Z całej norweskiej literatury faktu wybraliśmy najważniejsze i najciekawsze zapisy świadków historii tego kraju w XX wieku. Zabierają tu głos nobliści, politycy, społecznicy oraz zwykli ludzie – którzy znaleźli się w czasie i miejscu najważniejszym dla Norwegii i umieli o tym opowiedzieć. Jest to nie tylko zapis norweskiej historii, ale także opowieść o kulturze, tradycji i codzienności Norwegów.Książka powstała, by pokazać polskim czytelnikom prawdziwy, barwny o...
Ciąg wypadków w marcu 1981, zwany kryzysem bydgoskim, to mieszczący się w dwóch tygodniach przełom polityczny i społeczny w Polsce, który rozpoczął się w Bydgoszczy incydentem, sprowokowanym przez władze komunistyczne, a zakończył rozstrzygnięciem ogólnopolskim – o zasadniczym znaczeniu dla przyszłości kraju. Publikacja przedstawia zapis tamtych wydarzeń, opowiedziany wyłącznie głosami świadków (głównych bohaterów zdarzeń, solidarnościowych i partyjnych przywódców oraz zwykły...
Dziennik rewolucji 21.11.2013–22.02.2014. Trzy miesiące, które odmieniły Ukrainę, zapisane poprzez świadectwa pojedynczych osób: nagrania, dzienniki, wspomnienia, blogi czy wpisy na Facebooku. Wielość doświadczeń składa się na uniwersalną opowieść o fenomenie ukraińskiego przełomu, zaczętego pokojowym wiecem w obronie proeuropejskiej orientacji kraju, a zakończonego rewolucją w Kijowie i obaleniem prezydenta-kryminalisty. To czas, kiedy Ukraińcy zaczynają m...
Publikacja opowiada o historii kształtowania się i działania Legionów od początku XX wieku (organizacje strzeleckie) po moment odzyskania niepodległości. Narracja, bogato zasilana jest fragmentami tekstów źródłowych – pamiętników, korespondencji, odezw, rozkazów. Akcent położony został na życiu legionistów, ich wrażeniach, rozterkach, emocjach i sądach. Dzięki wykorzystaniu osobistych zapisów źródłowych, całość nabiera charakteru barwnej opowieści osadzonej w rz...
Ostatnie dni wojny w Prusach Wschodnich, zwycięstwo 1945 roku i sowiecka okupacja, polskie początki na Mazurach. Hans von Lehndorff, lekarz z powołania, wrażliwy obserwator i głęboko wierzący chrześcijanin odbywa swą wielką odyseję po spustoszonych ziemiach i daje wyjątkowe świadectwo ocalenia człowieczeństwa w czasach schyłku i katastrofy.
Stanisław Czuruk był uważnym świadkiem codzienności sowieckiej i na gorąco zapisywał swoje wrażenia ze środka systemu, który na wiele lat odebrał mu wolność. Powstało dzięki temu niezwykłe studium utraty młodości, rodziny, ojczyzny... Książka przedstawia losy Stanisława Czuruka w okresie od 1 września 1939 do 4 grudnia 1955 przez unikatowe dokumenty – dziennik z początku wojny, 350 grypsów przemycanych z więzień lwowskich, a także listy i wspomnienia z łagrów i ze...
Książka łączy w sposób nowatorski i esencjonalny teksty autobiograficzne oraz społeczno-polityczne Jacka Kuronia. Niezwykła droga od marksizmu poprzez zaangażowanie w działalność opozycyjną lewicy laickiej aż po kluczowy udział w przemianach demokratycznych w Polsce, sprawowanie mandatu posła i objęcie teki ministra stanowi fascynujące świadectwo, ważne dla zrozumienia XX wieku. Autor nie pozostał obojętny również na palące problemy współczesności, m.in. sprawę bu...
Wspomnienia działacza niepodległościowego, publicysty o jego barwnym życiu od wczesnych lat dzieciństwa do II wojny światowej. W wieku 19 lat Autor brał udział – jako przywódca buntowników w carskim miasteczku Kimry – w rewolucji 1905 roku. Był to jedynie jeden z wielu epizodów jego bogatej biografii. Miał w życiu wiele innych przygód… W czasie zaborów członek m.in. podziemnej organizacji „Promieniści”, Polskiej Partii Socjalistycznej, Związku Walki Czynnej, „Strzel...
Jacek Kuroń spędził łącznie blisko 10 lat życia w więzieniu, areszcie czy ośrodku odosobnienia. Podstawową formą kontaktu były wtedy listy – pisane głównie do Gai. Jest to korespondencja pod wieloma względami wyjątkowa: przez lata pozostawała w rękach SB, dziś pomaga zrozumieć rzeczywistość przełomowych momentów w historii PRL-u. Obrazki więzienne Jacka przeplatają się w niej z opisem codzienności na wolności Gai. Możemy w nich odnaleźć głębokie przemyślenia czy e...
Wcielony do Wehrmachtu w maju 1942 jako obywatel Rzeszy III kategorii spędził w niemieckim wojsku niemal trzy lata. Zdezerterował w styczniu 1945 r. Starał się być dobrym żołnierzem, bo w ten sposób minimalizował ryzyko śmierci. W okopach jego patriotyczna postawa nie miałaby znaczenia – tam najważniejsze okazywało się koleżeństwo. Ceraficki bez patosu opisuje swoje doświadczenia tego czasu: pisze o kolegach, o strachu, o dziewczynach, o urlopach w domu, o warunk...
Sto lat temu europejską wojnę nasi przodkowie przyjęli jako szansę. Jej etapy niosły Polsce nieszczęścia, ale finał drogi – od niebytu do samostanowienia – okazał się radosny. Piłsudski wskrzeszał kraj, tworząc jego wojsko, każdy sojusz z czasów wojny mógł skończyć się tragicznie. Rok 1918 przyniósł jednak niepodległość. Przedstawiamy polskie dążenie i determinację w odzyskiwaniu podmiotowości narodowej.
Zbiorowy dziennik stanu wojennego. Zbierane „na gorąco” krótkie relacje opowiadające o doświadczeniach pamiętnej nocy poprzedzającej ogłoszenie stanu wojennego i następnych kilku miesięcy, ugruntowujących nową sytuację polityczną. apisy osobiste, pochodzące od różnych osób – działaczy opozycyjnych, publicystów, zwykłych obywateli. Reprint wydania z 1991 roku.
Anatolij Marczenko, prosty robotnik, miał zaledwie 20 lat, kiedy w 1958 roku trafił do sowieckiego więzienia za udział w bójce, w której nawet nie brał udziału., Wszedł w środowisko więźniów politycznych, a łagry mordwińskie stały się jego „uniwersytetem”. Poznał tam prawdziwą historię, nauczył się podstaw ekonomii, wiedzy o polityce i stał się zdeterminowanym przeciwnikiem nieludzkiego systemu, a zarazem prawdziwym humanistą. Doświadczenia z tego okresu opublikow...
W książce znajdują się zapisy 10 osób: Barbary Fabiańskiej, Jerzego Geresza, Zbigniewa Gluzy, Ewy Heynar-Skowrońskiej, Włodzimierza Kowalskiego, Krystyny Laskowicz, Andrzeja Machalskiego, Wandy Minickiej, Joanny Szczęsnej i Tadeusza Wypycha. W przedstawionych relacjach dominuje nie wymiar polityczny uwięzienia (a więc poglądy polityczne, podziemie, „Solidarność"), ale więzienna codzienność — życie w celi, więzienne obyczaje, a zwłaszcza — zetknięcie z subkulturą ...
Dziewczynka z zamkniętego miasta. Wspomnienia z getta warszawskiego to pierwsze świadectwo historyczne wydane przez Fundację Ośrodka KARTA z myślą o młodszych czytelnikach. Z perspektywy przeżyć Autorki, wtedy dziecka, pokazane są: II wojna światowa, losy Żydów polskich, getto warszawskie, powstanie warszawskie i pierwsze lata powojenne. W opowieści nie ma drastycznych obrazów, jest za to wiele dziecięcych emocji i doświadczeń, takich jak strach, samotność, głód, ale też przy...
Christiane Hoffmann (ur. 1967) – niemiecka dziennikarka, córka dwójki uchodźców. Dorastała w Wedel w Szlezwiku-Holsztynie, gdzie trafiła rodzina jej ojca, która od XIII wieku do stycznia 1945 mieszkała we wsi Rosenthal na Dolnym Śląsku (dziś Różyna w województwie opolskim). Rodzina jej matki pochodziła z Prus Wschodnich. Studiowała slawistykę, historię i dziennikarstwo. W latach 1999–2012 publikowała w dzienniku „Frankfurter Allgemeine Zeitung” (jako korespondentka zagraniczn...
Wstrząsające wspomnienia polskiego Żyda Mariana Berlanda (1922–1988), pisane na prośbę działaczy Rady Pomocy Żydom „Żegota” w 1944 roku w ukryciu, po tak zwanej stronie aryjskiej w Warszawie. Opis 12 dni kwietnia 1943 w czasie powstania w getcie warszawskim, gdzie autor z dużą grupą Żydów przebywał w schronie na Muranowskiej 6, kilku dni na Umschlagplatzu, ucieczki z transportu na Majdanek, ukrywania się na Grzybowskiej 41 u znajomych, a od końca czerwca 1943 na Siennej 40 u ...
W stulecie zabójstwa pierwszego Prezydenta RP Gabriela Narutowicza przedstawiamy zbrodnię z grudnia 1922 oraz jej tło polityczne i społeczne – opowiedziane głosami uczestników i świadków wydarzeń. To historia nienawiści i nacjonalizmu, które doprowadziły do tragedii wyznaczającej kres demokracji w II Rzeczpospolitej. „Zamordowanie Prezydenta Narutowicza przez nacjonalistę polskiego za to i dlatego, że został na ten najwyższy urząd wybrany głosami także mniejszości narodowych...
Stefan Dąmbski jako 16-letni żołnierz AK został egzekutorem – wykonywał wyroki na polskich kolaborantach, Niemcach, Ukraińcach, a później także na przedstawicielach nowej władzy. Jego spisana pod koniec życia spowiedź wciąż budzi kontrowersje. Z jednej strony jest świadectwem skrajnego poświęcenia dla Ojczyzny, z drugiej – pozbawionym emocji samooskarżeniem mordercy. Stawia pytanie o cenę wojennego bohaterstwa i granice patriotyzmu. Z biegiem lat jej antywojenne przesłanie zy...
Rzadki zapis losów kobiecych w świecie sowieckiego Gułagu. Autorka, aresztowana w Wilnie, w wieku 22 lat skazana na 20 lat robót katorżniczych, przechodzi przez więzienie na Łukiszkach, potem moskiewskie Butyrki i Łubiankę, by trafić do łagru w Workucie. Opisuje kolejne piekielne kręgi życia obozowego, w którym musi wywalczyć swoje miejsce jako kobieta i - mimo wszystko - zdoła przeżyć.
„Stulecie kobiet. Usłyszeć siebie” to książka, która opowiada ostatnie sto lat naszego kraju z perspektywy i głosami kobiet. To zapis życia w warunkach patriarchatu: przedwojennego, okupacyjnego, peerelowskiego i współczesnego. Oddajemy głos bohaterkom, które uważnie obserwowały zdominowaną przez mężczyzn rzeczywistość i swoją w niej rolę; widziały i nazywały nierówności oraz dyskryminację ze względu na płeć; relacjonowały trudności, z jakimi musiały zmagać się w życiu prywat...
Autor – szwedzki dziennikarz i polityk – rekonstruuje historię swojej matki, Niemki pochodzącej z rodziny od pokoleń mieszkającej na Pomorzu, ofiary wielokrotnych gwałtów Sowietów przechodzących przez ten teren wiosną 1945 roku, w drodze na Berlin. Historia niemieckiej części jego rodziny jest dla autora punktem wyjścia do szukania odpowiedzi na pytanie o wpływ dramatycznych przeżyć świadków historii na kolejne pokolenia, dziedziczenie traumy i sposoby radzenia sobie z nią, o...
Zigmas Stankus walczył w Afganistanie półtora roku. Ocierał się o śmierć i sam ją zadawał. Pisze o tym, co widział i czego doświadczył. Mamy relację z pierwszej ręki. I jest to relacja wstrząsająca, przede wszystkim – przeraźliwie szczera. Autor nie kryje swoich wad („byłem za durny na studia”), przyznaje się do strachu i słabości. Bezlitośnie obnaża bezsens prowadzonej przez Związek Sowiecki wojny, przewiduje niemożność odniesienia w niej trwałego zwycięstwa. Jego wspomnieni...
Stefan Kisielewski – publicysta, pisarz, felietonista „Tygodnika Powszechnego” od lat 30. do 90. XX wieku w unikatowy sposób na bieżąco komentował otaczającą go rzeczywistość. Autobiografia intelektualna Reakcjonista zawiera kluczowe fragmenty zarówno znanych, jak i w dużej części niepublikowanych wcześniej tekstów: listów (do pisarzy, polityków, duchownych), przemówień, wypowiedzi zarejestrowanych przez agentów SB. Zestawienie ich w nowatorski sposób pokazuje Kisiela wolnego...
