Naród w ujęciu Dmytra Doncowa i Romana Dmowskiego był organizmem żywym i uzewnętrzniającym swoje samoistne trwanie tylko w drodze permanentnej aktywności, dążenia do rozwoju i poszerzania wpływów. Uosabiające go nacjonalizmy obaj ideolodzy przedstawiali natomiast jako zbiór idei najlepiej odzwierciedlających pragnienie "duszy" danego narodu. Definiując je, zazwyczaj odwoływali się do tych samych wartości. "Czynny nacjonalizm" Doncowa i "myśli nowoczesne" Dmowskiego zawierały ...
Informacje o rosyjskiej administracji specjalnej w Królestwie Polskim pojawiają się rzadko na kartach polskich opracowań naukowych. Zazwyczaj zagadnienia te są ujęte w sposób ogólnikowy lub przyczynkarski. Brak więc nie tylko opracowań monograficznych, ale i analitycznych prac drobniejszych. Co więcej, nawet podręczniki akademickie pomijają milczeniem struktury administracji specjalnej, skupiając się jedynie na administracji ogólnej. Tymczasem nie do końca taki stan rzeczy tł...
Rocznicowy tom studiów badaczy polskich, białoruskich, ukraińskich i litewskich zawiera wiele interesujących artykułów, podejmujących różnorodne aspekty pośrednio lub bezpośrednio wiążące się z kulturą Wielkiego Księstwa Litewskiego. Dzięki temu w tomie reprezentowano właściwie wszystkie etosy tworzące niegdyś Wielkie Księstwo Litewskie, a pięknym ich zwieńczeniem jest fakt, iż inicjatywa jubileuszowej publikacji jest realizowana w mieście, w którym 440 lat temu przypieczętow...
Autorzy oddawanego do rąk Czytelnika zbioru artykułów mieli za zadanie nakreślić społeczne i kulturowe konteksty aktów kolektywnej przemocy antyżydowskiej i ilustrować je odpowiednimi egzemplifikacjami. Formy „kolektywna przemoc antyżydowska” używano tu wymiennie z terminem „pogrom”, jak zwracają bowiem uwagę badacze tego fenomenu, jest on na tyle złożony i przybierał tak wiele form, iż trudno ustalić jego jednoznaczną definicję. Wychodzimy z założenia, że zanim w ogóle podję...
Zgromadzone materiały mogą zostać wykorzystane do analiz i określenia cech charakterystycznych systemu, pomóc w rejestracji i opisie poszczególnych elementów obiegu akt, wyodrębnić i opisać terminologię stosowaną w tym systemie, pozwolić wskazać na cechy charakterystyczne formowania akt w tych kancelariach, roli urzędników kancelaryjnych w obiegu dokumentacji i formowania akt w czasie ćwiczeń z historii kancelarii oraz jako źródła w pracach historiograficznych.
Generalna ocena rozprawy habilitacyjnej dr. Leszka Andrzeja Wierzbickiego jest jednoznacznie pozytywna, bowiem w sensie poznawczym rozwinęła ona, i to w zasadniczy sposób, naszą dotychczasową wiedzę na temat organizacji i funkcjonowania formacji pospolitego ruszenia. Wiele ze znanych nam ocen i wniosków zostało przez Autora potwierdzonych, wiele także pojawiło się nowych ustaleń, które na stałe wejdą do historiografii historyczno-wojskowej. Poważnym osiągnięciem dr. L.A. Wie...
Lublin przez prawie 500 lat był miastem wielu kultur i narodowości. Położenie na skrzyżowaniu szlaków handlowych, otwartość na świat zewnętrzny i różnorodność stały się źródłem jego zamożności i atrakcyjności dla przybyszów chętnie się tu osiedlających. Społeczność żydowska przez wieki trwale wpisała się w dzieje miasta. Niewiele dziś pozostało śladów po tej kilkusetletniej koegzystencji mieszkańców. Zagładzie w latach drugiej wojny światowej uległa nie tylko żydowska ludność...
Wojna zniszczyła muzea, zbiory i archiwa; zatarła pamięć o archeologicznych znaleziskach i odkryciach. Wydawało się, że bezpowrotnie. Wtedy pomyśleliśmy o gazetach, które musiały przecież śledzić i relacjonować interesujące nas wydarzenia. I rzeczywiście. Okazały się niedocenioną dotąd kopalnią wiedzy o archeologii. Tak powstała ta książka. [Andrzej Kokowski, Wieńczysław Niemirowski]
Mamy do czynienia z pracą bardzo rozległą, która jednak w znacznej mierze koncentruje się na problematyce Rzymu cesarskiego. Zagadnienia związane z okresem republikańskim dotyczą zaś jego schyłkowej fazy. Tendencja ta jest w pewnym sensie odwzorowaniem sytuacji w nauce światowej, gdzie stosunkowo rzadko podejmowane są zagadnienia z zakresu historii wojen okresu wczesnorepublikańskiego czy średniorepublikańskiego. Niemniej jednak w obrębie wskazanej dominanty praca prezentuje ...
Wydawana w Polsce przed II wojną światową prasa żydowska stanowi jedno z najważniejszych źródeł do badań nad historią i kulturą polskich Żydów zarówno w kontekście ogólnokrajowym, jak i regionalnym. W odróżnieniu od innych materiałów źródłowych (np. spisywanych już po wojnie wspomnień czy dokumentów archiwalnych wytworzonych przez organy administracji państwowej) przekaz prasowy tworzony przez Żydów i dla Żydów przedstawia ich świat od wewnątrz, niejako z "pierwszej ręki". pr...
Daniel Beauvois odkrywa całe połacie nieznanych faktów i problemów, pomaga w istotny sposób sprawie przywracania pamięci historycznej Polakom, Ukraińcom i Rosjanom. Czyni to naprawdę sine ira et studio w imię maksymalnej rzetelności badacza... Chyba tylko bezstronny i neutralny historyk może dojść do przedstawiania procesów społecznych obarczonych w dotychczasowej historiografii trzech zainteresowanych czy, inaczej mówiąc, biorących udział w ówczesnym rozwoju sytuacji stron, ...
Niekorzystne zjawiska związane ze spadkiem dzietności i starzeniem się społeczeństwa, jakie od pewnego czasu zachodzą w państwach rozwiniętych, skupiają uwagę opinii publicznej, coraz bardziej świadomej wyzwań, jakie niosą za sobą te zmiany. Właściwe zdiagnozowanie tych problemów oraz zaproponowanie trafnych rozwiązań będzie miało fundamentalne znaczenie dla niepodległej rzeczywistości ekonomicznej, politycznej, społecznej czy tożsamości cywilizacyjnej Starego Kontynentu. Wzr...
Andrzej Pleszczyński jest profesorem w Instytucie Historii UMCS w Lublinie. Jego zainteresowania naukowe skupiają się na średniowieczu - epoce, w której ukształtowała się cywilizacja europejska. Przestrzeń, władza i ideologia to kategorie, które znalazły istotne miejsce w pracy naukowej Andrzeja Pleszczyńskiego - jej owocem była m. in. rozprawa pt. Przestrzeń i polityka. Studium rezydencji władcy wcześniejszego średniowiecza. Przykład czeskiego Wyszehradu, Lublin 2000 (czeski...
The present collection of articles is devoted to one of the most famous figures of Roman history. For centuries now, Mark Antony has attracted the attention of not only historians, but also pop culture artists, mainly due to his fascinating life. The origin of his legend is also one of the major issues, on which the attention of the collection's authors have focused. [...] the contributions which constitute the collection shed light on these aspects of Mark Antony's career an...
„Artes Humanae” to czasopismo, które powstało z potrzeby poszukiwania owej wspólnoty ludzi, którzy zajmują się tymi samymi problemami z punktu widzenia różnych dziedzin nauk humanistycznych i społecznych. Czytając różne książki, patrząc na to samo zjawisko w różny sposób, mogą dzielić się wiedzą i inspirować, by powiększyć siebie nawzajem. „Artes Humanae” to czasopismo, które ma na celu konsolidację często rozproszonego środowiska humanistów badających ten sam problem, temat,...
Nowatorska praca w istotny sposób przyczynia się do poszerzenia wiedzy polskiego czytelnika na temat różnych przejawów aktywności Żydów w małym mieście prowincjonalnym, jakim był w II Rzeczypospolitej Mińsk Mazowiecki. […] Zawiera równocześnie sporo ustaleń nieznanych dotąd faktów historycznych. Reprezentując dużą wartość dokumentacyjną, stanie się bardzo pomocna przy szerszych badaniach porównawczych nad poziomem i zakresem aktywności żydowskiej mniejszości narodowej w małyc...
Praca zawiera nowe spojrzenie na aparat policyjny Drugiej Rzeczypospolitej, począwszy od zagadnień dotyczących funkcjonariuszy, zasad ich naboru, szkolenia, liczebności, charakterystyki stanowisk służbowych, relacji między przełożonymi i podwładnymi, dyscypliny, karania i nagradzania, po takie problemy jak: motywacja służby w policji, specyfika służby, apolityczność czy system prewencji i represji lub integracja, życie rodzinne, opieka lekarska, przechodzenie na emeryturę. Ta...
Autorka z benedyktyńską pracowitością zgromadziła wszystkie dostępne źródła różnorodnej proweniencji, rzetelnie je przeanalizowała, zachowała obiektywizm - spokojny tok narracji, prezentując kompetentne wnioskowanie zarówno w zakończeniach śródrozdziałów, rozdziałów, jak i całej pracy. Praca ma walory poznawcze, a zarazem utylitarne. Może służyć jako wzór dla przyszłych badaczy nad polską myślą polityczną - zwłaszcza partii i ruchów - a niektóre poglądy na ustrój państwa mogą...
Całość (...) tomu jest napisana z dużym znawstwem i pogłębioną refleksją metodologiczną, (co) dowodzi, iż polska historiografia podąża (nadąża?) za najbardziej nowoczesnymi trendami historiografii światowej. W zbiorze tym piszą zarówno najbardziej utytułowani polscy historycy, jak i przedstawiciele młodszego pokolenia.
O początkach Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej napisano już wiele, zapowiadane są kolejne publikacje. Jednak w okresie przygotowań do Jubileuszu siedemdziesięciolecia UMCS, obchodzonego w 2014 roku, zrodził się pomysł zebrania i opublikowania wspomnień jego studentów i pracowników, którzy studiowali lub pracowali, a niektórzy czynili równocześnie, w pierwszym okresie jego dziejów, za jaki można uznać lata 1944-1955. To odległe lata i wydarzenia dziejące się wówczas na Uni...
Ataman i Rzecznik
Określenia te pojawiają się najczęściej w odniesieniu do osoby i aktywności Profesora Bohdana Osadczuka. Podkreślają Jego charyzmę, cechy przywódcze, talent skupienia ludzi dla sprawy, umiejętność rozwiązywania problemów przez ich najpierw wyjaśnianie, a potem racjonalne punktowanie.
Zadaniem rozprawy jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu rewolucje rosyjskie wpłynęły na cele i działalność polityczną polskiego obozu narodowego w Rosji w latach 1917-1918. Główna teza pracy sprowadza się do stwierdzenia, że rewolucje rosyjskie 1917 r. nie zmieniły zasadniczo linii politycznej polskiego obozu narodowego w Rosji, a były jedynie kolejnymi etapami jego dążenia do realizacji założonego wcześniej strategicznego celu, którym była odbudowa niepodl...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
