Nienawiść, pojmowana jako cecha ludzkiej natury czy też jako czynnik stosunków społecznych, budziła zawsze tyleż fascynacji, co kontrowersji, mało kto przy tym wątpił w jej doniosłe znaczenie. Podobnie jak miłość, przyciągała uwagę artystów i uczonych. I historycy nie szczędzili jej zainteresowania, zastanawiając się, jaką rolę odgrywała w dziejach ludzkości.
Zamiast wstępu, fragment
Inwentarz archiwalny, jako najważniejsza i najpełniejsza z form pomocy archiwalnych sporządzana z reguły dla jednego zespołu archiwalnego, umożliwia korzystającemu z zasobów archiwalnych pozyskanie podstawowych informacji. Jest to możliwe dzięki odzwierciedleniu w inwentarzu układu materiałów archiwalnych w całym zespole. Opracowany Inwentarz zespołu archiwalnego Wojskowego Sądu Rejonowego w Szczecinie [1945] 1946–1955 [2008] stanowi niezbędne źródło informacji dla badaczy za...
W serii „Dokumenty” publikowane są nieznane dotychczas materiały archiwalne dotyczące najnowszej historii Polski. Pokazują one różne formy represji, jakich obywatele polscy doświadczyli w latach 1939–1989 ze strony władz nazistowskich i komunistycznych, oraz zorganizowane i spontaniczne przejawy oporu społecznego. Na tom składają się uchwały, oświadczenia i komunikaty Krajowej Komisji Porozumiewawczej, a następnie Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”. Zostały one zaczerpnięte...
Wiele osób znajdzie tu coś dla siebie: mieszkańcy Szczecina - solidny kawałek historii regionalnej; specjaliści od stalinizmu - opis zastraszania środowisk twórczych i dziennikarskich oraz działalności aparatu propagandy; historycy kultury - kulisy i okoliczności towarzyszące IV Zjazdowi Związku Zawodowego Literatów Polskich, będącego symbolem nastania czasów socrealizmu. Sądzę, że z książki będą korzystać nie tylko wąsko wyspecjalizowani historycy, ale w ogóle miłośnicy prze...
Celem albumu jest m.in. promowanie zasobu archiwalnego Instytutu Pamięci Narodowej, na który składa się nie tylko dokumentacja byłych służb specjalnych, ale też niezwykle interesujące i niewykorzystywane dokumenty zarekwirowane w wyniku czynności operacyjnych bądź perlustracji korespondencji. Stanowią one obszerne pole badawcze dla naukowców z różnych dziedzin. Publikacja przygotowana w ramach prac naukowo-badawczych Oddziałowego Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów...
Autor w sposób syntetyczny przedstawia losy Polaków i Żydów w Polsce okupowanej przez Niemców podczas II wojny światowej. Skupia się na pomocy, jakiej Polacy udzielali Żydom podczas Holokaustu. Pokazuje wysiłki Polskiego Państwa Podziemnego i powołanej przez nie Rady Pomocy Żydom „Żegota”, a także działania zwykłych ludzi, którzy na własną rękę, ryzykując życie, ratowali od zagłady swoich żydowskich współobywateli. Szczególną uwagę poświęca wsi Markowa na Podkarpaciu, w które...
Książka jest pierwszą, obejmująca aglomerację warszawską, częścią raportu z badań nad świadomością historyczną młodzieży szkół ponadpodstawowych w Polsce, przeprowadzonych pod kierunkiem dr. Łukasza Michalskiego wiosną 2007 r. Autor analizuje w niej m.in. rodzaj i poziom zainteresowań historycznych młodzieży, źródła wiedzy na temat historii i jej poziom, wreszcie stosunek młodych warszawiaków do rozmaitych faktów, procesów i postaci historycznych.Z pewnością wiele ciekawych i...
Stan uzbrojenia Wojska Polskiego we wrześniu 1939 r. był efektem działań realizowanych w dwudziestoleciu międzywojennym. W tym czasie prowadzono unifikację uzbrojenia połączoną z równoczesną wymianą na nowsze wzory, w większości już produkcji polskiej. W połowie lat trzydziestych zdołano ujednolicić podstawową broń strzelecką i uzupełnić ją nowymi rodzajami. Częściowo wymieniono też sprzęt artyleryjski na wyprodukowany po I wojnie światowej i uzupełniono go nowocześniejszymi ...
Jesienią 1939 i zimą 1940 r. wskutek zorganizowanych działań niemieckiego okupanta na Pomorzu doszło do masowych zabójstw ludności cywilnej. Wydarzenia te nazywa się dziś pomorską krwawą jesienią lub zbrodnią pomorską 1939. Jednym z największych miejsc kaźni były doły śmierci znajdujące się w okolicy miejscowości Mniszek i Grupa, gdzie zgodnie z powojennymi szacunkami zginęło 10–20 tys. przedwojennych mieszkańców powiatu świeckiego oraz część pacjentów szpitala psychiatryczne...
Hiszpańska wojna domowa należy do najbardziej zmitologizowanych wydarzeń XX wieku, a jedną z głównych osi sporu stanowi międzynarodowe zaangażowanie w ten konflikt. Choć po jego obu stronach walczyli Polacy, w armii republikańskiej było ich zdecydowanie więcej. Polskich ochotników walczących w składzie Brygad Międzynarodowych nazywamy dziś zbiorczo dąbrowszczakami, od nazwiska patrona XIII Brygady Jarosława Dąbrowskiego. Przez wiele lat dąbrowszczaków postrzegano jako „ochotn...
Książka przedstawia organizację i działania bojowe 2. Korpusu Polskiego w kampanii włoskiej 1944–1945. Wraz z żołnierzami 2. Korpusu przemierzamy jego szlak bojowy: od działań nad rzeką Sangro, przez bitwy o Monte Cassino i Ankonę, pościg i przełamanie linii Gotów, walki w Apeninie Emiliańskim, aż po ostatnią, mało znaną w historiografii i w społecznym odbiorze bitwę – o Bolonię. Poznajemy decyzje dowódców, przegrupowania wojsk, kierunki przemieszczania się i natarć poszczegó...
Generał broni Tadeusz Jordan-Rozwadowski to niekwestionowany współtwórca niepodległej Polski. W latach 1918–1921 był jednym z najważniejszych dowódców WP. W tym czasie dwukrotnie stał na czele Sztabu Generalnego WP, pełnił funkcję dowódcy Armii „Wschód” w wojnie polsko-ukraińskiej o Lwów i Galicję Wschodnią, szefa Polskiej Misji Wojskowej w Paryżu. W sierpniu 1920 r. był autorem planów Bitwy Warszawskiej. W wolnej Polsce dzięki niemu została zreformowana i dozbrojona kawaleri...
Album z pracami Marii Hiszpańskiej-Neumann, polskiej graficzki, malarki i ilustratorki książek. Do 1939 r. artystka studiowała na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Od początku okupacji niemieckiej zaangażowała się w konspirację, wstępując do Związku Walki Zbrojnej. Zajmowała się m.in. kolportażem wydawnictw podziemnych, dokumentowała też zniszczenia stolicy. W czerwcu 1941 r. została aresztowana przez Gestapo i po brutalnym śledztwie, w kwietniu 1942 r., p...
Kolejny tom serii "Biblioteczka Szlaków Nadziei" poświęcony jest historii 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka. Dywizja stanowiła awangardę Polskich Sił Zbrojnych w czasie II wojny światowej. Do walki weszła latem 1944 r. Przyczyniła się do zwycięstwa aliantów, walcząc we Francji, w Belgii, Holandii i na terytorium Niemiec. Po zakończeniu wojny dywizja przez niemal dwa lata stacjonowała w Niemczech. Nie mogła jednak powrócić do komunistycznej Polski i podzieliła los poz...
Berlin, lato 1943 roku. W więzieniu Berlin-Moabit trzy młode Polki, członkinie ruchu oporu, czekają na wykonanie wyroków orzeczonych przez Sąd Wojenny Rzeszy. Jedna ze strażniczek próbuje ulżyć ich doli – przynosi im regularnie papierosy, materiały piśmiennicze i lekarstwa. Jej szesnastoletnia córka, dowiedziawszy się o losie Polek, nawiązuje z nimi kontakt listowny. Ten odważny krok staje się początkiem niezwykłej przyjaźni – ponad murami więzienia i granicami krajów. Porusz...
Józef Mackiewicz należy do najwybitniejszych polskich pisarzy XX w. Jego dzieła, począwszy od fundamentalnej książki o Katyniu po powieści – emigracyjne bestsellery – były tłumaczone i wydawane w znaczących oficynach zachodnich. Sukcesy pisarskie nie przyniosły ani stabilizacji materialnej, ani powszechnego uznania. Przeciwnie – w konsekwencji poruszania niełatwych tematów Mackiewicz spotkał się z falą nienawiści i oskarżeń, z nagonką nie tylko w komunistycznej Polsce, ale i ...
Struktura wywiadowcza mjr. Andrzeja Rudolfa Czaykowskiego ps. Garda była jedną z największych powojennych sieci szpiegowskich wywiadu emigracyjnego, które rozbił komunistyczny aparat bezpieczeństwa. Kluczową rolę w zaangażowaniu Czaykowskiego w misję wywiadowczą na terenie kraju odegrał ówczesny minister obrony narodowej, a zarazem szef spraw wewnętrznych w emigracyjnym rządzie Tadeusza Tomaszewskiego gen. Roman Odzierzyński. „Garda” rozpoczął swoją misję dnia 29 lipca 1949 r...
W książce omówiono polityczno-gospodarczo-prawne aspekty dekady lat osiemdziesiątych XX w. w Polsce. Najobszerniej opisane zostały zagadnienia z historii stricte politycznej, począwszy od generalnych jej ocen (Dekada Jaruzelskiego, czyli dekada graniczna) przez problematykę szczegółową (Służba Bezpieczeństwa a polityka władz – opozycja wewnątrzpartyjna – represje – wizje przyszłości – internowanie prominentów ekipy Edwarda Gierka) czy wskazania na ewentualną rolę historyczną ...
Zbiór artykułów, dotyczących zbrodni sowieckiej popełnionej na polskich jeńcach wojennych i więźniach w 1940 r. Zakres tematyczny zbioru obejmuje również reperkusje zbrodni katyńskiej sięgające teraźniejszości. Opracowanie stanowi pokłosie zorganizowanej przez Instytut Pamięci Narodowej w 2021 r. Międzynarodowej Konferencji Naukowej pt. „Zbrodnia katyńska – nowe aspekty”. Konferencja była międzynarodowa nie tylko z nazwy, wzięli w niej udział badacze posługujący się na co dzi...
Według wyliczeń Biura „C” MSW zajmującego się prowadzeniem ewidencji operacyjnej głównie na potrzeby Służby Bezpieczeństwa za działalność wywiadowczą skazano setki osób. W latach 1944–1956 sprawy, w których postawiono zarzuty o szpiegostwo, zakończyły się wyrokami dla ponad 1800 oskarżonych. Wśród nich wyróżniono osoby mające pracować dla wywiadów: brytyjskiego, amerykańskiego, francuskiego, zachodnioniemieckiego, szwedzkiego czy „emigracyjnych ośrodków wywiadowczych”. Większ...
Mimo że od wprowadzenia stanu wojennego w Polsce upłynęło ponad 40 lat, pamięć o nim nadal budzi dyskusje i spory. Tak zapewne będzie jeszcze długo. I nie mogą tego zmienić kolejne publikacje, z których jasno wynika, że stan wojenny nie był – jak jest często określany – „mniejszym złem”. Książka, którą oddajemy Czytelnikom, opisuje wybrane, ciekawsze zagadnienia z lat osiemdziesiątych. Do mniej znanych na pewno należą szokujące okoliczności uchwalenia dekretów stanu wojennego...
