Periodyzacja dziejów stanowi ważny element poznania historycznego. Z trudnościami, jakich nastręcza jej stosowanie, spotkać się musi każdy badacz dłuższego odcinka dziejowego. Podział przeszłości na okresy i podokresy wynika bowiem z określonych kryteriów, na ich wybór zaś wpływ ma metodologiczna postawa historyka i jego osobista wizja przeszłości. Stąd nie kończące się spory o najwłaściwszy podział chronologiczny dziejów ojczystych. Treść tego tomu zamyka si...
Wiek straconych nadziei Przeszło stuletni okres, od wybuchu powstania Chmielnickiego do ustania unii personalnej polsko-saskiej, mógłby nosić w dziejach Polski nazwę wieku straconych nadziei. Rzeczpospolita polsko-litewska, która jeszcze w połowie XVII wieku należała do grona potęg w środkowej i wschodniej Europie, spada na pozycję państwa drugorzędnego, o którego losach decydują sąsiedzi. Wychodzą na jaw wszelkie słabości, jakie kryły się w ustro...
Określenie „Polska Ludowa” używane wobec państwa polskiego w latach 1945-1989 nie jest określeniem precyzyjnym. Niezależnie od tego, jaką oficjalną nazwę formalnie nosiła w tych latach Polska, istotne jest, że dominował w niej ustrój niedemokratyczny, w którym sprawowanie władzy było zagwarantowane dla ludzi przynajmniej formalnie deklarujących swoją przynależność do formacji komunistycznej oraz że państwo to było w zasadniczych sprawach zależne od władz ZSRR. W...
Podział historii na okresy nie pokrywa się w pełni z podziałem dziejów ludzkości na kalendarzowe stulecia, a historia krajów wchodzących w skład poszczególnych kontynentów niekiedy odbiega od podziałów chronologicznych przyjętych dla danej części świata. Wraz z upływem czasu zmienia się również zakres historii nowoczesnej. Historycy na progu XXI wieku pojęciem tym określają okres trwający od początku wielkiej rewolucji francuskiej (1789) do wybuchu (1914) lub ew...
Praca obejmuje lata 1918-1945. Daty te, stanowiące granice omawianej epoki, są jednak wyznaczane mniej arbitralnie niż dla wielu innych okresów. Co prawda, nie ulega wątpliwości, że jesień roku 1918 stanowi naturalną granicę pomiędzy historią Polaków walczących o odzyskanie niepodległości a dziejami odrodzonego państwa polskiego, jest jednak także faktem, że o dokładniejszą datę odzyskania niepodległości zacięte spory toczyły się tak w okresie międzywojennym, ja...
Prawie półtora stulecia, które dzieli wstąpienie na tron Zygmunta, Starym później nazwanego, od śmierci Władysława IV i katastrofy buntów kozackich, to w dziejach dawnej Rzeczypospolitej Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego okres jej największej potęgi, największego znaczenia międzynarodowego i najwspanialszego znaczenia jej kultury. Ale zarazem to okres dramatycznych zmagań, by tę pozycję utrzymać. W zmaganiach tych miał podstawowe znacze...
Dzieje Polski, zawarte w niniejszym tomie, otwiera w zasadzie rok 1864, który stanowi podstawowy punkt wyjścia w naszych rozważaniach. Przyjęcie takiej daty granicznej wynika zarówno z przesłanek natury społeczno-ekonomicznej, jak i politycznej w ściślejszym tego słowa rozumieniu. Rok ów, będący rokiem uwłaszczenia chłopów w zaborze rosyjskim, kończy równocześnie okres uwłaszczenia chłopów na ziemiach polskich, ciągnący się bez mała pół wieku - od pierwszych teg...
Ponad pięć stuleci dziejów Polski, które zawierają się w niniejszym tomie, to przynajmniej cztery wyraźnie się wyróżniające okresy - o różnym czasie trwania, różnych cechach wewnętrznych i zewnętrznych, różnym natężeniu sił twórczych w procesie budowy naszej wspólnoty polityczno-kulturalnej, czyli państwa, a z czasem narodu. Poszczególne okresy są też bardzo nierównomiernie oświetlone przez źródła historyczne, co sprawia, iż będą opracowane w sposób nierównomier...
Schyłkowa epoka I Rzeczypospolitej oraz lata, które nastąpiły po jej upadku, budziły i nadal budzić będą wielkie zainteresowanie, zarówno w kręgach badawczych, jak w ogólnospołecznym odbiorze. Przypominają tę epokę i czynią ją stale aktualną dla kolejnych pokoleń naszego narodu słowa hymnu, który wówczas powstał: „Jeszcze Polska nie zginęła”. Nie ulega wątpliwości, iż jest to epoka wielu ścierających się z sobą przeciwieństw. Postępował rozkład moralny i poli...
Nauki historyczne to dziedzina, która pozwala nie tylko poznawać dzieje świata, ale także lepiej rozumieć współczesność i mechanizmy kształtujące rzeczywistość. Książki historyczne, zgromadzone w tej kategorii, obejmują szeroki zakres tematów, od starożytności, przez średniowiecze, epokę nowożytną, aż po XX i XXI wiek. Czytelnik znajdzie w niej zarówno klasyczne opracowania akademickie, jak i nowoczesne analizy historyczne, które łączą interdyscyplinarne podejście z przystępnym językiem. Wiele z tych publikacji wzbogacono o archiwalne źródła, fotografie, mapy i komentarze, które czynią lekturę jeszcze bardziej angażującą. To nie tylko zapis minionych wydarzeń, ale także refleksja nad ich wpływem na dzisiejszy świat, konflikty zbrojne, przemiany społeczne, idee polityczne i kulturowe, które nieustannie oddziałują na teraźniejszość.
Kategoria nauki historyczne adresowana jest do szerokiego grona odbiorców. To pozycje obowiązkowe dla studentów historii, politologii, kulturoznawstwa, stosunków międzynarodowych czy socjologii. Stanowią także cenne źródło wiedzy dla nauczycieli, badaczy i wszystkich osób przygotowujących się do pracy naukowej lub publicystycznej. Jednocześnie, dzięki popularnonaukowemu charakterowi wielu tytułów, książki historyczne chętnie wybierają pasjonaci przeszłości, miłośnicy historii wojskowości, historii idei, biografii wielkich postaci czy lokalnych dziejów. Niezależnie od poziomu zaawansowania, każdy czytelnik może znaleźć w tej kategorii pozycję odpowiednią dla siebie, zarówno w formie tradycyjnego podręcznika, jak i opowieści reportażowej lub eseju.
Współczesna literatura coraz częściej pokazuje, że historia nie jest martwą dziedziną, oderwaną od rzeczywistości, ale żywym forum dyskusji i nowego spojrzenia na fakty. Dlatego w katalogu nauki historyczne znaleźć można także książki analizujące zmiany w sposobach postrzegania przeszłości, od nowych spojrzeń na kolonializm, przez debatę o pamięci zbiorowej, po wpływ mediów na historiografię. Interesującym działem są również opracowania interdyscyplinarne, które łączą historię z psychologią, antropologią, ekonomią czy filozofią. Takie publikacje pozwalają nie tylko poznać wydarzenia, ale też zrozumieć mentalność ludzi minionych epok. Dzięki czemu książki historyczne nie tylko poszerzają horyzonty, ale też uczą krytycznego myślenia i dostrzegania złożoności procesów społecznych.