Długo trzeba było czekać na publikację o tak wielkim znaczeniu nie tylko dla polskiego literaturoznawstwa, ale dla polskiej humanistyki w ogóle. Pojawia się w bardzo szczególnym momencie historycznym, w chwili, kiedy tyle jest jałowych dyskusji wokół nauk humanistycznych, ich znaczenia społecznego, wpływu na kulturę i także na szeroko pojętą codzienność. Jest on ogromny - to niekwestionowana oczywistość, a Wiek teorii utwierdza w tym przekonaniu. _x000D_ Na pracę składa się ...
Ogląd dorobku naukowego poświęconego Irzykowskiemu skłania przede wszystkim do pytania o aktualność tego pisarza, krytyka i myśliciela._x000D_ Czy poświęcone kulturze polskiej pisma stanowią nadal źródło inspiracji, czy przynależą już raczej do modelowych ujęć problematyki odległej, osadzonej w określonym kontekście historycznym?_x000D_ Czy Irzykowski, człowiek sporu i niezliczonych literackich agonów, pozostaje nadal postacią sporną, czy – jak chciał Stefan Kisielewski – „ma...
Nie-miejsca pamięci 1. Nekrotopografie podejmują wysiłek zmapowania – choćby cząstkowego – poludobójczej przestrzeni dzisiejszej Polski. Książka prezentuje studia dziewięciu przypadków: lokalizacji przeszłej przemocy – zagłady Żydów i Romów oraz konfliktów etnicznych – które nie zostały przekształcone w miejsca pamięci. Są to: Radecznica w woj. lubelskim, okolice Miechowa k. Krakowa, Bielcza i Borzęcin w woj. małopolskim, las Dębrzyna koło Przeworska, Sukowice w woj. opolskim...
Universum… jest kolekcją artykułów oraz studiów na temat różnych aspektów i przedmiotów wyobraźni poetyckiej Słowackiego. Jarosław Ławski wydobywa jej główne cechy, poruszając się w obszarze wczesnych dzieł poety (1828–1838), ukształtowanych podobnie jak dzieła niesamowitej, transgresyjnej, „szalonej” i frenetycznej szkoły zwanej ukraińską. Pisze więc o wyobraźni Słowackiego w okresie, gdy ona formuje się, rozwija, sama siebie bierze w nawias i sama siebie ocala jako dojrzała...
Baltasar Grácian y Morales (1601–1658) – jeden z najwybitniejszych pisarzy europejskiego baroku i manieryzmu, aforysta, powieściopisarz, teoretyk literatury, filozof, jezuita. Jego powieść filozoficzna El Criticón, jak dotąd nietłumaczona na polski, uchodzi, obok Don Kichota i Guzmána de Alfarache, za najwybitniejsze dzieło prozatorskie hiszpańskiego Siglo de Oro. Na świecie, w tym w Polsce, zasłynął jako autor wspaniałych konceptystycznych maksym moralnych wydanych jako Wyro...
Analiza kazań, artykułów z „Monitora” oraz Uwag, pozostających nieco na marginesie twórczości Księcia Biskupa, a tym samym również poza obszarem najintensywniejszego zainteresowania badaczy, pozwoliła rzucić nowe światło na dwie bardzo istotne kwestie – sposób przekonywania czytelników stanowiący ważny składnik relacji nadawczo odbiorczych oraz zespół przekonań i opinii pisarza, składających się na przekazywany w całej twórczości XBW obraz świata. Badane zagadnienia ukazują K...
Monografia reprezentuje studium, antologia – punctum. Ich stowarzyszone funkcjonowanie pozwala połączyć dwa tryby lektury: „z daleka”, który ogarnia panoramę, i „z bliska”, który uwidacznia detal. Dlatego przedkładana antologia powtarza kompozycję monografii. Została uporządkowana wedle tych samych zasad, krzyżujących układy problemowy i chronologiczny. Pierwszy układ wyznaczają tzw. „tematy kulturowe”, drugi – przemiany, jakie się w ich ujęciach dokonywały w trójfazowym rytm...
Jan Borowicz -kulturoznawca i psychoterapeuta psychoanalityczny, pracownik Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Interesuje się teorią psychoanalityczną i badaniami polskiej pamięci. Autor książki Nagość i mundur. Ciało w filmie Trzeciej Rzeszy (2015) i współautor książki Ślady Holokaustu w imaginarium kultury polskiej (2017). Pamięć perwersyjna. Pozycje polskiego świadka Zagłady to książka, z którą warto dyskutować i rozmowa ta jest pasjonująca, a jej stawka...
Piotr Śniedziewski czyni z pisarskich narzędzi Flauberta kanwę dla przejmującej opowieści o byciu pisarzem, który całą swoją egzystencję chciał sprowadzić do gestu zaczerniania białej kartki. Flaubert - w poszukiwaniu opowieści ukazuje złożoność tego gestu, jego obsesyjne rozgrywanie w listach, ale i w powieściach. Opowiadając o piórze czy kałamarzu, Śniedziewski daje fascynujące świadectwo o tworzeniu, jakiego już nie uświadczymy - o tym, kim był Flaubert jako archetyp pisar...
Nowe, krytyczne wydanie "Nocy i dni" w opracowaniu, ze wstępem i komentarzami prof. Ewy Głębickiej. Czterotomowa powieść Dąbrowskiej ukazuje się w niniejszej edycji w trzech wolumenach, w następującym układzie: Vol. 1: Tom I - Bogumił i Barbara, Tom II - Wieczne zmartwienie; Vol. 2: Tom III - Miłość; Vol. 3: Tom IV - Wiatr w oczy. Każdy z tomów zawiera również wkładkę z kolorowymi zdjęciami z dworku Marii Dąbrowskiej w Russowie....
Już sam wykaz tematów sprawia, że trzeba koniecznie sięgnąć po książkę Józefa Olejniczaka. Badacz mierzy się bowiem z zagadnieniami fundamentalnymi dla dyskursu literaturoznawczego (m.in. status literatury i literaturoznawstwa, granice interpretacji, sens i miejsce teorii literatury). Nie są to problemy nowe i nie w tym tkwi siła publikacji Olejniczaka, lecz w indywidualnym podejściu do nich. Indywidualne nie oznacza: subiektywne i niemożliwe do zweryfikowania. Szkice zgromad...
Czyja dzisiaj jest Zagłada? Marty Tomczok jest w moim pojęciu książką świetną, znakomicie napisaną, inspirującą i pobudzającą poznawczo, otwierającą ciekawe ścieżki literaturoznawczej refleksji. W kontekście stanu badań nad reprezentacjami Zagłady w polskiej prozie współczesnej jest pracą wnoszącą nowe, oryginalne rozpoznania interpretacyjne. […] tytułowe pytanie książki brzmi dramatycznie w kontekście końca ery pamięci i ery świadków. Mamy do czynienia z gwałtowną i niekontr...
Ronald Stuart Thomas (1913-2000) był walijskim poetą tworzącym w języku angielskim i pastorem kościoła anglikańskiego w Walii. Wydał 26 zbiorów poezji, nie licząc wydań okolicznościowych czy wierszy zebranych. Został uznany, obok Dylana Thomasa, za najwybitniejszego przedstawiciela tzw. poezji anglowalijskiej XX wieku i stał się jednym z ważniejszych współczesnych poetów brytyjskich. Był wielokrotnie nagradzany, a zainteresowanie jego poezją nie słabnie. Niniejsza książka jes...
Teksty, które złożyły się na tom zbiorowy zatytułowany „Kariera pisarza w PRL-u”, cechuje merytoryczna dojrzałość i interpretacyjna odkrywczość. Różnorodność perspektyw badawczych uwyraźnia przeglądowy charakter tomu , zbliżający go do ujęcia monograficznego. Poszczególne artykuły poszerzają wiedzę o pomijanych wcześąniej obszarach badawczych lub przypominają o zjawiskach usuwanych dziś z głównego nurtu badań historycznoliterackich. Współczesne dążenia do marginalizowania zja...
W tajemnym słowniku badań nad powieścią – słowniku, którego znajomością musi wykazać się wtajemniczony literaturoznawca – przedmioty są słabymi metonimiami swoich właścicieli albo ogólnymi markerami rzeczywistości. Metoda, którą proponuję w tej książce, typowa dla kolekcjonera, wymaga natomiast uprzedzenia narzucającej się alegorii i odbierania rzeczy dosłownie. Mój projekt polega na ukazaniu – jak czynił to Benjaminowski „kolekcjoner” – że „każdy przedmiot nosi w sobie cały ...
Niejeden artysta słowa debiutujący na przełomie XIX i XX wieku pozazdrościłby startu literackiego Władysławowi Orkanowi. Gdy w 1898 roku ukazały się drukiem jego NOWELE, poprzedziła je PRZEDMOWA cieszącego się wówczas powszechnym uznaniem Kazimierza Przerwy-Tetmajera. Dwa lata później w księgarniach pojawiły się: powieść KOMORNICY oraz NAD URWISKIEM. SZKICE I OBRAZKI, a w kolejnych latach powieści W ROZTOKACH i POMÓR. Równolegle czytelnik z przełomu wieków mógł zapoznać się z...
Książka jest poświęcona interpretacji pism intymnych S. Brzozowskiego, K.L. Konińskiego i H. Elzenberga oraz zawartej w nich myśli religijnej autorów w szerokim kontekście intymistyki polskiej oraz francuskiej refleksji o dzienniku jako gatunku piśmienniczym. Ukazuje głęboki związek pomiędzy rozumieniem/konstruowaniem własnej tożsamości w dziennikach a oryginalną filozofią religii / teologią tych myślicieli. Poszczególne jej tezy są ugruntowane w badaniu formy, jaką jest dzie...
Książka zawiera omówienie nader zróżnicowanych form narracyjnych, a więc takich np., które składają się na ułożony szkatułkowo zbiór opowiastek, jak i obszernych powieści, mających na celu stworzenie przekrojowego obrazu polskiej rzeczywistości w pewnej epoce. Trudno zatem powiedzieć, że mamy tu książkę, która powstała z wyrazistej intencji zaprezentowania tekstów przynajmniej w jakiejś mierze podobnych formalnie. Idąc dalej, należy odrzucić twierdzenie, iż patronował jej jak...
Od momentu, w którym Polska Ludowa przekształciła się w rzeczywistość historyczną i przestała określać tak narodową i społeczną egzystencję, jak i życie codzienne jej obywateli, minęło ponad dwadzieścia lat. Dziwne byłoby, gdyby w tym okresie nie zaszły zmiany w jej postrzeganiu i - co równie ważne - wartościowaniu.Michał Głowiński
Motywy szlacheckie w twórczości Słowackiego pełnią istotną rolę przede wszystkim jako problem artystyczny.Ich bogactwo, przywoływanie na różnych poziomach organizacji tekstu, świadoma gra ze współczesnymi konwencjami literackimi, pozwalają zauważyć przede wszystkim dojrzewanie poety jako artysty, któremu zależy na nadaniu literaturze polskiej cech uniwersalności.
Niejeden artysta słowa debiutujący na przełomie XIX i XX wieku pozazdrościłby startu literackiego Władysławowi Orkanowi. Gdy w 1898 roku ukazały się drukiem jego NOWELE, poprzedziła je PRZEDMOWA cieszącego się wówczas powszechnym uznaniem Kazimierza Przerwy-Tetmajera. Dwa lata później w księgarniach pojawiły się: powieść KOMORNICY oraz NAD URWISKIEM. SZKICE I OBRAZKI, a w kolejnych latach powieści W ROZTOKACH i POMÓR. Równolegle czytelnik z przełomu wieków mógł zapoznać się z...
