Uznawany za czwartego polskiego wieszcza romantycznego, niezrozumiany za życia, zapomniany po śmierci. Ponownie odkrył go dopiero Zenon Przesmycki-Miriam w okresie Młodej Polski. Zajmował się wieloma dziedzinami sztuki: pisał poezje, formy prozatorskie, dramaty, eseje, był też grafikiem, rzeźbiarzem, malarzem i filozofem. „Quidam” ma formę przypowieści osadzonej w starożytności, pełnej wieloznacznych odniesień do literatury, religii i kultury.
Powieść Elizy Orzeszkowej, przybiera formę listownego dwugłosu – korespondencji między Seweryną Zdrojowską oraz Tomaszem Rodowskim. Listy Tomasza pisał początkowo Tadeusz Garbowski, jednak nie ukończył swojej części – Orzeszkowa sama dokończyła dzieło. Korespondencja dotyczy sporów światopoglądowych – bohaterowie prezentują różne stanowiska w kwestii religii, moralności czy stosunku do świata. W tle rysuje się też wątek miłosny.
Opowieść podróżnicza, podczas której ważniejsze od pokonywanej drogi okazują się doświadczenia, wrażliwość i przygody. Ossendowski zabiera czytelnika na tereny Chin i Rosji z początku wieku XX. Nie jest biernym obserwatorem czy badaczem, staje się pełnoprawnym uczestnikiem zdarzeń. Zagłębia się w kulturę i zwyczaje, o których z werwą i pasją opowiada na kartach tej emocjonującej historii.
Tę rozprawę polityczną wydano anonimowo w roku 1800 w Paryżu, ze względów konspiracyjnych podając w publikacji fałszywe miejsce wydania. Rzeczywiste autorstwo, przypisywane wcześniej błędnie m.in. Tadeuszowi Kościuszce, udało się ustalić ponad wiek później. Józef Pawlikowski był prawnikiem, publicystą jakobińskim i pamiętnikarzem epoki rozbiorów, na emigracji – sekretarzem i bliskim współpracownikiem Kościuszki. Na postawione w tytule pytanie odpowiada warunkowo.
Na tom składają się felietony Józefa Piłsudskiego publikowane w czasopiśmie „Naprzód” od roku 1903. Ich powstanie zainspirowała prośba Ignacego Daszyńskiego, redaktora naczelnego. Piłsudski, wtedy członek PPS, opisywał w nich zmagania proletariatu z rządami carskimi i ustrojem. „Bibułą w żargonie rewolucyjnym zowią każdy druk nielegalny, nieopatrzony sakramentalną formułą: «dozwolono cenzuroju»”.
Wincenty Pol (1807–1872), badacz i poeta, często zmieniał miejsca zamieszkania, które rozbudzały w nim ciekawość górami, a później kolejnymi regionami ziem polskich. „Pieśń o ziemi naszej” powstała pod koniec 1835 roku podczas pobytu w Zagórzanach koło Gorlic. To najpopularniejszy utwór Pola, stanowiący poetycki opis regionów Polski. Pisał też poezje o tematyce górskiej, a jako geograf samouk – prace naukowe o etnografii i geografii Polski.
Wacława Potockiego do dziś uznaje się za jednego z najważniejszych poetów dawnej Polski. W swojej twórczości łączył rozliczne wątki charakterystyczne dla baroku: ziemiańskie, religijne, antyklerykalne oraz patriotyczne. Uprawiał różnorodne gatunki poetyckie: romanse, fraszki, poematy, pieśni. Jest też autorem staropolskiej epopei narodowej zatytułowanej „Transakcja wojny chocimskiej...”.
„Na początku była chuć” – słynne zdanie rozpoczynające „Requiem aeternam” zapowiada manifest panseksualistycznych poglądów Przybyszewskiego. Głęboko osadzony w młodopolskich nastrojach utwór stanowi wyraz koncepcji filozoficznych autora. W czasach autora bulwersował i szokował, wpisywał się w aurę skandalu otaczającą Przybyszewskiego. Sam autor zaliczał „Requiem aeternam” do cyklu poematów prozą albo rapsodii.
Poemat dygresyjny autorstwa Aleksandra Puszkina, wydany w całości w 1833 roku. Odznacza się kunsztowną formą i licznymi, charakterystycznymi dla gatunku dygresjami, ujawniającymi ironię romantyczną. Opowiada o człowieku rozczarowanym światem, znudzonym i zniechęconym, który szuka pociechy w ucieczce na wieś. Nie znajduje jej jednak i rusza w dalszą podróż po miejscach z przeszłości.
Utwór wchodzi w skład tomu „Źwierciadło” wydanego w 1567/1568 w Krakowie. Stanowi podsumowanie dorobku literackiego Mikołaja Reja. Opisuje wzorcowy obraz ludzkiego życia – niespiesznego, zanurzonego w pracach gospodarskich, sprawach rodzinnych, domowych, pełnego czułości dla świata i najbliższego otoczenia, optymizmu i radości z małych rzeczy. Porusza także tematy obowiązków obywatelskich oraz pogodzenia się z nieuchronnością śmierci.
„Dzieci Pana Majstra” to pisana wierszem opowieść o sześciu pociechach majstra Tygodnia i jego żony Niedzieli. Zofia Rogoszówna (1881–1921) napisała kilkanaście książek dla dzieci. Przepełniają je zrozumienie spraw i przeżyć dzieci, duże poczucie humoru, ciekawe pomysły oraz kunszt literacki. Często w swojej twórczości inspirowała się folklorem i tradycjami ludowymi.
„Fatalna trzynastka” to powieść dla młodzieży rozgrywająca się w środowisku harcerskim. Kazimierz Rosinkiewicz (1865–1940) – polski pisarz, autor książek dla dzieci i młodzieży, a także wynalazca. Propagował idee postępu, w książkach szczepił dzieciom wartości wynikające z partnerstwa, przyjaźni i życia w zgodzie ze społeczeństwem.
„Ihak mądry osioł” opowiada o przygodach wybitnie inteligentnego osiołka – tak zabawnych, jak i pouczających. Kazimierz Rosinkiewicz (1865–1940) – polski pisarz, autor książek dla dzieci i młodzieży, a także wynalazca. Propagował idee postępu, w książkach szczepił dzieciom wartości wynikające z partnerstwa, przyjaźni i życia w zgodzie ze społeczeństwem.
Dzieło autobiograficzne Jeana-Jacques’a Rousseau, XVIII-wiecznego filozofa, pisarza, pedagoga i teoretyka muzyki. Rousseau zasłynął jako autor koncepcji umowy społecznej, a także idei powrotu do natury. Negował wartość postępu cywilizacyjnego, w którym upatrywał źródło wszelkiego zła. W „Wyznaniach” dzieli się szczegółowo własnym życiem – życiem ostatniego niezepsutego przez świat człowieka cnotliwego.
Powieść „Wenus w futrze” stanowi literacki zapis eksperymentu z 1869 roku, w czasie którego Leopold Ritter von Sacher-Masoch na pół roku stał się niewolnikiem baronówny Fanny von Pistor. Książka natychmiast po wydaniu zyskała światową sławę. Wywołała też olbrzymi skandal oraz zainicjowała szeroką dyskusję o dewiacjach seksualnych. Od nazwiska autora ukuto termin „masochizm”, co zaważyło na karierze oraz relacjach zawodowych i towarzyskich Leopolda von Sacher-Masocha.
„Bambi. Opowieść leśna” to historia młodej sarny dorastającej w lesie pod opieką matki. Ukazuje trudy leśnego życia, naukę samodzielności i przetrwania w pełnej niebezpieczeństw naturze. Powieść, wydana w 1923, przyniosła autorowi dużą sławę. W 1942 została po raz pierwszy zekranizowana. Felix Salten był austriackim pisarzem żydowskiego pochodzenia. Należał do ruchu Młody Wiedeń, był także prezesem austriackiego PEN Clubu.
Lucjan Siemieński (1807–1877) był polskim poetą, pisarzem, publicystą, krytykiem literackim i tłumaczem. Wykładał na Uniwersytecie Jagiellońskim, był współzałożycielem i członkiem Akademii Umiejętności, uczestniczył w powstaniu listopadowym. Zasłynął jako tłumacz „Odysei”. Pasjonował się folklorem polskim i ukraińskim, co znalazło odbicie w jego twórczości – tłumaczeniu ukraińskich dumek, zbiorach legend i podań.
To arcydzieło polskiej epistolografii zachwyca mimo upływu wieków. Listy pisane najpierw przez hetmana Sobieskiego, a później króla Polski Jana III przesycone są szczerym uczuciem do żony Marii Kazimiery d’Arquien. Dają świadectwo niezwykłej intymnej relacji łączącej tę jakże publiczną parę, jedną z najsłynniejszych w historii. Urzeka ich język oparty na tajemniczym szyfrze wypracowanym przez kochanków. Miłosne perypetie poznajemy na tle kluczowych wydarzeń polskiej histori...
Mieczysław Srokowski (1873–1910) był polskim pisarzem i poetą, parał się także aktorstwem. Zaliczano go do tzw. meteorów Młodej Polski. Nazywano tak indywidualistów o dużej wrażliwości i szczególnych uzdolnieniach, których koleje losu często okazywały się tragiczne. Srokowski tworzył poezje w konwencji młodopolskiej, a także skandalizujące powieści psychologiczne, przesiąknięte erotyzmem, zdecydowanie wyprzedzające epokę.
Książka opublikowana po raz pierwszy w 1924 roku, uczy dzieci gospodarowania budżetem. Trzecioklasista Dżek Fulton marzy o zostaniu kupcem. Aby zbliżyć się do marzeń, podejmuje się prowadzenia szkolnej kooperatywy. Jego wzruszająco poważne podejście wzbudza zainteresowanie innych uczniów, nauczycieli, a nawet doświadczonych kupców. Chłopiec w praktyce poznaje świat ekonomii i zasady przedsiębiorczości.
Książka o dziecku i młodzieży – ale nie dla młodzieży. Wydana w 1914 roku. Korczak kwestionuje w niej legendę beztroskiej szczęśliwości dziecka, podkreśla trudy i niepokoje dzieciństwa, antagonizmy między dziećmi a rodzicami. Janusz Korczak, właśc. Henryk Goldszmit (1878–1942), polsko-żydowski lekarz i pedagog, pisarz i publicysta. W swoich utworach propagował prawa dziecka oraz nowoczesne metody wychowawcze. Materiały do twórczości literackiej czerpał z bezpośredniej pracy...
Powieść Janusza Korczaka opublikowana w 1901 roku. Początkowo drukowana w odcinkach w „Czytelni dla Wszystkich”. Powstała na bazie doświadczeń gromadzonych przez Korczaka w ciągu kilku lat obcowania z dziećmi i dorosłymi mieszkańcami Powiśla, Starego Miasta, Woli, Ochoty. Przebija z niej doskonała znajomość dzielnic, w których toczy się akcja, a także realistyczne opisy dzieci wałęsających się po mieście, szukających środków utrzymania dla siebie, rodzeństwa i rodziców....
Powieść Janusza Korczaka z 1906 roku zawierająca wątki autobiograficzne. Stanowią one literackie opracowanie jego osobistych przeżyć i doświadczeń związanych z przebywaniem w mieszkaniach najbiedniejszej ludności Warszawy. Janusz Korczak, właśc. Henryk Goldszmit (1878–1942), polsko-żydowski lekarz i pedagog, pisarz i publicysta. W swoich utworach propagował prawa dziecka oraz nowoczesne metody wychowawcze. Materiały do twórczości literackiej czerpał z bezpośredniej pracy dz...
Zbiór opowiadań Janusza Korczaka wydanych w 1927 roku. Janusz Korczak, właśc. Henryk Goldszmit (1878–1942), polsko-żydowski lekarz i pedagog, zajmował się teorią i praktyką wychowania. Pisał utwory literackie oraz publicystyczne, w których propagował prawa dziecka oraz nowoczesne metody wychowawcze. Materiały do twórczości literackiej czerpał z bezpośredniej pracy dziećmi.
