„Niezarekwirowane” to książka zbudowana ze współcześnie nagranych relacji ludzi Gułagu – więźniów oraz ich oprawców i pracowników łagrów sowieckich. Korespondentki rosyjskiej „Nowej Gazety”, przy współpracy ze Stowarzyszeniem „Memoriał”, stworzyły niezwykły zapis historii – ludzi, epoki stalinizmu, ale też dzisiejszej świadomości o represjach i konsekwencjach traumy dla Rosji i Rosjan. Książka jest bogato ilustrowana zdjęciami bohaterów i cudem ocalonych „niezarekwirowanych” ...
Burzliwa epoka przełomu na tle prywatnego życia Janiny z Fuldów Konarskiej. Jej dziennik ukazuje rzeczywistość ostatnich lat XX wieku w Królestwie Polskim z perspektywy młodej panny z Radomia, i lata pierwszej wojny, widziane już oczami mężatki – z majątku Kluczewsko koło Włoszczowy. W realia salonu i dworu wkrada się świat zewnętrzny, przynoszący wielkie przemiany polityczne i społeczne: rewolucję 1905 roku, wybuch wojny, przetaczanie się przez ziemie polskie kolejnych front...
Pierwsza opublikowana relacja byłego więźnia nazistowskich obozów koncentracyjnych, który był prześladowany na mocy Paragrafu 175 za orientację homoseksualną. Wspomnienia Hegera są do dziś uznawane za unikatowe, nie tylko ze względu na przełamanie tabu związanego z tą grupą ofiar narodowego socjalizmu, ale przede wszystkim ze względu na przerażający opis cierpienia tej grupy ofiar, która była prześladowana również po wojnie – Paragraf 175 przetrwał w NRD i RFN do końca lat s...
W 1933 roku młoda Amerykanka przyjeżdża do Polski jako żona księcia Pawła Sapiehy. Trafia do egzotycznego świata polskiej arystokracji, w którym nowojorskie wychowanie musi skonfrontować z zastaną tu rzeczywistością. Z tej perspektywy spogląda na stosunki społeczne panujące w II Rzeczpospolitej, poznaje życie warszawskiej elity, górnośląskich przemysłowców i ziemian na Kresach Wschodnich. Z wrodzonym talentem pisarskim, niepozbawionym ostrza krytyki, odmalowuje fascynujący ob...
Polski debiut noblisty, Aleksandra Sołżenicyna, jako poety. „Pruskie noce” to fragment obszernego autobiograficznego utworu lirycznego „Dorożeńka” („Dróżka” – nieco ironicznie o drodze życiowej). Opowiada o przejściu Armii Czerwonej przez tereny Prus Wschodnich (dziś tereny polskie) w 1945 roku. „Pruskie noce” to utwór mocniejszy w przekazie niż książka dokumentalna, przemawiający do wyobraźni. Sołżenicyn nie osądza i nie usprawiedliwia okrucieństw wojny. Widzi cierpienia ni...
Wspomnienia Michaela Wiecka (ur. 1928 w Königsbergu), niemieckiego muzyka, są poruszającym zapisem dzieciństwa i młodości spędzonym pod panowaniem narodowego socjalizmu, a później systemu sowieckiego. Przed najgorszymi skutkami narastającego antysemityzmu chroniło go tylko pochodzenie ojca, a po zakończeniu II wojny jedynie własna odwaga, determinacja i pomysłowość pomagały mu ratować siebie i rodzinę przed zagrożeniem ze strony Sowietów. Autor opisuje szczegółowo pogar...
Wybór świadectw rumuńskich, ukazujących XX-wieczną historię tego kraju – bliskiego, a zarazem w znacznym stopniu obcego i odmiennego w swych doświadczeniach od Polski. Głosami władców, polityków, duchownych, artystów, dysydentów, obserwatorów tego kraju, a także „zwykłych” ludzi – którzy także tej historii doświadczają i ją współtworzą – opowiadamy o losie Rumunii, jej kulturze i tożsamości.
Opracowana z dużą starannością edytorską publikacja opowiada o historii kształtowania się i działania Legionów od początku XX wieku (organizacje strzeleckie) po moment odzyskania niepodległości. Poprzez zdjęcia i elementy ikonograficzne (odznaki, grafiki, dokumenty) prowadzi narracja, bogato zasilana fragmentami tekstów źródłowych – pamiętników, korespondencji, odezw, rozkazów. Akcent w albumie położony został na życiu legionistów, ich wrażeniach, rozterkach, emocjach i sądac...
Nominacja do literackiej Nagrody Nobla (1974) Obóz koncentracyjny w Ravensbrück w schyłkowej fazie – przepełnienie, brud, głód, okrucieństwo, codzienne umieranie. Anja Lundholm z wrażliwą uwagą zdystansowanego świadka i zarazem uczestniczki wydarzeń opowiada o obozowej codzienności najniższych warstw więźniarskiej społeczności. Jej narracja oscyluje między poczuciem beznadziei a wolą przetrwania, kapitulacją i buntem, tworząc poruszający zapis skrajnego doświadczenia, po któ...
Pogranicza. Stara Kiszewa to książka pokazująca ciekawą i wielowymiarową historię Polaków i Niemców zamieszkujących tereny narodowościowego i etnokulturowego (kaszubsko-kociewskiego) pogranicza gminy Stara Kiszewa, która w XX wieku była rejonem zmieniającego się panowania niemieckiego i polskiego. W 2000 roku Ośrodek KARTA rozpoczął unikatowy w skali kraju projekt – prace dokumentujące historię wszystkich kilkunastu wsi gminy Stara Kiszewa. W trakcie badań terenowych redakto...
Opowieść o zderzeniu nadziei i rzeczywistości, o rozczarowaniu i przerażeniu stopniowo przeradzającymi się w gniew. Jednocześnie - opowieść o przetrwaniu. Dziennik Marcelego Najdera, żydowskiego aptekarza, mieszkańca Kołomyi, w początkach wojny członka plutonu sanitarnego Żydowskiej Służby Porządkowej w getcie, spisywany był w warunkach uwięzienia w bunkrze, w którym Autor ukrywał się między początkiem 1943 roku, a marcem 1944 roku wraz z żoną i ośmioma innymi osobami. Zapis...
Wyjątkowe świadectwo zwykłego Niemca, który sugestywnie opisuje codzienność niemieckiej prowincji w latach II wojny światowej. Kellner, nie mogąc występować jawnie przeciwko totalitaryzmowi, tropi zakłamanie faszystowskiej propagandy i zadaje kłam tezie, jakoby Niemcy nie byli świadomi okrucieństw hitleryzmu. Tajny dziennik, pisany jako przestroga dla przyszłych pokoleń, został opublikowany dopiero w 2011 roku. Wzbudził w Niemczech żywą dyskusję i stał się bestsellerem....
Dzienniki i wspomnienia pisarza, publicysty i żołnierza 19 Pułku Piechoty Odsieczy Lwowa, który walczył w 1918 roku o Lwów, w 1919 na froncie polsko-ukraińskim, a w latach 1919-1920 brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Książka zawiera liczne opisy walk frontowych, a także - rzadkie w literaturze faktu z tego okresu - opisy warunków życia żołnierskiego na tyłach, przygód z kobietami, rabowania ludności cywilnej.
„Listy jak dotyk” to fascynująca opowieść o wyjątkowym uczuciu łączącym jednego z najważniejszych opozycjonistów – Jacka Kuronia i jego przedwcześnie zmarłą żonę Gaję, a zarazem nieznane dotąd (pozostające przez lata w rękach SB) świadectwo historyczne PRL-u. Książka stanowy wybór z około 1800 stron listów pisanych w okresach pobytu w areszcie, więzieniu i podczas internowania (1965–82). Rzeczywistość więzienna Jacka przeplata się w nich z opowieściami dnia codziennego Gai, a...