Książka jest poniekąd dalszym ciągiem Dziesięciu sprawiedliwych (Biblioteka „Więzi” 1986). Już podczas zbierania tamtych wspomnień okupacyjnych myślałem, że dobrze byłoby opracować ich tom drugi. Po wspomnieniach o życzliwych nam Niemcach kolej na relacje o życzliwości, dobroci, międzyludzkiej solidarności naszych wschodnich sąsiadów. Tak jak i w tamtym wypadku zebrałem je bez trudu, ogłosiwszy stosowną prośbę w paru czasopismach. Nie chodzi o to, by jakoś zasadniczo popraw...
Wobec ogromu zniszczeń, których doznała społeczność żydowska Lublina - tak w odległej przeszłości (zwłaszcza w okresie wojen połowy XVII wieku), jak i w czasie Holokaustu - cmentarz jako całość oraz poszczególne nagrobki, nawet zachowane w małej części, stanowią jedno z ważnych źródeł do dziejów tej społeczności. Inskrypcje nagrobkowe były jednymi z pierwszych źródeł, które rejestrowali i wykorzystywali w swych pracach lokalni historycy żydowscy od XIX wieku. Od tamtej pory z...
Ta praca, opierająca się na szerokiej podstawie źródłowej (źródłach archiwalnych i drukowanych) oraz bogatej literaturze przedmiotu, stanowi istotne osiągnięcie badawcze. Ukazuje bowiem pełną panoramę kwestii kształcenia kandydatów na nauczycieli szkół elementarnych w Królestwie Polskim w latach 1866-1915. Publikacja zawiera syntetyczną analizę form i treści zdobywania kwalifikacji zawodowych przez kandydatów na nauczycieli w okresie autonomicznym i międzypowstaniowym, umożli...
Redakcja Arki, określając linie ideowo-polityczną czasopisma, jednoznacznie identyfikowała ją jako antykomunistyczną. Najważniejszym przejawem antykomunizmu była wieloaspektowa i wielopłaszczyznowa krytyczna refleksja na temat Związku Sowieckiego jako źródła komunizmu. Celem badawczym prezentowanej pracy jest jakościowa analiza treści artykułów dotyczących Związku Radzieckiego. Celem poznawczym studium jest określenie głównych elementów - koncepcji, teorii, modeli, paradygmat...
Oddawany do rąk czytelników tom zawiera teksty dedykowane Profesorowi Janowi Pomorskiemu z okazji jubileuszu czterdziestolecia Jego pracy naukowej. Osoba prof. Jana Pomorskiego bezdyskusyjnie kojarzy się z dziedziną humanistyki i nauk historycznych, a metodologia nauk pozostaje niezmiennie pasją szanownego Jubilata. Jan Pomorski jest jednym z najwybitniejszych uczniów prof. Jerzego Topolskiego, twórcy Polskiej Szkoły Metodologii Historii, którą rozwija i nadal kreśli jej prze...
Merytoryczna wartość przeprowadzonych badań zasługuje na uznanie. Autor wprowadza do obiegu mediewistycznego […] nowy monograficzny obszar badawczy nad konkretnym opactwem – Moyenmoutier w XI wieku – w newralgicznym dla kształtowania tożsamości tamtejszego konwentu wymiarze. Rozpoznanie materii źródłowej, wnikliwość analiz, uwzględnienie rozmaitego kontekstu porównawczego bezdyskusyjnie przekonują o w pełni satysfakcjonującym przygotowaniu erudycyjnym Autora do realizacji pod...
Prezentowana monografia stanowi kontynuację projektu: Historia w kulturze współczesnej. Niekonwencjonalne podejścia do przeszłości, zainicjowanego w Instytucie Historii UMCS w 2010 roku przez pracowników Zakładu Metodologii Historii i Zakładu Historii Najnowszej. Podejmując tego typu problematykę względem zinstytucjonalizowanego dyskursu naukowego, przestrzeni doświadczenia i uobecniania historii w sferze publicznej, uwydatnia się jednocześnie kwestię użytkowania przeszłości ...
Zbiór (…) zgromadził teksty grona znawców starożytności, historyków i filologów. Stanęli oni wobec trudnego wyzwania – podjęli nietradycyjne i nietuzinkowe zagadnienia badawcze, które potencjalnie tylko wydają się bardziej właściwe np. antropologii. Rzetelność tych studiów i kompetencje autorów przekonują, że to właśnie w oparciu o wyznaczone przez nich standardy badawcze i dokonane ustalenia (…) możliwe stanie się odpowiedzialne włączanie do podobnych przedsięwzięć reprezent...
Tom trzeci obejmuje kolejną część zapisek Michała Stanisława Korwin-Kossakowskiego, poczynionych w 1918 r.; dodajmy, dokonywanych w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości w Rosji, w której rozpalała się wojna domowa, nastąpiło m.in. zajęcie Mińska i guberni białoruskich przez wojska niemieckie, a także zaczęły rozwijać się polskie inicjatywy polityczne. Uwadze Autora nie umknęły również wysiłki polskich mieszkańców Wileńszczyzny związane ze sprawami narodowymi oraz wydar...
Oddawany do rąk czytelników tom drugi "Diariusza" Michała Stanisława Kossakowskiego jest kontynuacją opublikowanego w 2010 roku przez Wydawnictwo UMCS tomu pierwszego w dwóch częściach: cz. 1 (21 maja - 31 sierpnia 1915) i cz. 2 (1 września 1915 - 4 lutego 1916). Tom drugi obejmuje kolejne zapiski Kossakowskiego od połowy kwietnia do końca 1917 roku. Jak można wyczytać z kart pamiętnika, Autor przystąpił do prowadzenia notatek po dłuższej przerwie, spowodowanej nadmiarem prac...
Do rąk czytelników oddajemy pracę poświęconą obecności Polaków na terenie guberni połtawskiej przed wybuchem I wojny światowej. Guberni, która przeszło sto lat temu wchodziła w skład Imperium Rosyjskiego. Ukazane zostały różne formy aktywności przedstawicieli żywiołu polskiego na terytorium, gdzie w XIX stuleciu nie występowała rdzenna ludność polska, a interesująca nas społeczność ukształtowała się tutaj w wyniku procesów migracyjnych.
Publikowane w niniejszym tomie akta stanowią pokłosie działalności sejmiku lubelskiego z lat 1572-1632. Nie znamy dokładnej liczby mających wówczas miejsce zgromadzeń szlachty lubelskiej, gdyż - poza zbierającymi się od 1578 r. regularnie we wrześniu w pierwszy poniedziałek po święcie Narodzin Marii Panny (8 września) sejmikami deputackimi, na których wybierano deputata do Trybunału Koronnego - pozostałe sejmiki nie miały stałych terminów obrad. Obradowały one w terminach wyz...
W tomie znalazły się artykuły prezentujące bogaty wachlarz tematyczny. Ich autorzy to zarówno doświadczeni badacze o bogatym dorobku, jak i historycy, którzy dopiero wkraczają na ścieżki naukowe. Niewątpliwą wartością ich tekstów jest przede wszystkim nowatorstwo, jeśli chodzi o podejmowaną tematykę, a także świeże spojrzenie na zagadnienia już dobrze przebadane, zwłaszcza w wydaniu historyków z Polski,Łotwy, Estonii czy Ukrainy.
Książka Zderzenie kultur. Polskość i sowieckość na ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1939-1941 we wspomnieniach Polaków zawiera wieloaspektową analizę dynamiki stosunków społecznych i kulturowych zaistniałych pomiędzy ludnością polską a sowiecką podczas pierwszej okupacji sowieckiej (17 września 1939 r. – 22 czerwca 1941 r.), a więc w sytuacji, gdy na ziemie wschodnie II RP wkroczyły wojska Armii Czerwonej, a niedługo później ludność napływowa ze wschodu,...
Książkę Krzysztofa Stępnika opisującą dzieje prasowej recepcji rocznicy stulecia zgonu księcia Józefa Poniatowskiego (1913) trzeba uznać za pionierskie i jedyne opracowanie tematu ważnego dla polskiej tożsamości narodowej. Autor przestudiował zawartość polskiej prasy codziennej i periodycznej pod kątem sposobu informowania o setnej rocznicy zgonu narodowego bohatera Polaków oraz relacjonowania uroczystości rocznicowych. Zebrany materiał został przebadany metodami historycznop...
Autorka publikacji stara się dokonać analizy niepodległości Kosowa w kontekście społecznej teorii stosunków międzynarodowych Alexandra Wendta. Wydarzenia poddane analizie obejmują okres od 2008 roku (ogłoszenie niepodległości Kosowa) do 2013 roku. Biorąc pod uwagę specyfikę społecznej teorii stosunków międzynarodowych – zarówno jej kontekstualny charakter, jak i wpływ historii i doświadczeń obu narodów (Serbów i Albańczyków) na kształtowanie swojej postawy wobec Kosowa, autor...
„Złota Epoka” Portugalii i języka portugalskiego to książka, która podejmuje temat w Polsce nowy, dotąd w zasadzie nieopisywany. Owa „Złota Epoka” w dziejach Portugalii to czas, kiedy dokonywały się wielkie wyprawy zamorskie, którym towarzyszył rozwój wiedzy i myśli technicznej, a także zarządzano odkrytymi terenami oraz szlakami handlowymi. Autorka przekonująco pokazała, że „Złota Epoka” kraju była także „Złotą Epoką” języka portugalskiego, który został rozpowszechniony w ta...
Jest to książka jubileuszowa dedykowana doktorowi Józefowi Dudzie przez przyjaciół, kolegów i współpracowników z okazji 65. rocznicy Jego urodzin. Zawiera studia, szkice i rozprawy zarówno historyczne, jak i skoncentrowane wokół problemów współczesności. Tytuł zbioru określa obszar zainteresowania Jubilata. Próbą połączenia wymiarów czasu historycznego i teraźniejszości (które już dla Goethego stanowiły jedność), a także określenia współczesnej roli historii, są również refle...
Tematyka publikacji dotyczy problemów praktycznie dotychczas nieprzebadanych w polskiej historiografii. Są one związane z funkcjonowaniem demokracji bezpośredniej, w jej […] „międzysejmowym wymiarze”. Poselstwa wysyłane przez szlachtę z różnego typu sejmików, jak też zjazdów związanych ze zwoływaniem pospolitego ruszenia (okazowania, popisy) niewątpliwie stanowiły swoisty suplement do opinii wyrażanych przez lokalne społeczności w instrukcjach, w które wyposażano posłów wysył...
Bohdan Osadczuk) Beauvois odkrywa całe połacie nieznanych faktów i problemów, pomaga w istotny sposób sprawie przywracania pamięci historycznej Polakom, Ukraińcom i Rosjanom. Czyni to naprawdę sine ira et studio w imię maksymalnej rzetelności badacza... Chyba tylko bezstronny i neutralny historyk może dojść do przedstawiania procesów społecznych obarczonych w dotychczasowej historiografii trzech zainteresowanych czy, inaczej mówiąc, biorących udział w ówczesnym rozwoju sytuac...
Monografia stanowi pierwszą część dwutomowego opracowania, ujmującego w sposób interdyscyplinarny kondycję i funkcjonowanie człowieka we współczesnym, zmieniającym się świecie. Jest ona kierowana do szerokiego grona odbiorcó, ponieważ zawiera bardzo szerokie spektrum tematów z zakresu nauk społecznych i humanistycznych.
Obszerna publikacja, którą przychodzi mi recenzować, stanowi swoistą syntezę zbierającą informacje dotyczące szkolnictwa w dobie staropolskiej. To spore […] opracowanie składa się z czterech rozdziałów: pierwszy, Od systemu szkolnictwa do systemu edukacji, zawiera bardzo wnikliwie omówione reformy organizacji wewnętrznej szkolnictwa i systemów nauczania; drugi, Książki szkolne w programach nauczania i repertuarze wydawniczym, zawiera klasyfikację książek szkolnych i jej obecn...
Razem z Homo Metahistoricus (2019) nowy tom studiów prof. Pomorskiego ? Rzecz o wyobraźni historycznej. Ćwiczenia z hermeneutyki ? domyka w znakomitym stylu wyobrażenia autora o intelektualnej historii Polski w stuleciach XX i XXI . Wpisuje i łączy, nolens volens, peryferyjną historię Polski z najciekawszymi trendami współczesnej historiografii światowej. Tekst iskrzy erudycją i skojarzeniami, które otwierają zupełnie nowe pola interpretacyjne. Otrzymaliśmy kolejną bardz...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
