Granica państwowa to zmyślne urządzenie. Jeśli znajdziesz się po niewłaściwej stronie, możesz w mig zmienić się z obywatela w kogoś obcego i pozbawionego praw. Tak jakby po przekroczeniu jej coś zmieniłoby cię w wybrakowany towar, niezasługujący na dobre traktowanie. Z drugiej strony granica to też gwarancja demokratycznej polityki, coś co pozwala zamkniętym nią ludziom decydować o prawach, polityce i moralności. Nie da się więc wymarzyć świata bez granic, ale też nie powinno...
Badania Biblioteki Narodowej pokazują, że książki czyta dziś zastraszająco niski odsetek zarówno dorosłych, jak i młodych Polaków. Tylko kilkanaście procent naszych rodaków sięga po sześć lub więcej książek rocznie. Na szczęście toczy się na ten temat burzliwa debata, która zatacza coraz szersze kręgi. Poziom czytelnictwa w Polsce wcale nie jest nam obojętny! W Szwecji czyta większość społeczeństwa. Przeciętny Szwed na czytanie poświęca 20 minut dziennie. Szwedzka literatu...
W historii współczesnej Europy lata 1848–1875, okres opisywany przez Erica Hobsbawma w Wieku kapitału, drugiej części jego wszechogarniającej historycznej tetralogii, były niczym oko cyklonu – spokojne trzydziestolecie odgraniczone z jednej strony przez socjalistyczną rewolucję, której koniec przypadł na rok 1848, a z drugiej przez nadchodzącą rzeź. Ten czas był także złotą epoką dla burżuazji i rodzącego się kapitalizmu. Hobsbawm z wielką uwagą śledzi wszystko to, co było je...
Błyskotliwa obrona moralnego prawa do aborcji i aborcji jako działania na rzecz społecznego dobra, autorstwa znanej amerykańskiej poetki i feministki, wieloletniej felietonistki „The Nation”. Aborcja nie jest złem. Nie jest też dobrem w sensie metafizycznym. To dobro publiczne - zabieg medyczny, który musi być legalny i dostępny, dlatego po prostu, że bywa potrzebny. Sęk w tym, że jest potrzebny wyłącznie kobietom, a żyjemy w świecie rządzonym głównie przez mężczyzn. Zakaz ...
Jak się okazuje pierwszego dnia szkoły, ślimak Sam jest trochę inny niż reszta klasy. Nie może się zdecydować, czy jest chłopcem czy dziewczynką. Ze wstydu chowa się do skorupki, ale przecież nie może tak przeczekać wszystkich tych lat w szkole… Kiedy w końcu wychyla różki z ukrycia, w klasie czeka na niego kapibara Magda, szkolna pedagożka, która wysyła go ze specjalnym zadaniem do lasu. Ślimak spotka tam inne niezwykłe zwierzęta i dowie się, że nie ma jednego "prawidłowego"...
Czuję się jakbym sam napisał tę książkę. Marek Raczkowski, rysownik Arcydzieło! Rafał Werczyński, były szef komunikacji Pudelek.pl Nie chcielibyście go spotkać na swojej drodze. On was zapewne też nie. Bezczelny, chamski, nielubiany. Zawzięty troll, którego największą pasją jest wkurzanie ludzi. Kłamie, manipuluje, krzywdzi i sieje chaos. A wszystko to wyłącznie dla zabawy. Ale czy na pewno? Choć trolling okazuje się być pokupnym towarem na rynku, a główny bohater odnosi ...
We współczesnej krytyce społecznej można wyróżnić dwie tradycje. W tradycji uspołecznienia punktem wyjścia w myśleniu o społeczeństwie są relacje między podmiotem a światem przedmiotowym. W tradycji kompozycyjnej wychodzi się od zróżnicowanych społecznych aktorów i bada, jak łączą się ze sobą. Niesie to daleko idące konsekwencje, jeśli idzie o stawki krytycznego myślenia i definiowanie perspektyw zmian społecznych. Pytania krążą albo wokół autonomii, autentyczności i wyzwol...
„Instytucje i organizacje kulturalne! Zorganizujcie projekcję lub czytanie dramatu Golgota Picnic w geście sprzeciwu” – tak zaczynało się wezwanie do ludzi kultury po tym, jak pod presją nacisków środowisk prawicowych i Kościoła, przy braku wsparcia ze stron władz miasta i policji, dyrektor Malta Festival Poznań odwołał pokazy spektaklu Golgota Picnic Rodriga Garcíi, planowane na 27 czerwca 2014 roku. Zorganizowane wówczas w całej Polsce PIKNIKI GOLGOTA – czytania tekstu i...
Unia Europejska się rozpada. Coraz głośniej słychać skrajne partie prawicowe i populistów. Wielka Brytania opuszcza wspólnotę. Kolejne kraje rozdziera polityczna destabilizacja wywołana przez fale emigracji z Bliskiego Wschodu, Północnej Afryki i Azji Południowej. Wschodniej flance Unii coraz bardziej zagraża Putinowska Rosja. Co czeka zatem Europę? Jaką przyszłość ma projekt europejski? I czy w ogóle ma przyszłość? W krótkiej, pisanej ze swadą książce, Iwan Krastew, jeden z ...
Wszystkie podręczniki ekonomii mówią to samo. Pieniądz wynaleziono po to, by zastąpić uciążliwy i skomplikowany barter – aby starożytni nie musieli już nosić swoich towarów na rynek. Problem z tą wersją historii? Nie ma cienia dowodu na jej prawdziwość. Antropolog David Graeber w porywający sposób odwraca utarte przekonania. Pokazuje, że pięć tysięcy lat temu, w okresie narodzin rolniczych imperiów, ludzie korzystali z rozbudowanych systemów kredytowych. Wtedy po raz pierwszy...
W swojej ostatniej pracy słynny brytyjski historyk, Eric Hobsbawm, pokazuje, jak świat zmieniła myśl Marksa, jego uczniów i dyskutujących z nim krytyków. Bo Idee też zmieniają rzeczywistość. Jak zmienić świat to fascynująca intelektualna biografia marksizmu. Książka przedstawia kształtowanie się myśli Marksa i Engelsa oraz jej różnorodną recepcję. Autor pokazuje, jak myśl tę rozumiano wśród pierwszych rewolucjonistów, w ruchu robotniczym XIX wieku, u bolszewików i w zachodni...
Co dzieje się, kiedy przeszłość nieoczekiwanie przypomina o sobie w mailu od ojca, z którym nie rozmawiało się od prawie 30 lat? „Mam dla ciebie ciekawą nowinę. Zdecydowałem, że mam już dość wcielania się w rolę agresywnego macho, którym nigdy tak naprawdę nie byłam”. To pierwsze zdanie emaila, w którym Steven Faludi obwieszcza córce, że przeszedł zabieg uzgodnienia płci na tajskiej wyspie Phuket. Steven odszedł, a pojawiła się Stefanie. Susan Faludi, słynna amerykańska dzien...
Zakonnice odchodzą po cichu – reportażowy bestseller, który kupiło 50 000 czytelników! – wraca w wydaniu specjalnym wzbogaconym o rozdział „Echa” oraz znakomite fotografie. Marta Abramowicz, nominowana do nagrody Okulary Równości 2017 – „za oddanie głosu tym, które milczały przez wieki” – napisała nową część „Echa” o tym, co się wydarzyło po wydaniu książki. Kto uznał książkę za dzieło szatana, potępił i skazał na milczenie? Kto zobaczył w niej inspirację Ducha Świętego i co ...
Andrzej Barański tworzy kino o niekonwencjonalnej dramaturgii. Reżyser programowo unika sensacyjnych wątków i zaskakującej intrygi. Kładzie nacisk na to, co dzieje się między zdarzeniami i z pietyzmem traktuje każdy szczegół. Jak sam mówi, jego filmy należy mierzyć w centymetrach, nie metrach. Barański najczęściej opowiada historie prostych ludzi, fascynują go prowincja i codzienność oraz mikrokosmosy niewielkich społeczności. O potędze polskiego kina nierzadko decydował je...
Pierwsza od dwóch dekad, oparta na głębokich badaniach archiwalnych, pionierska pod względem perspektywy badawczej biografia Jerzego Andrzejewskiego przynosi nieznany obraz pisarza. Autorka książki skupia się na życiu osobistym twórcy, które w istotny sposób kształtowało jego przekonania, idee i działania artystyczne. Ukazują się tu rozmaite nastroje, egocentryzm, przerośnięte ambicje, układy towarzyskie, koterie, przenikające się kręgi literacki i polityczne. Kontekst histor...
Prawicowy populizm dzieli narody Europy. Wielka Brytania, Austria, Holandia, Polska, Węgry i Francja to społeczeństwa głęboko rozdarte. Naprzeciw siebie stoją zwolennicy i przeciwnicy partii populistycznych: po jednej stronie europejscy „tożsamościowcy”, pragnący Europę odizolować, zachowując jej staroświecki ład państw narodowych, a po drugiej liberalne, postępowe społeczeństwo obywatelskie, chcące zorganizować Europę w sposób zdecentralizowany, socjalny i parlamentarny. Je...
Festiwal Sacrum Profanum zaznacza wiele tropów, których rozwinięcie przynosi ten przewodnik – zamiast w szczegółach opisywać program, obudowuje go w kontekst. Całość podzieliliśmy na trzy działy. Sacrum skupia się na twórcach muzyki bliższej akademickiemu jej pojmowaniu. Ta część zbiera sylwetki pionierek elektroniki Pauline Oliveros i Éliane Radigue przedstawione przez Izabelę Smelczyńską, Alvina Luciera w uporządkowanym ujęciu Antoniego Michnika oraz wielogłos na temat Jul...
Więcej osób odniosło rany na planie Października Siergieja Eisensteina niż podczas „szturmu” na Pałac Zimowy, a słynne strzały z „Aurory” oddawano ślepymi nabojami. Pierwsze mity o rewolucji przetrwały jednak wiele lat, tak samo jak kolejne, nakładane warstwami zarówno przez bolszewików, jak i przez ich zachodnich rywali. Sheila Fitzpatrick w swojej zwięzłej historii rewolucji obiektywnie analizuje przyczyny, przebieg i skutki lutego i października 1917 roku. Tłumaczy, czemu ...
Brakuje ci do raty kredytu? Nie masz na dentystę? Twoje życie legło w gruzach? To jeszcze nie koniec świata. Betrojerinką [niem. die Betreuerin – opiekunka] może zostać każda, a nawet każdy z nas. Nie trzeba mieć żadnych kwalifikacji, wystarczy zebrać się w sobie. W Niemczech przydadzą się cierpliwość, umiejętność wyznaczania granic i laptop z zainstalowanym Skype’m. Po dwóch miesiącach można stamtąd przywieźć około 10 tys. złotych i - być może - pytanie, co mnie jeszcze trzy...
Historie przyjaciółek z podwórka, bohaterek książki Kobiecość to syf i kropka, poznajemy, gdy dopada je dorosłość, a wraz z nią – oczekiwania innych. W tym wieku nie mieć dziecka i solidnego męża, to poważna skucha, jeśli nie grzech ciężki. Wybierając samodzielność, skazujesz się na potępienie. A decydując się na dziecko, zgadzasz się na podporządkowanie. W tym świecie, rodząc się kobietą, musisz być ofiarą. Wolf operując mocnym językiem, czasem na granicy groteski, odważni...
Brzozowski – myśliciel, powieściopisarz, dramaturg, krytyk literacki i drapieżny publicysta polityczny. Patron Krytyki Politycznej wyprzedził swoją epokę i wpłynął na kilka pokoleń polskiej inteligencji, nie tylko z lewej, ale i z prawej strony barykady. Czerpiąc z marksizmu i myśli Nietzschego, tradycji romantycznej i katolickiego modernizmu, filozofii europejskiej i literatury rosyjskiej, autor "Płomieni" walczył piórem przez całe życie. "Brzozowski. Przewodnik Krytyki Pol...
Czy istnieją w Polsce podziały klasowe? A jeśli istnieją, to w jakiej postaci? Czy są ważnym aspektem rzeczywistości? Jak wpływają na politykę, gospodarkę i stosunki społeczne? Książka opiera się na analizie danych z ogólnokrajowych badań prowadzonych w latach 1988–2012. Autor pokazuje, że klasy społeczne są realnymi bytami, choć funkcjonują na ogół w „słabej postaci”: jako zbiorowości jednostek podobnych do siebie pod względem posiadania, stylu życia i innych cech położeni...
Kochaj i rób – tylko co? „Co chcesz” – odpowiada św. Augustyn. Kinga Dunin i Sławomir Sierakowski rozmawiają jednak dalej. On pyta, ona odpowiada, a w sukurs przychodzą im teksty publicystyczne autorki. Czasem rozmówcy ścierają się, przerzucają opiniami, kłócą. Czym jest etyka, a czym moralność? Na czym budować związek, jeśli miłość przemija po trzech latach? Czy faceci powinni spotykać się z młodszymi kobietami? Rozmawiają o tym, co jest dla niej wartościowe, o jej marzeniac...
Jakie jest współczesne dziedzictwo pojęcia hegemonii Gramsciego? Jak można dziś przeformułować uniwersalność kiedy jej rzekome wersje zostały tak dokładnie skrytykowane? W tym przełomowym projekcie Judith Butler, Ernesto Laclau i Slavoj Žižek angażują się w dialog na temat centralnych zagadnień współczesnej filozofii i polityki. Ich eseje, przedstawione jako oddzielne wkłady, które wchodzą ze sobą w dialog, obejmują zakres heglowskiej spuścizny współczesnej teorii krytycznej,...
