W książce znalazły miejsce interpretacje filmów Aleksieja Bałabanowa, Andrieja Konczałowskiego, Siergieja Łoźnicy, Aleksandra Sokurowa, Aleksieja Uczitiela i Aleksandra Wieledynskiego. Przedmiotem namysłu stały się fabularne i dokumentalne dzieła filmowe powstałe po roku 2000., związane z wizualizacją centralnych dla Rosjan konfliktów militarnych, tj. z Wielką Wojną Ojczyźnianą, wojną radziecko-afgańską oraz wojnami czeczeńskimi w latach 1994-1996 oraz 1999-2009. [...] Chodzi...
Nie sadzę, by mogło dojść do oderwania Śląska od Polski w sensie terytorialnym, ale kulturowym – tak. Przez kilkanaście lat wiele środowisk zrobiło dużo, by podważyć polskość Śląska, by o powstaniach śląskich mówić jak o wojnie domowej lub jak o odebraniu siłą obszaru sąsiedniego państwa. Oczywiście przy pomocy i zaangażowaniu struktur państwa polskiego. Kulturowo Śląsk jest odrywany od Polski. Każde publiczne określenie „polskość Śląska” zacznie budzić natychmiastowy sprzeci...
Niniejszy tom O dramacie, z podtytułem Od Hugo do Witkiewicza, opracowany w pierwszej wersji równolegle z tomem O dramacie. Od Arystotelesa do Goethego (PWN, 1989, wyd. drugie, Wydawnictwo „Śląsk”, 2001), ma te same co on cele i zasady edytorskie. Prezentuje teorie dramatu powstałe w różnych krajach europejskich w wiekach XIX i XX. (...) W XIX i XX stuleciu, podobnie jak w wiekach poprzednich, dramatem zajmowali się nadal współcześni filozofowie i dramatopisarze, uczeni oraz ...
Prezentuję Państwu trzecią część moich felietonów. Większość zamieszczonych w tej książce tekstów poświęciłem wybitnym twórcom (Rafał Pomorski, Paweł Steller, Emanuel Imiela, Stanisław Szukalski, Jan Wysocki, Paweł Wróbel), naukowcom (Andrzej Brożek, Ludwik Musioł, Adolf Dygacz, Jerzy Szydłowski) i kapłanom (Teofil Bromboszcz, Ludwik Skowronek, Emil Szramek) działających w XX wieku w Katowicach. Wśród zasłużonych dla miasta nie mogło zabraknąć sylwetek przedstawicieli życia m...
Prezentuję Państwu drugą część moich felietonów drukowanych na łamach „Dziennika Zachodniego” (pierwsza ukazała się w 2014 roku). Mam nadzieję, że wpisują się one w obchody 150-lecia nadania praw miejskich wsi Katowice, o której w 1855 roku Józef Lompa pisał: „W Katowicach jest węzeł, pośrodek górnośląskiego przemysłu. Miejsce to jeszcze nosi nazwę wsi, ale wchodząc wieczorem do zajezdnego domu Welta albo obradując u niego przy table d’hôte, mniema się być w największym wrocł...
Książka Beaty Popczyk-Szczęsnej stanowi bardzo wartościową diagnozę postawioną współczesnym tekstom pisanym dla sceny i choć nie ma na celu – jak pisze Autorka – proklamowania „radykalnej zmiany w sposobie używania tworzywa słownego”, to bez wątpienia bardzo trafnie wskazuje na pewne wyraziste tendencje w komponowaniu tekstów teatralnych. Prezentowane w kolejnych rozdziałach zestawienia, porównania, konfrontacje służą Beacie Popczyk-Szczęsnej do uchwycenia tego, co poszczegól...
Po raz pierwszy zetknąłem się z relacją Julii Nikołajewnej Danzas o jej więziennej i łagrowej poniewierce pisząc o Kanale Białomorskim; jest ona jedną z bohaterek mojej książki – poświęciłem jej rozdział Dama o greckim profilu. Ponieważ z tamtego czasu zostały mi zrobione na własny użytek tłumaczenia fragmentów Czerwonej katorgi – uznałem, że wspomnienia te powinny być szerzej udostępnione. Przełożyłem zatem ich całość, korzystając z rosyjskiej wersji dzieła (jego oryginał zo...
Trzeci tom O dramacie. Od Sartre’a do Mrożka. Poetyki, Manifesty. Komentarze, przygotowany – podobnie jak dwa poprzednie tomy – wysiłkiem zbiorowym, wyrasta z idei trzytomowej edycji książki O dramacie. Poetyki. Manifesty. Komentarze. Choć należy do tej samej całości, mającej za zadanie udostępnienie – w możliwie obfitym wyborze – pism o charakterze teoretycznym, związanych z dramatem i ich opisanie w ujęciu historycznym, różni się swym zakresem od wcześniej opublikowanych to...
Witold Turant jest poetą, eseistą, tłumaczem oraz felietonistą radiowym. To autor m.in. tomu opowiadań Przygoda na Tylnej Mariackiej i prozy wspomnieniowej Miasto z przypadku. Metapolis to powieść, w której nakładają się na siebie rzeczywistości różnych miast w umysłach trojga ludzi. Anna urodziła się w chorzowskiej oficynie, ale jej ambicje i możliwości wykraczają daleko poza granice, które zdawało się nakreślać przeznaczenie. Czy ten sukces ją uszczęśliwi? Jeśli tak, to s...
„Styl tego utworu szlifował w swoim domu na Podolu bez pośpiechu całymi latami, podobnie jak srebrną gałkę, zdobiącą niegdyś czajnik do herbaty. Ten w istocie banalny przedmiot miał stać się kluczowym rekwizytem w zakończeniu jego biografii, która jak dobrze napisana powieść domagała się odpowiedniego epilogu i zaskakującego rozwiązania wszystkich wątków. Gdy doszedł do wniosku, że jest wystarczająco gładka i z powodzeniem może zastąpić kulę, nabił nią pistolet, po czym przys...
Spis treści Morderstwo w Monte Carlo Profesor Nicieja Hachiko 1. (Filozof ze szkoły aleksandryjskiej) 2. (Jedna fotografia) 3. (Reflektory punktowe) 4. (Ariel Toaff) 5. (Miejsce w zbiorowej wyobraźni) 6. (Obywatel robot) 7. (Hachiko) 8. (Długopis Aldrina) 9. (Złota moneta) 10. (Lowry) Włącz się Efekt motyla 1. (Oleg Zakirow) 2. (Samotność w kosmicznej pustce) 3. (Zagadka setnej małpy) 4. (Efekt motyla) 5. (Odkrywca nieśmiertelności?) 6. (Nie tak się umowiliśmy...
Nowa książka znawcy tematu Jana F. Lewandowskiego jest przewodnikiem po coraz liczniejszych filmach śląskich. Prezentuje polskie filmy fabularne, które rozgrywają się w wyraźnie zauważalnej scenerii Górnego Śląska (i dodatkowo także sąsiedniego Zagłębia Dąbrowskiego). Jak się okazuje, tych filmów jest ponad sześćdziesiąt, a nieustannie powstają kolejne. Zwłaszcza dzisiaj, gdy jesteśmy świadkami nowego boomu kina śląskiego, publikacja Jana F. Lewandowskiego pełni rolę pożytecz...
Kino autorskie od początku swojego istnienia wykazywało duże zainteresowanie problematyką śmierci i na ogół traktowało ją tradycyjnie jako temat ważny i poważny, którego nie sposób uniknąć w refleksji nad życiem człowieka i kondycją tworzonej przez niego sztuki. Artyści filmowi stworzyli wiele oryginalnych, nacechowanych subiektywnymi przekonaniami i odczuciami poetyk i stylistyk ekranowych poświęconych tzw. sytuacjom granicznym, sygnalizującym i symbolizującym kres egzystenc...
"Czekałem na tę książkę. (...) Chciałoby się metaforycznie powiedzieć, że czuje ona Śląsk i tak nim żyje, że nawet śni po śląsku! Tą wiedzą o regionie i miłością do niego dzieli się z nami w książce, na którą – powtórzę – tak czekałem. A jest to wiedza ogromna i gruntowna, zdobyta w trudzie codziennych obowiązków rodzinnych i zawodowych, zrodzona z niezliczonej ilości spotkań z ludźmi różnych środowisk, osadzona w śląskiej codzienności, a i wygenerowana z tradycji rodzinnych,...