Jednym z centralnych problemów Polski, którą znałem, był problem personalny, była selekcja ludzi, a ściślej: źle działający system selekcji materiału ludzkiego dobieranego do kierowania narodem. Adolf Bocheński był człowiekiem niewątpliwie genialnym. Wpływ jego na ludzi w Polsce ograniczał się do stosunkowo bardzo małego koła osób, wpływ na wypadki, na politykę polską – był żaden. Chcielibyśmy zawołać: gdyby selekcja ludzi działała w Polsce tak, jak działać powinna, ten młody...
W ostatnim zdaniu książki autorka podkreśla, że starała się interpretacyjnie i lekturowo sprostać wielości, którą wyznaczyła sobie, wybierając przedmiot swoich badań oraz ich obszar. Starania te przyniosły świetny efekt – nie tylko dlatego, że ujawniają znakomite kompetencje w zakresie historii literatury i kultury, filozofii, jak również antropologii. Także dlatego, że Eliza Kącka fortunnie łączy ambicje badacza z nieukrywaną fascynacją Brzozowskim, który patronuje jej własn...
Pierwszy tom Pism wybranych Stanisława Stommy obejmuje okres, którego ramy wyznacza debiut publicystyczny w 1931 r. i druga wojna światowa. To czas, w którym młody działacz Stowarzyszenia Katolickiej Młodzieży Akademickiej „Odrodzenie”, publicysta wileńskiego pisma „Pax” „Głosu Narodu”, „Polityki” i „Kuriera Wileńskiego” kształtuje swoje poglądy i osobowość, poszukuje ideowych źródeł. Jest publicystą katolickim, o tyle interesującym, że znajdujemy w jego tekstach i społeczną ...
Oto życie Wita Stwosza – jednego z ostatnich wielkich pewnej odchodzącej epoki. Ta historia to opowieść o sławie i upadku, moralitet rozpisany na dni chwały i lata cierpienia. Stwosz był bez wątpienia geniuszem, artystą świadomym wartości swego dzieła. Ale był również człowiekiem szarpanym wątpliwościami, pełnym sprzeczności, w którego wnętrzu – jak możemy się domyślać – toczyła się nieustanna walka ducha z ograniczającym go ciałem. I w takim sensie ten „poemat heroikomiksowy...
Josiah Conder oprowadza czytelnika przez cztery pory roku i całą Japonię, pozwalając zobaczyć, co w sercu Japończyka jest drogie. Podczas tej wyprawy można zobaczyć drzewa, krzewy, kwiaty i trawy rosnące w ich naturalnym środowisku. Podtytuł dodaje, że na tym kontakcie ze światem roślinnym w krajobrazie spotkanie się nie kończy, lecz dopiero zaczyna. Wchodzimy bowiem stopniowo w pielęgnowaną w Japonii przez wieki sztukę kompozycji kwiatowych (ikebana). Autor pokazuje, że u po...
We współczesnej filozofii dominuje przekonanie, że argumentacja transcendentalna, której źródłową intencją było odkrywanie koniecznych warunków doświadczenia, nie jest zdolna do urzeczywistnienia swojego podstawowego celu. U podstaw zainteresowania tą dość specyficzną operacją teoretyczną leżała nadzieja związana z chęcią uporania się z różnorako rozumianym sceptycyzmem. Niejasności związane z jej statusem – jej strukturą, formalną i materialną poprawnością oraz właściwą inte...
„Brulion”, o którym powiedziano dotąd mniej, niż można by się spodziewać, nie jest tematem łatwym, do podjęcia bez wahań i bez ryzyka. Badaczowi na przeszkodzie stoi uwikłanie w upraszczającą legendę, szereg niepogłębionych, lecz nośnych i dobrze znanych komentarzy, kontrola pamięci sprawowana przez dawnych redaktorów i autorów pisma. Z trudnościami tymi pani Polewczyk uporała się wybornie. Nikt tak jak ona, tak uważnie i odświeżająco, „brulionu” dotąd nie przeczytał. prof. d...
Znacząca część krytycznej uwagi, jaką otrzymuje science fiction, skierowana jest na narracyjnie zorientowane formy gatunku: literaturę, film, telewizję, rzadziej komiksy. Jednak SF od zawsze była również obecna w całym szeregu mediów „mniejszych”, zaś eksplozja cyfrowych narzędzi produkcji i dystrybucji jedynie poszerzyła i skomplikowała ten multimedialny krajobraz gatunku. Jako głos w badaniach nad science fiction, korzystający jednocześnie z narzędzi groznawstwa, medioznaws...
Istniał z pewnością jakiś sens ozdabiania zapisów metrykalnych poetyckim słowem. Nie tylko działała tutaj pobożność, intelektualizm, formacja duchownego i kierowanie się pewnym smakiem literackim. Sądzę, że chodzi o jakiś akt uobecnienia i tamtego czasu, i tamtych ludzi, i miejsca: tego kawałeczka Górnego Śląska. Uobecnienie dawnych, piszących po łacinie śląskich poetów stoi po stronie dialogu z przeszłością, dialogu rozbrzmiewającego różnymi językami. […] Drobiny poetyckie k...
„«Pustka» synonimicznie bywa zastępowana szeregiem takich określeń, jak: nicość, próżnia, nieskończoność, pustkowie, nieobecność, niewidzialność, niewyrażalność… Czytelność i zrozumienie kategorii pustki w kulturze europejskiej zasadza się na pewnej grze interpretacyjnej, w której znaczenia pustki tłumaczy się, dopełnia i dopowiada w różnych tekstach kultury, pozostawiając jednak pewien wspólny bagaż wyobrażeń o niej. Tytułowe po-widoki pustki byłyby zatem wypadkową dialogu ...
Znakomita praca! […] Synteza Katarzyny Kaczor przedstawia dzieje fantasy w trzech etapach: 1982–1990 – wyłanianie się pola i rozluźnianie kontroli ideologicznej państwa; 1991–2001 – strukturyzacja pola i osiągnięcie względnej równowagi sił; od 2001 do 2012 – uznanie przez uczestników życia literackiego hierarchii właściwych dla pola fantasy i uznanie fantasy za zjawisko dystynktywne polskiej literatury popularnej XXI wieku. Dla każdego z tych etapów autorka znajduje potwierd...
Książka Stadion na peryferiach jest bardzo ciekawym przykładem uprawianej w nowoczesny sposób nauki historycznej. Z pewnością jest to tekst interdyscyplinarny, i to w prawdziwym tego słowa znaczeniu, sięga bowiem zarówno do historii i jej warsztatu, do metod stosowanych w socjologii czy w antropologii kultury. Można go również zaliczyć do kategorii – niestety tak rzadkiej dotąd w Polsce – badań nad mentalité, co jeszcze bardziej podnosi jego wartość. Podobnie jak dostrzegalne...
Chciałbym powiedzieć czytelnikowi, co następuje: Przyjacielu, jeśli nie lubisz innych poglądów historycznych niż te, do których się przyzwyczaiłeś, proszę Cię, nie czytaj moich książek! Stanisław Cat-Mackiewicz Europa in flagranti nie jest usystematyzowanym i poukładanym wykładem historycznym. Ma bardziej kształt albumu fotograficznego, w którym poszczególne zdjęcia niekoniecznie się ze sobą wiążą, a opowiadanie tego, co na zdjęciach powierzono wybitnemu erudycie. dr Janusz ...
Czy konkordaty należy w jakikolwiek sposób łączyć ze sferą religii? Otóż nie. Autor tej książki przekonywująco dowodzi, iż wszystkie konkordaty w historii Europy miały świecki charakter i były wynikiem ostrych sporów politycznych, w których normy etyczne stały na drugim planie. Konieczność tworzenia tego rodzaju aktów prawnych pomiędzy Kurią Rzymską a państwem pojawiała się z reguły w czasach gwałtownych przeobrażeń polityczno-społecznych w Europie i - jak dowodzi ta książka ...
Książka Allotopie. Topografia światów fikcjonalnych powstała z bardzo przyziemnej potrzeby: stworzenia swego rodzaju kompendium zbierającego teorie fikcji i narracji przydatne w analizowaniu literatury fantastycznej i światotwórczej. W odróżnieniu jednak od większości typowych monografii fantasy i SF tutaj głównym celem stała się próba zrozumienia fenomenu tytułowej allotopii – czyli takiego osobliwego świata, który mimo całej swej fantastyczności dąży do ukazywania się czyte...
Spis treści/Contents Andrzej Nowakowski Rozmowa z cieniem / Conversation with a Shadow Stanisław Waltoś Collegium Maius - nieco historii, zbiory, ludzie, obyczaje Collegium Maius - a Littre History, a Collection, People and Customs Libraria Stuba Communis Pierwszy Skarbiec / Drugi Skarbiec The First Tresury/ The Secondo Tresury Pokój Żołędziowskiego / Pokój Grabowskiego Żołędziowski's Room / Grabowski's Room Pokój Kopernika Copernicus' Room Aula The Assembly Ha...
Niegdyś, za czasów powstania styczniowego, Otto von Bismarck rzucił pod naszym adresem zdenerwowane pytanie: Czy ludzie rozsądni żadnego wpływu na wypadki polityczne u was nie mają? Nasz naród jest dzisiaj tak nieszczęśliwy, że nie stać mnie na obiektywne zastanowienie się, czy Bismarck miał, czy nie miał wtedy racji. Ale pod adresem naszego byłego wielkiego sojusznika, żołnierzy którego żołnierze nasi byli lojalnymi towarzyszami broni, a którego rząd nie dotrzymał nam układu...
"Albo wojna skończy się rozbiciem Niemiec przez Anglię i Amerykę przedtem nim wojska sowieckie zajmą terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. – W tym wypadku możemy liczyć na odzyskanie niepodległości. Albo wojna się skończy dla nas za późno, to znaczy już po wkroczeniu wojsk sowieckich na nasze terytorium i po okupacji przez Sowiety Polski w części, lub w całości. W tym wypadku nie można liczyć na to, aby zwycięskie wojska sowieckie grzecznie ustąpiły nam miejsca. Wtedy będzie…...
Każde przeinaczenie prawdy zwiększa niebezpieczeństwa, które nam grożą ze strony bolszewizmu. Ale właśnie dlatego, że pisałem prawdę, przedstawiłem całą ohydę życia bolszewickiego, tego człowieka, którego nie tylko, że jest głodny i źle odziany, ale przede wszystkim ma myśl trzymaną w obcęgach. Człowieka trzymanego w najgorszej katordze, bo katordze myśli. Stanisław Cat-Mackiewicz Nie wydaje się, by zestarzał się język, by zwietrzały diagnozy trafiające w najczulsze punktu ...
Książka jest propozycją przepisania historii Polski oraz opisania jej społeczno-kulturowej tożsamości przy pomocy narzędzi teoretycznych, które albo w ogóle albo w niewielkim tylko stopniu wykorzystano kiedykolwiek w tym celu – teologii politycznej, Lacanowskiej psychoanalizy, teorii systemów-światów, studiów postkolonialnych, ontologii wydarzenia Alaina Badiou czy teorii hegemonii. Tytułowa figura „fantomowego ciała króla” nawiązuje do koncepcji „dwóch ciał króla” przedstawi...
Opowieść o celibacie. O zakonie tłumaczy. Biserka Rajčić, była przez pięćdziesiąt lat notariuszem polskiej literatury. Adwokatem, gońcem, tłumaczem przysięgłym. Przerywa milczenie, po pięćdziesięciu latach w cieniu autorów, których przekłada i spraw o których pisze. Serbka. Laureatka nagrody „Transatlantyk” dla najlepszego tłumacza literatury polskiej (2009). W dorobku, liczącym przeszło 1500 pozycji bibliograficznych, ma ponad 70 książek z zakresu poezji, prozy, filozofii, ...
"Twierdziłem, że gdyby kraj wiedział wszystko, co wiedzieliśmy my tu w Londynie, nie krwawiłby się tak strasznie, nie zmniejszałby tak straszliwie polskich sił. Wiedzieliśmy już, że nas tak czy inaczej sprzedadzą Rosji, a jednak zachęcaliśmy kraj, żeby prowadził walkę, w której za jednego zabitego Niemca oddawaliśmy stu naszych na zamordowanie. Ale trudno – jednej minuty, która już była przeszła odwołać nie można, a cóż dopiero polityki narodowej w czasach wielkiej wojny. J...
"My Polacy, wychowani na kulcie beznadziejnych i tragicznych aktów rozpaczy mamy skrzywiony pogląd na kwestię wojny. Dla normalnego państwa 35-milionowego wojna to tylko instrument polityki narodowej. Wojna to nie harakiri szlachcica japońskiego, który zadowala swe uczucia zemsty za honor obrażony zabijając sam siebie. Wojna to nie demonstracja modlącego się tłumu, który z pieśnią na ustach szarżowany jest przez kozaków zaopatrzonych w białą i palną broń. Wojna się nie mierzy...