W dziełach, poświęconych historii handlu, głucho jest o dawnej Rzeczypospolitej Polskiej. W wielu z nich trudno doszukać się nawet wzmianki, a ci autorzy, którzy piszą o Polsce, nie wystawiają jej najlepszego świadectwa. Tak np. stary H. Scherer daje taką, bardzo znamienną syntezę znaczenia handlowego Polski: „Rola Polski w historii handlu jest zupełnie bierna. Żaden inny naród w Europie nie objawił tak mało zdolności do pośrednictwa i przemysłu. Polska nawet w czasie swoje...
Przypuszczam, że każdy miłośnik epoki napoleońskiej ma swojego ulubionego pamiętnikarza. Historyk powinien wprawdzie wszystkie źródła traktować sine ira et studio, ale są autorzy, po których sięga się z większą przyjemnością. Mamy w czym wybierać – relacje wojskowych i cywili, Polaków i cudzoziemców, kobiet i mężczyzn. Przyjaciół i wrogów. Szukamy w nich interesujących, w miarę możliwości autentycznych, okruchów minionych wydarzeń. Myślę, że różnorodność to także cecha tej ks...
Kampania francuska, w której nieustępliwość żołnierzy dorównywała geniuszowi ich wodza, składała się z trzech różnych części. Trwający od 25 stycznia do 8 lutego okres pierwszy odznacza się groźnymi postępami aliantów. Na próżno Napoleon odnosi zwycięstwo pod Brienne, na próżno przez dwanaście godzin utrzymuje się pod La Rothiere, walcząc przeciwko trzykrotnie większym siłom, w końcu i tak zarządza odwrót. Sytuacja wydaje się katastrofalna, koniec wojny bliski, a jej rezulta...
[Sir Frederick Maurice] napisał (...) – jak sam dokładnie ujął – krytyczną analizę strategii Lee. Nie jest to nieobiektywna pochwała, akceptacja wszystkiego co zrobił Lee, tylko dlatego, że on to zrobił. Jest to analiza powściągliwa, którą należy docenić szczególnie za jej umiarkowanie, szczerość oraz zwrócenie uwagi na to, co sir Frederick uznał za błędy generała Lee. Przede wszystkim jest to analiza autorstwa człowieka, który – jak żaden inny autor anglojęzyczny – łączy w s...
Niniejsza książka jest biografią komendanta Białej Cerkwi, generał-majora Jana Stachurskiego. W pierwszych rozdziałach autor przedstawia położenie i historię znajdującej się pod kontrolą głównego bohatera placówki oraz sytuację na Ukrainie (a więc w regionie, w którym znajdowała się twierdza) w latach wcześniejszych. Ta ostatnia była bardzo skomplikowana, gdyż o wpływy rywalizowały tam: Chanat Krymski, Moskwa i Rzeczypospolita. Biała Cerkiew była jedną z ważniejszych twierdz...
Zadaniem moim w niniejszym studium było nakreślenie politycznych dziejów kilkuletniego panowania Władysława I na Węgrzech, które w literaturze węgierskiej nie doczekało się dotychczas odpowiedniego opracowania, a w naszym piśmiennictwie historycznym, poza nielicznymi wyjątkami, traktowane było raczej pobocznie czy dodatkowo. Ponieważ zaś rządy Władysława w Polsce, najpierw z powodu jego małoletniości, później zaś z powodu opuszczenia kraju, bardzo mało przynoszą nam, z koniec...
Celem niniejszej pracy, idącej oczywiście tropem poprzedników, jest zatem przezwyciężenie niektórych uprzednich ograniczeń historiograficznych, przede wszystkim przez możliwie pełne wykorzystanie nie drukowanej i drukowanej bazy źródłowej oraz realizację wysuwanych już wcześniej, zwłaszcza przez S. Herbsta, postulatów badawczych. Autor dążyć więc będzie do pokazania całokształtu działań wojennych na lądzie i na wodach Bałtyku, akcji politycznych i dyplomatycznych z lat 1519-1...
Przebieg bezkrólewia po śmierci Stefana Batorego stanowi na ogół, dostatecznie znaną kartę naszych dziejów. Szczególnie wpływ zagranicy na losy trzeciej elekcji pojagiellońskiej zainteresował różnolitością i barwnością epizodów spory zastęp historyków polskich i obcych. Kiedy jednak spróbujemy tylko opuścić pole elekcyjne, aby badać dalszy rozwój wypadków, swoją genezą opartych o wydarzenia elekcyjne, natrafimy na nieomal zupełne milczenie w tym względzie historiografii. Jed...
W odróżnieniu od pierwszego, drugi tom poświęconego kampanii jesiennej 1813 roku opracowania postawił przed autorem znacznie większe wymagania. Sierpniowe operacje Napoleona i koalicyjnych armii, przedstawione w tomie pierwszym, toczyły się na trzech, daleko od siebie oddalonych teatrach wojny. Ich przejrzyste przedstawienie nie stanowiło zatem większych trudności. Po bitwie pod Kulm krąg tworzony przez otaczające Napoleona koalicyjne armie zawężył się do tego stopnia, że ic...
Dla globalnego konfliktu z lat 1914–1918 nie sposób znaleźć żadnych wcześniejszych analogii, niezależnie od tego czy nazwiemy go „Wielką Wojną”, czy też „I wojną światową”. Decydują bowiem o tym zarówno liczba państw biorących w nim udział oraz wielkość zaangażowanych sił i środków materialnych, jak i liczba strat ludzkich oraz wartość poniesionego przez walczące kraje wysiłku finansowego, a także wielkość strat materialnych. Niemniej istotne są również jego pozytywne oraz zd...
Wojna jako zjawisko społeczne towarzyszy człowiekowi od tak dawna, że niemożliwym jest określenie, kiedy znajdowała ona swój początek. Człowiek XXI wieku nie jest wolny od wojny, cierpień przez nią wywołanych. Nie jest też w stanie zdusić w sobie pierwotnej potrzeby walki i posiadania. W wojnie z sobą skazany jest na klęskę. By była to jedyna zaznana klęska, musi poznać sam siebie, swoją przeszłość i nie odwracając od niej swych oczu, umieć przewidzieć i zabezpieczyć swój lo...
Traktat O bagażach wojska w polu będącego jest pierwszą nowożytną pracą naukową poświęconą w całości zagadnieniu taboru wojskowego. Dzieło to napisał w 1769 r. w Warszawie Antoni Leopold Oelsnitz - były oficerem armii pruskiej sprowadzony jako nauczyciel do utworzonego przez Stanisława Augusta Poniatowskiego Korpusu Kadetów. Po 245 latach dzieło to zostaje ogłoszone drukiem, której oprawę edytorską oraz wstęp przygotował dr Karol Łopatecki. Otrzymujemy pracę niezwykłą, w któr...
Źródła do historii pułku polskiego lekkokonnego Gwardii Napoleona I to prawie 1200 stronic stanowiących prawdziwą skarbnicę wiedzy na temat jednej z najsłynniejszych formacji w dziejach wojska polskiego. Z dzieła Rembowskiego pełnymi garściami czerpali historycy i publicyści zajmujący się epoką napoleońską, by wspomnieć choćby Mariana Kujawskiego, Roberta Bieleckiego, Andrzeja Nieuważnego, czy Mariana Brandysa, który wykorzystał je przy pisaniu swego słynnego cyklu szwoleżers...
Aby ułatwić korzystanie z książki, podzieliliśmy materiał dotyczący fortyfikacji lądowej na dwie części. W części pierwszej podaliśmy wiadomości o charakterze ogólnym, zaś w części drugiej – wiadomości o charakterze bardziej szczegółowym i technicznym.
Ponadto w końcowej części książki zostały podane wiadomości dotyczące fortyfikacji w terenach specjalnych – mianowicie fortyfikacji wybrzeża i fortyfikacji górskiej.
Fragmenty książki Żołnierzem pogardzali uczeni, uważając go za niższy gatunek. Jeszcze bardziej nienawidzili go pismacy i urzędnicy sądowi. Pod arkadami Palais-Royal wydawali przecież swój ostatni grosz na młode prostytutki, pracujące dla gwardzistów francuskich. Kupcy obawiali się pięści żołnierza, a mieszczanie jego niewyparzonego języka. Szlachta natomiast pozostawała całkowicie obojętna na jego los. Uważała żołnierza za syna marnotrawnego. Nie szanowała go, ponieważ był o...
Gdy Hindenburg i Lidendorf upierali się przy zrobieniu "małych Cannae" także w dniu następnym i nakazali Scholtzowi uderzyć ponownie na korpusy rosyjskie XV i XXIII, wskazując mu jako cele Olsztynek i Waplewo, Scholtz zaoponował kategorycznie. Biorąc Morgena w obronę za niewykonanie rozkazu z dnia poprzedniego, wykazał on Hindenburgowi całą niedorzeczność podobnego przedsięwzięcia. Nie mówiąc już o absurdalności uderzenia na Olsztynek z XIII Korpusem rosyjskim na tyłach, wska...
Rankiem 16 listopada 55. Dywizja Piechoty otrzymała zadanie już nie ofensywne, ale obronne. Oddziały miały możliwie silnie się ufortyfikować, zezwalało się również "w razie potrzeby" przejść do natarcia, ale tylko "na krótkie odległości". W drugiej połowie dnia położenie dywizji stało się nadzwyczaj ciężkie. Już o godzinie 8 niemiecka artyleria rozpoczęła ogień od strony Aleksandrówki. Nie było żadnych wiadomości o tym, co się działo u sąsiadów. Łączność z przełożonymi była p...
Fakt, że w czasie wojny światowej kawaleria nie odegrała decydującej roli, doprowadził wielu do błędnego twierdzenia o roli i znaczeniu kawalerii. Powyższe studium ma na celu między innymi zabrać materiały, potrzebne dla zorientowania się w podstawowych przyczynach tego zjawiska. Tym wszystkim, którzy twierdzą, że kawaleria w czasie wojny światowej nic nie zdziałała i że rola jej nie miała wpływu na przebieg wypadków, pragnąłem ukazać te olbrzymie masy kawalerii, których jed...
Prezentowany materiał jest podsumowaniem wystąpień autora na konferencjach poświęconych problematyce Powstania Listopadowego organizowanych w ostatnim czasie na Litwie i w Polsce - w Muzeum Regionalnym Litewskich w Keleme, w Muzeum Wojska im. ks. Witolda Wielkiego w Kownie, w Muzeum Niepodległości w Warszawie, w Muzeum Miejskim w Brodnicy, a także zawiera fragmenty przygotowywanej do druku jego pracy pt. Księga Żołnierzy Nieznanych.
Fragment Wstępu
Prezentowana część Historii Rosji zawiera dwa rozdziały obejmujące okres od 1648 do 1657 roku. Takiego wyboru dokonano nieprzypadkowo. W tym czasie żywotne interesy Państwa Moskiewskiego przecinały się z interesami Rzeczpospolitej. Jako, że w centrum uwagi autora znajdowała się polityka zagraniczna, znaczna część tekstu odnosi się w ten czy inny sposób do państwa polsko-litewskiego. Dzięki temu praca ta stanowi ważne uzupełnienie bibliografii dotyczącej epoki.
