Felietony teatralne 2008-2017 Konserwatysta to człowiek, który sprzeciwia się zmianom – tak długo, aż staną się nieuniknione. Nie wymyśliłem tego zdania. Nie mogę sobie przypomnieć, gdzie je słyszałem, ani wyśledzić źródła. Aliści podpisuję się pod nim chętnie; wyraża to, co mi jest bliskie. Cenię to, co i dla konserwatystów jest ważne. Ciągłość myślenia o kulturze – i nie tylko o niej. Uwzględnianie w myślowej robocie tego, co ktoś już wykombinował, niezakładanie, że każde ...
Jan Lauwers w próbach nazwania środowiska pracy swojego zespołu wymyślił termin „Needlapb” – miał on ujmować „potrzebę [stworzenia] laboratorium (ang. need lab), czyli chęć eksperymentowania i przekraczania granic łączącą się z potrzebą intymności i opieki (ang. lap)” [Nie widzę piękna…, s. 23], co było uściśleniem, po latach pracy, pierwotnego zawołania, które dało nazwę teatrowi: potrzebuję towarzystwa! Wielu krytyków i obserwatorów Needcompany pisało o tym, że współpracown...
Historia Kościoła katolickiego w Polsce po 1945 roku jest niesłychanie złożona, jedno jednak jest niezmienne: Kościół zawsze zajmował wyjątkową pozycję w życiu publicznym. Występował i uznawany był jako reprezentant wartości "uniwersalnych" i "narodowych". Jako "szaniec polskiej kultury". Jako mediator pomiędzy społeczeństwem a władzą. Jako ważny gracz w życiu politycznym. Ta wyjątkowa, wielowymiarowa pozycja decyduje o niezwykle rozległym wpływie Kościoła na życie publiczne...
W roku 2012 mija 20. rocznica śmierci Zbigniewa Raszewskiego – najwybitniejszego polskiego historyka teatru, jednej z największych postaci polskiej humanistyki drugiej połowy XX wieku, prawdziwej legendy środowiska. Mimo upływu tych dwudziestu lat, prace i postawa Profesora wciąż stanowią mistrzowskie, dla wielu wzorcowe, połączenie wiedzy, erudycji, dokładności, ale i odwagi w formułowaniu wniosków czy oryginalności myśli.?
Rekonstrukcje pod redakcją Ewy Bułhak i Mateusza Żurawskiego to trzeci – i ostatni – tom edycji krytycznej scenariuszy autorskich Jerzego Grzegorzewskiego, wydawanej przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego przy współpracy Teatru Studio i Teatru Narodowego. Obejmuje cztery albumy z wybranymi adaptacjami tekstów prozatorskich i poetyckich: Amerykę według Kafki (1973), Śmierć w starych dekoracjach i Złowionego według Różewicza (1978, 1993), Śmierć Iwana Iljicza wedł...
Książka Lukáša Jiřički to praca traktująca o dwóch obszarach, w których szeroko pojmowana sztuka dźwięku spotyka się z teatrem. Pierwszy z nich to obszar dźwiękowy i muzyczny w postaci sztuki radiowej, przeważnie w formie tzw. Hörspiel /słuchowiska i muzyki współczesnej ujętej w ramy dramaturgiczne, drugi – obszar teatru muzycznego, opery i instalacji multimedialnych, czyli pole performatywne z istotnym składnikiem muzycznym. Autor analizuje historię i rozwój gatunku, a takż...
Paweł Konic w szkolnych latach myślał o fizyce, miał w planach inne kierunki, ale w końcu podjął studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Wtedy właśnie zajął się teatrem studenckim. Reżyserował, pisał, organizował występy teatrów, a nawet – wspomniał o tym w jednym z wywiadów – zagrał główną rolę. Teatr go pochłonął, z nim związał swoje zawodowe życie. Już na studiach zaczął współpracę z dwutygodnikiem „Teatr” oraz miesięcznikiem „Dialog”, w tych pismach prawie równ...
Akademia Ruchu był jednym z najważniejszych polskich teatrów eksperymentalnych ostatnich kilkudziesięciu lat, być może nawet najważniejszym. Wyraźnie różna od teatrów Jerzego Grotowskiego czy Tadeusza Kantora, osobna na tle innych grup wyrosłych z nurtu studenckiego, intensywnie czerpała z doświadczeń sztuk wizualnych, tańca współczesnego i awangardowej muzyki, nigdy nie tracąc z pola widzenia sfery polityki i życia społecznego. Z tej mieszkanki powstało kilkanaście przedstaw...
Artystę Mima w mojej pracy nazywam Milczącym Aktorem, natomiast teatr, którego jestem autorem i dyrektorem artystycznym - Teatrem Sztuki Mimu. Aktorami owego teatru są moi uczniowie, którzy przez wiele lat zgłębiali w Studiu Mimów tajniki tej niezwykłej sztuki, stopniowo stając się Milczącymi Aktorami. Słowo milczenie odnosi się do stanu duchowego, będącego owocem głębokiej mądrości i wrażliwości.
1. Stephen Greenblatt - Shylock i granice nienawiści 2. Dariusz Kosiński - "Nie mogę oprzeć się ZESTAWIENIU". "Hamlet" Stanisława Wyspiańskiego i chwila dziejowa Polaków 3. Grzegorz Niziołek - "Hamlet" Grotowskiego, czyli co jest w Polsce nie do pomyślenia 4. Małgorzata Sugiera - "Hamlet" dwa razy przepisany: "Horsztyński" Słowackiego i "Hamlet wtóry" Romana Jaworskiego 5. Krystyna Kujawińska-Courtney - Obecność Iry Aldridge'a, pierwszego czarnoskórego tragika szekspirowski...
Kto to był Erwin Axer? Tytuł książki nawiązuje do tekstu Kto to jest Erwin Axer z 1975 roku autorstwa Jerzego Koeniga. Po latach zasadne okazało się powtórzenie tego pytania, ponieważ życie i twórczość Erwina Axera wymagają dalszych badań i analiz, a niektóre znane wątki jego biografii - nowego spojrzenia. Pytanie to towarzyszyło nam przez cały rok 2017, gdy z inicjatywy trzech instytucji: Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego, Teatru Narodowego i Teatru Współczesn...
mprowizacje pod redakcją Ewy Bułhak i Mateusza Żurawskiego to już drugi tom edycji krytycznej scenariuszy Jerzego Grzegorzewskiego, wydawanej przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego przy współpracy Teatru Studio i Teatru Narodowego. Obejmuje cztery albumy, zawierające pięć tekstów z lat 1994?2005: Sonatę epileptyczną i Jagogogo kocha Desdemonę ? Cztery komedie równoległe (1994), La Boheme (1995), Halkę Spinozę albo Operę utraconą (1998) oraz Onego. Drugi Powrót Od...
Ta książka ma już swoją historię. Był rok 2004, kiedy po raz pierwszy ukazała się nakładem Oficyny Wydawniczej Errata. Przyjęta życzliwie, została wyróżniona w dorocznej ankiecie miesięcznika „Teatr” jako „najciekawsza książka o teatrze” . Potem przyszły następne wydania (2008, 2010). Z biegiem lat „Pejzaż…” stał się „klasyką” wśród teatraliów — i wciąż jest czytany. Dzisiaj oddajemy go do rąk Czytelnika już po raz czwarty. Ukazuje się ze zmianami, w innym opracowaniu graficz...
"Demokracja" stanowi naturalne przedłużenie poprzedniej pracy Joanny Krakowskiej, "PRL. Przedstawienia", i zarazem jest zamknięciem całego cyklu poświęconego teatrowi publicznemu w Polsce 1765-2015. Różni się jednak i od całego cyklu, i od poprzedniej książki Krakowskiej. Powód jest oczywisty: tym razem nie jest to praca czysto historyczna. Wobec wybranych spektakli, podobnie jak wobec opisywanej epoki, autorka jest nie tylko badaczką. lecz również świadkiem. Książka ma wyraź...
Album fotografii Wojciecha Plewińskiego ma charakter zarazem fotograficzny i dokumentalny, specjalistycznie teatrologiczny. Jego celem jest jak najlepsze ukazanie rozległości dokumentacji stworzonej przez Artystę, jedynej w swoim rodzaju na terenie Polski, obejmującej ponad osiemset spektakli wystawionych od 1959 roku przez kolejne półwiecze, a jednocześnie przemiany języka wizualnego teatru w tym okresie. Album zawiera około dwustu fotografii i prezentuje zdjęcia z około 50 ...
Od autora: Drodzy Czytelnicy, moim marzeniem jest zabrać Was na wędrówkę po teatrze lalek. Będzie to wędrówka w wyobraźni. Zajrzymy w różne teatralne zakamarki. Poznacie kilka pracowni i ich doświadczony personel. Dowiecie się, z jakich materiałów powstają i gdzie przechowuje się gotowe kostiumy i scenografie, a także kto projektuje i kto wykonuje lalki. Nauczycie się rozróżniać tradycyjne typy lalek. Odkryjecie czym jest animant i co robi animator w teatrze. A to tylko kilka...
Aby stać się dobrze wychowanym widzem, trzeba wiedzieć, jak należy zachowywać się w miejscach przeznaczonych do odbioru sztuki. Książka zawiera kilka wskazówek okreslających, czego oczekuje się od odbiorcy. Jest to bogato ilustrowany katalog pod redakcją Joanny Baranowskej i Pawła Sztarbowskiego. Zawiera obszerne informacje o sekcji narodowej, architektury i Kostiumu Ekstremalnego, wszystkich prezentowanych spektaklach i artystach, raport z badań socjologicznych Sztuka w prze...
Większość tekstów drukowanych w niniejszym tomie napisanych zostało w latach 1978-2003. "Ćwiczenia pamięci" drukowane były przez ćwierć wieku w miesięczniku "Dialog" i złożyły się na cztery tomy kunsztownej prozy (...) Niniejsza edycja zawiera czterdzieści pięć tekstów Erwina Axera układających się w historię o darowanym życiu. Teksty wybrane zostały z myślą o czytelniku zagranicznym, zwłaszcza niemieckim.
ze Wstępu
Blisko 1400 spektakli, wśród nich Obywatel Pekoś Mikołaja Grabowskiego, Ballada o Zakaczawiu Jacka Głomba, Made in Poland Przemysława Wojcieszka i Między nami dobrze jest Grzegorza Jarzyny. Sztuki Sławomira Mrożka, Marty Guśniowskiej, Michała Walczaka oraz Pawła Demirskiego; teatry Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu, Heleny Modrzejewskiej w Legnicy, Białostocki Teatr lalek, Republika Usta Usta i lubelskie Provisorium. To zaledwie fragment długiej listy osób i instytucji istot...
Ta książka ma już swoją historię. Był rok 2004, kiedy po raz pierwszy ukazała się nakładem Oficyny Wydawniczej Errata. Przyjęta życzliwie, została wyróżniona w dorocznej ankiecie miesięcznika „Teatr” jako „najciekawsza książka o teatrze” . Potem przyszły następne wydania (2008, 2010). Z biegiem lat „Pejzaż…” stał się „klasyką” wśród teatraliów — i wciąż jest czytany. Dzisiaj oddajemy go do rąk Czytelnika już po raz czwarty. Ukazuje się ze zmianami, w innym opracowaniu graficz...
Ich droga do teatru nie była prosta, niemal nikt z nich nie ukończył studiów reżyserskich, pierwsze kroki w zawodzie stawiali z dala od instytucjonalnego mainstreamu, a często – z dala od Polski. Nieco prowokacyjnie można powiedzieć, że to pierwsze od dawna młode pokolenie w rodzimym teatrze, które odnosi sukces artystyczny, a nie zostało wychowane przez Krystiana Lupę. Kontekstów dla ich działań trzeba szukać z dala od lokalnego układu, bliżej dokonań najważniejszych twórców...
"Dwudziestolecie" nie jest prezentacją wybranych aspektów międzywojennego teatru, lecz próbą zobaczenia tej epoki poprzez teatr - zawsze związany ściśle z rzeczywistością, która go współtworzy (i którą on współtworzy, zwracając uwagę publiczności na kwestie niedostatecznie przepracowane, drażliwe, pomijane w oficjalnym dyskursie). Wielką zaletą tej książki, obok bogactwa przywołanych kontekstów, jest właśnie pokazanie owego "systemu naczyń połączonych: z jednej strony Autorka...
Założeniem książki jest wyrysowanie mapy kontekstów myślenia o festiwalu jako jednej z ważnych współczesnych instytucji sztuki. Znalazły się tutaj m.in. manifesty kuratorskie, scenariusze, teksty programowe, rozmowy. Ich autorami są znakomici praktycy i praktyczki, twórcy i twórczynie projektów artystycznych oraz badacze i badaczki przyglądające się mechanizmom produkcji i odbioru sztuki.
W tomie znajdziemy odpowiedź na zasadnicze trzy pytania: jak w poszczególnych krajach funkcjonują teatry, w jakich formach organizacyjnych i instytucjonalnych prowadzą swą działalność, jak są finansowane i nadzorowane, wreszcie jaki posiadają status społeczny. To stanowi meritum opracowań, które wszakże dalece wybiegają poza sprawozdanie i opis, zresztą niezwykle cenny i potrzebny, zważywszy na odczuwalny brak wśród polskich wydawnictw naukowych poświęconych zarządzaniu kultu...
