W polskiej historiografii i poczesne miejsce zajmuje literatura wspomnieniowa. Publikacja Z dziejów Polski i Skarżyska--Kamiennej autorstwa znakomitego geofizyka, pracownika naukowego Instytutu Geofizyki Polskiej Akademii Nauk, Stanisława Michnowskiego jest tego najlepszym przykładem. Autor nadał swym wspomnieniom zwartą, logiczną strukturę i chronologiczne ujęcie. Za punkt wyjściowy przyjął ukazanie losów rodziny Michnowskich, dziejów Skarżyska-Kamiennej oraz Młodzaw, a takż...
Oficjalnie paragraf 175 niemieckiego kodeksu karnego penalizował wyłącznie relacje seksualne między mężczyznami. Prześladowanie lesbijek, osób transpłciowych, interpłciowych i biseksualnych odbywało się na podstawie innych przepisów, wymierzonych w osoby uznawane przez reżim za „aspołeczne”czy „kryminalistów”. Pamięć o prześladowaniu mniejszości seksualnych w czasie drugiej wojny światowej jest dziś w Polsce bardzo potrzebna. Brak edukacji historycznej dotyczącej tej grupy of...
To drugi tom źródeł do dziejów długiego sporu ikonoklastycznego w cesarstwie wschodniorzymskim (726-843). Zawiera - po raz pierwszy w polskim przekładzie – źródła greckie i łacińskie dotyczące najwcześniejszego okresu bizantyńskiej kontrowersji, od jej wybuchu (726) do synodu w Hierei (754). Wraz z trzema /Mowami/ Jana z Damaszku w obronie obrazów (tom I /Biblioteki Bizantyńskiej/) przybliżają one główne wydarzenia początkowej fazy ikonoklazmu, ukazują jego podłoże i pierwotn...
Książka jest poprawionym i uzupełnionym wznowieniem biografii jednej z najbarwniejszych postaci w historii Polski XIX w. Wróblewski był konspiratorem, uczestnikiem, a później jednym z przywódców powstania styczniowego, aktywnym działaczem emigracyjnym, generałem Komuny Paryskiej, związany z I Międzynarodówką i pod koniec wieku z PPS. Życie Wróblewskiego zostało przedstawione w pasjonujący sposób, aż do ostatnich dni, które pozbawiony wszelkiego majątku i schorowany generał sp...
Prezentowana książka jest próbą odpowiedzi na pytania o skalę i specyfikę fenomenu, jakim była przestępczość kryminalna osób narodowości żydowskiej w okresie międzywojennym. Autor bada również charakter i rodzaj relacji między przestępcami żydowskimi i polskimi. Analizie poddano jednocześnie ówczesne metody prezentowania badanego zjawiska, które wykorzystywano przy tworzeniu narracji prasowych (głównie prawicowych).
Autor stara się przedstawić tytułowy problem na szerokim tle wydarzeń międzynarodowych. Sięga do jego korzeni w sytuacji tuż po II wojnie światowej, skupia się jednak na okresie po 1955 r., wychodząc z założenia, że wstrząsy, które nastąpiły w tym okresie w bloku komunistycznym odcisnęły najsilniejsze piętno na polsko-czechosłowackich stosunkach międzypaństwowych.
Książka niniejsza kieruje się prawami sztambucha – każdy autor wpisał tekst własnego pomysłu, jedni naukowy, inni wspomnieniowy – poważny, dowcipny, zabawny, a jeszcze inni dodali laurki. Jak to w sztambuchu – nie zabrakło też fotografii. Profesor Wiktoria Śliwowska ma mieć z tego przyjemność i pamiątkę, są tu bowiem teksty wielu z tych osób, które przed laty poznała i z którymi się zaprzyjaźniła: dawni uczniowie (dziś już ludzie poważni), szanowani naukowcy, przyjaciele, kol...
Model sukcesji spadkowej stanowił jeden z najważniejszych elementów różniących prawo chełmińskie od innych obowiązujących we wczesnonowożytnej Polsce systemów prawnych. W oparciu o szeroką bazę źródłową autor ukazał skomplikowaną problematykę spadkobrania i spadku w mniejszych miastach Prus Królewskich w drugiej połowie XVII i w XVIII w. na przykładzie wybranych ośrodków województwa pomorskiego. Monografia naświetla zarówno teoretyczne podstawy prawa spadkowego, jak i jego pr...
Książka jest kolejną publikacją powstałą i w wyniku prac historyczek i historyków skupionych wokół Komisji Historii Kobiet PAN. Prezentowane studia przedstawiają przede wszystkim uwikłanie kobiet w różnego rodzaju podziały polityczne, zależności lokalne czy rozdarcie między realizację w strefie publicznej i prywatnej, których granice w polskim kontekście kulturowym nierzadko były płynne.
Listy Janusza Radziwiłła zawierają niezwykle bogaty materiał faktograficzny, co wynika z roli, jaką hetman odgrywał w życiu publicznym Rzeczypospolitej (zwłaszcza zaś Litwy) oraz w wydarzeniach militarnych (powstanie Chmielnickiego, najazdy moskiewski i szwedzki). Edycję zrealizował zespół świetnych znawców epoki, życia publicznego i wojskowości litewskiej. Są to badacze o wieloletnim już doświadczeniu, którzy potrafili dotrzeć do wielu mało znanych listów Radziwiłła, bezbłęd...
Staropolskie bezkrólewia stanowiły okres wzmożonej aktywności obywatelskiej szlachty, przejęcia przez nią pełnej odpowiedzialności za losy państwa, ale też lokalnych wspólnot. Szczególną wagę miały dla szlachty ziemi bielskiej na Podlasiu, świeżo włączonej do Korony i niejako na nowo kształtującej swoją tożsamość. Północna część przedrozbiorowego województwa podlaskiego jest to niezwykle interesujący teren badawczy o zróżnicowanym tle społecznym: z mnóstwem drobnoszlacheckich...
Przekazywana do rąk czytelnika książka Rafała Łatki dotyczy różnych aspektów działalności najważniejszych hierarchów Kościoła katolickiego w okresie Polski ludowej. Tom składa się z czternastu pogłębionych studiów. Zostały one celowo zgromadzone w jednym miejscu żeby pokazać jak wiele można jeszcze napisać o roli biskupów w trudnej rzeczywistości społeczno-politycznej Polski pod rządami komunistów. Autor przygotował analizy poświęcone m.in.: kard. Stefanowi Wyszyńskiemu, abp....
Monografia analizuje pojawienie się i upowszechnienie nowoczesnych rozwiązań w architekturze na przykładzie Lwowa w oparciu o szczegółowe badania archiwalne i terenowe w Lwowie. Szeroko zaprezentowano różne zagadnienia dotyczące architektury lwowskiej: działających tam środowisk architektonicznych i architektów oraz różnych nurtów architektury historyzmu, secesji i modernizmu. Pozwoliło to uchwycić przekształcanie się historyzującej lwowskiej architektury XIX-wiecznej w nowoc...
Książka stanowi próbę spojrzenia na jedną z najprężniej działających uczelni II Rzeczpospolitej z perspektywy studentów. W okresie międzywojennym na Uniwersytecie Jana Kazimierza doszło do zaostrzenia konfliktów pomiędzy słuchaczami różnych narodowości. Wpływ na taki stan rzeczy wywarła nie tylko kampania środowisk nacjonalistycznych, ale i ogólna sytuacja społeczno-polityczna w mieście i kraju. Autorka, odwołując się do wątków dotyczących życia codziennego i problemów lwowsk...
Książka, na którą składają się teksty siedemnastu badaczy z różnych dziedzin i ośrodków naukowych, jest przedsięwzięciem ambitnym i rzadkim w polskiej historiografii. Szczupłość krajowych wzorców skłaniała do uwzględnienia szerokich kontekstów zachodnioeuropejskich, a złożoność problematyki wymuszała interdyscyplinarne podejście i spojrzenie również z perspektywy językoznawczej. Tom jest zjawiskiem nowatorskim nie tylko pod względem tematyki, ale również metodologii badawczej...
Książka obejmuje okres 1918-1989 r. Przedstawiono w niej dzieła wielkich Polaków i najważniejsze wydarzenia związane z historią Polski XX wieku. Bohaterem jest Polska Niepodległa widziana przez pryzmat ludzi Kościoła katolickiego i obozu narodowego. Dominuje niezwykła działalność wielkich ideowców, ich walka, konspiracja a także śmierć. Poza portretami prymasa Stefana Wyszyńskiego i Romana Dmowskiego, przedstawiono także sylwetki prymasa Józefa Glempa, żołnierza Stanisława Os...
Autor, który przez kilkadziesiąt lat badał historię społeczną Polski na tle europejskim i stykał się z wieloma zagranicznymi badaczami dziejów społecznych, przedstawia zarys powstania, rozwoju i zmierzchu tej specjalności naukowej. Omawia genezę tego kierunku, rozwój środowiska Annales we Francji, Sozialgeschichte w Niemczech, ośrodków badawczych w Wiejkiej Brytanii i USA, jak również powstanie i ewolucję badań nad historią społeczną w Polsce. Kończy refleksjami o roli i pers...
Akcja :Reinhardt"jest określeniem nadanym przez niemieckich nazistów w czasie II wojny Światowej dla określenia mordu na Żydach w ramach tzw. Ostatecznego rozwiązania kwestii Żydowskiej . Akcję zrealizowano głównie w specjalnie zorganizowanych obozach zagłady. Między marcem 1942 a październikiem 1943 r. zginęło co najmniej 1,8 miliona ludzi, których według nazistowskich ustaw rasowych uznano za Żydów. Pomimo gigantycznych rozmiarów zbrodni wiedza o niej pozostaje znikoma....
Region Bałtyku jest przestrzenią efektywnej wymiany. Od czasów prehistorycznych spotykają się tu społeczności przynależące do różnych grup językowych: germańskiej, słowiańskiej, bałtyckiej i fińskiej. W średniowieczu, a niekiedy dopiero w okresie nowożytnym wyodrębniły się na tych terenach wspólnoty narodowe i państwa. Region ten był zarazem miejscem intensywnej współpracy na wszystkich poziomach życia społecznego i kulturalnego. Tu wykształciły się ponadnarodowe kultury wiki...
Autorzy – historycy i literaturoznawcy – piszą o podróży rozumianej i jako pokonywanie przestrzeni, i jako relacja z podróżowania, i jako temat literacki. Rozważają zwłaszcza zjawisko podróżowania jako odzwierciedlenie funkcjonujących ówcześnie modeli poznawczych i obyczajowych. Analizują skutki wywierane przez peregrynacje w indywidualnej i zbiorowej świadomości, a także ówczesne doświadczanie europejskości, filozofię i formułę podróżowania Europejczyka po Europie i poza nią...
Autorka przedstawiła koncepcje dziejów Litwy i Wielkiego Księstwa Litewskiego do roku 1569 formułowane przez XIX-wiecznych historyków polskich, rosyjskich i ukraińskich, a także litewskich i białoruskich w pracach, które odegrały istotną rolę w rozwoju myśli historycznej oraz badaniach nad problemem tych dziejów we wskazanych historiografiach. Szczególny nacisk położyła na różnice w ujęciach wynikające z ówczesnych stanowisk metodologicznych, ideowych oraz politycznych poszcz...
Na publikację składa się 60 artykułów naukowych, napisanych przez historyków z Polski, Rosji, Niemiec, Stanów Zjednoczonych Ameryki, Francji, Ukrainy, Węgier i Wielkiej Brytanii. Ujmują one panoramicznie kontekst polityczno-społeczny oraz aksjologiczno-kulturalny genezy, przebiegu i skutków kampanii polskiej 1939 r. Zawarte w nich ustalenia stanowią przełom w badaniach nad jednym z najważniejszych wydarzeń w dziejach Polski oraz historii powszechnej XX w. W tomie pierwszym (w...
Niniejsza rozprawa powstała przeszło trzydzieści lat temu. Temat zaproponował Aleksander Gieysztor, który od dawna był inicjatorem różnych badań związanych z szeroko pojętą problematyką mazowiecką i warszawską. Profesor zachęcał archeologów i historyków do prac nad poszczególnymi dzielnicami stolicy. Zaowocowało to nowymi opracowaniami dotyczącymi Mokotowa, Woli, Pragi i Śródmieścia, a także poszukiwaniami grodu w Jazdowie i badaniami nad elitami dworskimi i urzędniczymi Mazo...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
