Pamiętniki polskiego sarmaty, uczestnika wielu wypraw wojennych i ziemianina Jana Chryzostoma Paska należą do kanonu polskiej literatury barokowej. Treścią pierwszej części pamiętników są barwne przygody autora w czasie wojen Rzeczypospolitej szlacheckiej ze Szwecją (1656), Siedmiogrodem (1657), Moskwą (1660) czy podczas wyprawy wojsk polskich do Danii (1658–1659). Druga część wspomnień Paska obejmuje lata 1667–1688, w czasie których autor prowadził żywot ziemianina, p...
Powieść przygodowa Dzieci kapitana Granta należy do najpopularniejszych utworów sławnego francuskiego pisarza Juliusza Verne’a, a zarazem do światowego kanonu literatury dziecięcej i młodzieżowej. Opisuje losy zamorskiej wyprawy zorganizowanej przez dzieci kapitana Granta, Roberta i Mary, w poszukiwaniu ojca, którego okręt zaginął wraz z całą załogą. W wyprawie towarzyszy im charyzmatyczny naukowiec, doktor Jakub Paganel. Podróżnicy przemierzają oceany i lądy, przeżywają ...
Skarb w Srebrnym Jeziorze jest jedną z najbardziej pasjonujących powieści przygodowych niemieckiego pisarza Karola Maya, należącą do kanonu światowej literatury westernu. Jej akcja rozgrywa się na Dzikim Zachodzie. Banda przestępców samozwańczego pułkownika Brinkleya, zwanego Czerwonym Cornelem, i jego siejących postrach towarzyszy, trafia na trop legendarnego Srebrnego Jeziora i ukrytego w nim skarbu. Bandyci ścigani są przez grupę obrońców prawa wspieraną przez wodza Apaczó...
Sanatorium pod Klepsydrą Brunona Schulza jest zbiorem opowiadań należącym do kanonu literatury polskiej. Do wydanego po raz pierwszy w 1937 roku zbioru należą następujące utwory: Księga, Genialna epoka, Wiosna, Noc lipcowa, Mój ojciec wstępuje do strażaków, Druga jesień, Martwy sezon, Sanatorium pod Klepsydrą, Dodo, Edzio, Emeryt, Samotność, Ostatnia ucieczka ojca. Opowiadania tworzące Sanatorium pod Klepsydrą są silnie ze sobą powiązane, między innymi postacią wspólneg...
Trzej muszkieterowie francuskiego pisarza Aleksandra Dumasa są jedną z najsłynniejszych powieści płaszcza i szpady i należą do kanonu światowej literatury dziecięcej i młodzieżowej. Akcja powieści osadzona jest w czasach świetności Francji, w pierwszej połowie XVII wieku, za panowania Ludwika XIII i kardynała Richelieu. Dumas opisuje pasjonujące przygody czterech przyjaciół z elitarnej formacji muszkieterów królewskich – Aramisa, Atosa, Portosa i głównego bohatera, nowi...
Quo vadis: Powieść z czasów Nerona jest powieścią historyczną Henryka Sienkiewicza należącą do kanonu literatury polskiej i światowej. Jej akcja rozgrywa się w starożytnym Rzymie za panowania cesarza Nerona, w przełomowym momencie jego okrutnych rządów, które prowadzą do odwrócenia się ludu rzymskiego od władcy i zwrócenia się ku prześladowanym chrześcijanom i nowej wierze. Głównym wątkiem powieści jest miłość patrycjusza rzymskiego Marka Winicjusza do chrześcijańskiej ...
Mity greckie, będące dziełem amerykańskiego pisarza Nathaniela Hawthorne’a, zapisały się do światowego kanonu literatury dziecięcej jako znakomita adaptacja mitologii dla młodszych czytelników. Narracja prowadzona jest na dwóch poziomach. Przypowieści mityczne połączone są ze sobą i zamknięte we wspólną ramę opowieścią dotyczącą Eustachego Brighta, studenta Williams College, który postanowił zapoznać grupkę drogich mu dzieci z greckimi mitami i rozpalić w nich zaintere...
Cudowna podróż jest powieścią fantastyczną szwedzkiej autorki Selmy Lagerlöf. Ta skandynawska książka została po raz pierwszy wydana w 1907 roku i szybko wpisała się do światowego kanonu literatury dziecięcej. Jej bohaterem jest czternastoletni Nils Holgersson, uwielbiający figle i psoty chłopak, wychowujący się na wsi. Pewnego dnia Nils odkrywa krasnoludka, którego próbuje złapać i zamknąć w klatce. Krasnoludek rzuca na niego czar i Nils zostaje zmniejszony do wzrostu ...
Książka opisuje dzieje potopu szwedzkiego z lat 1655–1660. Dramatyczne Potop jest drugą powieścią historyczną tworzącą Trylogię Henryka Sienkiewicza, w skład której wchodzą także Ogniem i mieczem i Pan Wołodyjowski. wydarzenia historyczne z dziejów Rzeczypospolitej z oblężeniem Częstochowy na pierwszym planie, przeplatają się z losami bohaterów powołanych do życia przez Henryka Sienkiewicza: Andrzeja Kmicica, Oleńki Billewiczówny, Bogusława Radziwiłła, Jana Onufrego Zagłoby c...
Ogniem i mieczem jest pierwszą powieścią historyczną cyklu zwanego Trylogią, w skład którego wchodzą także Potop i Pan Wołodyjowski. Jej akcja rozgrywa się w latach 1648–1651 w czasie powstania Chmielnickiego na Ukrainie. Dramatyczne wydarzenia historyczne z dziejów Rzeczypospolitej przeplatają się z losami bohaterów powołanych do życia przez Henryka Sienkiewicza: Jana Skrzetuskiego, Heleny Kurcewiczówny, Jana Onufrego Zagłoby, Longinusa Podbipięty czy Jurko Bohuna. Dzięki ge...
Bohater powieści, Sherlock Holmes, jeden z archetypów detektywa, rozwiązuje skomplikowane zagadki kryminalne i rozszyfrowuje najbardziej utajone zło, posługując się metodą dedukcji. W demaskowaniu przestępstw pomaga mu rozległa wiedza z zakresu psychologii, nauk ścisłych i technologii, a także niezwykła sprawność fizyczna. Sherlock Holmes nie działa sam. W śledztwach pomaga mu wierny przyjaciel doktor Watson. Przygody Sherlocka Holmesa są zbiorem siedmiu do...
Do grona przyjaciół Tomka należy również Becky, szkolna koleżanka i zarazem ukochana chłopca. Dzieci zwykle razem spędzają czas. Pewnej nocy na cmentarzu Huck i Tomek przypadkowo stają się świadkami morderstwa. Tytułowy urwis ujawnia prawdziwego winowajcę i staje się bohaterem całego miasteczka. Jednak na tym opowieść się nie kończy, gdyż zabójca ucieka z sali sądowej. Myśl o ponownym spotkaniu z bandytą napawa chłopca strachem...Tytuł znajduje się na "Złotej Liście"...
Tajemniczy ogród jest jedną z najpopularniejszych angielskich powieści obyczajowych i należy do światowej klasyki literatury dziecięcej. Główną bohaterką powieści jest dziewięcioletnia Mary Lennox. Dziewczynka urodziła się w Indii, skąd przyjeżdża do Anglii do swojego wuja po nagłej śmierci swoich rodziców. Wielki dom wuja otoczony jest tajemniczym ogrodem, którego część jest ogrodzona i dla nikogo niedostępna. Mary udaje się znaleźć klucz do zamkniętej części ogrodu, gdzie p...
Tajemnicza mądra opowieść o piętnastolatku, który ucieka przed nieszczęśliwą miłością do starego, pełnego przedziwnych antyków domu babki.w czasie niezwykłych wakacji w Różach ma okazje zaprzyjaźnić się z ta starszą damą i rozwikłać sekrety swojej rodziny, a dzięki duchowi czarnej bestii i rodzinnej relikwii - zębowi Napoleona - przekonuje się, że od prawdziwego uczucia uciec nie można... Aleksander Minkowski - autor wielu bestsellerów ( takich jak "Szaleństwo Majki...
Historia żółtej ciżemki to jedna z najpopularniejszych polskich powieści historycznych dla dzieci i młodzieży, od pokoleń należąca do kanonu lektur szkolnych. W 1962 roku na kanwie książki powstał popularny film S. Chęcińskiego, w którym główną rolę zagrał jedenastoletni wówczas Marek Kondrat. Historia żółtej ciżemki opisuje dzieje uzdolnionego chłopca z pracowni Wita Stwosza, Wawrzusia Skowronka. Pasjonujące i pełne niespodziewanych zwrotów przygody małego bohatera przybliżą...
Bohaterka tej książki niejedno ma imię - mogłaby od biedy nazywać się Bridget Jones, której wrażliwość zamiast whisky ostrzyła Anne Sexton. Mogłaby nazywać się Świętą Wyuzdaną Anais Nin, spotykającą swoje setne erotyczne spełnienie. Mogłaby nawet przez chwilę stać się przestraszonym facetem, który rozpoznaje kobiecość w sobie i nie wie za bardzo, co z nią zrobić. Na pewno jest kobietą, która zrozumiała, dlaczego Van Gogh obciął sobie ucho, a także dobrze wie, co znaczy ...
Lucyna z niecierpliwością czeka na upragniony czas pomaturalnego szaleństwa - swoje pierwsze dorosłe wakacje. Czy to nie pech, że akurat teraz ktoś podrzucił jej niemowlę?! Zanim zagadka zostanie rozwiązana wydarzy się mnóstwo zabawnych omyłek i nieporozumień, które wywołują uśmiech nie tylko na twarzach bohaterów.
Alicja w krainie czarów to książka od dziesięcioleci należąca do ścisłego kanonu literatury światowej - nie tylko tej dziecięcej. Jej znajomość, także dzięki licznym opracowaniom adresowanym dla dzieci - w tym filmom i animacjom - jest powszechna niemal na całym świecie.Główna bohaterka książki trafia do niezwykłej krainy, w której spotyka się z postaciami i zdarzeniami na pozór absurdalnymi. Akcja przebiegająca w konwencji snu prowokuje jednak czytelników do wielu ref...
Przygody ubogiego szlachcica, który natchniony lekturą rycerskich romansów wyrusza w towarzystwie wiernego giermka Sancho Pansy, by pomagać biednym, słabym i pokrzywdzonym, a także walczyć ze złem. Gnany pragnieniem zdobycia nieśmiertelnej sławy oraz miłości Dulcynei - wieśniaczki, którą mianował damą swego serca - Don Kichot wikła się w kolejne awantury, a próbując naprawiać świat, stoczy niejeden heroiczny bój z wiatrakami, które w jego oczach przybierają postać niebe...
Staś Tarkowski i Nel Rawlison mieszkają w Port Saidzie. Czternastoletni chłopiec uważa się już za dorosłego mężczyznę, siedmioletnia dziewczynka woli natomiast, by w pobliżu był jej tatuś. Nagle w ich spokojne życie wkracza historia i polityka. Nawet ojcowie dzieci nie spodziewają się, że powstanie Sudańczyków pod wodzą Mahdiego będzie dla nich miało osobiste konsekwencje. Na skutek spisku tajemniczej Fatmy dzieci zostają porwane. Przed nimi bardzo daleka droga......
Baśnie zebrane w tej książce należą do kanonu bajek Jakuba i Wilhelma Grimmów. Książka została przygotowana z myślą o rodzicach, którzy pragną przeczytać swoim dzieciom pełne wersje baśni, jak również o uczniach przerabiających baśnie braci Grimm w szkole. Wybór zawiera najwartościowsze utwory niemieckich pisarzy - w tym wszystkie bajki znajdujące się w najnowszej podstawie programowej MEN, do których odwołują się podręczniki szkolne. Baśnie zostały przełożone i opraco...
Do literatury młodzieżowej zaliczają się książki pisane dla nastoletnich czytelników oraz tak zwanych młodych dorosłych (Young Adult). W literaturze dla młodzieży najczęściej poruszane są tematy i problemy ważne dla osób wkraczających w okres dojrzewania. Autorzy książek zaliczanych do literatury młodzieżowej piszą o pierwszych związkach i rozstaniach, miłości, porzuceniu, przyjaźni, a także o używkach, seksualności czy samobójstwie. Jedną z pozycji w tej kategorii, która podejmuje próbę zmierzenia się z wieloma problemami charakterystycznymi dla okresu dojrzewania, jest na przykład kontrowersyjna powieść „13 powodów” Jaya Ashera, w oparciu o którą powstał głośny serial pod tym samym tytułem (wyprodukowany przez platformę Netflix). Warto pamiętać, że wiele powieści uważanych obecnie za młodzieżowe w przeszłości było adresowanych do starszych czytelników. Dopiero po późniejszych adaptacjach były akceptowane jako powieści dla młodych osób – tak było w przypadku utworów pisanych przez Juliusza Verne’a. Znaczna część jego powieści powstała jako teksty dla dorosłych, jednak zyskały one popularność również wśród młodszych czytelników z uwagi na atrakcyjną formę. Dlatego też powieści Verne’a takie jak „20 000 mil podmorskiej żeglugi” czy „W 80 dni dookoła świata” znajdują się w kategorii „Dla młodzieży”. W tej kategorii odnaleźć można zarówno powieści zaliczane do fantastyki, horroru, kryminału czy thrilleru, jak i romanse, powieści obyczajowe, a także pozycje będące połączeniem dwóch lub więcej gatunków. Do takich należą powieści „Ponad wszystko” Nicoli Yoon, „Fanfik” Natalii Osińskiej, cykl „Buntowniczka z pustyni” Alwyn Hamilton, „Eleonora i Park” oraz „Fangirl” Rainbow Rowell, a także cykl Victorii Aveyard „Czerwona królowa”. Nie zabrakło tu również kultowej i międzypokoleniowej serii „Jeżycjada” Małgorzaty Musierowicz, powieści o Harrym Potterze J. K. Rowling, a także publikacji zaliczanych do klasyki literatury dla młodzieży („Mała księżniczka” Frances Hodgson Burnett, „Ania z Zielonego Wzgórza” Lucy Maud Montgomery).
