Przyswojenie polskiemu czytelnikowi renesansowego modelu sporu jest potrzebne i ważne. Temat stawia bardzo wysokie wymagania autorowi, który go podejmuje. Zarówno materiał źródłowy, jak i olbrzymia literatura często o charakterze przyczynkarskim wymagają odwagi, żmudnej pracy i pasji poznawczej. Autorka pracy reprezentuje te cechy. z recenzji prof. dr hab. Alicji Kuczyńskiej Autorka opatruje (…) informacje i streszczenia własnymi komentarzami, (…) świadczą one (…) pozytywni...
Książka przedstawia jeden z najbardziej fundamentalnych projektów filozoficznych nowoczesności – projekt podmiotowości – w trzech różnych odsłonach, jakie znajdujemy w myśli Hegla, Marksa i Adorna. W każdym z tych trzech „momentów” pierwszoplanowe pozostaje pytanie o relację podmiotu i historii. Z tej perspektywy myśl Hegla można potraktować jako diagnozę dziejotwórczej podmiotowości i jednocześnie podmiototwórczej historii. Heglowskie rozpoznanie podmiotowego sprawstwa może ...
Niniejsza publikacja jest zbiorem tekstów zaprezentowanych podczas konferencji, która odbyła się 19 listopada 2013 roku w Muzeum Archeologicznym w Krakowie przy współudziale Komitetu Nauk Pra- i Protohistorycznych Polskiej Akademii Nauk. Zgromadziła ona osoby szczególnie zainteresowane rolą i zadaniami muzeów archeologicznych w nowej „rzeczywistości postautostradowej”, zarówno praktyków, jak i teoretyków. Tematem wystąpień były kwestie formalno-prawne, organizacyjne i edukacy...
Tom Jak analizować dyskurs? […] ustanawia swoiste kompendium wiedzy o dyskursie i sposobach jego analizy, przydatne zarówno dla wykładowców prowadzących przedmioty z „dyskursem” w nazwie, jak i dla studentów różnych kierunków humanistycznych i społecznych, którzy w analizie dyskursu mogą odkryć ciekawą propozycję badawczą. […] Książka składa się z 10 rozdziałów. Każdy z nich można czytać osobno jako odrębną propozycję teoretyczno-metodologiczną w analizie dyskursu. Warto jedn...
Ta barwna, dramatyczna, niestroniąca od anegdoty, relacja z historii XX wieku zawiera przejmujący obraz polskiego komunizmu, którego Lucyna Tychowa jest jednym z ostatnich świadków. Oglądamy przedwojenną Warszawę społecznych i narodowych kontrastów, bombardowany przez Niemców sowiecki Mińsk, wojenną Moskwę i egzotykę stepów Baszkirii. Książka mówi o asymilacji polskich Żydów, o dramacie antysemityzmu i dotykającej najbliższą rodzinę tragedii Holocaustu, o moralnym buncie prze...
„To nie jest książka o książkach; (…), bo chodzi w niej nie tyle o teksty o człowieku, co o niego samego odnajdywanego w sposobach jego bycia, próba śledzenia jak się zjawia i rozumienia, dlaczego tak? (…) Zagadnienia te odsyłają do pojęcia, z którym zwykło się je identyfikować, mowa o tożsamości osobowej (…). Z kolei to, jak o sobie myślimy, jak konceptualizujemy swoje zadomowienie w świecie zależy od narzędzi jakie do tego wykorzystujemy, tj. od tego jak o tym mówimy, jak s...
Nagroda w Konkursie Polskiego Towarzystwa Komunikacji Społecznej na Najlepszą Pracę Doktorską z zakresu Nauk o Mediach i Komunikowaniu. Praca Piotra Kubińskiego Gry wideo – zarys poetyki będzie ważna i interesująca nie tylko dla badaczy gier komputerowych, będzie wielce pouczająca dla badaczy kultury współczesnej. (…) Rozważania i analizy autora na temat emersji jako konstytutywnego składnika gier wideo w pełni mnie przekonują. prof. dr hab. Maryla Hopfinger...
HORYZONTY NOWOCZESNOŚCI. Tom 109 Geopoetyka to przede wszystkim pojęcie-w-działaniu, które aktywnie i sprawczo wpływa na lokalne konteksty, doprowadzając do ich przekształcenia. Pozwala zatem w odmiennej perspektywie – geograficznej i performatywnej zarazem - uchwycić takie kluczowe dla badań literackich problemy, jak literatura, poetyka, podmiotowość, język, czytanie i recepcja, gatunki i obiegi. Geopoetyka to także orientacja badawcza, której zadaniem jest rozpatrywanie ...
Dwudziestowieczna humanistyka rozwinęła funkcjonujące do dziś przekonanie o życiu ludzkim jako opowieści. Szereg psychologów, pedagogów czy filozofów podmiotu dowodziło i dowodzi, iż warunkiem koniecznym psychicznego komfortu oraz podstawą ukonstytuowania się jednostki jako podmiotu moralnego jest umiejętność narracyjnego uporządkowania swojego życia. Niniejsza książka jest próbą konstruktywnej krytyki koncepcji tożsamości narracyjnej (A. MacIntyre, P. Ricoeur, Ch. Taylor), u...
Zgromadzone w tomie Transpozycje. Muzyka w nowoczesnej literaturze europejskiej teksty są przede wszystkim studiami o charakterze interpretacyjnym, w których aspekty metodologiczne, często zresztą precyzyjnie zarysowane, schodzą na dalszy plan. Cały tom układa się w imponujący i – mimo niekiedy odmiennych optyk metodologicznych – w gruncie rzeczy spójny obraz spotkań nowoczesnej literatury i muzyki. I jakkolwiek tytułowe zjawisko nie zostało wyczerpane (bo zresztą być nie mog...
W Postkolonialnej Europie refleksja nad sposobami przedstawiania mniejszości etnicznych łączy się z opisem globalnych ruchów migracyjnych, analizą funkcjonowania współczesnych diaspor i społeczeństw wielokulturowych. Przyjęta w książce perspektywa badawcza prowadzi do podważenia idei kultury jako spójnej całości, która posiada wyraziste granice oddzielające „nas” od „innych”. Zamiast niej pojawia się pojęcie kultur porowatych, przypominających zachodzące na siebie terytoria. ...
Książek Leszka Kołakowskiego prawie nikt już dziś nie czyta. Jego dzieło zostało zepchnięte na margines, przez grzeczność tylko odnotowane bywa kurtuazyjnym przypisem. Sam filozof stał się kimś w rodzaju nestora III RP, który nic nie ma nam już do powiedzenia. Zamiast o „obecności Kołakowskiego” należałoby mówić dziś raczej o jego obcości. Jan Tokarski próbuje spojrzeć na dzieło Kołakowskiego świeżym okiem. Analizuje zarówno przyczyny wejścia filozofa w komunizm, jak i jego f...
Zapomniana powieść Gabrieli Zapolskiej ukazująca zepsucie moralne na wielkomiejskim tle szarych ulic. Zapolska demaskuje obłudę mieszczańską, moralność małżeńską, ocierając się o delikatne tabu kobiecej natury. To, o czym się nawet myśleć nie chce, to prostytucja, choroby weneryczne i problemy małżeńskie.
Tomik wierszy laureata Konkursu Poetyckiego im. Anny Świrszczyńskiej – Książkowy Debiut Poetycki 2015 Te wiersze – niezwykle czyste, ascetyczne, skupione, niemal na krawędzi milczenia – z bezkompromisową, aż bezlitosną przenikliwością i precyzją stawiają (czy też: zbliżają się do nich) najtrudniejsze, podstawowe pytania, dotyczące sensu (a może bezsensu?...) naszej tu ziemskiej przygody. Skondensowane, a przez to tym mocniej nasycone emocjami, intensywne i istotne – istotne ...
Pracę pisarską Szymona Wróbla nazwałbym „pisaniem tryskającym”, „pisaniem błyskawicowym”. Terminu écriture sidérante użył swojego czasu Michel Deguy na określenie sposobu pisania Pascala Quignarda. Książka Polska pozycja depresyjna stanowi dowód na istnienie rozprawy naukowej, która jest dziełem sztuki pisarskiej, i dzieła sztuki pisarskiej, które jest rozprawą naukową ujawniającą mądrość w zawirowaniach sensu, w przyspieszeniach frazy, w energii nagłych i niespodziewanych ob...
Przedmiotem analizy książki Co rządzi obrazem?... są prace z obszaru szeroko pojętej sztuki audiowizualnej, która jawi się jako znaczący czynnik kształtujący naszą rzeczywistość kulturową, nacechowaną swoistą wszechobecnością obrazów. Cytat, pastisz, patchwork, remake, retake, seria, found footage itp. stały się dominującymi strategiami wielu współczesnych twórców. Wskrzeszając przewrotnie hasło Albertiego, zgodnie z którym „obraz jest oknem na świat” i odnosząc je do obrazów...
W dziejach teatru europejskiego nie ma bodaj drugiego zjawiska tak bardzo obciążonego bagażem błędnych wyobrażeń i interpretacji, jak komedia dell’arte. W obiegowej opinii funkcjonuje ona jako oparty na beztroskiej improwizacji teatr, w którym aktorzy noszą maski, robią salta i zmuszają widownię do śmiechu niewybrednymi gagami. (… ) Tymczasem komedia dell’arte powinna być postrzegana jako synonim teatru: różnorodnego, podlegającego ewolucjom i metamorfozom, raz opartego na te...
Czy słynna kronika Thietmara jest rzeczywiście wiarygodnym źródłem wiedzy o początkach organizacji Kościoła katolickiego w Polsce? Jaki był charakter zależności Kościoła polskiego od Magdeburga w latach 966-989? Czy rzeczywiście Jordan był pierwszym biskupem "poznańskim"? Na te i wiele innych fascynujących pytań, związanych z początkami polskiej państwowości i roli Kościoła katolickiego w niej, próbuje odpowiedzieć niniejsza praca.
Książka Władysława Semkowicza zalicza się do klasycznych dzieł polskiej historiografii – wykształciły się na niej liczne pokolenia polskich historyków. Jest niezastąpionym podręcznikiem dla wszystkich pragnących nabyć umiejętności nieodzownych dla studiowania i prowadzenia badań naukowych w dziedzinie historii, szczególnie w zakresie szeroko rozumianej mediewistyki. Encyklopedia nauk pomocniczych historii w sposób zwięzły podaje podstawowe wiadomości dotyczące poszczególnych ...
HORYZONTY NOWOCZESNOŚCI. Tom 94
Kulturowa teoria literatury 2: poetyki, problematyki, interpretacje, pod red. Teresy Walas i Ryszarda Nycza – to druga część szerzej zakrojonego projektu, będącego rezultatem zespołowej pracy, a zmierzającego do restytuowania badań teoretycznoliterackich w horyzoncie współczesnej refleksji humanistycznej oraz obecnej sytuacji kulturowo-cywilizacyjnej.
Morze u stóp Tatr? Polskie góry jako miejsce, skąd przyjdzie wyzwolenie? Czy legenda o Królu Wężów i rycerzach śpiących we wnętrzu Giewontu mogą być prawdziwe? Tadeusz Miciński wpisuje swe koncepcje historiozoficzne w tak niezwykłą scenerię i przywołuje niemalże wszystkie, znane wówczas – a przez niego wnikliwie studiowane – mity, legendy i opowieści, że świat Nietoty rozciąga się poza czasem i przestrzenią realną. W tej scenerii rozgrywa się niezwykła w wielości kontekstów...
W baśniach Andersena widać, że świat ma naturę symbolu i że symbol ten odbija coś, co sięga głębin nieświadomości. Tak mniej więcej brzmi teza rozprawy naukowej Agnieszki Miernik, opartej na metodologii krytyki archetypowo-mitograficznej – Junga, Eliadego, Bachelarda. Autorka rozprawy w swoich porządkach badawczych wiąże twórczość bajkopisarza Andersena z ideami naukowymi twórcy psychologii głębi Junga. W prezentacjach utworów Andersena ujawnia się też siła wyrażania przeżyć ...
Z poświęconych dobie porozbiorowej pism Jerzego Łojka największy rezonans przyniosły mu Szanse powstania listopadowego, opublikowane po raz pierwszy w roku 1966, a wznawiane jeszcze dwukrotnie w dobie PRL (1980 i 1986). Nie tylko powstanie listopadowe wszakże zajmowało jego uwagę jako historyka. Będąc osiemnastowiecznikiem, wkroczył on w problematykę dziejów porozbiorowych Polski, skupiając się zasadniczo na rozmaitych zagadnieniach obejmujących 36 lat od zagłady państwa do k...
Pojęcia polityczne. Wspólnota, immunizacja, biopolityka to zbiór esejów prezentujących dziesięcioletni namysł Roberta Esposita nad najważniejszymi terminami z zakresu filozofii politycznej. Zamiast słownikowych definicji, autor proponuje genealogiczne przedsięwzięcie, ukazujące splot sensów kryjących się za pozornie oczywistymi znaczeniami przypisywanymi dziś prawu, wolności czy naturze ludzkiej. Trzy zawarte w podtytule książki pojęcia: wspólnota, immunizacja i biopolityka d...