zostało w polskiej literaturze przedmiotu opisane. Tymczasem typ ten jest najdłużej i najszerzej używanym rodzajem łuku. Jego charakterystyczne cechy, choć różne w zależności od regionu produkcji i innych czynników, pozostawały niezmienne. Świadczy to o skuteczności konstrukcj...
Oddawane w twe ręce Czytelniku opracowanie jest próbą zebrania rozsypanych źródłowych okruchów z tamtego okresu w zwartą całość. To nie tylko cykl poważnie uzupełnionych artykułów, jakie w 2018 r. ukazały się na łamach miesięcznika „Militaria”, ale także mało znane bądź dotąd nieznane „okruchy” z lotniczej historii sił powietrznych Rzeczpospolitej z lat 1918-1919, prowadzące do najbardziej znanego lotniczego godła w historii, jakim jest symbolika polsko-amerykańskiej 7. Eskad...
Rozpoczęta 2 sierpnia 1990 roku iracką inwazją, a zakończona 3 marca 1991 roku podpisaniem zawieszenia broni w Safwan, wojna o wyzwolenie Kuwejtu była bezprecedensowa w dziejach konfliktów zbrojnych. Z militarnego punku widzenia była to jedna z najbardziej analizowanych kampanii wojskowych we współczesnej historii. Wojna ta stanowiła moment zwrotny w historii wojen i wojskowości porównywalny z wynalezieniem prochu strzelniczego lub wprowadzeniem broni wytworzonej z metalu. By...
Paweł Kasztelan urodził się w 1966 roku w Gostyniu. W 1986 roku rozpoczął studia w Instytucie Historii na Wydziale Historycznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Ukończył te studia uzyskując jednocześnie specjalizację archiwistyczną oraz pedagogiczną. Już od czasów licealnych zainteresowany był zagadnieniami związanymi z historią stosunków Rzeczypospolitej z jej wschodnim sąsiadem w XVI–XVII wieku. Tej właśnie epoce poświęcił pracę magisterską Czasy zamętu w pańs...
O Budziszynie słyszał chyba każdy Polak. Gród ten we wczesnym średniowieczu odegrał bardzo ważną rolę militarną. Przez kilka dziesięcioleci znajdował się on we władaniu Piastów. W 2018 roku nakładem wydawnictwa „Bellona” ukazała się w popularnonaukowej serii „Historyczne Bitwy” książka pt. „Budziszyn 1002-1018”. Jej autor, R. F. Barkowski, odmalował dzieje tytułowego grodu, kiedy to toczyły się zażarte i trwające z przerwami ponad 15 lat zmagania między Bolesławem Chrobrym a ...
Wojny Faraonów prezentujący najciekawsze działania zbrojne w dolinie Nilu oraz prowadzone przez władców egipskich na terenie Syropalestyny, począwszy od starożytności aż po wiek XIX. Czytelnika może dziwić taki rozrzut czasowy, jednak wszystkie te konflikty łączy kilka aspektów. Przede wszystkim rzeka Nil, która pozostawała niezmienna przez te wszystkie epoki. Zmieniali się tylko ludzie zamieszkujący jej brzegi. Ponadto na szersze omówienie zasługują niezwykle ciekawe przebie...
Znaczenie drugiej połowy XVII w. dla dziejów Rzeczypospolitej szlacheckiej, rola Stanisława Jabłonowskiego w życiu społeczno-politycznym kraju, a także waga jego dorobku wojskowego w omawianym okresie to zasadnicze powody skłaniające autora do wyboru podjętej problematyki badawczej. Konieczność ukazania jednostki w układzie dynamicznym (opis i ewolucja kariery) pozwoli nam nie tylko na odtworzenie określonych faktów, ale nadto na sprecyzowanie celów i metod działania Jabłono...
Wydarzenia, które są tematem tej książki, to wciąż biała plama w historii wojny obronnej Polski we wrześniu 1939 r. Nie bardzo wiadomo, dlaczego tak się stało. Inne bitwy polskiego Września opisywano już po wielekroć, natomiast trzydniowa obrona Twierdzy Brzeskiej w dniach 14–16 września 1939 r., którą dowodził bohaterski gen. bryg. Konstanty Plisowski, do dzisiaj pokryta jest mgłą milczenia i niepamięci. Do dzisiejszego dnia na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie brakuje...
Łuk Odyseusza należy do najbardziej znanych elementów świata Homera. Łucznikiem był także Herakles. Z łucznictwem kojarzeni też są dziś Scytowie oraz ci, którzy brali czynny udział w przemianach kończących starożytność – Hunowie. Książka ta przedstawia pozycję słynnych łuczników starożytności w ówczesnej kulturze. Przedstawienie przez Homera Odyseusza jako posługującego się łukiem nie mogło być przypadkowe, lecz stanowiło ono wynik oddziaływania etosu łucznika w Grecji archai...
Wydarzenia 1764 roku znane są nam przede wszystkim dzięki reformom zwycięskiego stronnictwa „Familii” Czartoryskich. Sielankowy obraz zgodnej elekcji ostatniego polskiego króla zakłóca co najwyżej obecność wojsk rosyjskich na polach warszawskiej Woli. Autor niniejszej pracy stara się przestawić długie miesiące bezkrólewia, w czasie których doszło do walki o zachowanie dotychczasowego porządku ustrojowego w Rzeczypospolitej. Jaką rolę odegrał w działaniach zbrojnych Tatar Józe...
Rozpoczęta 2 sierpnia 1990 roku iracką inwazją, a zakończona 3 marca 1991 roku podpisaniem zawieszenia broni w Safwan, wojna o wyzwolenie Kuwejtu była bezprecedensowa w dziejach konfliktów zbrojnych. Z militarnego punku widzenia była to jedna z najbardziej analizowanych kampanii wojskowych we współczesnej historii. Wojna ta stanowiła moment zwrotny w historii wojen i wojskowości porównywalny z wynalezieniem prochu strzelniczego lub wprowadzeniem broni wytworzonej z metalu. B...
Postać Henryka Sandomierskiego, jednego z młodszych synów Bolesława Krzywoustego, nie wzbudzała nigdy wielkiego zainteresowania mediewistów. Pozostający w cieniu, nie angażujący się w wielkie konflikty polityczne rozgrywające się między jego starszymi braćmi, pojawiał się epizodycznie w pracach poświęconych testamentowi Bolesława Krzywoustego i biografiach swych bardziej ambitnych i łaknących władzy braci. Nie sprzyjał także badaczom zainteresowanym tematem stan źródeł rozpro...
Rano dnia 13.VIII na odcinku 46. p.p. rozpoczęła atak 21. dywizja sowiecka, która, nie uprzedzając o tym oddziałów 27. dywizji, natarła na odcinku od Mokrego do Kraszewa. Pod naciskiem nieprzyjaciela placówki 46. p.p. cofnęły się, przy czym przeciwnik wdarł się przez most pod Zawadami na pozycję II batalionu 46. p.p. oraz na pozycję głównego oporu I batalionu 46. p.p. naprzeciw Kraszewa. Wykonywając poprzednie instrukcje, które żądały bezwzględnie utrzymania linii czuwania, ...
Dowodów na to, że Austriacy działali wyjątkowo opieszale jest aż nadto, ale chyba najbardziej wymowna jest treść listu H. Czeczota do A. ks. Sapiehy: Wszędzie, gdzie tylko to wojsko przechodziło lub niejaki czas mieszkało, dało się poznać, iż się bić z Rosjanami nie chce, lecz owszem wspólny interes z nimi popierać bliżej się uważa w potrzebie. Tak powszechnie mówią: i ja sam, nocując w obozie Frimonta, przeświadczyłem się osobiście, wielu znalazłem, którzy mówią nieco po pol...
Spis treści: Od redakcji Wojna przeciwko Kozakom Zaporoskim w latach 1648 i 1649 przez Alberta Wijuk Kojałowicza O rebellii miasta Pińska i uskromieniu jej 1648 roku Diariusz działań wojennych na Litwie od 30 stycznia 1649 roku O autorze: Wojciech Wijuk Kojałowicz herbu Kościesza Odmieniona, urodził się w 1609 roku w Kownie, w mieszczańsko-szlacheckiej rodzinie. Wszechstronnie wykształcony historyk i teolog, jezuita. Studiował retorykę, teologię, filozofię. Na Akademi...
Oddawana w ręce Czytelnika praca stanowi reedycję książki napisanej przez profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego Wiktora Czermaka w 1884 roku. Monografia została oparta na bogatym materiale źródłowym, zgromadzonym w trakcie przeprowadzonych przez Autora kwerend. Rozpalająca wyobraźnię już ówczesnych, ekspedycja Stefana Czarnieckiego do Danii była jednym z epizodów „potopu szwedzkiego”. Prezentowana książka opisuje pierwszy etap walk w Danii – przeprawę na wyspę Alsen (Als)....
Główne siły niemieckie, prące w kierunku Łopuszna, nadeszły od południa, czyli ze zdobytego 18 grudnia Małogoszcza, i południowego wschodu, tj. z opanowanego tego samego dnia Krasocina. Dotychczasowe powodzenia dodawały Germanom pewności siebie. W bojach krasocińskich jeden tylko 6 regiment piechoty landwery wziął w niewolę blisko 1 000 Moskali, a pośród nich dowódcę 186 asłanduskiego pułku piechoty. Na dzień 30 grudnia 1914 roku zaplanowano decydujące natarcie na pozycje ros...
Wybuch rewolucji francuskiej w 1789 roku zaskoczył przyszłego króla Bawarii Maksymiliana Józefa w Strasburgu, gdzie stacjonował dowodząc regimentem francuskiej piechoty „Alsace”. Aby uniknąć zagrożenia, wyjechał wraz ze swoją rodziną do Niemiec. W tym czasie zrewoltowane wojska francuskie przygotowywały się do ekspansji na Zachód, która miała wyzwolić narody europejskie spod jarzma ancien regime’u. Zresztą do krzewienia nowych wolnościowych idei nie było potrzeba licznego woj...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.