„Z ogromną radością dzielę się z Państwem efektami pracy uczestniczek i uczestników kilkumiesięcznych mistrzowskich warsztatów fotograficznych Reinterpretacje, które miałem przyjemność poprowadzić na zaproszenie Instytutu Teatralnego im. Z. Raszewskiego w Warszawie. Od samego początku przyświecał nam cel, by spojrzeć na teatr w nowy sposób, dotrzeć do osób, przestrzeni i przedmiotów, które na co dzień są niedostępne albo w ogóle nie kojarzą się z teatrem, a są z nim związane....
Pływalnia jest dramatem wyjątkowym, bo jego akcja, choć metaforyczna, naprawdę rozgrywa się w wodzie (tak jak Rejs Marka Piwowskiego naprawdę rozgrywał się na statku, a Na pełnym morzu Mrożka w łódce). Woda kapie, ciurczy, szumi i rozbryzguje się z trzaskiem na kafelkach. Postacie ubierają się w kostiumy i wchodzą do basenu, zanurzają niemłode już ciała, kołyszą się, oddychają rytmicznie i parskają, aż słowa i pojedyncze głoski rozsypują się na kartce… Drab umiejętnie i z fan...
Na co cierpi Ewa, słysząc w głowie dudnienie, które nazywa życiem? Przed czym ucieka Ada, w finale dramatu pakując walizkę? Opętana Bukowskiego to dramat o tym, że nasze życie jest dziś za długie, by je przeżyć z godnością i poczuciem sensu, a zarazem za krótkie, by naprawić nasze błędy i odpokutować popełnione winy. To także sztuka o zagadkach mózgu, który kształtuje nasz charakter i wpływa na nasze losy, i tajemnicy duszy, która choć pragnie wolności i dobra, tak łatwo popa...
Profesor Anna Kuligowska-Korzeniewska od wielu lat z pasją i kompetencją bada zagadnienie odbicia wydarzeń i programu rewolucji 1905 roku w polskim teatrze. Jej wieloletnie działania doprowadziły do obszernego opracowania, w którym zawarła monograficzny obraz refleksów w teatrze polskim ważnego wydarzenia politycznego i społecznego, jakim niewątpliwie było „czwarte powstanie”. Czwarty akt „Wesela”. Teatr wobec rewolucji 1905 roku uzupełnia lukę w wiedzy o polskich dążeniach ...
Zaskakuje ogromna różnorodność poruszonych problemów. Bo o ile pula przedstawień jest niewielka, o tyle skala pytań, jakie sobie postawili autorzy, jest imponująca. Twórczość Grzegorzewskiego dla niektórych autorów staje się pretekstem do bardzo odległych rozważań lub analizy zagadnień z innej dziedziny. Teatr Grzegorzewskiego jest tu czytany przez fascynacje Artaudem,Beckettem, teatrem muzycznym, Kierkegaardem, Lévi-Straussem, Lehmannem. Także przez osobiste zainteresowania ...
Książka Jacka Kopcińskiego to zapis wieloletniej przygody intelektualnej, której sprawcą był Miron Białoszewski „do słuchu” – poeta rejestrujący na taśmie utwory własne i poetów romantycznych, i niczym widmo ciągle obecny na zachowanych nagraniach. Białoszewski po to nagrywał swoje wiersze i prozę, stwierdza Kopciński, by zatrzymać siebie w poetyckim uniesieniu lub reporterskim porywie; kiedy poeta mówi przed mikrofonem czwartą część. Dziadów czujemy, że tę romantyczną partyt...
Jan Lauwers w próbach nazwania środowiska pracy swojego zespołu wymyślił termin „Needlapb” – miał on ujmować „potrzebę [stworzenia] laboratorium (ang. need lab), czyli chęć eksperymentowania i przekraczania granic łączącą się z potrzebą intymności i opieki (ang. lap)” [Nie widzę piękna…, s. 23], co było uściśleniem, po latach pracy, pierwotnego zawołania, które dało nazwę teatrowi: potrzebuję towarzystwa! Wielu krytyków i obserwatorów Needcompany pisało o tym, że współpracown...
W roku 2012 mija 20. rocznica śmierci Zbigniewa Raszewskiego – najwybitniejszego polskiego historyka teatru, jednej z największych postaci polskiej humanistyki drugiej połowy XX wieku, prawdziwej legendy środowiska. Mimo upływu tych dwudziestu lat, prace i postawa Profesora wciąż stanowią mistrzowskie, dla wielu wzorcowe, połączenie wiedzy, erudycji, dokładności, ale i odwagi w formułowaniu wniosków czy oryginalności myśli.?
"Autor bada przede wszystkim lata 80., z wycieczkami do poprzednich dekad PRL oraz w lata 90. W praktykach artystycznych interesuje go „trzecia droga” – za której realizatorów uważa Kulturę Zrzuty – oznaczająca wytworzenie postawy lokującej się poza hegemonią wartości wyznaczanych przez konflikt Partii z Kościołem. Stawką nie jest jednak rekonstrukcja historyczna – chodzi o odniesienie do współczesnej Polski, o rozpoznanie miejsca, w którym jesteśmy. W skrupulatnym wywodzie ...
Reclaimed Avant-garde: Spaces and Stages of Avant-garde Theatre in Central and Eastern Europe to efekt konferencji,z listopada 2017 roku w Instytucie Teatralnym, a zarazem kolejny etap rozłożonego na wiele lat procesu poznawania i przywracania znaczenia awangardowym poszukiwaniom teatralnym, które w latach 20. i 30. ubiegłego stulecia ... W książce zgromadzono 14 tekstów badaczy i badaczek z 11 krajów regionu, od Łotwy po Słowenię, i od Gruzji po Czechy. Prezentują one awan...
Andrzej Tadeusz Wirth urodził się 10 kwietnia 1927 roku w małym miasteczku Włodawa, które dziś leży przy granicy Polski z Białorusią. Później mieszkał w wielu miastach: Warszawie, Nowym Jorku, Londynie, Giessen, Berlinie i Wenecji – i najwyraźniej zawsze znajdował się we właściwym czasie we właściwym miejscu, gdy idzie o nowe formy teatralne. Oglądał Berliner Ensemble jeszcze za dyrekcji Brechta, polskie początki kariery Grotowskiego, był przy tym, jak Peter Handke wychłostał...
Druga z trzech książek powstałych w ramach projektu HyPaTia – kobieca Historia Polskiego Teatru. Autorki proponują spojrzenie na teatr i jego okolice jako na bardzo specyficzny rynek pracy. Ich zdaniem statystyka (bliska krewna rachunku prawdopodobieństwa) mówi nam coś o szansach kobiet na awans czy samorealizację twórczą Statystyki nie kłamią, a przynajmniej nie te opisowe, fałszywe mogą być co najwyżej ich interpretacje. Statystyka w swoim podstawowym wydaniu pokazuje nam w...
Awangarda teatralna w Europie Środkowo-Wschodniej. Wybór tekstów źródłowych Ten - ponad czterystustronicowy - tom tekstów i rozpraw (...) jest inicjatywą wydawniczą naukowo ważną, merytorycznie doniosłą i poznawczo atrakcyjną. Zawiera oprócz tekstów stricte redakcyjnych (wstęp, biogramy autorów wstępów do poszczególnych cząstek książki, nota edytorska i indeks) rozdziały poświęcone kulturze i awangardowej sztuce teatralnej jedenastu krajów Europy Środkowo-Wschodniej - Bułgar...
Książka Lukáša Jiřički to praca traktująca o dwóch obszarach, w których szeroko pojmowana sztuka dźwięku spotyka się z teatrem. Pierwszy z nich to obszar dźwiękowy i muzyczny w postaci sztuki radiowej, przeważnie w formie tzw. Hörspiel /słuchowiska i muzyki współczesnej ujętej w ramy dramaturgiczne, drugi – obszar teatru muzycznego, opery i instalacji multimedialnych, czyli pole performatywne z istotnym składnikiem muzycznym. Autor analizuje historię i rozwój gatunku, a takż...
"W Situation Rooms wybitny niemiecki kolektyw teatralny Rimini Protokoll przedstawia 20 historii osób na różne sposoby powiązanych z globalnym systemem handlu bronią. Zofia Smolarska – asystentka twórców przedstawienia – gromadzi spostrzeżenia dotyczące dylematów, aporii, paradoksów i tytułowych ślepych uliczek, które ujawniały się w tym projekcie i które z definicji wpisane są w artystyczne działania partycypacyjne. Jak pisze autorka w zakończeniu: „Tworzenie tego rodzaju sp...
Książka Piotra Morawskiego jest nowatorską próbą rewizji dotychczasowej interpretacji dramaturgii oświecenia w kategorii literatury dydaktycznej, w potocznym odczuciu mało atrakcyjnej teatralnie, silnie związanej z czasem swego powstania i przez to - poza kilkoma utworami z listy szkolnych lektur - skazanej na zapomnienie. Rewizja ta stała się możliwa z kilku powodów: 1) autor umieszcza analizowane przez siebie dzieła w kontekście całej kultury i życia społecznego czasów oświ...
Teatr w Polsce – to rocznik poświęcony polskiemu życiu teatralnemu, gromadzący kompletne informacje dotyczące wszystkich działających w Polsce teatrów – zarówno instytucjonalnych wszystkich szczebli, jak i działających jako stowarzyszenia, fundacje, jednostki prywatne czy inicjatywy społeczne – a także szkół artystycznych, festiwali, instytucji, agencji itd. Wiedza o zdarzeniach ułożona jest w alfabetycznym układzie miast – od Andrychowa do Żywca, w obrębie których powtarzan...
Książka jest pokłosiem drugiej konferencji z cyklu NOWE HISTORIE, którą Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego zorganizował wspólnie z Katedrą Dramatu Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jej celem było podjęcie refleksji nad faktami w dyskursie historycznoteatralnym, a także w domenie samego teatru rozumianego jako sztuka i jako praktyka społeczna, bo tu właśnie pojęcie faktu wydaje się wyjątkowo złożone i otoczone dodatkowymi trudnościami.
W przekonaniu, że polska historia teatru potrzebuje nowego impulsu, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego we współpracy z Katedrą Dramatu Uniwersytetu Jagiellońskiego zorganizował konferencję zatytułowaną Ustanawianie historii. Historia teatru jako kreacja (Warszawa 23-25 listopada 2009), rozpoczynając w ten sposób realizację programu o nazwie Nowe historie - ku pluralizmowi metodologicznemu w historii teatru.
Pamiętanie - dla pamięci zbiorowej - nie oznacza wyłącznie utrzymywania w świadomości czy opowiadania dla utrwalenia. Jest także przypominaniem dla działania. Tak właśnie chcemy pamiętać o Pawie Konicu i jego "domu sztuki", czyli Teatrze Małym w Warszawie. Jest dla nas inspiracją i wzorem myślenia o instytucji otwartej i nowoczesnej, aktywnie towarzyszącej współczesności, kibicującej awangardzie i dbającej o przeszłość. Pozwalającej na spotkanie i przenikanie się sztuk, idei,...
Wojciech Nowicki o albumie: "Nigdy jako widz nie widziałem aż tyle, nie tak dokładnie, tak z bliska. Nigdy nie byłem tak bardzo w środku wydarzeń scenicznych. Nie bez przyczyny, bo Hueckel wraz z aktorami krąży tam, gdzie ja nigdy nie będę krążył - w środku wydarzeń. Jest w tych fotografiach nieodparta reportażowość, ale nie ta, do której przywykliśmy, inna, nowa: to przeniesiona do czarnego pudła teatru street photography, zbieranie wszystkiego, co przyniesie życie, cieszeni...
„W pogoni za teatrem” to uzupełniona reedycja wspomnień Tadeusza Byrskiego, opublikowanych w ocenzurowanej wersji w roku 1976 w PIW-ie. Byrski, aktor, reżyser, społecznik, przed wojną związany z Redutą Juliusza Osterwy, współtwórca i jeden z pionierów teatru radiowego w Wilnie i Warszawie, po wojnie związany z Polskim Radiem, dyrektor i współdyrektor – z żoną Ireną – kilku teatralnych scen, pedagog.
Akademia Ruchu był jednym z najważniejszych polskich teatrów eksperymentalnych ostatnich kilkudziesięciu lat, być może nawet najważniejszym. Wyraźnie różna od teatrów Jerzego Grotowskiego czy Tadeusza Kantora, osobna na tle innych grup wyrosłych z nurtu studenckiego, intensywnie czerpała z doświadczeń sztuk wizualnych, tańca współczesnego i awangardowej muzyki, nigdy nie tracąc z pola widzenia sfery polityki i życia społecznego. Z tej mieszkanki powstało kilkanaście przedstaw...
