Od czasu pełnoskalowej rosyjskiej inwazji na Ukrainę Andrij Lubka zajął się kupowaniem samochodów terenowych dla ukraińskiej armii. Wcześniej jego książki zyskały szeroką rzeszę czytelników. Niezwykłe w jego wypadku jest nie tylko to, że z pisarza stał się wolontariuszem, często ryzykującym życie, lecz także to, że na wojnę zabrał ze sobą potężny oddział czytelników. Trzeba było sytuacji granicznej, by odkryć, że prawdziwy kapitał pisarza to nie liczba sprzedanych książek, a ...
Gdy książka ta powstawała, napaść Rosji na Ukrainę, choć już trwająca, wydawała mi się częściowa i powolna. Wojna w Gazie też jakby się tliła. Dziś wojny te osiągnęły pełnię, pokazały właściwe im brutalność i bezwzględność. Trudno od nich oderwać wzrok, łudzić się, że się uspokoją. Przemoc domaga się odpowiedzi, od rzucenia, protestu. Matka Hanny Arendt uczyła ją, że gdy atakują cię jako Żydówkę, musisz się bronić jako Żydówka, a nie jako człowiek czy obywatel. To samo można ...
“Poezja to doskonała mała forma, w której mieści się ból, niepokój, strach, marzenia i oczekiwania. W poezji można ukryć imiona tych, którzy mają pozostać anonimowi, ale jednocześnie opowiedzieć historię. Wiktoria Amelina, ukraińska pisarka i obrończyni praw człowieka, zaczęła publikować wiersze po inwazji rosji na Ukrainę. Najpierw rozsyłała je po czatach z najbliższymi osobami, a potem zamieszczała na Facebooku. Taki sposób Wiktoria wybrała do refleksji nad wojną. Taki był ...
Gdzie udaje się osiągnąć przewagę mostów nad zerwaniami, gdzie powstają materialne i niematerialne połączenia społeczne, gdzie ludzie spotykają się i próbują wypowiedzieć to, co ich dzieli, gdzie nazywanie zerwań prowadzi do budowania „tkanki łącznej”, gdzie nieobcy jest człowiek obcy, tam rodzi sie małe centrum świata.Przemysław CzaplińskiMałe centrum świata, po raz pierwszy opublikowane w 2017 roku, wyróżnione zostało Nagrodą im. Józefa Tischnera za książkę eseistyczną. Jej...
Jaszczurka na kamieniu nagrobnym Archila Kikodze to powieść o tym, jak się pamięta w Gruzji, a ściślej – dlaczego o czymś chce się pamiętać, a o czymś postanawia zapomnieć. Przez wielowątkowy, pełen symboli krajobraz pamięci prowadzi nas główny bohater – stojący na półmetku życia człowiek, który bierze pod lupę przeszłość swoją, swoich bliskich i samej Gruzji. Dwa główne wątki, historia życia i śmierci malarza Gigo oraz podróż do krainy dzieciństwa i młodości, tworzą tło narr...
"W sfingowanym przez reżim Envera Hodży procesie – prowadzonym przy drzwiach zamkniętych i bez obrońców – na podstawie zeznań fałszywych świadków orzeczono kary śmierci dla Fadila Kokomaniego, Vangjela Lezho i Xhelala Koprencki. Dziewiętnastu pozostałych więźniów otrzymało kary od szesnastu do dwudziestu trzech lat więzienia. Drugi wyrok dokumentuje te wydarzenia w komunistycznej Albanii chronologicznie – od końca 1978 roku do maja 1979. Fatos Lubonja opowiada je z perspektyw...
"Tożsamość Międzymorza" to swoiste opus magnum historiozoficzno-kulturowej refleksji Leszka Szarugi, pisarza, Współpracownika Jerzego Giedroycia i profesora w Instytucie Stosunków Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej UW. Książka jest opisem powstawania i dziejów tego terytorium Europy, które od końca XVIII wieku do roku 1989 obejmowało kraje pozbawione - wyłączając krótką pauzę okresu międzywojennego - bytu politycznego. Tłem losów Międzymorza są dzieje Europy Zachodni...
Zaczęła się ciężka codzienność okupacji… Nie było ani strachu, ani nienawiści, tylko po prostu pustka. Krewni, wliczając w to i ojca, przez cały czas aktywnych działań wojennych ukrywali się w zimnej piwnicy, a ja zostałem, żeby grzać i pilnować domu, nocując z dzieckiem na korytarzu, tam, gdzie nie ma okien. Jak tylko ostatni wrogi KraZ przejechał obok mojego podwórka, pobiegłem ogrodami, by ostrzec krewnych… fragment Dziennika okupacyjnego Dziennik, który udało się wydobyć...
„przecież śmierć jest słaba / jeśli mierzyć językiem” - Lubow Jakymczuk (Aneta Kamińska) Biblioteka Poezji Ukrainy powstaje w obliczu wojny i ma swoje źródło w przekonaniu, że literatura nie jest strefą autonomiczną, lecz głęboko rezonuje z rzeczywistością noszącą piętno wojennej tragedii. Nie chodzi tutaj o „temat wojny” jako jeden z możliwych tematów wierszy, lecz o ukraińskie poesis – słowo w działaniu w sytuacji granicznej. Idea publikowania poezji ukraińskiej tworzonej...
"Patrik Ouředník jest czeskim pisarzem, którego książki najczęściej tłumaczy się za granicą. Ad acta, trzeci jego przekład w Polsce, to według krytyków „fałszywy kryminał i prawdziwy thriller metafizyczny”. Świetna powieść w porywającym przekładzie." Andrzej S. Jagodziński "Patrik Ouředník kolejny raz udowadnia, że jest dziś jednym z najbardziej oryginalnych i ekscentrycznych czeskich pisarzy. Pisze tak, jakby czeska rzeczywistość była tylko przyczynkiem do jego książek. I...
Jiri Grusa, jeden z najbardziej oryginalnych czeskich prozaików, poetów i eseistów, autor legendarnego "Kwestionariusza", tym razem przedstawia się polskim czytelnikom jako mistrz małej formy. Reprezentatywny wybór opowiadań pisarza, który nikogo nie naśladował - i nikomu nie dał szansy, aby był do niego podobny
Aleksander Kaczorowski.
Tytułowego Maestra poznali już czytelnicy wydanej kilka lat wcześniej powieści Maranta, w której postać ta stanowiła ważny element opowieści trzech niezwykłych kobiet, reprezentujących trzy pokolenia pełnej tajemnic rodziny. Tym razem Maestro ma szansę na własną opowieść, dzięki której ukazuje się nam w niecoinnym świetle. Schorowany, dobiegający kresu życia Wiktor, wybitny artysta malarz, ale też zatwardziały cynik i odpychający mizantrop, stopniowo – i opornie – odkrywa się...
"Sztuki czytania najlepiej uczyć się od tłumaczy, bo oni są zaraz na początku, zaraz za autorem. Czytają żarliwie, całym sobą. Ale tylko wyjątkowi tłumacze, jak Joanna Ugniewska, potrafią oprowadzać po bibliotece tekstów, które stały się im bliskie, kreślić prywatne konstelacje, mówić o miejscach, autorach, ideach tak, aby to, co trudne, zawiłe, czasami splątane, stało się dla nas, czytelników, jasne i pociągające. Joanna Ugniewska mówi o tym, co złożyło się na jej pamięć lek...
Pierwsza część książki Ivana Čolovicia Etno. Opowieści o muzyce świata w Internecie to dziennik podróży po wirtualnym obszarze w poszukiwaniu tego, co piszą o muzyce świata jej wykonawcy i producenci. Autor zatacza szeroki krąg od Bałkanów, przez Azję, kraje skandynawskie i celtyckie, przez Afrykę z powrotem na Bałkany. Druga część zawiera wnioski z tej podróży. Dotyczą one nie tylko tego, jak powstaje dźwięk etno, czym jest ludowy melos, jak muzyka ta staje się żywą tradycją...
„Żegaryszki” to, rozpisana na cztery pory roku konstelacja 78 epifanii poetyckich dialogujących z fotograficznym obrazem. Jej topografia obejmuje łąki, uroczyska, ustronia zwierząt i ostoje ludzi, ścieżki i jeziora pomiędzy wioskami Żegary, Kranogruda i Dusznica na polsko-litewskim pograniczu. Książka nawiązuje do starojapońskiej tradycji haiga, zestrajającej haiku, czyli możliwie najkrótszy wiersz, z obrazem. Łączy szarosiwiel całości z amarantową wyklejką. Papier Munken Pri...
Josef Škvorecký to pisarz znakomity i o tym na szczęście wie coraz więcej polskich czytelników. Ale był także wybitnym znawcą jazzu i kina, o czym wiedzą może tylko nieliczni. Jazz występuje w wielu jego utworach, nie tylko jako barwne „tło”, ale też jako symbol wolności w zniewolonym świecie nazizmu i komunizmu. Podobną rolę w życiu samego autora odegrał film. Ojciec Škvoreckiego był właścicielem kina w jego rodzinnym Nachodzie, ale syn miał także darmowy wstęp do drugiego,...
Życie w cztery tygodnie, trzecia wydana w Polsce książka Lajosa Grendela, przenosi czytelnika na południe Słowacji, czyli na prowincję, której autor nie kojarzy jednak z geografią, a ze stanem ducha, charakterystycznym dla każdego, kto jest w drodze – nawet jeśli nie rusza się z miejsca. Główny bohater powieści, Sanyi Varga, spędza cztery tygodnie w domu zmarłej ciotki, próbując sporządzić bilans życia. Przez pryzmat jego historii Grendel pokazuje dwudziestowieczne losy węgie...
Miastem Dragana Velikicia jest Pula. Dzięki niemu znalazła się na literackiej mapie naszych języków, a potem też na książkowej mapie Europy. Joyce zbudował Dublin, by potem, jak Odyseusz, wędrować po południowej Europie na próżno szukając ratunku. Andrić zbudował Trawnik, Wyszechrad i Sarajewo, w końcu zbudował też Belgrad, bo brakowało mu własnego miasta. Velikić już od trzydziestu lat, od książki do książki, wznosi dla siebie Pulę, miasto, które w rzeczywistości, z przyczyn...
Czy możliwe jest napisanie powieści, która trzymałaby się, jak marzył Flaubert, „sama z siebie, dzięki wewnętrznej sile stylu, tak, jak Ziemia trzyma się w powietrzu bez żadnej podpory”? Czy byłaby to powieść naturalna czyli taka, która nazywa to, co widzialne, samą oczywistość rzeczy? Młody pisarz, który zmaga się z rozpadem swojego małżeństwa próbuje desperackiej strategii emocjonalnego przetrwania – daje głos sytuacjom, wspomnieniom i ideom. Wszystkie one uparcie krążą wo...
