Wielu ludzi z mojego pokolenia mówi, że dokonało świadomego wyboru swej drogi życiowej. Chcę udowodnić na kartach tej książki, że dużo było w naszych życiorysach przypadku, a dopiero później przydawano im ideologię. Zdecydowałem się opublikować wspomnienia, aby dać świadectwo prawdzie, pokazać, jak procesy społeczne i polityczne miały wpływ nie tylko na moje życie, ale także innych. Z wyboru czy też z przypadku znalazłem się w nurcie wydarzeń, które zmieniły oblicze naszego k...
Pracownia artysty to… wciąż brzmi tajemniczo. Przede wszystkim dla laików, ale też dla samych twórców, dla których to nie tylko miejsce pracy, ale również przestrzeń intymnego kontaktu z własnymi przemyśleniami i samotnego poszukiwania inspiracji. Pomysł albumu pokazującego plastyków w ich pracowniach zrodził się dawno, jednak zgromadzenie materiału zdjęciowego zajęło Arkadiuszowi Ławrywiańcowi aż pięć lat. Bo to nie było fotografowanie na szybko, „na błysk i na newsa”. Żeby ...
W historii literatury odnotowano jego nazwisko. Wspominają jego twórczość: Piotr Kuncewicz, Lesław Bartelski, Bogdan Snoch, jego dorobek jest zaznaczony w monografii W. Nawrockiego i M. Fazana: Katowickie środowisko literackie. Wyróżniono go m.in. w 1969 w Rybniku w trakcie Rybnickich Dni Literatury Złotą Lampką Górniczą. Długo był wśród nas, napisał wiele mądrych, ciekawych, artystycznie interesujących wierszy. Dlaczego o nim niemalże zapomnieliśmy...? [Z przedmowy Tadeusza ...
Teatr indygenny Floyda Favela i inne esejePomysł na książkę, zbierającą i komentującą twórczość eseistyczną Favela, powstał wiele lat temu i stopniowo krystalizował się w trakcie naszych kolejnych pobytów w rezerwacie Poundmaker. Serię spotkań z Floydem Favelem zapoczątkował w roku 2012 wywiad, który przeprowadziła z nim Eugenia Sojka, która rok później miała możliwość podpatrywania, jak powstaje adaptacja Antygony w jego reżyserii (autorką tekstu była Deanne Kasokeo), spekta...
Przemówienia z lat 1904-1918Kiedy otrzymałem z rąk Pana Senatora RP Bronisława Korfantego zbiór dokumentów niemieckiego parlamentu (Reichstagu) i sejmu pruskiego (Landtagu) z wystąpieniami Wojciecha Korfantego wygłoszonymi w latach 19041918, nie miałem najmniejszej wątpliwości. Ten właśnie tom powinien się ukazać. Nie tylko ze względu na osobę przemawiającego z czasem najwybitniejszego Ślązaka XX wieku przełomowy moment historyczny, w którym były one wygłaszane, sądy współkre...
Szanowni Czytelnicy, z pewnością nie jeden z Was zastanawia się co to cyklotymia. Otóż cyklotymia jest łagodniejszą formą choroby afektywnej dwubiegunowej. Obydwa te schorzenia charakteryzują się naprzemiennym występowaniem po sobie stanów manii/ hipomani oraz depresji. Taki emocjonalny rollercoaster. Cyklotymia to dolegliwość, która też dotknęła mnie. Pisanie wierszy jest dla mnie autoterapią, która pomaga mi zmagać się z tą chorobą. Czasem przelewam swoje smutki na papier, ...
Oni, uważający się dotąd za animatorów postępu i rozwoju, okazują się wyrobnikami cynicznych łotrów, którzy imają się wszelkich, najpodlejszych sposobów tylko i wyłącznie w celu zdobywania i utrzymywania władzy. Jak gdyby sprawowanie władzy było celem samym w sobie, a nie środkiem do ulepszania homo sapiens, jego sposobu myślenia, pracy, rozwoju. Jasnym również było, że nie ma granic dla owejżądzy zdobywania, podboju. Założyli, że uda się wierząc w uczciwość i dyskrecję ucze...
Moja metoda pracy twórczej polega na konstruowaniu obrazów. Dlatego bliższa jest działaniu grafika lub malarza, a nie fotografa. Tak powstałe prace nie mają swojego konkretnego czasu, co jest istotą zapisu fotograficznego. Są zawieszone w nieokreślonej czasoprzestrzeni. Nie odnoszą się także do konkretnego fragmentu rzeczywistości, bo w moim działaniu jej po prostu nie ma. Została ona przeze mnie całkowicie wykreowana z fragmentów fotograficznych wizerunków, realnie istniejąc...
Minęły trzy lata od ukazania się czwartej części moich felietonów drukowanych na łamach Dziennika Zachodniego w latach 20182019. Dziś zapraszam Państwa do lektury kolejnych z lat 20202021. Były to felietony związane z trudnym okresem walki o powrót Górnego Śląska do Polski, dlatego też przypominam lata 19191921 i losy trzech powstań śląskich oraz plebiscytu, który miał zdecydować o przynależności Górnego Śląska. Tradycyjnie przywołuję również dzieje miejsc ważnych dla tożsam...
Krytyczny dyskurs na temat poezji kobiet chcemy rozpocząć od autorki, której nazwisko jest wprawdzie znane czytelnikom, lecz która jeszcze nie doczekała się szerszego omówienia swojej twórczości. Początki jej drogi poetyckiej związane są z wrocławską Odrą i Tymoteuszem Karpowiczem, jest autorką dziewięciu książek poetyckich, trzech wyborów wierszy (w tym dwóch w językach obcych), jednej antologii. W 2017 roku została finalistką Nagrody Literackiej Nike za tomik Paraliż przyse...
(...) Zdecydowałem się na opracowanie nowego wydania, ponieważ kolejne, czyli piąte wydanie tej książki po sześciu latach, jakie upłynęły od poprzedniej edycji, umożliwia bardziej wnikliwe i krytyczne spojrzenie na podjęte w niej problemy z nieco innej perspektywy czasowej zmienionej postępującymi szybko przeobrażeniami świata. Wiadomo, że nawet stosunkowo krótki dystans czasowy umożliwia ponowne przemyślenie wcześniejszych spojrzeń na podjęte problemy oraz na ich ocenę, w kt...
"Ulice i chodniki, czyli główne przestrzenie publiczne miasta, to jego najważniejsze narządy tak pisała Jane Jacobs w swojej słynnej książce Śmierć i życie wielkich amerykańskich miast, już w latach 60. XX wieku, która okazała się jednym z najważniejszych dzieł o mieście i architekturze. Ale czy my dzisiaj w Polsce o ulicach myślimy w kategoriach przestrzeni publicznych? Czy zastanawiamy się nad nimi w kategoriach dostępności? Dostępności dla kogo a dla kogo nie i na jakich...
W słownikach ortograficznych, zarówno tych dawnych, jak i współcześnie wydanych, występują rozbieżności co do zapisywania przysłówków śpieszno, spieszno z partykułą przeczącą nie. W jednych widuje się zapis łączny (nieśpieszno, niespieszno), w drugich rozdzielny (nie śpieszno, nie spieszno), a jeszcze w innych oboczny (nieśpieszno, niespieszno // nie śpieszno, nie spieszno). Różnice między stanowiskami leksykografów w tej sprawie biorą się z tego, że część z nich traktuje owe...
This book is the fruit of more than forty years of my research connected with the description, analysis, comparison and systematisation of architectonic forms interms of space. This research began in the 70s and first culminated in the thesis which established me as an assistant professor. Its title was On the spatial structureof works of architecture: the methodological principles of description, analysis and systematisation of spatial arrangements. It was published in 1979 ...
Album powstał z okazji stulecia konsekracji Bazyliki Ojców Franciszkanów w Katowicach-Panewnikach, jednej z najpiękniejszych budowli neoromańskich na Górnym Śląsku. Autor z niezwykłą starannością przedstawił w książce nie tylko historię bazyliki i kompleksu klasztornego, ale także jej architekturę i sztukę. Autor opisuje historię budowy kościoła, jego konsekracji, rozbudowy bazyliki i klasztoru, projekt i układ przestrzenny sanktuarium. Niezwykłą rolę pątniczą pełni Kalwaria ...
Książka stanowi pomoc dydaktyczną przeznaczoną głównie dla uczniów techników kształcących się w zawodzie technik górnictwa podziemnego. Znajdują się w niej treści z zakresu miernictwa górniczego przewidziane w podstawie programowej dla tego zawodu.W pracy opisano kolejno następujące zagadnienia: historię rozwoju geodezji, podstawy prawne miernictwa górniczego, sposoby prowadzenia podstawowych pomiarów geodezyjnych na powierzchni i pod ziemią kopalni z wykorzystaniem tradycyjn...
Lucyna Smykowska-Karaś absolwentka Uniwersytetu Śląskiego, kulturoznawca, doktor nauk humanistycznych, nauczycielka, animatorka kultury. Zajmuje się problematyką społeczną i kulturalną Górnego Śląska, a przede wszystkim obyczajowością i tożsamością Górnoślązaków. Twórczyni i gospodyni Kawiarenki Kulturalno- Literackiej (od 2007), w ramach której organizuje cykliczne spotkania popularnonaukowe i literackie w Bibliotece Śląskiej, jej gośćmi są uznane autorytety, naukowcy, ludzi...
Oddajemy do rąk czytelników, zainteresowanych problematyką językoznawczą, piąty tom wydawanej cyklicznie monografii wieloautorskiej Jednostki języka w systemie i w tekście, w której lingwiści krajowych i zagranicznych ośrodków naukowych prezentują wyniki badań dotyczące z jednej strony zjawisk historycznych, z drugiej zaś stanu współczesnych języków słowiańskich i niesłowiańskich(niemieckiego, ormiańskiego). Wzorem lat ubiegłych składające się na monografię artykuły charakt...
Monografia, którą mamy przyjemność Państwu zaprezentować, to siód-my już tom będący efektem corocznego spotkania badaczy i praktyków prze-kładu, które organizujemy w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Podob-nie jak poprzednio głos w dyskusji zabrali przekładoznawcy reprezentującyróżne dyscypliny, różne języki, a także różne podejścia metodologiczne.Tom otwiera artykuł Ewy Białek, która podejmuje zagadnienie kreatywno-ści w tłumaczeniu i kreatywności tłumacza w ogóle. Jest to...
Autor analizuje późną twórczość Urszuli Kozioł, której początek można datować na rok 1989. Poza zestawieniem opinii na temat strategii poetyckich wykorzystywanych przez pisarkę od momentu debiutu, autor sprawdza operatywność kategorii stylu późnego zaproponowanej przez Edwarda Wadie Saida i Mieczysława Wallisa. W przypadku Kozioł próba dostrzeżenia jakiejkolwiek artystycznej wolty w najnowszych tomach okazuje się niemożliwa ze względu na wieloletnią konsekwencję, z jaką poetk...
Proponowana w Poetykach Zagłady konstelacja nazwisk poetek i poetów może budzić zastrzeżenia nie tylko ze względu na fakt, że nikt do tej pory nie poszukiwał punktów wspólnych poezji Julii Fiedorczuk, Haliny Poświatowskiej, Wisławy Szymborskiej i Tadeusza Śliwiaka, lecz również z powodu krytycznych formuł, które zawierały tylko część prawdy o poezji niektórych z nich i na wiele lat ustaliły sposób pisania o ich poetyckich dokonaniach.W ostatnim czasie pojawiło się wiele publi...
Marek Zacharyasz urodził się w Krakowie w 1940 roku. Jest absolwentem Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach (filologia polska). Zadebiutował w Polskim Radiu Katowice 2 stycznia 1965 roku w audycji Trybuna debiutów poetyckich. Brał udział w konkursach poetyckich, gdzie wielokrotnie doceniono jego twórczość. W pierwszym z nich, ogłoszonym w 1976 roku przez Stowarzyszenie PAX w Katowicach, wiersz pt. Wmyślenia uzyskał pierwszą nagrodę. W tym samym roku przyznano mu wyróżnienie za...
Potężne fale nieuchronnie przechylały kadłub wbitego na mieliznę parowca Stella Maris. Wicher, mimo że ciepły, niemal wywracał wybiegających na pokład marynarzy. W końcu woda przedarła się przez otwarte luki do wnętrza statku. Rozległ się złowieszczy jęk giętego i pękającego kadłuba. Woda zalewała rozpalony kocioł, co groziło lada moment wybuchem. Niektórzy ludzie skakali do wody, inni próbowali jeszcze spuścić szalupę, jednak przy tych falach i silnym wietrze było to zadanie...