Karlizm zrodził się w latach 30. XIX w. jako skutek banalnego sporu o sukcesję. Nie mając męskiego potomka, Ferdynand VII postanowił przekazać władzę swej córce Izabeli; tym samym odsunął od władzy swego brata Don Carlosa. Z czasem jednak karlizm dojrzał i wypracował swe podstawy doktrynalne. Wtedy okazało się, że „majstrowanie” władcy wokół władzy ma swoje granice i nie może podlegać tylko jego woli, bo ta wola, choć wolna, jest podporządkowana wyższym racjom i instancjom, i...
Pontyfikat Grzegorza VII, którego rozpoczęcie wyznacza zarazem początek okresu omawianego przez prof. Adama Wielomskiego, inicjuje czas największych osiągnięć myśli ludzkiej w dziedzinie rozumienia, definiowania i budowy porządku teokracji chrześcijańskiej. Koniec tego okresu to Schizma Zachodnia roku 1378, która była w części politycznym skutkiem kryzysu myśli scholastycznej wywołanego przez pojawienie się naturalistycznych i antyreligijnych interpretacji Arystotelesa w XIV ...
Temat dawnych Kresów Rzeczypospolitej budzi obecnie wiele skojarzeń, ale dominuje wspomnienie ostrego konfliktu o znamionach wojny domowej, któremu w momentach szczególnego nasilenia towarzyszą nieludzkie wprost zbrodnie. Takie obrazy przywołują w pamięci i wyobraźni współczesnych Polaków nazwy kresowych miejscowości: Batoh, gdzie w 1652 r. z rozkazu Bohdana Chmielnickiego zbuntowani kozacy wymordowali ok. 3500 polskich jeńców; Humań, w którym w 1768 r. w okresie tzw. kolis...
Książka stanowi wspólne dzieło uczonych hiszpańskich i polskich, a jej dwujęzyczność pozwala poszerzyć grono odbiorców poza naszym krajem, bądź władających językiem hiszpańskim. Jej zalążkiem była konferencja pt. „Hiszpania Franco”, zorganizowana przez Katedrę Teorii Polityki na Wydziale Politologii i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, 17 czerwca 2015 roku. Dzieło składa się z trzech części.W części pierwszej, autorzy analizują system politycz...
Nawet w naszej, polskiej narracji historycznej, która wprost ugina się pod ciężarem mitów służących często doraźnym celom politycznym, rzadko zdarza się taka przepaść między mniemaniem historycznym a wiedzą zbudowaną na fundamencie rzetelnych i obiektywnych badań źródłowych. Unia rosyjsko-polska, bo o niej jest przecież ta książka, jest w dziedzinie badań białą plamą, a w dziedzinie mniemania czarną dziurą. Innymi słowy przeciętny Polak nie ma o tym okresie praktycznie żadnej...
Niniejsza książka jest gruntownym przeglądem bogatego zasobu myśli formacji nacjonalistycznych w Polsce okresu rządów sanacji, okupacji i tuż powojennego na szerokim tle porównawczym. Stanowi też pewien wkład zagadnienie metodologii badań nacjonalizmów. Omawia poglądy polskich nacjonalistów na podstawowe zagadnienia polityczno-ustrojowe, geopolityczne, narodowościowe, cywilizacyjne, gospodarcze, społeczne, a nawet historiozoficzne. Główne pytanie zawarte w treści książki dot...
Współczesne władze Hiszpanii i Portugalii zdecydowanie odcinają się od tradycji politycznej związanej z Franco i Salazarem, i z dużą gorliwością rezygnują z uznania jakichkolwiek zdobyczy tamtego półwiecza. Nawet w polskiej debacie publicznej postaci generała Franco i profesora Salazara wciąż budzą duże emocje i kontrowersje. Spory i problemy minionych czasów żyją nadal, i aktualizują się w kolejnych pokoleniach. Niniejszą książką włączamy się w tę żywą debatę, by przybliżyć ...
Profesor Lech Mażewski wyjaśnia: "Mam świadomość emocji, jakie ciągle wzbudza stan wojenny wśród dużej części Polaków". I dodaje: "W niniejszym studium interesować mnie będzie wyłącznie problem prawnych podstaw wydarzeń, jakie miały miejsce w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r.". Jest to więc, zgodnie z podtytułem, "studium z historii prawa polskiego". Można dodać, że także studium jego konkretnych zastosowań. Czytelnik znajdzie w tej książce nie tylko jasno wyłożony pogląd autor...
...Ważne w tym miejscu będzie rozróżnienie między Stanami Zjednoczonymi jako szeryfem i jako policjantem. (...) W przeciwieństwie do policjanta, szeryf musi zrozumieć brak wyraźnego zakresu swych uprawnień, w wielu przypadkach potrzebę współdziałania z innymi, a przede wszystkim potrzebę rozróżniania w zależności od tego, gdzie i w jaki sposób podejmuje interwencje.
Autorom niniejszego wyboru tekstów Karola Stefana Frycza należą się wyrazy uznania i podziękowania. Przywracają bowiem polskiemu czytelnikowi postać i myśl człowieka, którego bez wątpienia warto poznać i zapamiętać. Gdyby Karol Stefan Frycz (1910-1942) nie został zamordowany przez Niemców w obozie Auschwitz, byłby z pewnością jednym z największych publicystów i myślicieli politycznych XX-wiecznej Polski. Żył krótko, ale pozostawił dorobek, który sytuuje go pośród najzdolniejs...
Poznali się w połowie lat 60. On - doktorant Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, ona - studentka arabistyki. Po słynnym wykładzie prof. Kołakowskiego, wygłoszonym z okazji 10 rocznicy Października 1956 r., zabrał głos jako pierwszy i wkrótce, zmuszony przez władze komunistyczne, musiał wyjechać z Polski. A jednak ich miłość przetrwała. Dzięki jego kontaktom spotkali się w Szwecji. Potem pobrali i zamieszkali na stałe w Berlinie Zachodnim. Byłaby to zapewne jed...
W czerwcu 1987 roku Jan Paweł II miał po raz trzeci odwiedzić swoją ojczyznę. Polska była wtedy zupełnie innym krajem, zupełnie inni ludzie sprawowali w nim władzę... Książka, choć jest zapisem kilku miesięcy poprzedzających ową pielgrzymkę, nie opowiada o radosnym oczekiwaniu na przybycie Ojca Świętego. Jest opowieścią o pracy ludzi służących tamtemu systemowi, spisaną przez nich samych w meldunkach, raportach, ściśle tajnych rozkazach i zarządzeniach, po spotkaniach jawnych...
Dzieje obozu piłsudczykowskiego od lat cieszą się wśród historyków i nie tylko (również politologów, prawników) niesłabnącym zainteresowaniem. Możemy nawet zauważyć pewną modę (naukowy trend), ukierunkowaną na badanie biografii Józefa Piłsudskiego, mniej lub bardziej znanych piłsudczyków, działalności i myśli politycznej poszczególnych środowisk szerokiego i wewnętrznie zróżnicowanego obozu piłsudczykowskiego. Książka Sikorskiego dotyka jednak tematyki w polskiej historiograf...
Oddajemy do rąk Czytelników książkę o działalności organizacji wyjątkowej w polskich dziejach. Liga Narodowa — bo o niej mowa — była największą, a obok Polskiej Partii Socjalistycznej najbardziej wpływową formacją ideowo–polityczną (poniekąd również wychowawczą i społeczną), mobilizującą społeczeństwo polskie do aktywności publicznej, zarazem nietracącą z horyzontu celu najważniejszego — niepodległości. Polska to wielka rzecz — pisał Stanisław Wyspiański, a za nim powtarzało...
Tygodnik Warszawski był pismem najbardziej bezkompromisowym spośród powojennych pism społeczno-katolickich. Było to pismo - jak piszą Autorzy w przedmowie - które zarówno postawą jego twórców i współpracowników, jak i poprzez głoszone z otwartą przyłbicą poglądy starało się budować Arkę Przymierza między II Rzeczpospolitą a powojenną Polską. Wierzono bowiem, że prędzej czy później będzie to Polska niepodległa... Z Tygodnikiem Warszawskim związani byli ludzie wywodzący się z ...
Adolf Nowaczyński jest dziś kojarzony przede wszystkim przez publiczność teatralną i teatrologów. Tymczasem ten prozaik, dramaturg, satyryk, poeta, eseista, krytyk i działacz polityczny, i społeczny, był także jednym z najbardziej znanych i wziętych publicystów, i felietonistów okresu międzywojennego. Jego orężem było pióro. Walczył nim dzielnie i zażarcie zawsze mając na względzie interes Polski i Polaków. Był w tym do tego stopnia nieustępliwy, że jego przeciwnicy posunęli ...
Żniwiarz zebrał z rozległego pola uprawy polskiego ducha to, co jego zdaniem dla tego ducha najcenniejsze, co go zbudowało i nadal, mimo przeciwności i burz dziejowych, rozwija. Żniwa nie są ukończone ani ostateczne, nie były też systematycznie przeprowadzone, zapewne będą kontynuowane, ale ujawniły odrębną, polską myśl o wspólnocie politycznej, o narodzie i państwie. Jej swoistość ujawnia się już na poziomie przedwerbalnego rozumienia rzeczywistości, a następnie ujmowania re...
Teczki wciąż wstrzasają polskim życiem społecznym i politycznym, dotykają świat kultury, boleśnie ranią polski Kościół. Od upadku komunizmu kolejne ekipy rządzące nie potrafią skutecznie przeciąć tego węzła niemożności, złej woli i oportunizmu. Obrońcy tajnych współpracowników gotowi są nawet wywrócić tradycyjny porządek moralny, donosicieli i zdrajców nazwać ofiarami, a ofiary ich agenturalnej działalności "moralnymi prymitywami". Stanisław Michalkiewicz od samego początku b...
Instytucja namiestnika Królestwa Polskiego była tworem dosyć unikatowym w ustroju Cesarstwa Rosyjskiego, ponieważ występowała jedynie, i to dosyć krótko, na Kaukazie. Wielkie Księstwo Finlandzkie posiadało swojego generał-gubernatora, którą to instytucję ustanowiono w Królestwie dopiero po śmierci ostatniego namiestnika, gen. Teodora Berga. W Królestwie Polskim było pięciu namiestników: gen. Józef Zajączek, feldmarszałek Iwan Paskiewicz, ks. Michał Gorczakow, wielki książę Ko...
Iwan Paskiewicz - z tym nazwiskiem w Polsce nie mamy dobrych skojarzeń. Najczęstsze to „noc paskiewiczowska”. Paskiewicz został namiestnikiem po przegranej przez Królestwo Polskie wojnie z Cesarstwem Rosyjskim. Po wojnie tej rozpoczął się proces unifikacji Królestwa z Cesarstwem. Zostało to rozstrzygnięte na gruncie statutu organicznego z 26 lutego 1832r., który jednocześnie gwarantował odrębną administrację Królestwa. Ocena działalności Paskiewicza nie jest jednoznaczna. Je...
Pod redakcją prof. Lecha Mażewskiego ukazała się kolejna publikacja poświęcona dziejom politycznym Królestwa Polskiego. Tym razem praca zbiorowa poświęcona jest krótkiemu, ale niezwykle ważnemu okresowi 1861-1862, a dokładnie podjętej wówczas przez Aleksandra Wielopolskiego próbie rekonstrukcji ustrojowej Królestwa Polskiego, które, jak wiemy, utraciło swą podmiotowość polityczną w wyniku powstania listopadowego, a następnie przegranej z Rosją wojny 1830-1831. Aleksander Wiel...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
