Polski debiut noblisty, Aleksandra Sołżenicyna, jako poety. „Pruskie noce” to fragment obszernego autobiograficznego utworu lirycznego „Dorożeńka” („Dróżka” – nieco ironicznie o drodze życiowej). Opowiada o przejściu Armii Czerwonej przez tereny Prus Wschodnich (dziś tereny polskie) w 1945 roku. „Pruskie noce” to utwór mocniejszy w przekazie niż książka dokumentalna, przemawiający do wyobraźni. Sołżenicyn nie osądza i nie usprawiedliwia okrucieństw wojny. Widzi cierpienia ni...
Wspomnienia Michaela Wiecka (ur. 1928 w Königsbergu), niemieckiego muzyka, są poruszającym zapisem dzieciństwa i młodości spędzonym pod panowaniem narodowego socjalizmu, a później systemu sowieckiego. Przed najgorszymi skutkami narastającego antysemityzmu chroniło go tylko pochodzenie ojca, a po zakończeniu II wojny jedynie własna odwaga, determinacja i pomysłowość pomagały mu ratować siebie i rodzinę przed zagrożeniem ze strony Sowietów. Autor opisuje szczegółowo pogar...
ryginalna, pełna wersja świadectwa Calka Perechodnika — mieszkańca Otwocka, policjanta żydowskiego w tamtejszym getcie, kronikarza Zagłady. Tekst pełen jest goryczy, ale i bardzo wnikliwych obserwacji. Zawiera oskarżenie narodu niemieckiego za jego konkretne cechy, ale jednocześnie obarcza też winą za zaistniały stan narody polski i żydowski. Gniew Perechodnika nie omija nawet jego samego. Autor tego tragicznego zapisu wini siebie za tchórzostwo, naiwność, brak trzeźwej oceny...
Opowieść rozgrywa się kolejno w Oświęcimiu, Krakowie, Wieliczce, Tarnowie, Bochni, obozie Bergen-Belsen. Wojnę przetrwał nie tylko autor książki, ale i cała najbliższa rodzina, jednak ich historię wytycza seria cudownych przypadków poparta silną determinacją przeżycia. Książka pokazuje, że dla Żydów nie istniał żaden skuteczny system radzenia sobie z nazistowską opresją. Nie ratowały ani koneksje, ani pieniądze – ci, którzy ocaleli, musieli mieć przede wszystkim ogromne szczę...
W Wehrmachcie służyło około 500 tys. Polaków. Większość z nich przez resztę życia ukrywała ten fragment swojej historii. Joachim Ceraficki jako jeden z nielicznych zdecydował się o tym opowiedzieć. Wcielony do Wehrmachtu w maju 1942 jako obywatel Rzeszy III kategorii spędził w niemieckim wojsku niemal trzy lata. Zdezerterował w styczniu 1945. Starał się być dobrym żołnierzem, bo w ten sposób minimalizował ryzyko śmierci. W okopach jego patriotyczna postawa nie miałaby znaczen...
Wiktor Woroszylski – poeta, prozaik, tłumacz literatury rosyjskiej. Początkowo związany z socrealizmem, później – po osobistym doświadczeniu pacyfikacji Węgier w 1956 roku – coraz bardziej krytyczny wobec systemu. W latach 70. i 80. związany z opozycją demokratyczną – współpracownik KOR, redaktor „Zapisu'; internowany po wprowadzeniu stanu wojennego. Ten dziennik to dla powojennej historii Polski świadectwo znaczące. Jego autor przeszedł drogę charakterystyczną dla wielu pols...
W publikacjach Ośrodka KARTA o historii XX wieku opowiadają jej świadkowie – sięgnięcie do dzienników, wspomnień, relacji, listów pozwala poczuć, że historia to nie proces, lecz wiele pojedynczych ludzkich doświadczeń. Taką metodą pokazujemy też ziemiaństwo – warstwę, której tradycje sięgają daleko w poprzednie stulecia, a którą w tym ostatnim próbowano wymazać. Na czym polegała wyjątkowość tej grupy społecznej? Co jej zawdzięczamy? Na czym opierał się jej etos? W czym specyf...
Zygmunt Klukowski nie był pisarzem, nie tworzył świata słowami. Odwrotnie – starał się jedynie oddać to, co postrzegał. Czasem, jak w 1942 roku, tych słów mu brakowało. Zygmunt Klukowski notował na gorąco historię Zamojszczyzny i jej mieszkańców: rozwój II Rzeczpospolitej, ale też narastający w niej anty¬semityzm, okupację niemiecką (pacyfikację wsi zamojskich, Holokaust, partyzantkę), wkroczenie Sowietów i nastanie komunizmu, niszczenie podziemia niepodległościowego. Stworzy...
Wiktor Woroszylski poeta, prozaik, tłumacz literatury rosyjskiej. Początkowo związany z socrealizmem, później po osobistym doświadczeniu pacyfikacji Węgier w 1956 roku coraz bardziej krytyczny wobec systemu. W latach 70. i 80. związany z opozycją demokratyczną współpracownik KOR, redaktor Zapisu; internowany po wprowadzeniu stanu wojennego. Ten dziennik to dla powojennej historii Polski świadectwo znaczące. Jego Autor przeszedł drogę charakterystyczną dla wielu polskich inte...
Koniec wojny. Nowy świat, nowe otwarcie. Siedem dzienników ludzi wkraczających właśnie w życie – osób z różnych środowisk, o różnych aspiracjach i wrażliwościach. W zestawieniu teksty tworzą dopełniający się, „zatrzymany w kadrze” obraz tamtych lat – wyjątkowy, bo widziany oczami wyłącznie młodych ludzi. Książka „Wstaje świt” jest antologią siedmiu dzienników z czasu „nieoznaczoności” – lat 1945-1948 – kiedy to Polska otrząsała się z wojny, ale nie wiedziała jeszcze, że cze...
Wstrząsające świadectwo pisane w ukryciu na terenie dzisiejszej Ukrainy w roku 1943/44. Autor, lekarz, po utracie rodziny zapisuje nie tylko bieg wydarzeń wojennych i odbywającej się na jego oczach Zagłady, ale też swoje wcześniejsze życie. Książka powstała na podstawie 1600-stronicowego rękopisu z Archiwum ŻIH w Warszawie.
Książka w serii „Żydzi polscy”. Opowieść o bezprecedensowym przedsięwzięciu – Podziemnym Archiwum Getta Warszawskiego. Z inicjatywy Emanuela Ringelbluma ludzie należący do konspiracyjnej organizacji „Oneg Szabat” zajęli się szczegółowym dokumentowaniem życia i Zagłady Żydów. Wybór relacji Ringelbluma i jego współpracowników, dokumentów, fragmentów dzienników i listów napływających do getta przedstawia fragment tworzonego na bieżąco zapisu dokonującej się wtedy Zagłady....
Trwanie siedmiorga "robinsonów" w zasypanej piwnicy wśród ruin pustej popowstaniowej Warszawy. Momenty szczególnego zagrożenia: ludzkie głosy dochodzące z kanałów; pierwszy śnieg, odcinający drogi ku pożywieniu. Wola przetrwania, która z tej małej społeczności czyni wspólnotę gotową do walki z poczuciem beznadziejności, daje szansę wyzwolenia, wbrew nieustannemu zagrożeniu śmiercią. Sześciu mężczyzn i kobieta - mierzą się z własną naturą w ekstremalnych warunkach. Dzięki dete...
Świadectwo imponujące – wiele tysięcy stron pokrytych gęstym maczkiem – powstawało codziennie przez 34 lata. A w nim utrwalona wspólna historia Polaków i Litwinów. Autor dzienników, Michał Römer (prawnik, publicysta, działacz społeczny i polityczny, wolnomularz) był postacią znakomitą. Wyprzedzał swój czas, umiał wyjątkowo celnie uchwycić istotę otaczającej go rzeczywistości. Dzięki niemu dziś można zrozumieć polsko-litewskie doświadczenie XX wieku. 6-tomowa edycja dzienników...
Świadectwo imponujące – wiele tysięcy stron pokrytych gęstym maczkiem – powstawało codziennie przez 34 lata. A w nim utrwalona wspólna historia Polaków i Litwinów. Autor dzienników, Michał Römer (prawnik, publicysta, działacz społeczny i polityczny, wolnomularz) był postacią znakomitą. Wyprzedzał swój czas, umiał wyjątkowo celnie uchwycić istotę otaczającej go rzeczywistości. Dzięki niemu dziś można zrozumieć polsko-litewskie doświadczenie XX wieku. 6-tomowa edycja dzienników...
Wspomnienia Littnera Moja droga przez noc należą do najwcześniejszych przykładów literatury na temat Holokaustu. Są tym cenniejsze, że zostały spisane bezpośrednio po uwolnieniu autora, co gwarantuje dokładność i wartość faktograficzną. Przejmująca relacja Littnera, świadka i uczestnika opisywanych wydarzeń, znajduje potwierdzenie w innych źródłach i dokumentach historycznych. Publikacja, którą oddajemy do rąk Czytelnika, jest pierwszym wydaniem oryginalnego tekstu wspomnień...
Album Irena Jarosińska: pismo obrazkowe będzie pierwszą publikacją poświęconą twórczości jednej z najciekawszych polskich fotografek XX wieku – artystki i pionierki fotoreportażu kobiecego. Dominująca w albumie część fotograficzna wzbogacona będzie o dopełniające ją teksty autorstwa znakomitych fotografów i krytyków: Chrisa Niedenthala, Tadeusza Rolke, Anki Ptaszkowskiej i Kuby Dąbrowskiego. Album w polsko-angielskiej wersji językowej.
Książka w serii „Świadectwa. Niemcy XX wiek” – niemiecka literatura faktu, opowieści o XX wieku z nowej dla polskiego czytelnika perspektywy. Ostatnie dni wojny w Prusach Wschodnich, zwycięstwo 1945 roku i sowiecka okupacja, polskie początki na Mazurach. Hans von Lehndorff, lekarz z powołania, wrażliwy obserwator i głęboko wierzący chrześcijanin odbywa swą wielką odyseję po spustoszonych ziemiach i daje wyjątkowe świadectwo ocalenia człowieczeństwa w czasach schyłku i katas...
Pierwsza opublikowana relacja byłego więźnia nazistowskich obozów koncentracyjnych, który był prześladowany na mocy Paragrafu 175 za orientację homoseksualną.Wspomnienia Hegera są do dziś uznawane za unikatowe, nie tylko ze względu na przełamanie tabu związanego z tą grupą ofiar narodowego socjalizmu, ale przede wszystkim ze względu na przerażający opis cierpienia tej grupy ofiar, która była prześladowana również po wojnie – Paragraf 175 przetrwał w NRD i RFN do końca lat sze...
Ciąg wypadków w marcu 1981, zwany kryzysem bydgoskim, to mieszczący się w dwóch tygodniach przełom polityczny i społeczny w Polsce, który rozpoczął się w Bydgoszczy incydentem, sprowokowanym przez władze komunistyczne, a zakończył rozstrzygnięciem ogólnopolskim – o zasadniczym znaczeniu dla przyszłości kraju. Publikacja przedstawia zapis tamtych wydarzeń, opowiedziany wyłącznie głosami świadków (głównych bohaterów zdarzeń, solidarnościowych i partyjnych przywódców oraz zwykły...
Edward Herzbaum we wrześniu 1939 ochotniczo zaciągnął się do Wojska Polskiego, trafił do niewoli niemieckiej, z której uciekł. W grudniu 1939 przez zieloną granicę dostał się do Lwowa. W czerwcu 1940 aresztowany przez NKWD i osadzony w obozie Wołgołag, Po „amnestii”, zwolniony z łagru we wrześniu 1941, dotarł do Tatiszczewa; wcielony do 5 Kresowej Dywizji Piechoty. Wraz z armią Andersa przebył szlak przez Krasnowodzk, Morze Kaspijskie, Pahlawi, Kermanszach w Iranie, Chanakin ...
Trzy miesiące, które odmieniły Ukrainę, zapisane poprzez świadectwa pojedynczych osób: nagrania, dzienniki, wspomnienia, blogi czy wpisy na Facebooku. Wielość doświadczeń składa się na uniwersalną opowieść o fenomenie ukraińskiego przełomu, zaczętego pokojowym wiecem w obronie proeuropejskiej orientacji kraju, a zakończonego rewolucją w Kijowie i obaleniem prezydenta-kryminalisty. To czas, kiedy Ukraińcy zaczynają mówić pełnym głosem o swym prawie do wolnego wyboru, o uczciwo...
