Od czasu pełnoskalowej rosyjskiej inwazji na Ukrainę Andrij Lubka zajął się kupowaniem samochodów terenowych dla ukraińskiej armii. Wcześniej jego książki zyskały szeroką rzeszę czytelników. Niezwykłe w jego wypadku jest nie tylko to, że z pisarza stał się wolontariuszem, często ryzykującym życie, lecz także to, że na wojnę zabrał ze sobą potężny oddział czytelników. Trzeba było sytuacji granicznej, by odkryć, że prawdziwy kapitał pisarza to nie liczba sprzedanych książek, a ...
Gdy książka ta powstawała, napaść Rosji na Ukrainę, choć już trwająca, wydawała mi się częściowa i powolna. Wojna w Gazie też jakby się tliła. Dziś wojny te osiągnęły pełnię, pokazały właściwe im brutalność i bezwzględność. Trudno od nich oderwać wzrok, łudzić się, że się uspokoją. Przemoc domaga się odpowiedzi, od rzucenia, protestu. Matka Hanny Arendt uczyła ją, że gdy atakują cię jako Żydówkę, musisz się bronić jako Żydówka, a nie jako człowiek czy obywatel. To samo można ...
“Poezja to doskonała mała forma, w której mieści się ból, niepokój, strach, marzenia i oczekiwania. W poezji można ukryć imiona tych, którzy mają pozostać anonimowi, ale jednocześnie opowiedzieć historię. Wiktoria Amelina, ukraińska pisarka i obrończyni praw człowieka, zaczęła publikować wiersze po inwazji rosji na Ukrainę. Najpierw rozsyłała je po czatach z najbliższymi osobami, a potem zamieszczała na Facebooku. Taki sposób Wiktoria wybrała do refleksji nad wojną. Taki był ...
Gdzie udaje się osiągnąć przewagę mostów nad zerwaniami, gdzie powstają materialne i niematerialne połączenia społeczne, gdzie ludzie spotykają się i próbują wypowiedzieć to, co ich dzieli, gdzie nazywanie zerwań prowadzi do budowania „tkanki łącznej”, gdzie nieobcy jest człowiek obcy, tam rodzi sie małe centrum świata.Przemysław CzaplińskiMałe centrum świata, po raz pierwszy opublikowane w 2017 roku, wyróżnione zostało Nagrodą im. Józefa Tischnera za książkę eseistyczną. Jej...
Jaszczurka na kamieniu nagrobnym Archila Kikodze to powieść o tym, jak się pamięta w Gruzji, a ściślej – dlaczego o czymś chce się pamiętać, a o czymś postanawia zapomnieć. Przez wielowątkowy, pełen symboli krajobraz pamięci prowadzi nas główny bohater – stojący na półmetku życia człowiek, który bierze pod lupę przeszłość swoją, swoich bliskich i samej Gruzji. Dwa główne wątki, historia życia i śmierci malarza Gigo oraz podróż do krainy dzieciństwa i młodości, tworzą tło narr...
"W sfingowanym przez reżim Envera Hodży procesie – prowadzonym przy drzwiach zamkniętych i bez obrońców – na podstawie zeznań fałszywych świadków orzeczono kary śmierci dla Fadila Kokomaniego, Vangjela Lezho i Xhelala Koprencki. Dziewiętnastu pozostałych więźniów otrzymało kary od szesnastu do dwudziestu trzech lat więzienia. Drugi wyrok dokumentuje te wydarzenia w komunistycznej Albanii chronologicznie – od końca 1978 roku do maja 1979. Fatos Lubonja opowiada je z perspektyw...
"Tożsamość Międzymorza" to swoiste opus magnum historiozoficzno-kulturowej refleksji Leszka Szarugi, pisarza, Współpracownika Jerzego Giedroycia i profesora w Instytucie Stosunków Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej UW. Książka jest opisem powstawania i dziejów tego terytorium Europy, które od końca XVIII wieku do roku 1989 obejmowało kraje pozbawione - wyłączając krótką pauzę okresu międzywojennego - bytu politycznego. Tłem losów Międzymorza są dzieje Europy Zachodni...
Zaczęła się ciężka codzienność okupacji… Nie było ani strachu, ani nienawiści, tylko po prostu pustka. Krewni, wliczając w to i ojca, przez cały czas aktywnych działań wojennych ukrywali się w zimnej piwnicy, a ja zostałem, żeby grzać i pilnować domu, nocując z dzieckiem na korytarzu, tam, gdzie nie ma okien. Jak tylko ostatni wrogi KraZ przejechał obok mojego podwórka, pobiegłem ogrodami, by ostrzec krewnych… fragment Dziennika okupacyjnego Dziennik, który udało się wydobyć...
„przecież śmierć jest słaba / jeśli mierzyć językiem” - Lubow Jakymczuk (Aneta Kamińska) Biblioteka Poezji Ukrainy powstaje w obliczu wojny i ma swoje źródło w przekonaniu, że literatura nie jest strefą autonomiczną, lecz głęboko rezonuje z rzeczywistością noszącą piętno wojennej tragedii. Nie chodzi tutaj o „temat wojny” jako jeden z możliwych tematów wierszy, lecz o ukraińskie poesis – słowo w działaniu w sytuacji granicznej. Idea publikowania poezji ukraińskiej tworzonej...
Tytułowego Maestra poznali już czytelnicy wydanej kilka lat wcześniej powieści Maranta, w której postać ta stanowiła ważny element opowieści trzech niezwykłych kobiet, reprezentujących trzy pokolenia pełnej tajemnic rodziny. Tym razem Maestro ma szansę na własną opowieść, dzięki której ukazuje się nam w niecoinnym świetle. Schorowany, dobiegający kresu życia Wiktor, wybitny artysta malarz, ale też zatwardziały cynik i odpychający mizantrop, stopniowo – i opornie – odkrywa się...
"Sztuki czytania najlepiej uczyć się od tłumaczy, bo oni są zaraz na początku, zaraz za autorem. Czytają żarliwie, całym sobą. Ale tylko wyjątkowi tłumacze, jak Joanna Ugniewska, potrafią oprowadzać po bibliotece tekstów, które stały się im bliskie, kreślić prywatne konstelacje, mówić o miejscach, autorach, ideach tak, aby to, co trudne, zawiłe, czasami splątane, stało się dla nas, czytelników, jasne i pociągające. Joanna Ugniewska mówi o tym, co złożyło się na jej pamięć lek...
"Patrik Ouředník jest czeskim pisarzem, którego książki najczęściej tłumaczy się za granicą. Ad acta, trzeci jego przekład w Polsce, to według krytyków „fałszywy kryminał i prawdziwy thriller metafizyczny”. Świetna powieść w porywającym przekładzie." Andrzej S. Jagodziński "Patrik Ouředník kolejny raz udowadnia, że jest dziś jednym z najbardziej oryginalnych i ekscentrycznych czeskich pisarzy. Pisze tak, jakby czeska rzeczywistość była tylko przyczynkiem do jego książek. I...
Czarna matka ziemia to przejmujące studium dziecka, kruchego, naznaczonego okrucieństwem i dojmującą samotnością, obsesyjnym poczuciem winy i straty, rozpaczliwym pragnieniem przynależności i powtarzającym się wciąż na nowo odrzuceniem. Powieść Kristiana Novaka przebyła drogę od odrzuconego maszynopisu do jednej z najbardziej poczytnych i nagradzanych chorwackich powieści ostatniej dekady. Losy młodego pisarza w momencie kryzysu tożsamości i rozpadu związku z ukochaną osobą z...
Jiri Grusa, jeden z najbardziej oryginalnych czeskich prozaików, poetów i eseistów, autor legendarnego "Kwestionariusza", tym razem przedstawia się polskim czytelnikom jako mistrz małej formy. Reprezentatywny wybór opowiadań pisarza, który nikogo nie naśladował - i nikomu nie dał szansy, aby był do niego podobny
Aleksander Kaczorowski.
Niezwykle pasjonująca saga rodzinna Catalina Doriana Florescu z Banatu, znanego już polskiemu czytelnikowi z obsypanej nagrodami powieści Jakub postanawia kochać. Główny bohater Ray opowiada dzieje swojego dziadka w Nowym Jorku na przełomie wieków XIX i XX, gdzie sam znacznie później spotka główną bohaterkę, Elenę, opowiadającą z kolei o życiu swojej rodziny w delcie Dunaju. Dziadek, dziecko niczyje o wielu imionach, od dzieciństwa przebywa w ubogich dzielnicach dolnego Manha...
Grigorij Kanowicz to ostatni już pisarz, który z własnej pamięci opisuje świat żydowskich miasteczek we wschodniej Europie. Czyni to z niebywałą zmysłową plastycznością, nadając temu światu wiarygodność. To pozwala mu rzeźbić ludzkie losy w materiach przyrody i społecznych stosunków. Dzięki temu żydowski świat duchowy może być wskrzeszany w całym swoim bogactwie i niepowtarzalności. Polski czytelnik mógł poznać jego najważniejsze książki: Koziołek za dwa grosze, Łzy i modlitw...
Niepamięć nie narzuca się nikomu, lubi przycupnąć pod kurzem, zaniemówić w szeptach głosów niepojętych albo płynąć w czółnach krwi starszej od naszych narodzin. Wystarczy jednak zahaczyć o nią, choćby drasnąć jej materię, snu nie prześnić, a coś się w niej odemknie, niby szpara z powiewem tęsknoty, coś jak wyjęte ze skrzynki na listy zaproszenie do podróży dalekiej. Rzadko kto bywa przygotowany do tej podróży tak jak Jerzy Ficowski, wtajemniczony w pierwieści, bywalec Zaocza,...
Tę książkę, pomyślaną jako wywiad-rzeka, powinien znać każdy, kto interesuje się historią Litwy ostatnich kilkudziesięciu lat. Irena Veisaite jest jednym z najświatlejszych ludzi w naszym kraju, jest uosobieniem tolerancji i zdrowego rozsądku. Najwięcej uwagi poświęca kulturze, zwłaszcza teatrowi, i opozycji kulturalnej w okresie sowieckim. Czyni to z wyjątkową roztropnością, unikając skrajności i pustosłowia, a przy tym wnikliwie rozpatruje także złożone kwestie filozoficzne...
W świat prozy Filipa Davida czytelnik wchodzi jak w przestrzeń fantastyczną, a jednak rzeczywistą, w której krążą postacie zarówno żywych, jak umarłych. Dom pamięci i zapomnienia kontynuuje literacką tradycję spod znaku Szymona Anskiego i Izraela Joszuy Singera, w oryginalny sposób łącząc europejski romantyzm z mistyką żydowską.
Gdy zaczynałam pracę nad książką, chciałam przede wszystkim wypełnić liczne białe plamy pozostałe w wiedzy o polskich wątkach życia Józefa Rotblata, będącego wówczas w kra ju urodzenia postacią nie tyle zapomnianą, co raczej nie znaną. Wiele obrazów nie miało ostrości, poszlaki powoli zamieniły się w szlaki, pozwalały zbudować pełniejszy portret. W owej archeologii dzień po dniu ukazywał się żydowski los. Planowałam pisać historię Rotblata, zaczęłam opowiadać dzieje jego rodz...
Księgi przeciwko śmierci Elias Canetti nigdy nie napisał. Pod datą 15 lutego 1942 roku zanotował: „Postanowiłem dziś, że będę spisywał swoje myśli przeciwko śmierci”. Stał się człowiekiem głęboko religijnym, w sensie, jaki sam nadawał temu słowu: poczucia związku ze zmarłymi. Wierzył, że w pozostających przy życiu są dusze zmarłych, potrzebujące pokarmu. Upatrując największe zagrożenie w przyczajaniu się do śmierci, całe dorosłe życie przygotowywał się do napisania "Księgi" w...
W książce Kol isze – głos kobiet w poezji jidysz (od XVI w. do 1939 r.) autorka opisuje zjawisko wyodrębniania się w poezji jidysz kobiecej podmiotowości i wypracowywania różnych strategii jej ekspresji. Odwołuje się do tekstów najwcześniejszych (z XVI w.), kiedy poetki występowały w roli kaznodziejek, autorek modlitw i pieśni religijnych czy zecerek utrwalających na marginesie składanych przez siebie ksiąg swoje utwory. Sięga również do twórczości ludowej, będącej często wyr...
Kiedy w 1972 roku powieść Josefa Škvoreckiego „Cud” ukazała się w założonej przez autora i jego żonę oficynie emigracyjnej Sixty-Eight Publishers, wywołała skandal. Minęły zaledwie trzy lata od najazdu wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację, a tymczasem autor ośmielił się pisać o tym okresie z przymrużeniem oka, a nawet pokpiwać sobie z przywódców Praskiej Wiosny! Jest w tej książce tragizm i heroizm, ale Škvorecký nie byłby sobą, gdyby nie towarzyszyły im humor i iron...
