W książce „Tam, gdzie największe niebezpieczeństwo, szedł pierwszy”. Sylwetki Żydów – uczestników walk o niepodległość i granice Polski w latach 1914–1921 upamiętniono sylwetki kilkudziesięciu polskich Żydów, uczestników zmagań o granice Rzeczypospolitej w latach 1918–1921, niekiedy także walk o niepodległość w Legionach i w Polskiej Organizacji Wojskowej. Część spośród nich poległa w obronie Lwowa i w wojnie z bolszewikami. Większość pozostałych zginęła w czasie II wojny świ...
„Jeśli taki szubrawiec jak wy, obywatelu szeregowy Paśko, będzie żył dziesięć lat krócej, to czysty zysk dla socjalistycznej ojczyzny” ‒ te słowa autor wspomnień z tzw. jednostki kleryckiej w Bartoszycach słyszał z ust dowódcy codziennie przez 715 dni. Ksiądz Henryk Paśko snuje swoją opowieść o wojnie duchowej z materialistycznym światopoglądem narzucanym siłą klerykom-żołnierzom; o bezwzględnych metodach niszczenia powołań i łamania sumień alumnów wcielanych do komunistyczne...
Głównym celem publikacji jest pogłębienie wiedzy na temat funkcjonowania podstawowych struktur aparatu represji w powojennej Polsce oraz ludzi je tworzących. Opracowanie stanowi próbę wypełnienia istotnej luki w wiedzy, dotyczącej obsady personalnej oraz podejmowanych do 1956 r. przedsięwzięć Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Augustowie, znanego głównie w kontekście uczestnictwa jego funkcjonariuszy w przygotowaniach do obławy z lipca 1945 r. oraz walki z konspi...
"Jest to pierwsza publikacja poświęcona rozkazowi sowieckiego NKWD nr 00486 z 1937 r. Przedstawia genezę operacji skierowanej przeciwko rodzinom "zdrajców ojczyzny" w tym w głównej mierze kobietom i ich dzieciom, przebieg tej akcji i jej tragiczne konsekwencje. Bazę źródłową stanowią materiały pozyskane z ukraińskich obwodowych archiwów państwowych w Chmielnickim, Odessie i Winnicy. W głównej mierze stanową je akta spraw karnych Polek i Polaków represjonowanych przez sowiecki...
Ja i moje ksiązki to jedno. Zdzisława Mokranowska Rozważania o pisarstwie Zofii Kossak to publikacja niezwykle potrzebna zarówno ze względu na pamięć o pisarce, jak i z powodu oczekiwań czytelników, którzy nierzadko mogą ulegać opiniom fałszującym znaczenie twórczości, a także często poszukują busoli wskazującej punkty orientacyjne dla interpretacji dzieł literackich, oczekują podpowiedzi na temat przydatnych w lekturze kontekstów czy wreszcie liczą na unaocznienie istotnych ...
"Książka przedstawia realia tzw. odwilży gomułkowskiej, czyli lat 1956–1959, w województwie gdańskim. Z perspektywy historii PRL okres ten wydaje się niezbyt długi, miał on jednak istotne znaczenie dla rządzącej krajem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Wystąpiły wówczas zjawiska świadczące o panującym w niej kryzysie, takie jak załamanie się partyjnych finansów czy gwałtowny spadek liczby członków i kandydatów chętnych do zasilenia jej szeregów. Kryzys ten nie ominął...
W latach 1945–1989 rządcami diecezji warmińskiej byli kolejno: ks. Teodor Bensch (1945–1951), ks. Wojciech Zink (1951–1953), ks. Stefan Biskupski (1953–1956), bp Tomasz Wilczyński (1956–1965), bp Józef Drzazga (1965–1978), bp Józef Glemp (1979–1981), bp Jan Obłąk (1981–1985) i bp Edmund Piszcz (1985–1989). W książce starano się przedstawić ich reakcje na kluczowe decyzje władz państwowych godzące w działalność Kościoła oraz wydarzenia istotne dla relacji państwo-Kościół. Opis...
"Juliusz Kulesza jako pierwszy badacz przybliża historię staromiejskiego Zgrupowania „Róg”, któremu do tej pory nie poświęcono osobnego opracowania. Zgrupowanie „Róg” zostało sformowane w ramach organizowanej od 7 sierpnia 1944 r. Grupy „Północ” celem obrony południowo-wschodniego odcinka Starego Miasta. Dowódcą oddziału został mjr Stanisław Błaszczak „Róg”, od którego pseudonimu zgrupowanie wzięło swoją nazwę. W skład jednostki weszły bataliony: „Bończa”, „Gustaw”, „Wigry”, ...
Druga część publikacji obejmuje rozważania na temat działań komunistycznego aparatu represji w wybranych krajach demokracji ludowej. Zamieszczono tu teksty zarówno polskich, jak i zagranicznych autorów. Obejmują one m.in. studium przypadku wybranych spraw. Ukazano w nich przykłady konkretnych szykan wymiaru sprawiedliwości wobec obywateli. Książka powstała dzięki współpracy Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach z Wyższą Szkołą Ekonomii, Prawa i Nauk Medycznych im....
"Duża aula. Na ścianie krzyż, a tuż obok portret Bolesława Bieruta na biało-czerwonym tle. Dookoła unoszą się wycięte z papieru gołąbki pokoju. Stojący na mównicy ksiądz ogłasza: „Kościół katolicki i ludowa ojczyzna to cel pracy i życia naszego!”. Kim byli duchowni, którzy zdecydowali się na jawną współpracę z komunistyczną władzą? Czym się kierowali? Czy byli do tego zmuszeni, czy działali dobrowolnie? W jaki sposób godzili marksizm-leninizm z wartościami głoszonymi przez K...
The book consists of forty-five short articles written by forty-three authors. The central idea guiding the authors while working on this publication was the desire to honour the heroes selected by introducing them to a wider audience. Some articles are devoted to events or moments of Polish history – most often local – that are worth bringing closer and discussing from a different, and sometimes surprising perspective. The vast majority of the texts included in this publicat...
W albumie zaprezentowano działania, w których wyrażał się patriotyzm suwalskiej młodzieży w ciągu ostatnich stu lat. Zawarte w nim artykuły oraz ilustracje skupiają się na wydarzeniach, w których młodzież odgrywała ważną, a niekiedy wręcz kluczową rolę. Podzielony jest na odsłony: 1919 – 1949 – 1980 – czasy współczesne. Album otwiera tekst Andrzeja Matusiewicza (Augustowsko-Suwalskie Towarzystwo Naukowe) poświęcony dwóm najważniejszym patriotycznym upamiętnieniom w Suwałkach...
"Lekarz polski zrozumiał od razu, gdzie w jego fachu biegnie granica między miłością do cierpiącego człowieka a obowiązkiem wobec państwa. Jest on w swej działalności w wojsku przede wszystkim żołnierzem walczącym o zwycięstwo. Jego praca ma być przede wszystkim pracą dla państwa, tak w chwilach wojny, jak i w chwilach pokoju. Stefan Hubicki Monografia przedstawia główne aspekty wojskowej służby zdrowia w Okręgu Korpusu WP nr IV w Łodzi w latach 1921–1939 ze szczególnym uwzg...
Oddawany do rąk czytelników tom stanowi kontynuację rozważań nad historią polityczną Lubelszczyzny w latach 1918-1939. Publikacja wprowadza do obiegu naukowego nowe fakty, spostrzeżenia, refleksje, minimalizując dotychczasowe zaniedbania. Brakowało bowiem portretu epoki z wyczuciem proporcji pomiędzy stosunkami politycznymi i barwą społeczną. Nie mając ambicji encyklopedycznego i wyczerpującego objęcia całego okresu i całego terenu, powyższa monografia stanowi bogatą materiał...
"Organizacja i dziesięcioletnie (1925–1935) funkcjonowanie autonomicznego rejonu polskiego na Wołyniu – tzw. Marchlewszczyzny, to w ówczesnej polityce narodowościowej bolszewików przedsięwzięcie istotne, które rzutowało na stosunki polsko-sowieckie. W zamierzeniu bolszewickich strategów i wykonawców ich polityki rejon miał stać się swoistym zalążkiem „Polski socjalistycznej” oraz kuźnią kształtowania dla niej kadry kierowniczej. Ten swoisty eksperyment przeprowadzony został z...
Koniec koszmaru niemieckiej okupacji nie oznaczał, że skończyły się ludzkie dramaty. Najpierw okrutna, wyniszczająca wojna, a potem przesiedlenia i znój powojennej odbudowy. W 1945 r. przez województwo poznańskie przetoczyły się ogromne rzesze czerwonoarmistów. Armia Czerwona przejęła najważniejsze linie komunikacyjne, w szczególności kolej, którą wysyłała liczne transporty ze zrabowanym mieniem. Przez kilka miesięcy po przejściu frontu sowieccy komendanci wojenni na zarządza...
"II wojna światowa spowodowała nie tylko ogromne straty ludzkie i materialne, ale także pociągnęła za sobą masowe migracje ludności. Po jej zakończeniu wielkim wyzwaniem międzynarodowym stała się repatriacja polskich obywateli rozsianych po Europie Zachodniej. Setki tysięcy z nich wracały do kraju przez terytorium Czechosłowacji, która dzięki swojemu położeniu odgrywała rolę ważnego obszaru tranzytowego. W tym samym czasie przez Czechosłowację zmierzali na Zachód Polacy, któr...
Rok 1942 – Niemcy nasilają terror wobec społeczeństwa polskiego. Dowództwo AK zdaje sobie sprawę, że nie może czekać na wybuch odległego w czasie powstania powszechnego. Musi przeciwstawić się okupantowi natychmiast. Trzeba podjąć działania bojowe, pokazać siłę organizacji i dać otuchę ludziom niezwiązanym z konspiracją. W maju zapada decyzja o utworzeniu na szczeblu Komendy Głównej AK Organizacji Bojowych Akcji Specjalnych o kryptonimie „Osa”. To obok Związku Odwetu oraz Org...
"Dzień 8 maja 1945 r. zapisał się w Polsce odmiennie, aniżeli w krajach zachodniej Europy. Nadal trwał zbrojny opór przeciw wrogowi, teraz już nie hitlerowskim Niemcom, ale „sojusznikowi naszych sojuszników” – Związkowi Sowieckiemu. Opłakującym setki tysięcy ofiar towarzyszył niepokój o przyszłość. Nie było wybuchu euforii, lecz co najwyżej w części społeczeństwa uczucie ulgi. Narzucone przez Związek Sowiecki władze mozolnie tworzyły podwaliny nowego ustroju państwa. Niniejsz...
Książka przedstawia postrzeganie polskiego Szczecina w Stanach Zjednoczonych od 1945 r. Na podstawie nowych, odtajnionych niedawno źródeł z archiwów amerykańskich, dyplomatycznych i wywiadowczych nakreślono obraz miasta widziany przez władze USA, znaczenie jego infrastruktury przemysłowej oraz miejsce, jakie Szczecin zajmował w ogólnej polityce Waszyngtonu wobec Polski w latach 1945–1988. W publikacji wykorzystano dokumenty agend Departamentu Stanu, głównie ambasady USA w Pol...
W latach 1939–1945, wyniku działań wojennych, najwięcej polskich żołnierzy znajdowało się na Bliskim Wschodzie, który w czasie II wojny światowej określano jako Środkowy Wschód. Na mocy rozkazu Naczelnego Wodza gen. broni Władysława Sikorskiego z 12 września 1942 r. powstała w tej części świata Armia Polska na Wschodzie pod dowództwem gen. dyw. Władysława Andersa. W ciągu niespełna dwóch lat jej funkcjonowania przeszła niejedną organizację i wielokrotnie zmieniała miejsca sta...
"Położony niedaleko Skórcza las Zajączek był w latach II wojny światowej jednym z większych miejsc kaźni na Kociewiu. We wrześniu 1939 r. Niemcy rozpoczęli tam masowe zabójstwa Polaków i Żydów. W ramach akcji „Tannenberg” wymierzonej w przedstawicieli szeroko pojętej inteligencji mordowali osoby, które w latach przedwojennych pozostawały z nimi w konflikcie, oraz wszystkich tych, których uznali za zagrożenie dla swoich rządów. Zbrodnie popełniano też ze względów ekonomicznych...
