Badania nad chłopską historią i dziedzictwem stały się w ciągu ostatnich kilku lat ważnym nurtem polskiej humanistyki. Wynikają one z potrzeby prowadzenia pogłębionej refleksji nad tą oczywistą – jakby się zdawało – prawdą, że społeczeństwo polskie w przeważającej większości ma chłopskie korzenie. Napisana z metachłopskiej perspektywy książka Jana Wasiewicza wpisuje się w ten nurt w paradygmacie transdyscyplinarnych badań nad pamięcią kulturową, stawiając sobie za główny cel ...
Zjawisko kapitalizmu konstytuuje współczesną rzeczywistość od co najmniej dwóch wieków. Po upadku bloku wschodniego kapitalizm jest często traktowany jako oczywisty i niepodważany sposób organizacji życia gospodarczego. Kapitalizm zarówno w swych korzeniach, a tym bardziej współczesnym obrazie, determinuje nie tylko ekonomię, lecz także życie społeczne, kulturowe, polityczne, naukowe. Dla politologa wnikliwe badania nad stanem i przyszłością kapitalizmu są bardzo istotne. Poz...
Zaproponowane przez Bartosza Mikę ujęcie własności intelektualnej, wpisując się w nurt krytycznych analiz tej problematyki wychodzi poza ich dotychczasowe ramy. Autor podjął się bardzo ambitnego zadania całościowego ujęcia własności intelektualnej z perspektywy społeczno-ekonomicznej. Proponowana przez niego koncepcja, chociaż mieści się w tradycji marksowskich analiz kapitalizmu, to nie należy do ich głównego nurtu. Mika wyraźnie odwołuje się do polskiej szkoły ekonomiczno-s...
Kompletne i kompetentne studium o największym myślicielu nowożytności, którego spuścizna do dziś jest przedmiotem debat politycznych i naukowych, a postulowana przezeń praktyka inspiruje ruchy społeczne na całym świecie. Fascynująca podróż po świecie idei i życia fascynującej osobowości. Znakomite nie tylko dla marksistów i marksologów.
To jest kapitalna książka, z kilku powodów: rekonstruuje ważne wydarzenia i sylwetki współczesnej polskiej sztuki, oferuje komunikatywne, a jednocześnie rzetelne odniesienia do teorii współczesnej oraz międzynarodowego kontekstu artystycznego, jest też niezwykle aktualna. Jestem przekonana, że książka Marka Wasilewskiego stanowi ważny wkład w dyskusję o roli i znaczeniu sztuki współczesnej w szerszym polu społecznym. dr Ewa Majewska Kontekstem dla esejów o polityce i etyce W...
Kompletne i kompetentne studium o największym myślicielu nowożytności, którego spuścizna do dziś jest przedmiotem debat politycznych i naukowych, a postulowana przezeń praktyka inspiruje ruchy społeczne na całym świecie. Fascynująca podróż po świecie idei i życia fascynującej osobowości. Znakomite nie tylko dla marksistów i marksologów.
Wiosną 2020 r. świat osunął się w poczwórny kryzys. Pandemia przyspieszyła krach ekonomiczny, ujawniła skutki destabilizacji klimatu i zniszczenia środowiska, a wreszcie zaostrzyła erozję demokracji. Dziś już wiemy, że „normalność”, do której tęsknią rządy i społeczeństwa nie będzie już taka jak przed pandemią. Alternatywa polega na tym, czy wraz z końcem epidemii obudzimy się w rzeczywistości z koszmarnych wizji przypominających Elizjum Neilla Blomkampa i eksterminizm z Czt...
Prace moje w tej książce dotyczą różnych spraw i powstały w różnych czasach – pierwsza, najstarsza, 40 lat temu, ostatnia w 2021 r. Tematyka to w większości świat arabski, do którego sam należę z powodu swojego libańskiego pochodzenia i który jest przedmiotem mojej stałej osobistej i intelektualnej uwagi – także ze względu na moją specjalizację akademicką. W zbiorze tym jednak są również prace z zakresu moich szerszych zainteresowań: artykuły o nędzy Trzeciego Świata w czasac...
Prawie 40 lat piszę o Ameryce i sporo z tego poświęciłem sprawom nieszablonowym, czyli pokroju Dzikiego Zachodu. Czasem myślałem, że może wyczerpać się źródło z takimi tematami, ale gdzie tam – nie brakuje ludzi siejących krzywdę, spustoszenie i gwałt, oszustów, morderców i złodziei. To oni są uosobieniem Nowego Dzikiego Zachodu. „Nowy Dziki Zachód” jest wyborem felietonów z lat 2016-2020 (z wyjątkiem ostatniego artykułu o Trumpie, który napisałem w styczniu 2021 r.) i jest...
Zdaniewski ma wyjątkową umiejętność wyczuwania czasu i miejsca. Podróżując po północnych rubieżach Ameryki Południowej zapala w czytelniku pragnienie wypadu po Jego śladach. Rzadko wracam do książek napisanych z wyobraźni inspirowanej sztucznością. Książki Wiesława są szczere i naturalne. Są niepodrabialne, i przez to do takich tekstów wraca się z wielką przyjemnością. Gujany i Surinam w XXI wieku nie są za płotem cywilizacji. Są fragmentem naszego coraz mniejszego ŚWIATA, kt...
Andrzej Walicki jest intelektualistą światowym, inteligentem polskim, człowiekiem integralnym. Badania historyczne łączył z analizami współczesnej polityki, a wszystkie one odznaczają się wyjątkową koherencją, równie rzadką konsekwencją i niespłycaną przez upływ czasu głębią. Interesował się nie tylko filozofią i myślą społeczną, ale także literaturą (zwłaszcza rosyjską), prawem, ekonomią, historią i socjologią. Czytał dużo i szybko, z niezwykłą umiejętnością rozumienia tekst...
Dla Europy to największy ruch migracyjny związany z konfliktami zbrojnymi od czasu II wojny światowej. Rządzący w Polsce zasadniczo prawie jednogłośnie odmówili przyjęcia uchodźców z Syrii, Palestyny, Jemen, Sudanu, Afganistanu i innych południowych państw, gdzie trwa terror i wojna. „Nikt nas nie zmusi do przyjęcia uciekinierów”, „Są to głównie migranci ekonomiczni, którzy szukają łatwego i lepszego zarobku”, „Wśród uchodźców są terroryści islamscy, które znienawidzą naszych...
Historia długów państwowych i ich nieuznawania Czy państwo po rewolucji ma obowiązek spłaty swojego długu? Czy i kiedy społeczeństwa są zobowiązane do spłaty „odrażających długów” zaciągniętych przeciw nim przez dyktatury i despotie? W jakich okolicznościach prawnych nowe reżimy mogą odmówić ich spłaty i na jakiej podstawie? Te pytania stanowią oś najnowszej książki belgijskiego ekonomisty Erica Toussainta System zadłużania, analizującej historyczne przypadki odmowy spłaty dł...
Drogi nadziei to książka o hipokryzji, egoizmie i zbrodniach współczesnego kapitalizmu. Na przykładzie swojej wieloletniej działalności w ONZ Ziegler opisuje punkt po punkcie najbardziej palące problemy świata – głód, wojny, handel ludźmi, migracje, terroryzm, eksploatację, wyzysk, niewolnictwo, neoimperializm, zawłaszczanie przez garstkę bogatych podstawowych praw ludów Globalnego Południa. Nie bierze jeńców. Wskazuje z imienia i nazwiska tych biznesmenów, korporacje, państw...
Dorastałem w czasach brazylijskiej dyktatury wojskowej. Dyskurs był również pełen ojczyzny, rodziny i tradycji, ale za flagami i błogosławieństwami widzieliśmy absurdalną koncentrację bogactwa, nędzę, tortury i morderstwa. Ani wojsko mnie nie lubiło, ani ja go nie lubiłem. Więzionego i torturowanego zwolniono mnie wraz z innymi w zamian za porwanego ambasadora Niemiec Zachodnich. W pewnym sensie zawdzięczam swoje życie dyplomacji. Na czym polegało popełnione przeze mnie przes...
Przez ponad stulecie lewica radykalna czerpała inspirację ze słynnej 11. tezy Marksa o Feuerbachu, głoszącej, że „filozofowie rozmaicie tylko interpretowali świat; idzie jednak o to, aby go zmienić”. Kiedy w 1989 r. lewica stała się „duchowym bezdomnym”, uświadomiwszy sobie klęskę podejmowanych w przeszłości prób zmiany świata, przyszło wtedy zakwestionować same te idee, przy pomocy których usiłowano go interpretować. Gdy natomiast, jakieś 10 lat później, pojawiły się nowe ru...
Jaki możemy mieć dziś pożytek z zagłębiania się w historie politycznych zrywów epoki przedinternetowej, gdy światowa polityczna dominacja była przedmiotem konkurencji dwóch wielkich, zimnowojennych obozów? Cóż, choćby taki, że historie rewolucji i mobilizacji społecznych, odsuwanych na boczny tor historiografii i edukacji historycznej, pozwalają uwolnić wyobraźnię od usilnie wtłaczanego nam sposobu pojmowania epoki między 1945 a 1991 r. jako wielkiej rozgrywki między dwiema p...
Romowie – od kilkuset lat obecni w Europie, praktycznie we wszystkich państwach. Podzieleni na setki klanów i plemion, wędrujący i osiadli, zintegrowani i zachowujący dystans, budzą wiele emocji – stylem życia i silnym poczuciem odrębności. Skąd przybyli? Jak wykształciły się ich zwyczaje? I co ich spotykało w Europie? Na te pytania stara się odpowiedzieć książka Przemysława Witkowskiego. Laboratorium Przemocy. Polityczna historia Romów to szybkie i sprawne przejścia od skal...
W swojej najnowszej książce Michał Siermiński dowodzi, że wielka rewolta na Wybrzeżu z lat 1970-1971 to punkt zwrotny w historii świadomości politycznej peerelowskiej klasy robotniczej. Ówczesne metody walki (strajki okupacyjne), struktury organizacyjne (międzyzakładowe komitety strajkowe) oraz radykalne żądania polityczne (przede wszystkim postulat wolnych związków zawodowych) stanowiły spektakularny przejaw zdolności robotników do autonomicznego rozwoju i wyraźnie zapowiad...
Autor prezentuje, jak przedstawiane są w mediach tęczowa Matka Boska, orzeł na tęczowym tle i Polka Walcząca. Ukazuje w ten sposób nie tylko to, jak media prawicowe, centrowe i lewicowe ustosunkowują się do przekształconych symboli narodowych oraz religijnych, ale także to, jak odnoszą się do osób LGBTQIA+ czy feministek, które to posługują się wspomnianymi modyfikacjami. Książka uwzględnia przy tym krytyczne spojrzenie autora na strategie emancypacyjne związane z przechwytyw...
Rap to kolejny wytwór czarnej Ameryki, której historyczny dynamizm w dziedzinie twórczości muzycznej nie wygasa. Stworzyła go młodzież z miejskiego getta. Zapowiedział powstanie w Los Angeles i opiewał je, zanim wybuchło w kwietniu 1992 r. Rap afrocentryczny przypomniał młodemu pokoleniu Malcolma X, Czarne Pantery i czarny ruch wyzwoleńczy lat 60. Rap gangsterski wyrósł na podłożu „wojny miejskiej” młodzieżowych gangów. Raperzy wywołali burze polityczne w mediach i ściągnęli ...
W miarę jak kopiemy, wiercimy i odsłaniamy pokłady ziemi, by dostać się do mineralnych bogactw naszej planety, zasoby mineralne, z których korzystamy te przybierające postać złóż, które najtaniej jest wydobywać i przetwarzać stopniowo się wyczerpują. W ciągu dziesięcioleci pozbywamy się skarbów, których wytworzenie zajęło Ziemi miliony czy nawet miliardy lat. Próby wprowadzania recyklingu i powtórnego użycia zasobów są obiecujące ale czy wystarczą? Ugo Bardi, naukowiec i pis...
Realizm kapitalistyczny zawiera jedną z najlepszych i najbardziej przekonujących diagnoz współczesnego kapitalizmu. Fisher dowodzi, że „realizm kapitalistyczny” to współczesna forma ideologii, w której kapitalizm uległ daleko posuniętej naturalizacji i odhistorycznieniu. Opisuje też, jak neoliberalna hegemonia instalując „ontologię biznesu” we wszystkich sferach rzeczywistości formatuje niepostrzeżenie nasze pragnienia, aspiracje i nadzieje. Wbrew triumfalistycznej retoryce „...
Ze wstępu: Książka ta odnosi się do dzisiejszego świata, do naszych warunków życia. Do systemu, którego, chcąc nie chcąc, jesteśmy uczestnikami. Pokazywany jest on z różnych perspektyw, zawsze krytycznych, ale odmiennych, a więc skupiających się na rozmaitych rzeczach. One się dopełniają, a nie wykluczają. Które uznamy za najważniejsze, zależy od nas. Inni mogą nam w tym pomagać, lecz nie wyręczać. Dają szkło powiększające, otwierają opakowanie, ale oczy i myśli musimy mieć w...
