Książka dotyczy mało znanej kwestii przesłuchań przed polskimi sądami wojskowymi w Wielkiej Brytanii byłych polskich jeńców wojennych, ocalałych z zagłady trzech obozów specjalnych NKWD ZSRR - w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku. Dokumentacja ta ma wciąż istotna wartość źródłową dla badań szeregu aspektów dobrze już rozpoznawalnej tematyki genezy zbrodni katyńskiej. Dla życia codziennego w obozach specjalnych (kadra obozowa, warunki internowania, dzień powszedni jeńca obo...
Samo słowo "antyslawizm" pojawia się po wielokroć w różnych połączeniach, ale nie jako zjawisko odrębne w pracach o teoriach rasowych narodowych socjalistów, czy w opracowaniach o podboju Europy Wschodniej. Omawiając różne praktyki hitlerowskie na Wschodzie jeszcze nie docenia się, że stała za nimi wyraźnie motywacja antysłowiańska (...). Antysemityzm był i pozostaje jedną z panidei, idei rozpowszechnionych globalnie. Antyslawizm był zjawiskiem lokalnym i dość ograniczonym. W...
Dzieje Brygady Świętokrzyskiej nie są w Polsce tematem nieznanym. Niemniej jednak z pobytem tej formacji na ziemiach czeskich - przez niemal połowę czasu jej funkcjonowania - wciąż wiąże się wiele białych plam. [...] Książka niniejsza powstała z myślą o czeskim czytelniku, aby przybliżyć mu, czym była Brygada Świętokrzyska, w jakich okolicznościach znalazła się na czeskim terytorium i jak rozwijały się jej stosunki z czeską ludnością. Dotychczas dominował bowiem jednostronny ...
Praca ta ukazuje nie tylko mało podkreślane zróżnicowanie konspiracyjnych związków młodzieży w okupowanej Warszawie, ale też – w tym wypadku – skuteczne działania mające na celu konsolidację wobec celu nadrzędnego. Poprzez pierwotną współpracę konspiracyjnego „Petu” z Organizacją Małego Sabotażu „Wawer”, a potem zaangażowanie w Grupy Szturmowe Szarych Szeregów środowisko to staje się z czasem częścią elity warszawskiego Kedywu KG AK, a w godzinie próby jego liderzy nie tylko ...
Głównym tematem książki jest obraz drugiej wojny światowej w pamięci kulturowej w Polsce i w Niemczech. Ewoluował on przez ostatnie siedemdziesiąt lat w obu krajach, podlegając wpływom różnych czynników, w tym także zmian politycznych. Tym, co jednak najbardziej interesuje autorów esejów, jest ewolucja obrazu drugiej wojny światowej w kulturze w ostatnim dwudziestopięcioleciu. Przyjęcie takiej perspektywy stwarza możliwość przyjrzenia się temu, w jaki sposób zmiany wynikające...
„Do tej pory brakowało, nie tylko zresztą w polskiej historiografii, takiej właśnie syntetycznej, systematyzującej i podsumowującej pracy, prezentującej skomplikowany kompleks rozliczeń wojny i okupacji w „naszej” części Europy. Procesy te, znacznie różniące się od tych w Europie Zachodniej i Północnej, są znane w niewielkim stopniu. Dotyczy to zresztą nie tylko państw tak egzotycznych jak Albania, ale zarówno krajów nam historycznie i geograficznie bliższych (jak Węgry cz...
Nowy katalog z serii Kolekcje ze Zbiorów Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku jest poświęcony żołnierzom 2. Korpusu Polskiego. Autorki przedstawiają w nim dzieje 15 bohaterów, a zarazem żołnierzy i dowódców, prezentując należące do nich przedmioty – obecnie eksponaty znajdujące się w zasobach MIIWŚ. Przedmioty osobiste, fotografie, książki, elementy umundurowania czy biżuteria patriotyczna to cenne zbiory, a tym samym – materialne dowody wojennych przeżyć. To jednak nie wszys...
Nowe, starannie opracowane wydanie książki autorstwa badaczy historii XX w. pozwala lepiej zrozumieć istotę zmowy Hitlera ze Stalinem. Bogaty materiał źródłowy dobitnie ilustruje skalę tego zbrodniczego przedsięwzięcia. Wskazuje również na ogrom kłamstw, które przez dziesięciolecia zaciemniały prawdę o IV rozbiorze Polski. Główną treść książki stanowi 40 dokumentów z lat 1927–1953, których znaczna część bezpośrednio odnosi się do zacieśniania stosunków niemiecko-sowieckich w...
„Niemieckie szkoły i kursy wywiadowczo dywersyjne…” to rozbudowana i szczegółowa monografia dotycząca działalności niemieckich agencji wywiadowczych na okupowanym terytorium Białorusi. Autor analizuje ośrodki w poszczególnych rejonach, posługując się współczesnym podziałem administracyjnym Republiki Białorusi na obwody. W prezentowanej pracy autor z kronikarską dokładnością opisuje strukturę wspomnianych niemieckich szkół i kursów, ewolucję ich głównych obszarów działalności...
Katalog wystawy „Walka i Cierpienie. Obywatele polscy podczas II wojny światowej” prezentuje pełen zakres eksponatów, które tworzyły wspomnianą ekspozycję. Publikacja skłania do refleksji nad znaczeniem ofiary, którą ponieśli Polacy wskutek ekspansji totalitaryzmów XX w. Wystawa czasowa „Walka i Cierpienie. Obywatele polscy podczas II wojny światowej” była prezentowana od 1 września 2019 r. do 28 lutego 2022 r. w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Stanowiła szczególną form...
Wątkiem przewodnim najnowszego wydania „Wojny i Pamięci” jest okupacja na wschodzie Europy i jej konsekwencje. Autorzy artykułów skupili się na wybranych zagadnieniach z tego zakresu tematycznego, docierając do wielu interesujących szczegółów. Przypominanie o okrucieństwach niemieckich i sowieckich okupantów jest powinnością zarówno historyków w ogólności, jak i Muzeum II Wojny Światowej – jako instytucji naukowo-badawczej realizującej cele edukacyjne. Europa Wschodnia stała...
Książka pt. Na froncie dyplomacji w przystępny sposób przybliża przebieg siedmiu wybranych konferencji sojuszniczych z lat trwania II wojny światowej i tuż po zakończeniu tego konfliktu. Nakreśla również znaczenie rokowań pokojowych i ich konsekwencje dla współczesnego świata, w tym dla Polski. Skąd się wzięły współczesne granice państw europejskich? Czy alianci poważnie traktowali sprawę Polską? Dlaczego po II wojnie światowej nie mogło być mowy o powrocie Polski do granic ...
Najnowsze opracowanie naukowe dotyczące repatriacji i deportacji Polaków w głąb ZSRS nakreśla ten problem w szerokiej perspektywie, odnosząc się już do lat po zakończeniu II wojny światowej. Starannie przygotowana publikacja może być cennym narzędziem dla badaczy zajmujących się wspomnianym zagadnieniem. Wraz z zakończeniem działań wojennych wielu Polaków, którzy służyli w szeregach PSZ na Zachodzie, postanowiło wrócić do ojczyzny. Niestety, często nie były to powroty do pow...
Kolejna publikacja z serii albumowej Wydawnictwa Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku prezentuje dzieje wschodnich terenów Polski, które zostały zajęte w 1941 r. przez Niemców. Starannie dobrane unikalne archiwalia fotograficzne ukazują losy polskich województw wschodnich, które bezpowrotnie stały się strefą sowieckich wpływów po 1944 r. Autorom udało się dotrzeć do licznych instytucji na Białorusi, Ukrainie, Litwie i w Polsce, które zajmują się dokumentacją przebiegu II wojn...
Książka omawia mało znane wydarzenia związane z działalnością 5. Brygady Wileńskiej AK na terenie Kaszub w maju 1946 r. Autor przedstawia nie tylko dokonania szwadronu ppor. Zdzisława Badochy „Żelaznego” na tym terenie, ale opisuje także ówczesną sytuację polityczno-społeczną na terenie powiatu w rok po ustanowieniu władzy komunistycznej.
Praktycznie cały życiorys i działalność polityczna Hansa Adolfa von Moltkego – niemieckiego polityka i ambasadora III Rzeszy – nieodłącznie wiążą się z tragicznymi dziejami Polski i Europy w XX w. Dzięki najnowszej publikacji wydawnictwa Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku polski czytelnik może po raz pierwszy szczegółowo poznać tę nietuzinkową postać i jej poglądy. Książka wydana przez MIIWŚ to wyczerpująca monografia poświęcona niemieckiemu politykowi. Poza szczegółowym pr...
Na temat wydarzeń związanych z dniem 6 listopada 1939 r. ukazało się w poprzednich latach wiele tekstów, opracowań i materiałów pamiętnikarskich. (...) Pamiętnik Zygmunta Starachowicza ma tę przewagę nad powyższymi, że nie został poprawiony, ulepszony i dostosowany do odbioru przez nowego czytelnika powojennego i do nowej władzy. Nie był pisany na zamówienie. Jest taki, jaki powstał w okresie okupacji. Świeżość i autentyczność opowieści jest jego kolejną ważną zaletą. Następn...
Chociaż tytułowy patriota zasługiwał na to, by znaleźć się w panteonie narodowych bohaterów, przez dziesięciolecia był niemal zapomniany. Dopiero w ciągu ostatnich kilku lat historycy podjęli próby przywrócenia mu należnej pozycji we współczesnych dziejach – nie tylko Polski, ale i Europy. Książka Wojciecha Grotta stanowi wartościowe i kompleksowe uzupełnienie wydanej w 2019 r. publikacji z serii Patroni dla Gdańskich Ulic. Dwujęzyczna edycja jest przeznaczona głównie dla zag...
Książka Rudolfa Fryszowskiego pt. Pejzaż wojennych wspomnień jest nieprzeciętną publikacją – i to z kilku powodów. Osią narracji są niepublikowane wcześniej wspomnienia oficera Wojska Polskiego, obrońcy Kępy Oksywskiej z 1939 r., które spisał podczas pobytu w niemieckiej niewoli, w latach 1939–1945. Notatnik majora szczęśliwie przetrwał wojenną zawieruchę – dzięki uprzejmości jego krewnego, rękopis trafił niedawno do Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, gdzie został starannie...
Drugie wydanie monografii o operacji antypolskiej NKWD ukazuje się na rynku czytelniczym po 6 latach od wydania pierwszego (2014). Potrzeba wznowienia książki wynika nie tylko z faktu, iż temat ten jest niestety nadal słabo utrwalony w powszechnej świadomości historycznej, ale wiąże się również z tym, że Tomasz Sommer nie ustaje w pogłębianiu badań źródłowych nad tym zagadnieniem. W wyniku jego ustaleń wiadomo na przykład, że podawana wcześniej liczba 111 091 zamordowanych pr...
W najnowszej publikacji Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku karty komiksowe ukazują przed czytelnikami losy Polaków przeciwstawiających się niemieckiej agresji na terenie Wolnego Miasta Gdańska. Komiks Pierwsi w boju. Obrona Poczty Polskiej w Gdańsku w sposób plastyczny opowiada o jednym z pierwszych starć II wojny światowej – obronie gmachu Polskiego Urzędu Pocztowo-Telegraficznego nr 1. Ponadto autor scenariusza (Mariusz Wójtowicz-Podhorski) i rysownik (Jacek Przybylski) ko...
Deportacje na Wschód (Deportations to the East) to pierwszy tom serii wydawniczej – Kolekcje ze Zbiorów Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku (Collections of the Museum of the Second World War in Gdańsk). Publikacja została poświęcona eksponatom muzealnym związanym ze zsyłką ludności polskiej na Wschód. W katalogu zaprezentowano m.in.: listy, zdjęcia, rysunki czy przedmioty wytworzone na zesłaniu, które pomagały przetrwać deportowanym w trudnych i obcych warunkach. Przedstawion...
W książce zostały zaprezentowane w większości nieznane dotąd w Polsce dokumenty dotyczące sowieckich deportacji do Kazachstanu. Ich tłumaczenie na język polski poprzedza opracowanie historyczne, w którym autor przybliża czytelnikowi najważniejsze okoliczności wiążące się z represyjnym charakterem fal deportacyjnych oraz opisuje dramatyczne warunki, w jakich przebiegały. Książka zawiera także ciekawy materiał ilustracyjny: mapy, rysunki i zdjęcia. Jej treść wzbogacono o relacj...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
