Punktem wyjścia niniejszej pracy jest refleksja nad pojęciami dziewiętnastowieczności i nowoczesności oraz ich odniesieniami do historii kultury polskiej. Pojęcia te są szerokie i problematyczne, uściśla się je z trudem, otwierają rozległe pole, eksplorowane w ostatnich dekadach przez historyków literatury i kultury. Władysław Stanisław Reymont był autorem, który w ostatniej dekadzie wieku XIX odważył się na penetrację nierozpoznanych wcześniej rewirów polskiego życia społecz...
Publikacja składa się z dziesięciu studiów i artykułów przygotowanych przez najwybitniejszych specjalistów w kraju z zakresu dziewiętnastowiecznych zagadnień dotyczącej historii politycznej i społecznej w Polsce . Poruszają tematy międzynarodowego znaczenia sprawy polskiej w drugiej połowie XIX stulecia, genezy powstania styczniowego, popowstaniowej irredenty, postaw społeczeństwa polskiego pomiędzy powstaniem styczniowym i ożywieniem społeczno-politycznym na ziemiach polskic...
W pracy zaprezentowano listy Dawida Lazera i Marka Chagalla. Dawid Lazer pochodził z Krakowa. Był synem Szymona Menachema Lazera, hebraisty i redaktora „Ha-Micpe”, absolwentem Uniwersytetu Jagiellońskiego, redaktorem „Nowego Dziennika” (syjonistycznej gazety w języku polskim). W 1941 r. przez ZSRR dotarł do Palestyny i osiadł w Tel Awiwie. Należał do grona założycieli izraelskiej gazety „Maariw”. Wchodził w skład zarządu Związku Pisarzy Hebrajskich, był sekretarzem i skarbni...
Współpraca Jerzego Giedroycia i Györgya Gömöriego przyniosła wymierne korzyści dla obu stron – Redaktor miał pod ręką eksperta, korespondenta, pośrednika do spraw węgierskich dla „Kultury” i „Zeszytów Historycznych”, dzięki czemu tematyka węgierska była obecna na łamach paryskich czasopism przez dekady. Węgierski polonista literaturoznawca uzyskał w ten sposób forum, możność przekazu swych myśli w jednym z najważniejszych periodyków polskiej emigracji, gdzie reprezentował „wę...
Liberalizm stanowi społeczno-polityczne wyobrażenie o porządku, które współkształtowało proces powstawania nowoczesności. W centrum liberalnego modelu społecznego znajduje się obywatel, będący jednostką za siebie odpowiedzialną. Liberalne społeczeństwo to takie, w którym każdy człowiek może działać jako równouprawniony obywatel. Liberalne obywatelstwo opiera się zaś na sprawiedliwym dostępie do dóbr i możliwości rozwoju. Związane z tym ideałem oczekiwania oraz szanse ich real...
Niniejszy zbiór studiów historycznych jest dedykowany Profesorowi Markowi Kazimierzowi Barańskiemu, wybitnemu mediewiście i badaczowi polskiego społeczeństwa średniowiecznego. Zamieszczone w nim studia są pokłosiem sesji naukowej pt. "Kościół w Polsce a sąsiedzi", która odbyła się 11 października 2013 r. w Wyższej Szkole Przymierza Rodzin w Warszawie z okazji siedemdziesiątej rocznicy urodzin Profesora. Zbiór prac napisanych przez przyjaciół, kolegów i uczniów poświęcony jest...
Profesor Jerzy Zubrzycki (1920-2009) urodził się w Polsce, w czasach II wojny światowej służył z wyróżnieniem w Wojsku Polskim, był żołnierzem Armii Krajowej i członkiem słynnej brytyjskiej Special Operations Executive, współorganizował operację transportu z okupowanej Polski do Londynu niemieckiej rakiety V2 oraz zrzuty broni dla powstańców w czasie powstania warszawskiego. Pod koniec wojny udało mu się, w niezwykłych okolicznościach, odnaleźć wśród polskich uchodźców swoją ...
Autorki i autorzy prezentowanego tomu skoncentrowali się na tych aspektach procesów migracyjnych, które dotyczą kobiet. Sporo miejsca poświęcono migracjom małżeńskim kobiet w różnych okresach historycznych. Zwrócono uwagę na demograficzne aspekty migracji i specyfikę migracji wojennych. Przywołując przypadki jednostkowe, autorzy próbowali wyodrębnić specyficzne cechy kobiecego doświadczenia migracyjnego. Szeroki zakres chronologiczny pozwolił na dostrzeżenie zmian profilu mig...
Zbiór studiów przedwcześnie zmarłego w 1997 r. badacza podejmuje tematy dotyczące agonii państwa w XVIII wieku. Pierwszą część zbioru otwiera syntetyczna ocena wydarzeń lat 1788–1792. Zawarto w niej artykuły poświęcone obradom Sejmu Wielkiego i przeprowadzonym wówczas reformom administracyjnym. Druga – dotyczy Kurlandii. Ostatnia część tekstów odnosi się do sytuacji międzynarodowej Rzeczypospolitej po sejmie grodzieńskim.
Studia, które wchodzą w skład tomu, są z jednej strony kontynuacją i poszerzeniem stałych zainteresowań autora epoką renesansu i oświecenia, z drugiej zaś nawiązują do kwestii bardziej uniwersalnych kultury europejskiej i słowiańskiej, jak również do związków polsko-włoskich. Jestem głęboko przeświadczony o celowości udostępnienia studiów Sante Graciottego polskim odbiorcom nieznającym języka włoskiego. Nie tylko wzbogacają one z pewnością ich wiedzę i świadomość własnej trad...
"Czasy kultury 1789-1989" to okres od Rewolucji Francuskiej po unifikujące Europę aksamitne rewolucje poprzedzające powstanie Unii Europejskiej kiedy to ukształtowało się i zostało uznane za obowiązujące pojęcie kultury. Kultura stała się w tym czasie religią - jej działacze kapłanami. Instytucje kultury zaczęto nazywać "świątyniami sztuki". Doszło do procesu podobnego jak w upadającym Rzymie, gdzie dla utrzymania jedności cywilizacyjnej imperium domagano się zgody podbitych...
Autor opisał szczegółowo stanowisko Kanady wobec działalności rządu RP i udziału Polskich Sił Zbrojnych w operacjach wojennych. Szeroko omówił opinię władz Kanady o wydarzeniach w okupowanej przez Niemców i Sowietów Polsce. Cenne fragmenty pracy dotyczą również werbunku Polaków z Kanady do formacji wojskowych walczących w Europie. Oddzielne rozważania Autor poświęcił takim zagadnieniom, jak przyjęcie uchodźców, pomoc humanitarna, ewakuacja polskiego złota i skarbów wawelskich...
Książka stanowi podsumowanie sześcioletnich badań naukowych autorki nad najnowszą historią Słowenii - niewielkiego słowiańskiego państwa zajmującego południowo-zachodni róg Europy Środkowej, ale przez kilkadziesiąt lat należącego do Jugosławii razem ze słowiańskimi narodami bałkańskimi i pod względem rozwoju znacznie wyprzedzającego wszystkie te kraje. Książka ukazuje drogę narodu słoweńskiego do pełnego zjednoczenia i niepodległości, transformację ustrojową, wejście do organ...
Opracowany przez prof. Wiktorię Śliwowską szkicownik z rysunkami autorstwa Cypriana Dunin-Wąsowicza przedstawiającymi współwięźniów i współzesłańców z lat 1850–1857. Powstawały one w Cytadeli Warszawskiej oraz na zesłaniu w Omsku. Obok portretów zamieszczono biogramy przedstawionych osób, które udało się zidentyfikować. Tom uzupełniono o notatki sporządzone przez Henryka Wiercieńskiego na podstawie rozmów z żoną Dunin-Wąsowicza, Apolonią, oraz o zdjęcia z archiwum rodzinnego ...
Wyznanie i przebaczenie ukazane zostało jako dynamiczna i często kontrowersyjna „instytucja” Kościoła charakteryzująca się wielością form i rytów. Punktami zwrotnymi w historii spowiedzi okazały się Sobór Laterański IV oraz reformacja. Niemieccy reformatorzy Marcin Luter i Filip Melanchton uważali spowiedź za cenne narzędzie duszpasterskie oraz konieczny warunek, przygotowujący wiernych do przyjęcia Wieczerzy Pańskiej. XVI-wieczni ewangelicy uznawali ją, obok chrztu i komunii...
Zbiór szkiców znakomitego poety, prozaika, eseisty i tłumacza, a zarazem badacza piśmiennictwa polskiego. Autor pisze o najbardziej znanych postaciach polskiej literatury na przestrzeni wieków XVI–XX (Kochanowski, Staff, Iwaszkiewicz, Pawlikowska-Jasnorzewska, Miłosz, Herbert, Rymkiewicz), korzystając ze swoich doświadczeń z przekładaniem polskich pisarzy. Sporo miejsca poświęca awangardzie i twórczości Witolda Wirpszy, Tadeusza Różewicza, Juliana Przybosia.
W monografii omawiane są najważniejsze kwestie nurtujące tytułowe ugrupowanie oraz pojawiające się na łamach periodyku PRW „NiD” – „Trybuny” – dotyczące polskich wychodźców, zarówno w odniesieniu do życia na obczyźnie, jak i sytuacji w kraju. Główne poruszane problemy to: ogólna sytuacja Polaków zagranicą, sprawy krajowe, analiza sytuacji międzynarodowej oraz stosunek do Polski Związku Radzieckiego i Niemiec.
XVIII-wieczni myśliciele, krytykując ówczesny system sprawowania władzy i bezczynność rządzących, prezentowali tragiczne konsekwencje tych zjawisk, w tym zbiorową i indywidualną pauperyzację, i domagali się reform w zakresie szkolnictwa oraz higieny i zdrowotności. Reformy miały wyprowadzić Rzeczpospolitą z kryzysu ekonomicznego i przywrócić jej dawną świetność. Polscy działacze podkreślali pierwszorzędną rolę państwa w organizacji opieki społecznej, podczas gdy Kościół miał ...
Problem działalności ugodowej w zaborze pruskim jest słabo znany w porównaniu z pozostałymi dwoma zaborami. Autor w swej pracy przedstawia program i skład społeczny polskich ugrupowań ugodowych oraz motywy zajęcia takiej postawy w ostatnim ćwierćwieczu rządów pruskich w Poznańskiem. Osobne miejsce zajmuje omówienie roli poznańskich ugodowców w okresie I wojny światowej w niemieckiej administracji i polityce, nie tylko w zaborze pruskim, ale i w okupowanym Królestwie Polskim. ...
Pomieszczone w tomie prace wykazują, że w całym okresie epok dawnych mnemonika i pamięć kulturowa pozostawały w ścisłej zależności, inspirując się wzajemnie i dostarczając sobie stosownego aparatu pojęciowego, wyznaczając mentalne obszary wspólnego uniwersum. Nić tych powiązań śledzona jest w wielu działach dawnej kultury: w piśmiennictwie, sztukach plastycznych, muzealnictwie, teatrze tudzież w reperkusjach całej tej złożonej tradycji w kulturze współczesnej.
Dwujęzyczny zbiór artykułów, połączonych wspólnym tematem przewodnim – rolą książki i czytelnictwa na trzech pograniczach kulturowych: polsko-niemieckim, polsko-żydowskim i niemiecko-żydowskim – na przestrzeni XIX i XX wieku. Zamieszczone w nim studia składają się na opis zjawiska socjologicznego i kulturowego, które formowało tożsamość jednostek, grup i narodów i stanowiło punkt wyjścia dla istotnych dyskusji na tematy polityczne, społeczne i kulturalne. Koedycja z Niemieck...
Poglądy polityczne i gospodarcze Juliusza Poniatowskiego, wśród których najważniejsze były niepodległość Polski i jej rozwój gospodarczo-społeczny, opierały się zarówno na jego szerokiej wiedzy, jak i na humanizmie i docenieniu wartości człowieka jako głównego czynnika postępu, co dziś określane jest pojęciem „kapitał ludzki”. Poniatowski uważał ponadto, że warunki społeczno-polityczne i gospodarcze mają sprzyjać jak najlepszemu wykorzystaniu wartości ludzi i ich potencjału n...
Tom zawiera studia dotyczące zagadnienia skomplikowanych sieci powiązań między badaczem przeszłości a otaczającą go współczesnością. Autorzy roztrząsają fundamentalne dla naukowców i zainteresowanych historią kwestie wpływu uwarunkowań politycznych, antropologicznych, społecznych, kulturowych czy psychologicznych twórczości historycznej na efekty działalności naukowej w tej dziedzinie. Pomieszczono tu artykuły wybitnych przedstawicieli wielu pokoleń historyków, m.in. prof. Ja...
