Zgodnie z informacją zawartą w podtytule niniejszej publikacji jest ona poświęcona wybranym autorom, tekstom, tematom i zjawiskom z zakresu polskiej literatury dziecięcej. Literatura ta z końcem drugiej dekady XXI wieku nie budzi już takich kontrowersji co do jej statusu artystycznego, jak miało to miejsce w początkach jej rozwoju przypadającym na wiek XIX. Znamienne w tym względzie może być wyznanie pisarki dziecięcej Zofii Urbanowskiej z roku 1885: „Piśmiennictwo dla dzieci...
Po raz pierwszy zetknąłem się z relacją Julii Nikołajewnej Danzas o jej więziennej i łagrowej poniewierce pisząc o Kanale Białomorskim; jest ona jedną z bohaterek mojej książki – poświęciłem jej rozdział Dama o greckim profilu. Ponieważ z tamtego czasu zostały mi zrobione na własny użytek tłumaczenia fragmentów Czerwonej katorgi – uznałem, że wspomnienia te powinny być szerzej udostępnione. Przełożyłem zatem ich całość, korzystając z rosyjskiej wersji dzieła (jego oryginał zo...
Motywy, którymi kierowali się wracając do „lasu” lub dopiero teraz decydując się na dołączenie do leśnych oddziałów były różne. Tak samo różne jak ich pochodzenie, wiek i doświadczenie ostatniej wojny światowej. Połączył ich komunistyczny terror: sala sądowa, cela śmierci, strzał w tył głowy, bezimienny grób – Operacja „Lawina”. Likwidacja Zgrupowania „Bartka”, największego ugrupowania partyzanckiego na czele którego stał kpt. Henryk Flame ps. „Bartek”, przybrała rozmiary lud...
Pomysł przygotowania monografii Wojewódzkiego Oddziału Towarzystwa Kultury Teatralnej w Katowicach narodził się u schyłku ubiegłego wieku. Jego gorącą admiratorką była Otylia Czerny-Antoniewicz, honorowa prezes oddziału, wieloletnia kierowniczka biura zarządu, powszechnie znana i lubiana animatorka kultury a jednocześnie utalentowana artystka. Pani Tola, podówczas prawdziwa kronika ruchu amatorskiego, chroniła w pamięci nie tylko wszelkie inicjatywy teatralne, jakie pojawiły ...
Piętnaście lat po przyłączeniu Górnego Śląska do Polski redaktorzy „Wiadomości Literackich” postanowili poświęcić mu całe pismo. W czterdziestym ósmym numerze z 1936 roku swoje wyobrażenie na temat tej ziemi zaprezentowali czytelnikom m.in. Ksawery Pruszyński, Stanisław Przybyszewski, Maria Dąbrowska, Pola Gojawiczyńska. Wśród wybitnych przedstawicieli dwudziestolecia międzywojennego zaproszonych do wygłoszenia swojej opinii była także Wanda Melcer, która stwierdziła, że: Ta ...
Książka Moniki Ładoń ujawnia wszystkie cechy jej pisarstwa naukowego: autentyczną fascynację człowiekiem i przygodami jego ducha i ciała, literatura jako zapisem tego podwójnego — może nawet bardziej cielesnego niż duchowego — ludzkiego doświadczenia, etyczna wrażliwość i intelektualna uczciwość w podejmowaniu tematów granicznych i stabuizowanych, do jakich należą chorowanie i umieranie, rzetelna wiedze literaturoznawcza, warsztatowa sprawność, umiejętność zastosowania koncep...
O radości pisania najcelniej powiedziała w swoim wierszu Wisława Szymborska. Jest to radość wynikająca z kreowania światów, owego „wydania drugiego, poprawionego”, zależnego od wyobraźni twórcy. Ktoś, kto próbował pisać, czuje na czym polega możność utrwalania, „zemsta ręki śmiertelnej”. Radość pisania wynika też z władzy, którą pisarz sprawuje nad kreowanym światem, z nazywania, oczyszczania się lub z odwagi pokonywania nieśmiałości, poruszania tematów tabu. Jest w tej radoś...
Szkice o polszczyźnie (refleksje po dwóch dekadach XXI stulecia) Merytoryczna ocena tejże całości Języka niegiętkiego... autorstwa Macieja Malinowskiego – nie budzi żadnych moich zastrzeżeń. Bardzo wysoko oceniam językoznawcze kompetencje autora, jego erudycję, tok poszczególnych wywodów, zawierających niezbędny bagaż erudycyjny, ale podanych przystępnie, klarownie, a i dowcipnie, co nie jest bez znaczenia dla opracowań popularnonaukowych, przeznaczonych dla szerszego kręgu ...
(…) w rzeczywistości europejskiej następuje gwałtowny proces starzenia się społeczeństw. Jest to szczególnie ważne w odniesieniu do badanych przez autorkę krajów Europy Północnej: Szwecja, Dania, Finlandia, jak i południowej: Hiszpania. Włochy, Portugalia. (…) Stąd znajomość różnorodnych form pomocy, zarówno ze strony państwa jak i rodziny ma szczególne znaczenie dla „humanizacji” ostatniego etapu życia ludzi starszych.(…). Za szczególnie cenny uważam interdyscyplinarny chara...
Ta książka jest o polskiej historii i polskiej współczesności, o narodowych urojeniach i fobiach, o prawdzie i manipulacji, o wolności i sprawiedliwości w słowach i wolności i sprawiedliwości rzeczywistej. O tym, jak sobie urządziliśmy własny dom. O tym także, jak współżyjemy z innymi, jak i gdzie powinniśmy szukać naszego miejsca w rodzinie państw Europy i świata. [...] Przebieg życiowej drogi autora musiał sprawić, że w jego książce nie ma śladu ani bezpłodnej nostalgii za...
BOŻENA TOKARZ Miejsce emocji w przekładzie BORYS SZUMAŃSKI Emocje i znaki — afektywne oblicze przekładu ANNA MAJKIEWICZ Philomathía, decentracja i empatia — nowe kompetencje tłumacza? PIOTR PLICHTA Rejestr językowy i erudycyjne aluzje w przekładach cyklu poetyckiego W.H. Audena Horae canonicae MAŁGORZATA TEMPEL Emocje w polskich tłumaczeniach publicystyki politycznej Tomasza Manna MAŁGORZATA GASZYŃSKA-MAGIERA Czy nowe przekłady klasyki wzbudzają dziś emocje? Wokół naj...
Książka prof. Jana Szmyda, uczonego zajmującego się antropologią współczesności na tle rozległego syndromu cywilizacyjnie uwarunkowanych zmian człowieka i posiadającego w tym zakresie olbrzymi dorobek naukowy, nosi znamienny z perspektywy rozwoju myśli humanistycznej tytuł: "Zagrożone człowieczeństwo. Regresja antropologiczna w świecie ponowoczesnym. Próba pytań i odpowiedzi". To monumentalne dzieło przynosi oryginalną próbę zrozumienia procesu przemian człowieka w kontekście...
Walter Whitman (1819–1892) – amerykański poeta i prozaik, uważany za jednego z prekursorów współczesnej literatury amerykańskiej. Urodził się na farmie w okolicy miasta South Huntington, na Long Island w stanie Nowy Jork. W 1823 rodzina Whitmanów przeprowadziła się na Brooklyn. Do szkoły uczęszczał tylko przez sześć lat. Potem pracował w kancelarii adwokackiej jako chłopiec na posyłki, uczył się drukarstwa i praktykował jako zecer w różnych drukarniach, w 1936 roku objął posa...
Wprowadzenie Adam Gdacjusz: Kazania, kwestyje i dyskursy wg wydania z 1650 roku ks. Adam Gdacjus: Przemowa do czytelnika Epigramy i Anagramy do Kazania Powszechnego... Jan Scopius: do gryzosława IESVS. Na Pirwszą Niedzielę Adwentową. Ewanjelia z Mattheusza Świętego JESVS. Drugie kazanie na tenże dzień chwalebny Bożego Narodzenia. Ewanjelia z Łukasza Świętego IESVS. Na niedziele po nowym lecie. Ewanjelia z Mattheusza Świętego IESVS. Na niedziele starego zapustu, która się Sept...
Wtajemniczenie Zaczęło się od trzech litografii Alberta Littmanna przypadkowo odnalezionych przez Pawła Knotela, a opublikowanych w 1908 roku. Dla mnie stały się czymś w rodzaju wziernika, przez który mogłem obejrzeć Katowice sprzed półtora wieku. Na podglądaniu nie poprzestałem bo każdy z tych obrazów to nie tylko okno na świat czy dziurka od klucza, ale również… zasłona! Do miłośników sztuki i kolekcjonerów domowych dekoracji trafiły w roku 1866, a więc w gorących miesiącac...
Książka ta składa się z części rozdziałów mojej obszernej publikacji zatytułowanej Paralogie. Postmodernistyczne dyskursy w kulturze rosyjskiej lat 1920–2000, która ukazała się w Moskwie w roku 2008, a także z kilku nowych rozdziałów napisanych stosunkowo niedawno. Zajmuję się rosyjskim postmodernizmem już ponad dwadzieścia lat i moje wyobrażenia o tym, czym on właściwie jest, a także sam mój stosunek do postmodernizmu w ogóle zmieniał się wielokrotnie. Piszę tę przedmowę w...
Chyba już wiesz, że obaj ze Stefanem, moim młodszym o dwa lata bratem, straciliśmy rodziców. Ojciec przepadł zaraz po aresztowaniu przez sowieckich oprawców 29 września 1939 roku. Od tamtego czasu nie mieliśmy o nim żadnych wiadomości. Był emerytowanym oficerem – zwolennikiem Józefa Piłsudskiego, mama zginęła na oczach Stefanka i moich w tajdze przy wyrębie lasu.
(…) Te moje koszmarne sny to Syberia…
Barbara Gruszka-Zych – poetka, dziennikarka, krytyk literacki. Wydała dwadzieścia tomików wierszy. Ostatnio Tacy kruchutcy (2017). Jej zbiorek Szara jak wróbel (2012) wybitny krytyk Tomasz Burek umieścił wśród dziesięciu najważniejszych książek, które ukazały się w Polsce po 1989. Opublikowała też zbiory reportaży Mało obstawiony święty. Cztery reportaże z Bratem Albertem w tle i Zapisz jako…, oraz książki wspomnieniowe: Mój poeta o Czesławie Miłoszu, a także Takie piękne życ...
Wiersze wigilijne nie są prostą realizacją bożonarodzeniowego toposu. Są liryczną opowieścią o narodzinach i śmierci. Wigilia zawsze jest okazją do przypomnień kogo z nami już nie ma. (...) Pastorałki Tadeusza Kijonki ukazują się, jakżeby inaczej, na wigilię 2018 roku. To drugie święta bez poety. Na świątecznym stole jeden talerz będzie, jak zawsze, oczekiwał na przybysza. Opłatek, sianko, świąteczna choinka i, miejmy nadzieję, pokój ludziom dobrej woli. Niech na tym stole z...
Opiniowana monografia dotyczy ważnych i aktualnych zagadnień w zakresie zarządzania ryzykiem w publicznych organizacjach wykonawstwa budowlanego. [...] Zrealizowane badania i przeprowadzone analizy są oryginalne o czym świadczy sformułowanie nowatorskiej koncepcji, której anglojęzyczna nazwa brzmi Public Contractor Risk Management Maturity – PCRMM. W języku polskim oznacza to dojrzałość zarządzania ryzykiem w publicznych organizacjach wykonawstwa budowlanego. […] Monografia s...
Strofy błysków myśli Bolesław Bieniasz urodził się w Krakowie w 1943 r. Gra skrzypcowa stała się motywem przewodnim jego drogi życiowej. Na przestrzeni lat zajmował się pedagogiką, pracował w zespołach symfonicznych, kameralnych oraz w Archiwum Dźwiękowym RTBF. Jako solista wystąpił m.in. w salach koncertowych Polski, Belgii, Francji, Holandii, Rumunii i Rosji. Kilku kompozytorów poświęciło mu swe utwory. Owocem jego zainteresowań muzyką etniczną stał się cykl kompozycji na...
Prezentowana praca może zostać odczytana jako kolejna pozycja o specyfice pogranicza. Termin «pogranicze» staje się ostatnio pojęciem szczególnie modnym, używanym w celu opisania różnych aspektów kultury. Niektórzy literaturoznawcy zaczynają dostrzegać wpływ tego podejścia na kształtowanie się współczesnej humanistyki. Niniejsza praca to nie kolejna pozycja na temat pogranicza kulturowego, lecz ukazanie dotychczasowej wiedzy na temat kultury regionu górnośląskiego w perspekty...
Przeglądając starośląskie kancjonały polskie, bo takim określeniem opatrywali swe dokonania wydawcy z XVII i XVIII wieku – dostrzega się we wszelkich wypowiedziach oceniających owe przedsięwzięcia niezwykły szacunek i powagę, wręcz nobilitujące poszanowanie, jakim cieszył się Doskonały Kancjonał Polski zawierający w sobie pieśni, hymny i psalmy krześcijańskie z toruńskich, gdańskich, królewieckich starszych z nowszych kancjonałów zebrane i częścią poprawione, a z przydatkiem ...
