Praca, którą daję czytelnikowi, jest pierwszą próbą zobrazowania wojen bałtyckich na przestrzeni dziejów (od połowy średniowiecza, tj. od czasów, kiedy Morze bałtyckie staje się możliwą do odtworzenia widownią walki - do doby obecnej). Pragnąłbym gorąco, aby ta pierwsza próba, podjęta przez Polaka a obejmująca wszystkie wojny bałtyckie, mimo nieodłącznych przy tego rodzaju przedsięwzięciu usterek, zachęciła do dalszych badań w tej dziedzinie nie tylko Polaków, lecz nawet ich ...
Niniejsza książka nie ma być dziełem historycznym. Nie czas jeszcze na gruntowną i systematyczną historię wojskową Legionów, do takiej dopiero gromadzą się materiały. Poprzedzić ją muszą liczne monografie i pamiętniki. Przy tym książka tych rozmiarów, co niniejsza, nie mogłaby zmieścić trzyletniej blisko historii całego pułku artylerii, ledwie mogłaby objąć dzieje jednej baterii. Niniejsze dziełko ma należeć do rzędu sprawozdawczych i – jak z jednej strony napisane zostało pr...
W kwietniu 1919 r. powstaje przy Grupie Podlaskiej, dowodzonej przez gen. Listowskiego, zaczątek Flotylli Pińskiej w postaci oddziału, składającego się z czterech łodzi motorowych, pozostawionych przez wojska niemieckie. Były oficer marynarki rosyjskiej ks. Jan Giedroyć, zatrudniony w służbie cywilnej w Brześciu Litewskim, wiedząc o wspomnianych łodziach motorowych, zameldował się u gen. Listowskiego z prośbą o przyjęcie go do służby czynnej w wojsku polskim, oraz przedstawił...
Wczesnym rankiem 2 sierpnia 1914 r., w towarzystwie jednostek eskortujących, niemieckie okręty podwodne wyszły z portu w Helgolandzie. Nie obciążono ich nazbyt ryzykownym zadaniem: U-Bootom polecono wyjść w morze i zająć wyznaczone pozycje obserwacyjne wokół wyspiarskiej fortecy. Po przybyciu na miejsce miały przyczaić się w morskiej toni i w ciągu godzin dziennych trzymać wartę, a wieczorem powrócić do portu. Jednostki eskortowe, po bezpiecznym odprowadzeniu swoich podopiecz...
Zakres niniejszego wydania obejmuje przebieg I wojny śląskiej z lat 1740-1741. Książka można podzielić na dwie części. Pierwsza z nich opisuje działania wojenne od wkroczenia Prusaków na Śląsk w listopadzie 1740 roku aż do podpisania 9 października aktu z Klein-Schnellendorf. Druga część pracy stanowi omówienie kampanii wojennej z końca 1741 roku oraz działań, które przetoczyły się przez Śląsk, Morawy oraz Górną Austrię w 1742 roku. Publikację zamyka przedstawienie zawiłych r...
Grupa historyków skupiona w WBH pozostawiła po sobie solidne opracowania. Niektóre z nich pozostały tylko w maszynopisie. Wśród nich niezwykle cenna wspomniana praca pióra Romana Borzęckiego. Wielu historyków domniemywało,, że opracowania nie zdążono opublikować, mimo wysokiego poziomu jakie prezentowało, z przyczyn finansowych lub z powodu rychłego wybuchu II wojny światowej.
Polska wersja językowa wspaniałej książki opisującej ewolucję niemieckiej kurtki polowej. W albumie znajdują się kolorowe ilustracje. Przekład oraz redakcja zostały wykonane przez pasjonatów oraz kolekcjonerów Piotra Kolasa oraz Tadeusza Wysockiego. Książka została wydana z myślą o kolekcjonerach oraz rekonstruktorach, zawiera wiele wartościowych informacji, o materiale, o przeszyciach, guzikach, kieszeniach, kołnierzach, ale również o sposobie noszenia Feldbluse oraz indyw...
Dom Radziwiłłów należał do najznakomitszych i najsilniejszych na Litwie. Jego początki sięgają czasów pogańskich i według podań familijnych i narodowych wypływa ze szczepu wielkich książąt litewskich, z dynastii Dowsprunga. Głową i przodkiem tego domu ma być Lizdejko, od lizda (po litewsku: gniazdo) tak nazwany, dlatego, że został znaleziony w orlim gnieździe. Podanie o tym jest następujące; w roku 1283 Dowmund, książę uciański i połocki, brat wielkiego księcia litewskiego N...
„Postrach całego świata” – tak w XVI w. Europejczycy nazywali Imperium Osmańskie. Turcy seldżuccy [tak w oryginale, w rzeczywistości tu i dalej chodzi oczywiście o Turków osmańskich – przyp. tłum.], którzy pojawili się w Azji Mniejszej pod koniec XIII w., już półtora stulecia później podbili znaczną część Półwyspu Bałkańskiego i zajęli stolicę Cesarstwa Bizantyńskiego – Konstantynopol. I chociaż początkowo mało kto traktował ich poważnie, jako że walki prowadzone przez Seldżu...
W przedstawianiu działalności Chmielnickiego, oparty nie o teorie polityczne i sentymentalny romantyzm historyczny, lecz o fakty i tylko o fakty, doszedłem do zupełnie innego przekonania w poglądach moich na Kozaczyznę i jej walki niż większość moich poprzedników. Jeżeli o winach może być mowa, to winnymi byli Kozacy i ich przywódcy, pozbawieni wszelkiego zmysłu politycznego, a popychani w wir bezbrzeżnej swawoli, dzięki jedynie dzikości swoich uczuć, niepohamowanej rozlewnoś...
Wśród nieprzeliczonej rzeszy świętych, żaden nie posiadł tak wielkiej w dzisiejszych czasach sławy jak św. Franciszek. U niego to miłość Boża uwydatniła się w cnotach, najbardziej wzruszających serce teraźniejszego człowieka; tym bardziej mu imponują, im mniej sam jest skłonny je pełnić: w miłości bliźniego i ubóstwie. Chwała św. Franciszka trwała przez całe średniowiecze, podczas nowowierstwa w. XVI i oświecenia wolteriańskiego doznała zaciemnienia; dzisiejsze czasy dopiero...
Wraz z rozwojem XIII-wiecznej taktyki zakładającej współpracę kuszników z ciężkozbrojnymi włócznikami, zaczęły pojawiać się warunki umożliwiające odparcie ataku muzułmańskich konnych łuczników, a następnie ciężkozbrojnych kopijników. Piechota była o wiele tańsza w utrzymaniu i prostsza w wyszkoleniu niż rycerstwo, oraz co najważniejsze, liczniejsza. W związku z tym wypracowano rozwiązania taktyczne, przy pomocy których liczniejsze i bardziej zróżnicowane oddziały piechoty, od...
Do roku 1920 Armia Czerwona wystawiła olbrzymią różnorodność samochodów pancernych, pociągów pancernych oraz oddziałów czołgów. Na początku lat dwudziestych odegrały one zasadniczą rolę w scalaniu nowopowstającego sowieckiego imperium. Zważywszy na fakt, że szlaki kolejowe były strategicznymi arteriami pozwalającymi panować nad przestrzeniami Rosji, to właśnie pociągi pancerne w sposób zasadniczy wpłynęły na bieg historii i nigdy wcześniej nie odegrały takiej roli, jak podcza...
Bazując na wieloletnich badaniach nad dokumentami z epoki, niniejsza książka obrazuje jeden z najbardziej kluczowych zwrotów w historii wojskowości, kiedy to po raz pierwszy w pełni wykorzystano potencjał tkwiący w piechocie wyposażonej w ręczną broń palną. U schyłku XVII stulecia oddziały niderlandzkie walczące z Hiszpanami o niepodległość dokonały wielkiego kroku naprzód na polu sztuki wojennej, łącząc zdyscyplinowane oddziały muszkieterów i pikinierów z odczytanymi na nowo...
Wśród nieprzeliczonej rzeszy świętych, żaden nie posiadł tak wielkiej w dzisiejszych czasach sławy jak św. Franciszek. U niego to miłość Boża uwydatniła się w cnotach, najbardziej wzruszających serce teraźniejszego człowieka; tym bardziej mu imponują, im mniej sam jest skłonny je pełnić: w miłości bliźniego i ubóstwie. Chwała św. Franciszka trwała przez całe średniowiecze, podczas nowowierstwa w. XVI i oświecenia wolteriańskiego doznała zaciemnienia; dzisiejsze czasy dopiero ...
„Ostatni wawrzyn” Georga Guntera, zmarłego w 2008 roku a urodzonego w roku 1930 w Raciborzu na Śląsku Opolskim, to jedna z nielicznych w niemieckiej historiografii pozycji poświęconych w całości walkom ostatnich miesięcy wojny na Górnym Śląsku, w tym na Śląsku Cieszyńskim, czyli we wschodniej i południowo-wschodniej części historycznej śląskiej krainy. Zainteresowany tą tematyką polski czytelnik do tej pory mógł jedynie sięgać po przekrojową pracę Walka o Śląsk 1944/1945 Hans...
„ORP Krakowiak, ORP Kujawiak i ORP Ślązak…” to publikacja mająca za zadanie przedstawić służbę ORP Krakowiak, ORP Kujawiak i ORP Ślązak w II wojnie światowej, równocześnie opisując ich załogę i jej koleje życiowe oraz krótko scharakteryzować ten typ okrętów. Dla Polskiej Marynarki Wojennej były to jednostki nietypowe, gdyż jako jedyne należały do tzw. „niszczycieli eskortowych” (a dokładniej do typu „Hunt II”), których konstrukcja odbiegała od większych niszczycieli zarówno w...
Dzieło niniejsze jest niejako uzupełnieniem niedawno wydanego „Albumu wojska polskiego z 1831 r.”, który doznał tak sympatycznego przyjęcia ze strony naszej publiczności. Tam przedstawiony dawny żołnierz polski w barwnym stroju według różnych pułków, oddziałów, i różnej broni – tu skreślony jego udział w tym krwawym dramacie, jaki rozgrywał się nad Wisłą, między dwoma pokrewnymi narodami. Podczas gdy tam chodziło nam o zebranie w jedną całość mundurów pięknych, które były roz...
Do niniejszej edycji wybraliśmy pięć źródeł narracyjnych, którymi są: „Diariusz obozowy w roku 1653. Od ruszenia się K.J.Mci ze Lwowa die 19. Augusti”; „Krótka narratywa ekspedycji w roku 1653 po świątkach przeciwko rebelii kozackiej z potęgą tatarską po szósty raz stoczonej”; „Komisja soczawska przez p. Machowskiego oboźnego wojskowego komisarza J.K.Mci odprawiona in Octobre [1653]”; „Relacja o kapitulacji Suczawy” i fragment „Kroniki wypadków historycznych od r. 1598-1699”....
Praca Gustave’a Schlumbergera, którą oddajemy do rąk czytelników, była pierwszą biografią Renalda, w której autor wykorzystywał znane wówczas źródła, zarówno łacińskie, jak i muzułmańskie czy ormiańskie. Francuski historyk wykreował więc obraz Renalda z Châtillon jako typowego przedstawiciela frankijskich krzyżowców w Outremer w XII w. Z jednej strony nie kryje podziwu dla jego energii i dokonań, z drugiej zaś czyni go jeśli nie głównym winowajcą, to na pewno współwinnym klęs...
Eduard von Höpfner urodził się w 1797 roku w Berlinie w rodzinie wojskowej, po ukończeniu gimnazjum wstąpił do korpusu kadetów, jednak w 1813 roku przerwał naukę i wstąpił na ochotnika do pułku dragonów, z którym wziął udział w kampaniach lat 1813-1814. Po powrocie w 1816 roku w stopniu podporucznika do Prus rozpoczął służbę garnizonową, którą w 1820 roku przerwało wstąpienie do Szkoły Wojskowej, w tym czasie przejawiał zainteresowanie nie tylko wojskowością, ale również filo...
Nowy podatek miał w systemie skarbowości dawnej Rzeczypospolitej doniosłe znaczenie, gdyż był jednym z nielicznych stałych dochodów państwowych a przeznaczony na potrzeby wojska przyczyniał się do wzmocnienia siły obronnej państwa. Podkreślić przy tym wypada, że nowo wprowadzona danina nie była zamianą pewnych świadczeń w naturze, składanych uprzednio przez dobra królewskie i duchowne na rzecz wojska, na opłatę pieniężną, jak to dotąd w literaturze niesłusznie przyjmowano. Sk...
Oddawana do rąk polskiego czytelnika książka nawiązuje bezpośrednio do pierwszego wydania pracy E. J. Kinga. Ze względu na logikę prezentowanej w niej narracji oraz interesujący sposób przedstawienia niektórych założeń, powstrzymałem się od poważniejszych ingerencji w samą treść pracy, poprawiając nieliczne występujące błędy oraz zaznaczając w przypisach odwołania do nowszej literatury. W ten sposób ciągłość prezentowanej wizji dziejów szpitalników nie została zaburzona, a cz...
Trzytomowe Dzieje malarstwa w Polsce, które oddajemy do rąk czytelników, ukazały się po raz pierwszy w latach 1925-1929. Opracowanie w sposób syntetyczny ukazuje rozwój i przeobrażenia malarstwa polskiego, wpływy i inspiracje oraz charakter wewnętrznych przemian, jakim ulegało w kolejnych epokach. Feliks Kopera jako muzeolog i konserwator wzbogacił publikację o wartościowe i cenne wnioski, związane m.in. z ówczesnym stanem fizycznym i technicznym poszczególnych dzieł, ingeren...