To nie jest książka o kulturoznawstwie, lecz o kulturze. Zawiera wprawdzie obszerną prezentację metod i osiągnięć badawczych, ale jej głównym przedmiotem jest sama kultura (czy kultury) w rozmaitych przejawach; strukturach społecznych, operowaniu czasem i przestrzenią, rolach i koncepcjach jednostki, systemach wartości, symbolach i ich funkcjonowaniu. Oparta na rzeczywistych wykładach dla studentów polonistyki, została przez autora znacznie rozbudowana, wzbogacona i – na ile ...
Jańcioland i okolice. Filmowe światy Jana Jakuba Kolskiego Grażyny Stachówny to pierwsza monografia filmowej twórczości tego wybitnego reżysera i scenarzysty w pełni zasługującego na zaszczytne miano autora filmowego. Oznacza ono, że artysta wypracował własną poetykę kreacyjną, indywidualny i rozpoznawalny styl ekranowy, że jest wyjątkowy i niepowtarzalny. Jan Jakub Kolski stworzył – w ośmiu filmach fabularnych, dwu krótkometrażowych i czterech wideoklipach – Jańcioland, Mity...
Seria HORYZONTY NOWOCZESNOŚCI, tom 130 Gdy Tadeusz Kantor udawał się z początkiem 1947 roku w swoją pierwszą w życiu podróż do Paryża, nie przypuszczał zapewne, że przyjdzie mu się tam zetknąć nie tylko ze sztuką klasycznej awangardy i twórczością aktualną artystów z Europy i obu Ameryk. Wizyty w Palais de la découverte otwarły przed nim świat nowoczesnej nauki i spowodowały głęboki światopoglądowy wstrząs. Książka po raz pierwszy tak dogłębnie – i na podstawie nieznanych...
Tematem książki jest relacja film – filozofia – paradygmat polskiego romantyzmu. Autor uwzględnia uwarunkowania historyczne, a także współzależność filozofii i filmu oraz myśli i filmu. Konfrontuje triadę romantycznego myślenia o egzystencji: melancholia – tragizm – ironia romantyczna z rozwiązaniami wykorzystanymi przez polskich filmowców. W książce znajdują się interpretacje scen i sekwencji z filmów Kuby Czekaja, Macieja Drygasa, Andrzeja Jakimowskiego, Jana Komasy, Marka ...
Przerwane emancypacje Sebastiana Jagielskiego mają szansę stać się wydarzeniem, zważywszy na ich polemiczny charakter i komentarze do wątków żywo dyskutowanych we współczesnej debacie publicznej: historii ludowych, prześnionych rewolucji, emancypacji kobiet w socjalizmie, relacji polsko-żydowskich. Przekonuje on, że w latach 1968–1982, a więc między Marcem 1968 roku a „Solidarnością”, dwiema rewolucjami konserwatywnymi, wyłaniała się nowa struktura odczuwania, która niosła ze...
Książka ukazuje kolejne rękopisy na szerokim tle sztuki niderlandzkiej XV i XVI wieku. Hasła katalogowe mają charakter rozszerzony i wzorowane są na wzorcowych wiedeńskich katalogach zbiorów Ősterreichische Nationalbibliothek. Poprzedzone zostały zwięzłym merytorycznym wstępem na temat zawartości kolekcji i jej dziejów. Każde z haseł zawiera informacje o pochodzeniu i dziejach rękopisu, jego fundatorach i użytkownikach. Krótki opis poświęcono zabytkowym oprawom. Opisy ilumina...
Książka Kochani krwiopijce! Własność´ literacka i prawo autorskie w XIX-wiecznej Polsce jest pierwszą pracą całościowo przedstawiającą problematykę własności literackiej i praw autorów na ziemiach polskich w XIX w. Autorka traktuje temat wielowymiarowo, wychodząc daleko poza kwestie czysto prawne. Na podstawie szerokiego materiału źródłowego rekonstruuje poglądy i stanowiska wydawców, autorów, prawników i analizuje je w kontekście praktyk literackich i wydawniczych oraz proce...
Każda próba uchwycenia tego, czym jest i jaki ma charakter doświadczenie religijne, może być analizowana jako ujęcie pewnych szczególnych własności ludzkiego poznania, a szczególne własności poznania, które odkrywane są poprzez badanie i pojęciowy wymiar doświadczenia religijnego, mogą być rozpoznawane i badane także w innych aktach i aspektach poznania, niekoniecznie związanych z religią. Zagadnieniem, na którym koncentrują się autorzy zawartych w tym tomie artykułów, nie j...
Jak funkcjonował świat prawosławnych wiernych, gdy wokół upadało stare uniwersum, zaś kolejne zwroty dziejowe stawiały coraz to nowe wyzwania, najpierw niszcząc Kościół, potem wywołując go z niepamięci i umieszczając po prawicy władz państwowych? (…) nowy ustrój niósł nowe zagrożenia, mierzył w samo serce świadomości religijnej, na inny sposób niż poprzedni roztapiając świętość w obojętności sekularnej. Jak reagowała na to wspólnota prawosławna? Podczas gdy w świeckim społecz...
Klio, muza historii, z impetem wtargnęła na terytorium Melpomene. P.J. Rhodes W starożytnej Grecji teatr był pierwszym przejawem kultury masowej. Z opiniotwórczej siły tego medium zdawali sobie sprawę zarówno archonci zezwalający na wystawienia, finansujący je choregowie, jak i sami twórcy. Komediopisarze i tragediopisarze sprawnie manipulowali historiami zaczerpniętymi z mitów, by mówić o aktualnych wydarzeniach rozgrywających się poza sceną Teatru Dionizosa. Ambitny cel, p...
Jaką rolę pełni czas w codzienności jednostki? W jakim stopniu (od)zyskanie poczucia sprawczości w „grze” o czas wpływa na indywidualną tożsamość? Czy trafne są tezy mówiące, że slow life jest prostą odpowiedzią na zintensyfikowane tempo życia? Co tak naprawdę kryje się pod często powtarzanym hasłem „żyj we własnym rytmie”? Autorka prezentowanej książki podejmuje próbę znalezienia odpowiedzi na te i inne pytania, dając pierwszą na polskim rynku wydawniczym propoz...
Na łamach prasy część I to propozycja dla cudzoziemców i środowisk polonijnych,w której wykorzystano najnowsze rozwiązania glottodydaktyczne. Koncentruje się na umiejętności rozumienia tekstów prasowych oraz tekstów z Internetu. Przed, w trakcie i po czytaniu występują liczne zadania, także w powiązaniu z innymi aspektami językowymi. Niektóre (np. tzw. C-Test) nie były jeszcze wykorzystywane w podręcznikach tego typu. Każdy rozdział zawiera znane powiedzenie polskie, ciekawos...
Książka przybliża polskiemu czytelnikowi bogatą recepcję psychoanalizy Freuda i Junga w polskich środowiskach inteligenckich Galicji i Kongresówki w latach 1900–1918. Złożyły się na nią artykuły, które zostały opublikowane w najważniejszych czasopismach naukowych wydawanych w tym czasie. Wybór ukazuje, jak żywe było wtedy zainteresowanie psychoanalizą wśród polskich psychologów i lekarzy (Franciszka Baumgarten, Maurycy Bornstein, Stefan Błachowski, Tadeusz Jaroszyński, Wacław...
Książkę Bartosza Suwińskiego wyróżnia głębokie przeżycie tematu. Dostrzegam je w silnym emocjonalnym stosunku do najważniejszych pytań, stawianych przez autora pisarstwu Miłobędzkiej. Kwestia czasu, jak najsłuszniej umiejscowiona w centrum rozprawy, implikuje uruchomienie szeregu kontekstów filozoficznych (oddających filozoficzność implikowaną omawianej twórczości) i literackich (w perspektywie porównawczej), pozostając zarazem w nieomal każdym momencie sprawą osobistą badac...
Antropozofia? Co to właściwie jest? Powiedz w kilku zdaniach, na czym to polega? Zajmujesz się tym od tylu lat i jeszcze ci się nie znudziło? – takie pytania zadają mi czasem dawno niewidziani przyjaciele, znajomi, krewni. Zwłaszcza w Polsce. W Polsce, gdzie o twórcy antropozofii, Rudolfie Steinerze (1861–1925) – jednej z najwybitniejszych indywidualności XX w., filozofie, mistyku, reformatorze kultury i życia społecznego – wie się niewiele. A to, co się wie, bardzo rzadko po...
Piero della Francesca (ok. 1412–1492) był znany nie tylko jako wybitny malarz epoki renesansu, ale również jako znakomity matematyk. Jest zatem zarówno autorem słynnych fresków w bazylice San Francesco w Arezzo (Legenda Krzyża Świętego, 1452–1459), jak i genialnym matematykiem i geometrą. Jeden z największych matematyków Moritz Cantor pozostawał pod takim wrażeniem osiągnięć Piera, że w swoim dziele Vorlesungen über Geschichte der Mathematik z 1892 roku wspominał o równaniach...
„Autor wykazał się bogatą wiedzą humanistyczną, którą poparł prezentacją własnych opracowań, jak również szeroką znajomością krajowych i zagranicznych publikacji z zakresu nauk społecznych. Praca składa się z czterech części, obejmujących całość zagadnień zapowiadanych w tytule. Ukazują one najważniejsze oryginalne myśli Autora, które logicznie wynikają z przyjętej analizy problematyki badawczej. Stanowią one ważny wkład w rozwój teorii czasu wolnego, turystyki i rekreacji (…...
Istoty wirtualne wikłają siebie i nas – ludzi – w liczne napięcia między tym, co realne, a tym, co wirtualne, tym, co mentalne, a tym, co cielesne, tym, co własne, i tym, co cudze, a także tym, co symboliczne, reprezentacjonistyczne, a tym, co wymyka się symbolizacji. Nawet jeśli niektórzy filozofowie uznali, iż różnice między tymi opozycjami zostały zniesione, właśnie rzeczywistość wirtualna wywołuje je na nowo i każe zrewidować pytania o ich ważność. Awatary, czyli wirtualn...
Badaczka przekładu i tłumaczka Agata Rębkowska przeprowadza w tej książce precyzyjną analizę efektów humorystycznych w dwóch popularnych filmach francuskich w porównaniu do wersji zaprezentowanych polskiej publiczności (Goście, goście i Jeszcze dalej niż Północ). Praca ma charakter interdyscyplinarny: sytuuje się na styku językoznawstwa, przekładoznawstwa i filmoznawstwa, bowiem analiza porównawcza poszczególnych scen i aspektów obu dzieł dotyczy nie tylko warstwy językowej, ...
Wieloaspektowość utworów dramatycznych Bertolta Brechta oraz jego teoria teatru, oddziaływująca dziś na otwarte, postdramatyczne i performatywne praktyki inscenizacyjne, staje się otwartym i budzącym ciekawość obszarem poszukiwań badawczych. Czytanie Brechta oznacza rozumienie specyfiki i odmienności jego tekstów w powiązaniu z praktyką sceniczną, w której, jak pisze Hans-Thies Lehmann, odnajdujemy zarówno wysoką artystyczną sztukę, jak i jej marginesy – naukę, dydaktykę, szk...
Autorka stawia sobie ambitne zadanie przyjrzenia się, jak sztuka nowoczesna oddziałuje na nasze życie i jak my odpowiadamy na sztukę. To oddziaływanie jest możliwe dzięki łamaniu konwenansów oraz ukrytemu humorowi. Dowcip w sztuce, humor sztuki często są przemilczanym tematem, a sztukę zwykło się ujmować w Sartre’owskim duchu powagi. Autorka sprzeciwia się takiej tendencji, pokazując, w jaki sposób sztuka staje się grą z widzem, zabawą z rzeczywistością, dowcipem, który zosta...
Najczęściej historię traktuje się jako domenę działalności ekspertów – historyków, zaś pamięć jako wytwór wspólnot pamięci. Ta ostatnia może obejmować pamięć rodzinną czy komunikacyjną, jak i pamięć społeczności lokalnych, regionalnych czy narodowych. W tym drugim przypadku stanowi ona podstawę do kształtowania się tożsamości grupowej, ale może również być wykorzystywana do legitymizacji porządku politycznego. Wówczas często staje się polem walki ideologicznej. Już wstępny pr...
„Równie dokładnych, plastycznych migawek z oblężonego miasta nie znajdziemy nigdzie indziej. Tworzą poruszający, rozległy, trzymający w napięciu obraz decydującego punktu zwrotnego w historii Niemiec – wprawdzie z rewolucji 1918/1919 roku wyłoniła się pierwsza niemiecka demokracja, ale tkwiły w niej zarazem zapowiedzi nadchodzącej katastrofy. Tu odkrywamy całkiem nowego Victora Klemperera”. Alexander Cammann, „Die Zeit” „Zamętowi rewolucyjnemu w bawarskiej metropolii Klempe...
Otrzymujemy księgę omawiającą podejmowane zagadnienie z różnych perspektyw i w odniesieniu do różnych zjawisk, z wykorzystaniem narzędzi wypracowanych przez różne szkoły metodologiczne, a jednocześnie – co stanowi rzadkość w tego typu wieloautorskich przedsięwzięciach – tom koherentny, zmierzający do jasno sformułowanych wniosków, które z jednej strony poszerzają istniejący stan wiedzy na temat poszczególnych twórców, dzieł, nurtów w literaturze i kulturze, z drugiej zaś mają...
